REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowy pomysł w prawie spadkowym – rejestr testamentów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Damian Skowron

REKLAMA

REKLAMA

Dnia 18.09.2009 r. odbyło się spotkanie prasowe Krajowej Rady Notarialnej, na której głównym tematem była budowa systemu umożliwiającego odszukanie sporządzonych notarialnie testamentów w całej Europie. W Polsce niestety nie istnieje jeszcze system rejestracji testamentów, lecz Krajowa Rada już poczyniła duże kroki ku zmianie obecnej sytuacji. Do Polski przybyli założyciele i członkowie stowarzyszenia ARERT, którzy przybliżyli ideę stworzenia systemu dla całej Unii Europejskiej.

Sukces rejestru poświadczenia dziedziczenia inspiracją do dalszych działań

REKLAMA

REKLAMA

Przepis dający możliwość Krajowej Radzie Notarialnej do utworzenia rejestru poświadczenia dziedziczenia wszedł w życie 2.10.2008 r. i od tego momentu formalnie rozpoczęto intensywne działania mające na celu stworzenie kompleksowego systemu pozwalającego na rejestrację aktów poświadczenia dziedziczenia. Jednak pracę nad nim rozpoczęto dużo wcześniej. Jego obsługi musieli nauczyć się rejenci prowadzący kancelarie notarialne. Co ważne, wprowadzona regulacja odciążyła wymiar sprawiedliwości gdyż wszystkie czynności można dokonać również w kancelarii notarialnej, co naturalnie nie oznacza, że droga sądowa została zamknięta. To duża swoboda dla obywateli, ponieważ w sytuacji gdy sprawa spadkowa jest bezsporna, a takich jest bardzo duża część, wówczas kancelarie notarialne zapewniają niemal ekspresowe tempo załatwiania tych spraw pod warunkiem stawiennictwa wszystkich spadkobierców w kancelarii.

Nie wszystkie testamenty mogą zostać poświadczone przez notariusza. Przepisy wyłączają testamenty szczególne, czyli ustny, wojskowy oraz sporządzony na polskim statku morskim lub powietrznym.

Stowarzyszenie na rzecz Europejskiej Sieci Rejestrów Testamentów 

REKLAMA

Association du Reseau Europeen des Registres Testamentaries (ARERT) powstało w 2005 r. z inicjatywy notariatów europejskich. Polska występuje w nim jako członek - obserwator. Główny cel to wspieranie działań, aby testamenty sporządzane za granicą były oznaczone w sposób, który gwarantuje ich odnalezienie, nawet jeśli zostały sporządzone za granicą. Takie rejestry działają już w 18 państwach Unii Europejskiej, z tego już 13 w formie elektronicznej, a do końca roku liczba ta ma być powiększona na skutek zinformatyzowania systemu funkcjonującego w Bułgarii.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W sytuacji, gdy Polska już od dawna jest członkiem Unii Europejskiej możliwości migracyjne naszych rodaków są ogromne. Należy pamiętać, że testament nieodnaleziony w praktyce jest testamentem nieistniejącym. Należy więc podjąć działania, aby takim sytuacjom zapobiec, tak by ostatnia wola testatora została wypełniona zgodnie z jego życzeniem. W Polsce niestety nadal nie ma systemu rejestracji testamentów, tak więc chęć jego stworzenia a jednocześnie zinformatyzowania według standardów obowiązujących w innych państwach jest dużym wyzwaniem dla Krajowej Rady Notarialnej. Rada jednak przekonana jest, że tak jak poświadczenie dziedziczenia w formie elektronicznej tak i elektroniczna rejestracja testamentów będą kolejnym sukcesem i dużym krokiem na przód. Zaledwie od marca 2009 roku zarejestrowano 17 tys. aktów poświadczenia dziedziczenia a liczba ta stale wzrasta. 

Chęć wprowadzenia uregulowania do Polski

Jak zapewnia notariusz Lech Borzemski, prezes KRN, na bazie już istniejącego systemu rejestracji poświadczenia dziedziczenia można zbudować system rejestracji testamentów wzbogacając o to system, który działa obecnie. Bez konieczności tworzenia nowego systemu, ponieważ stosowany obecnie już jest do tego przygotowany. Krajowej Radzie Notarialnej zależy na tym, aby system powstał chociażby na potrzeby polskich notariatów a to czy testament będzie dodany do rejestru czy też nie uzależnione będzie od woli testatora. Naczelna Rada wierzy, że zainteresowanie i pomysł spotka się z akceptacją obywateli i rejestracja w późniejszej fazie projektu będzie wręcz pożądana przez obywateli. 

Funkcjonowanie rejestru w innych państwach 

W krajach Unii Europejskiej rejestry prowadzone są przez notariuszy. Dostęp do informacji czy testament został sporządzony ma prawie każdy obywatel. Natomiast treść sporządzonego testamentu nie jest publicznie dostępna. Może się z nim zapoznać prawnik, który jest do tego upoważniony oraz spadkobierca; w obu przypadkach może to nastąpić tylko po przedstawieniu aktu zgonu, nigdy wcześniej.
W 1971 r. to władze państwa francuskiego wyszły z inicjatywą rejestracji testamentów. Początkowo były to zwykłe kartki, na których sporządzano krótkie informacje na temat sporządzanych testamentów. Obecnie jest systemem informatycznym, opartych na tych samych zasadach funkcjonowania co w Belgii czy na Węgrzech. Jego działanie koordynują notariusze. Również w Holandii idea stworzenia systemu wypłynęła od władz państwowych. Obecnie uprawnienia te są przekazywane bezpośrednio do realizacji przez notariuszy. We Francji w ciągu ostatnich 35 lat dokonano 16 mln. wpisów, tylko w ostatnim roku wpłynęło 500 tys. zapytań o testament rejestrowany oraz dokonano 400 tys. rejestracji testamentów w systemie.

Idea systemu rejestracji testamentów

System ma umożliwić odnalezienie testamentu, bez względu na kraj, w którym notarialnie został sporządzony. Ma zawierać informację kto i kiedy taki testament sporządził. Kwestie ustalenia czy jest on ważny, czy np. po zarejestrowanym testamencie spadkodawca nie sporządził nowego w domu, który treścią może wykluczać testament już zarejestrowany, dochodzone będą w późniejszym terminie. Najważniejsze jest, by informacja, iż testament został sporządzony, mogła zostać odszukana.

W 2008 r. notariusze sporządzili w Polsce aż 111 743 testamentów, to o 5 proc. więcej niż rok wcześniej.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Świadczenie pielęgnacyjne z podwyżką o 99 zł. Bo nowa pensja minimalna 4666 zł brutto i 3605,85 zł netto

Bo zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (stopień znaczny). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r.

WIBOR w umowach kredytu. Czy opinia Rzeczniczki Generalnej TSUE, to sukces konsumentów, czy banków?

W dniu 11 września 2025 r. Rzeczniczka Generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydała opinię w sprawie C-471/24 z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonego przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. Opinia ta jest całkowicie korzystna dla kredytobiorców i niekorzystna dla banków – twierdzi Radca Prawny Michał Kanabaja z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Najniższa krajowa 2026: 4806 zł brutto. Ile netto do wypłaty na rękę minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową?

W rozporządzeniu Rady Ministrów z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r., określono, że od 1 stycznia 2026 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4806 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych – 31,40 zł. Czy trzeba zmieniać (aneksować) umowy o pracę od nowego roku? Co może zrobić pracownik, gdy pracodawca nie wypłaca minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową? Wyjaśniamy.

System kaucyjny 2025: od października mała rewolucja, a sklepy nie są gotowe? Dodatkowe koszty i brak miejsca na składowanie butelek i puszek

Zaledwie kilkanaście dni pozostało do wprowadzenia systemu kaucyjnego w Polsce. Zgodnie z przepisami, które zaczną obowiązywać od 1 października, wszystkie sklepy o powierzchni powyżej 200 m kw. będą musiały zbierać opakowania objęte systemem, z kolei mniejsze punkty sprzedaży mogą przystąpić do programu dobrowolnie. Zmiany są nowością nie tylko dla przedsiębiorców – badania pokazują, że z systemu kaucyjnego korzystało dotychczas zaledwie 28 proc. Polaków . Pozytywnie oceniły go trzy na cztery osoby z tej grupy, co potwierdza coraz większe przywiązanie konsumentów do kwestii ekologicznych w handlu detalicznym. Choć są one ważne również dla właścicieli sklepów, przepisy w obecnym kształcie rodzą w ich opinii zbyt wiele wyzwań finansowych i organizacyjnych.

REKLAMA

Rewolucja mieszkaniowa dla seniorów. Nowe przepisy pozwolą osobom starszym uciec z „więzienia czwartego piętra” i zamieszkać wygodnie już od 2026 roku

Nowa ustawa wprowadzająca umowy najmu senioralnego lokalu to prawdziwa rewolucja dla starszych mieszkańców Polski. Już od 1 stycznia 2026 roku seniorzy mieszkający powyżej trzeciego piętra bez windy będą mogli zamienić swoje mieszkania na lokale dostosowane do ich potrzeb – bez konieczności spełniania kryteriów dochodowych. Projekt wprost rozwiązuje problem tzw. „więźniów czwartego piętra” i daje gminom narzędzia do elastycznego zarządzania mieszkaniowym zasobem, poprawiając jakość życia milionów osób starszych w całym kraju.

System kaucyjny od 1 października 2025 r. Nie zgniataj, nie niszcz butelek i puszek, bo nie dostaniesz zwrotu kaucji. Czy trzeba mieć paragon?

W dniu 1 października 2025 roku zacznie obowiązywać w Polsce system kaucyjny. Przedsiębiorcy wprowadzający napoje w opakowaniach objętych systemem zobowiązani są do umieszczania na tych opakowaniach oznakowania wskazującego na objęcie opakowania systemem kaucyjnym i określającego wysokość kaucji. Przy zwrocie do sklepu butelki plastikowej o pojemności do 3 litrów, czy puszki metalowej do 1 litra (jeżeli są oznaczone znakiem systemu kaucyjnego) - otrzymasz 50 groszy za każdą taką butelkę, czy puszkę. Za zwrot każdej butelki szklanej (ze znakiem systemu kaucyjnego) o objętości do 1,5 litra, otrzymasz 1 zł. Nie trzeba mieć paragonu, by dostać zwrot kaucji.

Ustawowy zakaz zamieszczania w internecie zdjęć dzieci przez rodziców – rząd podjął decyzję po interwencji RPO

W związku z pogłębiającym się problemem tzw. sharentingu, który polega na upowszechnianiu w środowisku cyfrowym, w szczególności w mediach społecznościowych, wizerunku dzieci przez rodziców i inne osoby – na skutek podjętej w tej sprawie interwencji przez Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) – Ministerstwo Cyfryzacji zajęło stanowisko w sprawie wprowadzenia w Polsce generalnego, ustawowego zakazu (lub ograniczenia) zamieszczania w internecie zdjęć dzieci.

Sąd: Jak liczyć zachowek od mieszkania [Wyrok w sprawie wydziedziczonego synka i trójki wnuków]

W artykule przedstawiam przykład (za wyrokiem sądu) obliczania zachowku dla rodziny, w której spadkodawca miał trójkę dzieci i trójkę wnuków. Córka przejęła mieszkanie po ojcu na podstawie testamentu, pozostałe dzieci (i wnuki) nie otrzymali nic. Wnuki (3 osoby) dziedziczą dlatego, że ich ojciec (syn zmarłego spadkobiercy) także zmarł. Jak sąd obliczył zachowek? Przedstawiam to krok po kroku.

REKLAMA

Abp Przybylski: Lekcje religii i etyki powinny być dla uczniów obowiązkowe [wywiad]

"Lekcje religii i etyki powinny być dla uczniów obowiązkowe" – powiedział nowy metropolita katowicki abp Andrzej Przybylski w wywiadzie dla PAP. Dodał, że człowiek z natury jest religijny i etyczny, dlatego potrzebuje wiedzy o religii i wyborach moralnych, żeby harmonijnie się rozwijać.

Ustawa o ochronie ojczyzny. W czasie wojny wojsko może wyjąć pracownika z firmy na 7 dni

Przepisy przewidują możliwość nałożenia na firmę świadczeń rzeczowych na rzecz wojska po wybuchu wojny. Pracodawcy muszą uwzględnić ryzyko prowadzenia działalności w sytuacji rekrutacji części pracowników do służby wojskowej. Pracownicy w czasie zatrudnienia mogą wykonywać świadczenia osobiste na rzecz wojska przerywając na ten okres (jednorazowo do 7 dni) świadczenie pracy dla pracodawcy.

REKLAMA