REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jaka ochrona przysługuje sygnaliście

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Jaka ochrona przysługuje sygnaliście
Jaka ochrona przysługuje sygnaliście
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Okazuje się, że ochrona sygnalistów jest bardzo szeroka, wręcz niedookreślona, ponieważ przepis zawiera katalog otwarty. W szczególności sygnaliście przysługuje ochrona stosunku pracy, ochrona przed mobbingiem, dyskryminacją, zmianą warunków pracy i płacy.

Kiedy wejdzie ustawa o ochronie sygnalistów?

REKLAMA

Dokładny termin wejścia w życie ustawy z dnia 23 maja 2024 r. o ochronie sygnalistów nie jest jeszcze znany, ale z pewnością stanie się to w 2024 r. w pewnym zakresie. Ustawa wskazuje, że ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 5 ust. 4, art. 25 ust. 1 pkt 8 oraz przepisów rozdziału 4, które wchodzą w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

REKLAMA

Na posiedzeniu Sejmu RP w dniu 14 czerwca 2024 r. przyjęto  ustawę o ochronie pracowników zgłaszających naruszenie prawa przygotowaną przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Ustawa czeka na podpis Prezydenta Andrzeja Dudy. Co ważne katalog osób, które będą mogły dokonać zgłoszenia jest bardzo szeroki. Nie jest to tylko pracownik, ale i kandydat na pracownika, były pracownik, funkcjonariusz, żołnierz zawodowy, zleceniobiorca, stażysta czy wolontariusz. Osoby te, w związku z dokonaniem zgłoszenia naruszenia prawa będą podlegały szczególnej ochronie. Jest to tzw. ochrona przed odwetem. Odwet może mieć miejsce ze strony wielu osób: współpracowników, pracodawcy, osoby co do której dokonano zgłoszenia.

Ważne
MPRiPS podkreśla, że:

Sygnalista to ktoś, kto alarmuje o naruszeniach prawa i ma do tego uzasadnioną podstawę. Ponieważ sygnalista może być narażony na działania odwetowe ze strony pracodawcy po dokonaniu zgłoszenia, konieczne jest zapewnienie ochrony takiej osobie. Pozbawienie źródła zarobkowania, mobbing, pozbawienie awansu, nagrody czy premii - to działania odwetowe, przed którymi chronić ma ustawa. Ustawa wskazuje, że sygnalista, który doświadczył działań odwetowych, będzie mógł wystąpić o zadośćuczynienie lub odszkodowanie.

Jaka ochrona przysługuje sygnaliście?

Sygnaliście przysługuje szeroka ochrona. Wobec zgłaszającego nie mogą być podejmowanie działania odwetowe polegające w szczególności na ochronie jego stosunku pracy. Tu warto zwrócić uwagę na to, że jest to katalog otwarty, a zatem ochrona sygnalistów jest bardzo szeroka, bo niedookreślona przez ustawodawcę).

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed odmową nawiązania stosunku pracy (to będzie dotyczyło kandydatów na pracowników, którzy np. w toku procesu rekrutacji zauważą i zgłoszą nieprawidłowości. Nie może być tak, że potencjalny pracodawca nie zatrudni danej osoby z tego powodu. Oczywiście taka ochrona jest w praktyce fikcyjna, bo potencjalny pracodawca poda inną przyczynę braku chęci nawiązania współpracy z kandydatem, np. niewystarczające doświadczenie, brak kwalifikacji, brak spełnienia warunków formalnych czy merytorycznych oferty pracy). Trudno będzie więc dowieść, że do zatrudnienia nie doszło właśnie, ze względu na fakt dokonania zgłoszenia;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed tym, że nie zostanie z nim zawarta umowa o pracę na czas określony lub umowa o pracę na czas nieokreślony po rozwiązaniu umowy o pracę na okres próbny, czy też nie dojdzie do zawarcia kolejnej umowy o pracę na czas określony lub nie zawarcia umowy o pracę na czas nieokreślony, po rozwiązaniu umowy o pracę na czas określony – w przypadku gdy pracownik miał uzasadnione oczekiwanie, że zostanie z nim zawarta taka umowa;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem bez wypowiedzenia stosunku pracy (może to być bardzo trudno do udowodnienia, że właśnie z powodu faktu sygnalizacji doszło do rozwiązania umowy, ponieważ pracodawca poda inną przyczynę rozwiązania umowy);

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed obniżeniem wysokości wynagrodzenia za pracę. Ponadto sygnaliście przysługuje ochrona przed pominięciem przy przyznawaniu innych niż wynagrodzenie świadczeń związanych z pracą lub obniżeniu wysokości tych świadczeń;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed wstrzymaniem awansu albo pominięciu przy awansowaniu czy też przed przeniesieniem na niższe stanowisko pracy (co przecież może wiązać się z obniżką wynagrodzenia);

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed zawieszeniem w wykonywaniu obowiązków pracowniczych lub służbowych;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed przekazaniem innemu pracownikowi dotychczasowych obowiązków pracownika;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed niekorzystną zmianą miejsca wykonywania pracy lub rozkładu czasu pracy;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed negatywną oceną wyników pracy lub negatywnej opinii o pracy;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed nałożeniem lub zastosowaniem środka dyscyplinarnego, w tym kary finansowej, lub środka o podobnym charakterze;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed przymusem, zastraszaniem lub wykluczeniem;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed mobbingiem;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed dyskryminacją (zarówno bezpośrednią jak i pośrednią);

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed niekorzystnym lub niesprawiedliwym traktowaniu;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed wstrzymaniem udziału lub pominięciu przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed nieuzasadnionym skierowaniu na badania lekarskie, w tym badania psychiatryczne, o ile przepisy odrębne przewidują możliwość skierowania pracownika na takie badania;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed działaniem zmierzającym do utrudnienia znalezienia w przyszłości pracy w danym sektorze lub branży na podstawie nieformalnego lub formalnego porozumienia sektorowego lub branżowego;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed  spowodowaniem straty finansowej, w tym gospodarczej, lub utraty dochodu;

  • Sygnaliście przysługuje ochrona przed wyrządzeniem innej szkody niematerialnej, w tym naruszenia dóbr osobistych, w szczególności dobrego imienia zgłaszającego.

Wyłączenie prawa pracy z katologu naruszeń!

Z katalogu obszarów, w ramach których można dokonać zgłoszenia naruszeń, wykreślone zostało prawo pracy. Sejm na obradach 14 czerwca przegłosował ustawę w kształcie zaproponowanym przez Senat. To oznacza, że ochronie nie będą podlegać takie kwestie, jak np. mobbing, molestowanie seksualne w miejscu pracy, wstrzymywanie przez pracodawcę wynagrodzeń czy zmuszanie pracownic i pracowników do bezpłatnych nadgodzin. Ze zmianami wprowadzonymi przez Senat nie zgadzają się związki zawodowe oraz organizacje społeczne, m.in. Fundacja im. Stefana Batorego, Fundacja Instytut Spraw Publicznych czy Helsińska Fundacja Praw Człowieka.

Przykłady, w których ochrona sygnalistów zgłaszających naruszenia prawa pracy mogłaby ochronić życie, zdrowie, prywatność i godność pracowników, można mnożyć. Molestowanie seksualne, zaniżanie wynagrodzeń, dyskryminacja ze względu na rodzicielstwo czy w końcu nieprzestrzeganie BHP – to wszystko obszar prawa pracy. Bez właściwej ochrony dla świadków ludzie nie będą reagowali na cudzą krzywdę. Jeśli świadkowie nie staną się sygnalistami, to krzywdy nie tylko pozostaną bezkarne, ale będą stałe, nawracające i obejmujące kolejne grupy osób. W Polsce każdego roku w wypadkach w pracy ginie ok. 200 osób, głównie mężczyźni – bo w jakiejś fabryce, budowie, zakładzie, ktoś chciał zaoszczędzić na bezpieczeństwie, a ktoś inny bał się to zgłosić, bo bał się utraty pracy, ograniczenia wynagrodzenia. Po prostu odwetu ze strony pracodawców – przekonywała w Sejmie ministra rodziny i pracy Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Polecamy: „Sygnaliści w firmie. Przewodnik dla pracodawcy”

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak wspierać naukę i zaangażowanie pracowników?

Dla 70 proc. pracowników z pokolenia Z cotygodniowe zdobywanie nowych umiejętności jest jednym z podstawowych oczekiwań wobec pracodawcy. Młode pokolenie coraz częściej poszukuje w pracy sensu, wyzwań i realnych możliwości rozwoju. Dlatego firmy oferują coraz więcej różnorodnych inicjatyw wspierających naukę i zaangażowanie.

Szybciej, łatwiej, taniej: rozwód pozasądowy. Opinia RPO do projektu

Szybciej, łatwiej, taniej: rozwody pozasądowe. Być może tak - jest projekt, a RPO właśnie wydał o nim opinię. Główne założenie jest takie, że ma dojść do stworzenia alternatywnej, szybszej i mniej sformalizowanej ścieżki do rozwiązania małżeństwa, omijającej sale sądowe. Ma to być odpowiedź na potrzeby tych par, które rozstają się w pełnej zgodzie i nie chcą przechodzić przez często długotrwały i stresujący proces sądowy. A wszystko to za sprawą projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (nr UDER24, wersja z 17 czerwca 2025 r.).

Od 1 września przedszkola będą otwarte do 20:00. Pierwsze takie rozwiązanie w Polsce

To dobra wiadomość dla rodziców pracujących na zmiany albo wracających późno z pracy. Od 1 września miejskie przedszkola w Sosnowcu będą czynne aż do godziny 20:00 – zapowiada Damian Żurawski, przewodniczący Komisji Oświaty w Urzędzie Miejskim w Sosnowcu.

NFZ zmienia zasady w profilaktyce: Nowoczesne badanie dostępne za darmo dla milionów

Od lipca program profilaktyki raka szyjki macicy finansowany przez NFZ rozszerzono o test molekularny HPV HR i cytologię płynną – badania wcześniej dostępne jedynie prywatnie. Eksperci nazywają to przełomem – testy pozwalają nawet dwukrotnie skuteczniej wykrywać zmiany przedrakowe. Minister zdrowia Izabela Leszczyna zachęca kobiety do korzystania z bezpłatnej diagnostyki w 2,7 tys. poradni w całej Polsce.

REKLAMA

System kaucyjny tuż przed startem. Czego Polska może nauczyć się od Rumunii, Węgier i Irlandii?

Większość Polaków popiera wprowadzenie systemu kaucyjnego – wynika z raportu PIE. To mocny kapitał na początek, ale doświadczenia innych krajów pokazują, że poparcie społeczne to za mało. Polska ma szansę uniknąć ich błędów – pod warunkiem, że wyciągnie wnioski z ich lekcji: centralizacja jak w Rumunii, komunikacja jak na Węgrzech i dane jak w Irlandii.

Karetka dla zwierząt. Będzie nowy pojazd uprzywilejowany na polskich drogach?

Pytań dotyczących pojazdów uprzywilejowany jest wiele, w szczególności: co to jest pojazd uprzywilejowany? Jak się zachować, gdy jedzie pojazd uprzywilejowany? Jakie służby są uprzywilejowane i jakie są pojazdy uprzywilejowane? Będzie nowy pojazd uprzywilejowany na polskich drogach? W zakresie tego ostatniego pytania poruszamy ciekawy postulat, który może dotyczyć wielu osób!

Sejm na żywo. Komisja śledcza ds. Pegasusa [22 lipca 2025r.]

Posiedzenie sejmowej komisji śledczej ds. Pegasusa rozpocznie się o godz. 10:30.. Na dziś zaplanowano przesłuchanie byłych funkcjonariuszy służb: Krystiana Dobrzyńskiego, Anety Mierzwińskiej i Urszuli Nalaskowskiej. O godz. 12:30 odbędzie się posiedzenie w trybie niejawnym.

Sejm na żywo: 22 lipca 2025 [Transmisja online]

22 lipca 2025 r. Sejm rozpocznie czterodniowe posiedzenie. W planach prac sejmowych znalazł się m.in. rządowy projekt nowelizacji Kodeksu pracy dotyczący stażu pracy.

REKLAMA

Zamiast 100 proc. wynagrodzenia, na konto wpłynie tylko 80 proc. – to skutek zmiany wprowadzanej przez MRPiPS, o którym „głośno” się nie mówi. Ulga dla pracodawców, ale strata dla pracowników

MRPiPS zapowiada gruntowną reformę ubezpieczenia chorobowego – zasiłek chorobowy miałby być wypłacany od pierwszego dnia niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby przez ZUS, w miejsce dotychczasowego wynagrodzenia chorobowego, wypłacanego przez pracodawcę za pierwszych 33 dni (lub odpowiednio – 14 dni) zwolnienia. Na takim rozwiązaniu – nie wszyscy pracownicy jednak zyskają, a wręcz – dla niektórych, będzie się to wiązać z wymierną stratą w postaci niższego wynagrodzenia. Chyba, że rząd wywiąże się również z obietnicy zwiększenia kwoty zasiłku chorobowego do 100%.

Renciści czekają na nowy dodatek. Co z pracami legislacyjnymi?

Osoby pobierające renty z tytułu niezdolności do pracy dopytują o nowy dodatek. W tym momencie nie wiadomo jeszcze, kiedy taka zmiana mogłaby zostać wprowadzona.

REKLAMA