Konsument, Kredyt hipoteczny

Czy promocje znane ze sklepów mogą mieć swój odpowiednik w kredytach hipotecznych? Coraz więcej wskazuje na to, że scenariusz jednej raty rocznie „za darmo” staje się realny.

Nowy program „Pierwsze Klucze”, zaprojektowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, ma pomóc Polakom w zdobyciu własnego „M”. Jednak w opinii wiceszefa MFiPR Jana Szyszki projekt może wywołać odwrotny skutek – zamiast zwiększyć dostępność mieszkań, tylko podbije ceny i zasili kieszenie deweloperów oraz banków. Czy czeka nas powtórka z rozrywki po „Bezpiecznym Kredycie 2 proc.”? Sprawdźmy, co naprawdę kryje się za tym pomysłem.

Artykuł jest polemiką Związku Banków Polskich do artykułów, które ukazały się na naszych łamach, linki do nich podajemy poniżej.

WIBOR, jako wskaźnik referencyjny, jest zgodny z przepisami prawa, zarówno unijnymi, jak i krajowymi. Jego rzetelność została potwierdzona przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF). Orzecznictwo dotyczące kredytów walutowych nie ma zastosowanie do kredytów w złotych. Bank wypełniał i nadal wypełnia wszystkie obowiązki informacyjne wobec swoich klientów. Nie ma uzasadnienia dla kreowania w orzecznictwie dodatkowych obowiązków informacyjnych, nieistniejących w chwili zawarcia umowy.

Wydany 13 lutego 2025 r. wyrok TSUE w sprawie C-472/23 (Lexitor) w tematyce tzw. sankcji kredytu darmowego wzbudził poruszenie w środowiskach bankowych i konsumenckich. Tradycyjnie już obie strony sporu okopały się na swoich pozycjach, wykazując, że wyrok luksemburskiego Trybunału jest korzystny jedynie dla ich subiektywnych racji. W tle pojawiły się nawet zarzuty o manipulację co do sposobu interpretacji wyroku, co doskonale wpisuje się w ciągle żywy paradygmat pt. „moja racja jest mojsza niż twojsza”.

Wedle szacunków przed polskimi sądami powszechnymi toczy się ponad tysiąc postępowań dotyczących zakwestionowania umów kredytowych z powołaniem się na wadliwość klauzuli zmiennego oprocentowania kredytu odwołującej się do stawki referencyjnej WIBOR. Analiza dostępnego publicznie agregatora orzecznictwa jakim jest Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych, pozwala na przyjęcie wniosku, że zaczęły się pojawiać precedensowe orzeczenia uwzględniające rację kredytobiorców w sporach z bankami. W niniejszym artykule przedstawiam i omawiam te orzeczenia.

Do sejmowych konsultacji trafił projekt nowelizacji ustawy deweloperskiej. Posłowie (Polska 2050 -Trzecia Droga) chcą, by konsumenci uzyskali rzetelną i aktualną informację o cenach oferowanych przez deweloperów. Obecnie jest to utrudnione, zwłaszcza na początkowym etapie zainteresowania ofertą.

Panuje powszechne przekonanie, że wystarczy ogłosić upadłość konsumencką, by pozbyć się wszelkich długów i zobowiązań, które okazały się niemożliwe do spłacenia. A następnie rozpocząć od zera nowe życie finansowe. Tymczasem nie jest to prawda. Są długi, które mimo bankructwa trzeba już spłacać do końca życia.

Okres wyprzedaży to czas, gdy szczególnie powinniśmy uważać na e-oszustów. Jak podkreśla Europejskie Centrum Konsumenckie przy UOKiK, najbardziej narażeni na internetowe triki nieuczciwych firm są Vulnerable consumers, czyli grupa konsumentów wrażliwych. To właśnie z myślą o nich powstał krótki poradnik. O czym warto pamiętać przed zbliżającym się Dniem Bezpiecznego Internetu?

Wiele osób, zanim odbierze klucze do wymarzonego mieszkania, musi posiłkować się finansowaniem z banku. Kredyt hipoteczny to produkt, który pomaga w zakupie lub budowie nieruchomości. Wymaga jednak pełnej świadomości ze strony kredytobiorcy. Czym tak naprawdę jest ten produkt? Na jakich zasadach jest przyznawany i spłacany? Jakich formalności trzeba dopełnić, aby go otrzymać?

Ujmując rzecz ściślej – spadać będzie rata odsetkowa kredytów na zakup mieszkania lub domu. Rychły spadek zapowiada trend spadkowy notowań wskaźników referencyjnych – WIBOR i WIRON, które warunkują oprocentowanie kredytów hipotecznych – przynajmniej tych zaciąganych według formuły zmiennej stopy procentowej, czyli zdecydowanej większości spłacanych aktualnie hipotek.

Dokładnie 223 tys. zł to cena mikroapartamentów na rynku pierwotnym w Warszawie, Poznaniu czy Wrocławiu, nieco więcej bo 278 tys. zł w Gdańsku, a dużo mniej – 126 tys. zł, w Krakowie. Takie ceny są w zasięgu wielu osób, w przeciwieństwie pół miliona za kawalerkę.

Spłata kredytu hipotecznego dostarcza małżonkom lub partnerom dodatkowych okazji do konfliktów, choć nie wszystkim. Najłatwiej z problemem radzą sobie osoby, które nie unikają rozmów o pieniądzach, a ostateczne decyzje finansowe podejmują w porozumieniu.

Wysokie stopy procentowe to wysokie raty odsetkowe kredytów. Szczególne obciążenie dla budżetów domowych stanowią oczywiście kredyty hipoteczne zaciągnięte na kupno własnego mieszkania. U znacznej grupy gospodarstw domowych ich spłata pochłania nawet połowę dochodów. Ale łatwiej nie jest i tym rodzinom, dla których to obciążenie jest relatywnie niższe.

Brak konkretów na temat nowego rządowego programu wsparcia zakup nieruchomości oraz oczekiwania na obniżkę stóp procentowych sprawiły, że banki zaczęły luzować warunki udzielania kredytów hipotecznych. Jeden a nich pożyczy pod hipotekę teraz nawet 40 tys. zł więcej niż przed kwartałem.

Zgodnie z najnowszym stanowiskiem resortu finansów – wakacje kredytowe nie będą kontynuowane w 2025 r. Kto zatem, po raz ostatni, może skorzystać ze wsparcia w postaci zawieszenia spłaty dwóch rat kredytu hipotecznego (tzw. wakacji kredytowych) w okresie od 1 września do 31 grudnia 2024 r. oraz na jakie wsparcie mogą, w przyszłym roku, liczyć kredytobiorcy?

UOKiK bardzo poważnie podchodzi do weryfikacji przestrzegania przepisów. Już w 2023 roku, w wyniku działań kontrolnych wystosował wiele wniosków o przedstawienie wyjaśnień odnośnie wątpliwych praktyk lub zaniechanie naruszeń zbiorowych interesów konsumentów, a w 2024 roku nałożono już pierwsze kary finansowe.

Przy konstruowaniu umowy lub wzorca umowy przedsiębiorca powinien dokładnie zbadać treść stosowanych postanowień pod kątem ryzyka uznania ich przez sąd powszechny lub Prezesa UOKiK za abuzywne. Czym są klauzule niedozwolone i co warto o nich wiedzieć?

Umowy o kredyt bankowy są tak skonstruowane, że skorzystanie z zabezpieczenia w postaci polisy za życie za pośrednictwem banku udzielającego kredytu oznacza niższą marżę. Standardowo dotyczy to pierwszego kilkuletniego okresu kredytu. Potem jednak zmiana umowy ubezpieczenia może dać nawet kilka tysięcy oszczędności w kosztach jego obsługi.

Nie tak dawno wkład własny poniżej 10% do kredytu hipotecznego był rzadkością. Co zmienił w tej kwestii program Bezpieczny Kredyt 2%? 

Jakie zmiany wprowadziła „Uchwała frankowa” Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2024 roku? Jakie możliwości i prawa mają frankowicze w świetle nowej uchwały? Czy spodziewamy się kolejnych zmian? 

Czy Polacy czytają dokładnie umowy kredytowe przed podpisaniem? 43,1% twierdzi, że to robi, 19,7% robi to pobieżnie, 18,6% daje dokument do przeczytania znajomemu albo prawnikowi. Aż 17,3% podpisuje bez czytania. Czy to zaufanie do banków?

Aż 17,3% Polaków zaciągających kredyt w banku lub w innej instytucji finansowej w ogóle nie zapoznaje się z zapisami umowy. Do tego 19,7% ankietowanych sprawdza jedynie wybrane fragmenty. Cały dokument czyta 43,1% badanych, a zaledwie 10,4% respondentów dodatkowo konsultuje poszczególne zapisy z prawnikiem. Ponadto 8,2% uczestników sondażu nie tylko analizuje wszystko, ale również prosi o pomoc kogoś znajomego. Autorzy badania, komentujący ww. wyniki, uważają, że są one alarmujące. Nie czytając umowy zawieranej z bankiem, kredytobiorcy narażają się na potencjalne pułapki, w tym ukryte opłaty czy niekorzystne warunki spłaty. Tak wynika z badania UCE RESEARCH i Kancelarii SubiGo przeprowadzonego w I połowie czerwca 2024 r.

Banki niżej szacują zdolność kredytową. Na dodatek banki podwyższają też oprocentowanie kredytów hipotecznych. To sprawia, że przy wciąż rosnących cenach metra kwadratowego mieszkań uzyskanie finansowania na zakup mieszkania staje się coraz trudniejsze.

Formalnie od 1 czerwca, praktycznie od dziś – poniedziałku 3 czerwca można złożyć wniosek o tak zwane wakacje kredytowe czyli skorzystać z możliwości zawieszenia spłaty poszczególnych rat kredytu hipotecznego. W przeciwieństwie do wcześniejszych opcji, tym razem przywilej przysługuje tylko kredytobiorcom spełniającym kryterium dochodowe.

Osoby ze szczególnymi potrzebami będą miały szerszy dostęp do produktów takich jak m.in: komputery, czytniki książek czy telefony komórkowe. Prezydent podpisał ustawę, która wdraża dyrektywę UE dotyczącą wymogów dostępności produktów i usług.