REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa – 7 najpopularniejszych mitów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
mgr lic. Kamil Dziura
Adwokat kościelny
Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa – 7 najpopularniejszych mitów
Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa – 7 najpopularniejszych mitów
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Wraz z rosnącą popularnością procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego pojawia się szereg mitów. Jakie są najpopularniejsze z nich?

Popularność procesu kościelnego o stwierdzenie nieważności małżeństwa (często błędnie określanego jako tzw. „rozwód kościelny”) wzrasta, więc na portalach internetowych oraz forach poświęconych tej tematyce znaleźć można mniej lub bardziej trafne wskazówki dotyczące przeprowadzenia sprawy przed trybunałem kościelnym. W świadomości społecznej zakorzeniło się mnóstwo stereotypów, które powielane są nie tylko przez dziennikarzy, ale często także przez adwokatów i radców prawnych specjalizujących się w sprawach rodzinnych.

REKLAMA

REKLAMA

Ponad 7-letnie doświadczenie procesowe pozwoliło stworzyć listę najpopularniejszych mitów:

1. "Rozwód kościelny" albo "unieważnienie ślubu"

Prawo kanoniczne nie przewiduje rozwodu ani unieważnienia sakramentu małżeństwa, więc w/w określenia są nieprawidłowe. Natomiast, sąd kościelny powołany i uprawniony jest do tego, aby – po przeprowadzeniu wnikliwego postępowania dowodowego – stwierdzić ewentualnie o nieważności danego małżeństwa od samego początku. Warto wiedzieć, że wyrok trybunału kościelnego ma charakter deklaratoryjny a nie konstytutywny.

2. "Proces w sądzie kościelnym jest tylko dla osób zamożnych"

Wbrew obiegowej opinii, opłaty procesowe nie są wygórowane i – w zależności od diecezji – wahają się od ok. 1.000 zł do 3.500 zł. Warto wiedzieć, że nie obowiązuje tutaj jednolita stawka dla wszystkich sądów kościelnych w Polsce, gdyż każdy biskup diecezjalny – moderator sądu samodzielnie i niezależnie od pozostałych określa aktualne koszty sądowe w podległym mu sądzie oraz sposób ich uregulowania. Ponadto, kosztów procesowych nie uiszcza się z góry, lecz dopiero wówczas, kiedy sąd formalnie przyjmie sprawę do rozpatrzenia. W większości diecezji istnieje możliwość zapłaty w ratach.

REKLAMA

3. "Krótki staż małżeński i brak potomstwa = pozytywne rozstrzygnięcie"

Wielu petentów sądów kościelnych tkwi w błędnym przekonaniu, że orzeczenie rozwodu po zaledwie kilku miesiącach od ślubu i brak dzieci znacząco zwiększa szansę na korzystny wyrok w sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Warto przypomnieć, że trybunał kościelny – rozstrzygając ważność zaskarżonego małżeństwa – skupia się na okresie poprzedzającym jego zawarcie i samym momencie wyrażenia zgody małżeńskiej (przysięgi przed ołtarzem). Wobec powyższego, krótkotrwały związek małżeński czy też bezdzietność nie stanowią przesłanek procesowych do orzeczenia nieważności małżeństwa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

4. "Proces trwa 45 dni/5 lat"

W rzeczywistości przeciętna długość trwania procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa to ok. 2 lata. Niektóre procesy kończą się nawet w ciągu zaledwie 1 roku, a na wynik w innych oczekiwać należy nawet ponad 3 lata. Warto wiedzieć, że czas trwania procesu uzależniony jest od wielu czynników, m.in. od aktualnego obłożenia danego sądu, ilości zgłoszonych świadków i konieczności przesłuchania ich w innych diecezjach lub krajach.

Natomiast, tzw. proces skrócony (w założeniu rozstrzygany w 45 dni) nie jest częstym trybem rozpatrywania spraw, gdyż wymaga to spełnienia ściśle określonych przesłanek określonych w kan. 1683 Kodeksu Prawa Kanonicznego.

5. "Orzeczenie nieważności małżeństwa dotyczy tego współmałżonka, który jako pierwszy wniósł prośbę do sądu kościelnego”

Podobnie jak w sądzie cywilnym, wyrok sądu kościelnego dotyczy obydwu stron procesowych. Jeśli trybunał kościelny uzna dane małżeństwo za nieważnie zawarte, to zarówno strona powodowa, jak i pozwana staje się osobą stanu wolnego. Nie ma tutaj najmniejszego znaczenia, która strona (mąż czy żona) jako pierwsza złożyła skargę powodową. Warto podkreślić, że orzeczenie sądu kościelnego nie daje nam pełnej swobody w kwestii zawarcia kolejnego ślubu. Pozytywny wyrok opatrzony jest zwykle klauzulą zakazującą zawarcia nowego małżeństwa na forum kościelnym bez zgody ordynariusza miejsca. Zastrzeżenie odnosi się do strony, po której – według ustaleń trybunału – leżała przyczyna nieważności małżeństwa.

6. "Obrońca węzła to obrońca/adwokat strony powodowej"

W praktyce zawodowej adwokata kościelnego często zdarza się konieczność wytłumaczenia poszczególnych ról, jakie pełnią osoby wskazane w dekrecie przyjęcia skargi powodowej czy ustalenia formuły wątpliwości procesowej. Wśród nich najwięcej problemów przysparza zrozumienie funkcji obrońcy węzła małżeńskiego, który nie jest obrońcą, adwokatem ani też pełnomocnikiem strony powodowej czy pozwanej. Jego zadaniem jest głównie poszukiwanie w zgromadzonym materiale dowodowym sprawy wszelkich argumentów przemawiających za ważnością danego małżeństwa i przedstawienie trybunałowi swego votum. Ponadto, obrońca węzła sporządza listę pytań dla stron i świadków.

7. "Ustanowienie adwokata jest niepotrzebne i bardzo kosztowne"

Przepis kan. 1481 §1 Kodeksu Prawa Kanonicznego stanowi, że: "strona może swobodnie ustanowić sobie adwokata i pełnomocnika". Do strony procesowej należy więc decyzja, czy w procesie występować będzie samodzielnie czy też z pomocą adwokata / pełnomocnika. Do funkcji adwokata kościelnego należy m.in. sporządzenie skargi powodowej oraz innych pism procesowych, ustna i pisemna obrona reprezentowanej strony, obecność na przesłuchaniu stron i świadków (z możliwością zadawania im pytań za pośrednictwem sędziego – audytora). Natomiast, pełnomocnik działa dla strony i za stronę (jako alter ego strony), przedkładając pisma i odbierając korespondencję w sprawie.

Wbrew obiegowej opinii, honorarium adwokata nie musi być wygórowane. Przed podjęciem współpracy z wybraną kancelarią warto więc ustalić wszelkie koszty reprezentacji, podpisać umowę potwierdzającą ustalone wcześniej warunki oraz upomnieć się o rachunek za wykonaną usługę. Podobnie jak z opłatami sądowymi, nie obowiązują tu uśrednione, jednolite stawki. Dlatego powinno się porównać kilka ofert i świadomie wybrać tę najbardziej atrakcyjną. Przed udzieleniem zlecenia warto też zweryfikować, czy wybrany prawnik legitymuje się aktualnym dekretem pozwalającym na pełnienie funkcji adwokata przy danym sądzie kościelnym (na stałe lub ad casum).

Podsumowując, wciąż wiele osób wzbrania się przed rozpoczęciem procesu kościelnego, gdyż uwierzyło w plotki i mity powielane w prasie, na forach internetowych czy wśród znajomych. Jeżeli nasze małżeństwo zakończyło się rozwodem i wewnętrznie czujemy, że ten ślub nie był ważny – warto skorzystać z bezpłatnej konsultacji, które rozwieją wszelkie wątpliwości.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS: Nie dostali nawet 752 zł. Za dużo osób niepełnosprawnych jest poniżej 70 punktów

120 000 osób niepełnosprawnych otrzymuje świadczenie wspierające (dane ZUS z marca 2025 r.) w tym około 54 000 osób niepełnosprawnych ma to świadczenie w najwyższej wysokości (po zaokrągleniu 4134 zł miesięcznie). Jednocześnie aż 66 000 osób niepełnosprawnych nie otrzymało od WZON nawet 70 punktów. W konsekwencji nie otrzymają choćby symbolicznej złotówki ze świadczenia wspierającego.

Świadczenie wspierające 2025: zasady, punktacja. Jak złożyć wniosek? ZUS: Nie płać pośrednikowi, nie podpisuj podejrzanych pełnomocnictw!

ZUS przypomina, że nie trzeba płacić kancelariom ani pośrednikom za pomoc w uzyskaniu świadczenia wspierającego. Wniosek można złożyć samodzielnie przez stronę internetową ZUS-u lub bezpośrednio w placówkach Zakładu.

Trzymiesięczny urlop bezpłatny dla każdego – bez ograniczeń stażowych. Co musisz wiedzieć?

Pracownicy zatrudnieni na umowie o pracę mają prawo do różnego rodzaju urlopów gwarantowanych przez Kodeks pracy. Jednym z nich jest urlop bezpłatny, który zawiesza prawa i obowiązki obu stron - zarówno pracownika, jak i pracodawcy. Kiedy pracownik może z niego skorzystać i czy w trakcie takiego urlopu otrzymuje wynagrodzenie? Oto szczegóły.

Liczne zmiany przepisów dla spółdzielni mieszkaniowych i ich członków w 2026 roku. Co się zmieni?

W dniu 19 września 2025 r. opublikowano założenia projektu nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz ustawy - Prawo spółdzielcze. Nowelizacja ta ma trzy zasadnicze cele: (1) przywrócenie członkostwa w spółdzielni osobom, które je utraciły na skutek wejścia w życie art. 4 nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z 20 lipca 2017 r., (2) wprowadzenie rozwiązań prawnych skłaniających spółdzielnie do podejmowania inwestycji mających na celu ustanawianie lokatorskich praw do lokali. Ponadto (3) nowelizacja ma wprowadzić liczne przepisy wzmacniające pozycję prawną członków spółdzielni mieszkaniowych, usprawniające funkcjonowanie tych spółdzielni mieszkaniowych i zwiększające transparentność ich funkcjonowania.

REKLAMA

W tym roku, zmiana czasu letniego na zimowy, zaskoczy nas szybciej niż w roku ubiegłym. Czy tym razem, zegarki przestawimy po raz ostatni i jak wpłynie to na wynagrodzenie osób, które pracują w noc zmiany czasu? [czas zimowy 2025]

Już niebawem czeka nas kolejna zmiana czasu – tym razem z letniego, na zimowy W tym roku, przypada ona szybciej, niż w roku ubiegłym. W noc zmiany czasu, będziemy spali godzinę dłużej, tym samym jednak – po przestawieniu zegarków, zmrok będzie zapadał wcześniej. W związku z trwającą od kilku lat (zarówno na szczeblu krajowym, jak i UE) ożywioną dyskusją na temat likwidacji dwukrotnych zmian czasu w ciągu roku – wiele osób zadaje sobie pytanie, czy to tym razem, przestawimy zegarki po raz ostatni? Zmiana czasu letniego na zimowy, nie bez znaczenia pozostaje również dla wynagrodzenia osób pracujących w momencie, kiedy jest ona dokonywana.

Nowe przepisy ważne dla wspólnot mieszkaniowych od 2026 r. Podwyższanie zaliczek, balkony, liczniki, kontrola zarządu, udostępnienie lokalu, definicja wspólnoty i inne zmiany

W dniu 19 września 2025 r. opublikowano założenia nowelizacji ustawy o własności lokali oraz ustawy - Prawo budowlane. Podstawowym celem tej nowelizacji jest dostosowanie działalności wspólnot mieszkaniowych do zmian, jakie zaszły na rynku zarządzania wspólnotami na przestrzeni minionych 30 lat, tj. od wejścia w życie tej ustawy. Jak wyjaśnia Minister Finansów i Gospodarki (odpowiedzialny za przygotowanie projektu zmian przepisów), zmiany te są podsumowaniem zapadłego na tym tle orzecznictwa, praktyki zarządców nieruchomości, rozwoju technologii budownictwa wielorodzinnego oraz zmian w innych aktach prawnych dotyczących działalności wspólnot. Poniżej prześledzimy najważniejsze zmiany jakie przynieść ma ta nowelizacja.

PFRON: Dofinansowanie uzyskasz mając punkty - od 1 do 10. Stopień niepełnosprawności, wiek, praca, pierwszy wniosek

W artykule porównujemy system punktów preferencyjnych w programie "Aktywny samorząd” w 2025 roku z punktami dla zakupu samochodu przez osoby niepełnosprawne (program „Samodzielność-Aktywność-Mobilność!” – Mobilność osób z niepełnosprawnością).

Na co Polacy najczęściej donoszą fiskusowi? Katalog jest dość szeroki [DANE Z KAS]

Do jednostek KAS docierają informacje sygnalne, zwane potocznie donosami, dotyczące różnych naruszeń przepisów prawa podatkowego. Sygnaliści zwracają uwagę m.in. na brak wydawania paragonów, nieopodatkowany najem oraz tzw. życie ponad stan. Są też zgłoszenia związane z działalnością handlową w Internecie, a także z organizacją nielegalnych gier hazardowych i loterii. Izby Administracji Skarbowej podają przykładowe sytuacje, w których informacje sygnalne przyczyniły się do ujawnienia nieprawidłowości.

REKLAMA

PFRON: Do 10 punktów dla osób niepełnosprawnych. Głównie stopień znaczny. Jest też kryterium wieku

W PFRON funkcjonuje system punktów. Aby otrzymać dofinansowanie do np. zakupu samochodu w PFRON (przez osobę niepełnosprawną) trzeba złożyć wniosek. Dzięki systemowi punktów można otrzymać dodatkowe punkty. Maksymalna korzyść to 10 punktów. Dzięki nim osoba niepełnosprawna ma szanse na wyższe dofinansowanie z PFRON.

Zasiłki z MOPS dla osób z niepełnosprawnościami i opiekunów w 2026 r. [FAQ]

Wraz ze zbliżającym się początkiem 2026 roku rośnie ilość pytań o zasiłki dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Które świadczenia wzrosną i dlaczego? Czy zmienią się kryteria dochodowe? Odpowiadamy!

REKLAMA