REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wydziedziczenie – na czym polega?

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Wydziedziczenie – na czym polega?
Wydziedziczenie – na czym polega?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Wydziedziczenie to temat, który może niepokoić wielu przyszłych spadkobierców. Czym zgodnie z przepisami jest wydziedziczenie? Jakie warunki należy spełnić, aby było skuteczne? Warto znać podstawowe zasady i przykłady z orzecznictwa.
rozwiń >

Czym jest wydziedziczenie?

Wydziedziczenie jest jedną z instytucji prawa spadkowego. Zasady dotyczące wydziedziczenia określa Kodeks cywilny.

REKLAMA

Ważne

Wydziedziczenie polega na pozbawieniu (w testamencie) określonych członków rodziny zachowku.

Czym jest zachowek?

Co to oznacza w praktyce?

REKLAMA

Otóż w testamencie spadkodawca może rozporządzić swoim majątkiem według własnej woli. Może się zdarzyć, iż w ten sposób do dziedziczenia nie zostaną powołani członkowie najbliższej rodziny. Właśnie dla nich przewidziana została instytucja zachowku.

Zachowek należy się zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Zachowek wynosi połowę wartości udziału spadkowego, który przypadałby osobie uprawnionej przy dziedziczenia ustawowym. Gdy uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni, zachowek wynosi dwie trzecie wartości takiego udziału.

Warto pamiętać, iż przy ustalaniu udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczania zachowku uwzględnia się także spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili. Nie uwzględnia się jednak spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wskutek wydziedziczenia osoby uprawnione do zachowku zostaną go pozbawione. Może mieć to miejsce jedynie po spełnieniu określonych warunków.

Kup ebook: Zachowek - uprawnieni, obliczanie, wydziedziczenie

Wydziedziczenie w testamencie

W testamencie można pozbawić zachowku następujących krewnych:

  • zstępnych
  • małżonka
  • rodziców

Kim są zstępni? To potomkowie spadkodawcy tacy jak dzieci, wnuki, prawnuki etc.

Jakie mogą być przyczyny wydziedziczenia?

Z jakich przyczyn można wydziedziczyć osobę rodzica, małżonka czy rodzica uprawnionego do zachowku?

Jest to możliwe, gdy osoba taka wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. Innym powodem jest dopuszczenie się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci. Wydziedziczenie może mieć również miejsce, gdy uprawniony do zachowku uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Kiedy wydziedziczenie jest skuteczne?

Ważne! Przyczyna wydziedziczenia powinna wynikać z treści testamentu.

Dla skutecznego wydziedziczenia ważne jest też, aby istniała ona w rzeczywistości.

Wydziedziczenie – przykłady z orzecznictwa

REKLAMA

„Uporczywe niedopełnianie obowiązków rodzinnych względem spadkodawcy zakłada niewątpliwie, z jednej strony, długotrwałość, ciągłość nagannego postępowania lub powtarzalność czynności składających się na to postępowania, a z drugiej - jak się trafnie podkreśla w piśmiennictwie - także umyślność tego postępowania (złą wolę po stronie osoby naruszającej obowiązki rodzinne). Do typowych przykładów niedopełniania obowiązków rodzinnych względem spadkodawcy zalicza się w szczególności brak zainteresowania spadkodawcą chorym lub potrzebującym pomocy ze względu na swój wiek” – uznał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 marca 2018 r. (I CSK 424/17).

„Jeśli - co w praktyce częste - ktoś zrywa kontakty z rodziną, nie może później wydziedziczyć z powodu braku więzów. Zgodnie z zasadą nemo turpitudinem suam allegans auditur, ten kto zawinił zerwanie więzów rodzinnych, nie może ze swej niegodziwości wywodzić korzystnych dla siebie skutków prawnych. W szczególności niewykonywanie obowiązków rodzinnych nie będzie miało miejsca w sytuacji uchylania się spadkodawcy od przyjęcia zaoferowanej pomocy, a także w braku jego koniecznej współpracy lub przy odmowie przyjmowania pomocy” – stwierdził Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 5 kwietnia 2018 r. (I ACa 1095/17).

Kup książkę: Darowizny, testamenty, spadki. Przykładowe zapisy i wzory

Jaką rolę odgrywa przebaczenie?

Jeżeli spadkodawca przebaczył osobie uprawnionej do zachowku, to nie może jej wydziedziczyć.

Jeżeli w chwili przebaczenia spadkodawca nie miał zdolności do czynności prawnych, to przebaczenie jest skuteczne, gdy nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem.

Wydziedziczenie a dzieci wydziedziczonego

Zgodnie bowiem z Kodeksem cywilnym zstępni wydziedziczonego zstępnego są uprawnieni do zachowku, chociażby przeżył on spadkodawcę.

„Przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku może nastąpić także po wydziedziczeniu go w testamencie i do swej skuteczności nie wymaga zachowania formy testamentowej” (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2018 r. , III CZP 37/18).

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(5)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
  • olo
    2021-09-20 12:41:37
    kazdy kto dorobił sie majatku jest jego włascicielem i powinien rozporzadzac jak chce
    2
  • xxxx
    2021-09-16 09:05:01
    W testamencie trzeba to odpowiednio sformułować najlepiej przy pomocy prawnika, bo niektore sformułowania nie mają mocy prawnej. Przekonała się o tym rodzina znajomej, która wydziedziczyła 2 dzieci i zapisała wszystko trzeciemu dziecku (za jego namową zresztą), okazało się że ten zapis to tylko zażalenie a nie wydziedziczenie.
    0
  • rola
    2021-09-17 07:48:04
    Temat wydziedziczenia to w Polsce temat Bismarcka, ktory masowo osiedlal na polskim Pomorzu Schwabow i innych, dla ktorych laczace sie Niemcy nie mialy miejsca. Wydziedziczal polskiego chlopa, pana, aby dac ziemie nowobogackim ziomkom. Do tej pory tusek twierdzi, ze dla niego Polska to rodzaj puzzla, czyli taka zbieranina kawalkow, ktore pewnie dorzuci, ze czasami do siebie nie pasuja.
    8
  • mk
    2021-09-18 20:50:09
    Bardzo dobry treściwy artykuł.
    0
  • jup
    2021-09-15 14:55:49
    Dewijacja rodzinna
    2
QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od 1 kwietnia dwie listy polskich leków ze zniżką. G1 (-10%) i G2 (-15%) [Wykaz producentów i leków]

Dwie listy polskich leków ze zniżką. G1 (-10%) i G2 (-15) [Wykaz producentów i leków]

Min. Dziemianowicz-Bąk za skróceniem tygodnia pracy jeszcze w tej kadencji Sejmu. MRPiPS ma wyniki pierwszych analiz

Minister rodziny, pracy i polityki społecznej liczy, że jeszcze w tej kadencji mogłoby dojść do skrócenia tygodnia pracy. Szefowa MRPiPS poinformowała w RMF24, że zleciła Centralnemu Instytutowi Ochrony Pracy analizę efektywności pracy w relacji do liczby godzin przepracowanych w tygodniu.

Protesty rolników 20 marca 2024 r. Wrocławski magistrat zakazał ich organizacji na terenie administracyjnym Wrocławia

Jak poinformowano, wrocławski magistrat wydał zakaz organizacji protestów rolniczych na terenie administracyjnym Wrocławia. Chodzi o blokady planowane od środy 20 marca. Prezydent Wrocławia ocenił, że zagrażają one bezpieczeństwu mieszkańców i utrudniają ruch drogowy.

Protesty rolników 20 marca. Utrudnienia w ruchu w całym kraju. 400 blokad. Które drogi będą nieprzejezdne? [MAPA]

Na środę zapowiedziano Ogólnopolski Strajk Generalny Rolników. Na drogach w całej Polsce spodziewane są utrudnienia w ruchu. Na mapie rolniczych blokad znalazło się ponad 400 punktów. W stolicy rolnicy zablokują m.in. trasę S2.

REKLAMA

Będzie więcej czasu na zakup i montaż silosów finansowanych z KPO

Opublikowano rozporządzenie w sprawie szczegółowego przeznaczenia, warunków i trybu udzielania wsparcia w zakresie infrastruktury magazynowania służącej zwiększeniu odporności gospodarstw rolnych na kryzysy.

Rząd: projekt ws. programów dofinansowujących pracowników pomocy społecznej [To nie są podwyżki]

We wtorek rząd premiera Donalda Tuska zajmie się projektem ws. programów dofinansowujących pracowników pomocy społeczne

"Portfel seniora, portfelem pełnym". Polityka senioralna jest priorytetem rządu – zapewnił wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej

Druga waloryzacja, podwyższenie zasiłku pogrzebowego i świadczenia honorowego – takie plany mają rządzący wobec seniorów.

Z 36.000 zł do 57.000 zł wzrośnie dofinansowanie do utworzenia jednego miejsca w żłobku. Jeszcze w marcu wznowienie naboru do programu „Maluch plus”

Jak poinformowała w poniedziałek w Olsztynie wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Aleksandra Gajewska, jeszcze w marcu zostanie wznowiony nabór wniosków do programu „Maluch plus”. W województwie warmińsko-mazurskim jest obecnie 65 gmin, w których nie ma żadnej formy, przewidzianej przez ustawę, opieki nad dziećmi do 3. roku życia.

REKLAMA

Badania okresowe. Kto za nie zapłaci, gdy pracownik wykonał je w innej placówce niż ta, do której został skierowany?

Koszty badań profilaktycznych wykonywanych przez pracownika ponosi pracodawca. Ale czy ma wpływ na to, ile za nie zapłaci, czy musi zwrócić każdą kwotę?

Od kwietnia wraca 5 proc. VAT na żywność. Co podrożeje? [tabela]

Od 1 kwietnia 2024 roku żywność znów będzie objęta 5% VAT. Za jakie produkty żywnościowe zapłacimy teraz więcej? Oto tabela z tymi produktami żywnościowymi.

REKLAMA