Spadek, Dziedziczenie

Wielu Polaków wierzy, że testament sporządzony u notariusza jest „nie do ruszenia”. Tymczasem prawo przewiduje sytuacje, w których nawet taki dokument traci moc. Sprawdź, co może przekreślić twoją wolę i odebrać spadkobiercom dziedzictwo.

Liczba singli w Polsce rośnie, a wraz z nią poważny problem – kto odziedziczy ich dorobek? Brak testamentu może oznaczać, że majątek trafi do dalekich krewnych lub… do Skarbu Państwa! Eksperci ostrzegają: brak świadomego zaplanowania przyszłości to ryzyko sporów i nieoczekiwanych decyzji sądu. Jak zabezpieczyć swój majątek i uniknąć niechcianych konsekwencji? Sprawdź, co możesz zrobić już dziś!

Okazuje się, że środki zgromadzone na subkontach ZUS mogą być dziedziczone. A to oznacza, że w przypadku śmierci osoby, która uczestniczyła w Otwartym Funduszu Emerytalnym (OFE), pieniądze zgromadzone na jej koncie mogą zostać przekazane spadkobiercom. Na subkontach osób zmarłych, które były członkami OFE, zgromadzona jest średnio kwota 29 tys. zł. Oto szczegóły.

Wydawało się, że dziedziczenie przynosi przede wszystkim zysk - no nie zawsze. Dla pewnego młodego mężczyzny okazało się jednak, że spuścizna może mieć zupełnie inny wymiar. Gdy jego dziadek zmarł, nastoletni wówczas wnuk zdawał się jedynym spadkobiercą – i jednocześnie dłużnikiem. Taka właśnie sprawa (zresztą już nie pierwsza tego typu) rozegrała się w polskim sądzie i de facto zmusiła Rzecznika Praw Obywatelskich do interwencji. W komunikacie RPO czytamy: "Jako dziecko odziedziczył dług dziadka - po latach sąd nakazał mu spłatę. Zasadna skarga nadzwyczajna RPO". Poniżej szczegóły tego interesującego przypadku.

Podczas posiedzenia Senatu, które odbyło się w dniu 17 lipca br. – wiceminister rozwoju i technologii Tomasz Lewandowski zapowiedział zmiany w zasadach wstępowania w stosunek najmu mieszkań komunalnych po śmierci ich najemców. „Mamy projekt ustawy – mówię o gotowych przepisach (…) wprowadzamy zakaz dziedziczenia umów, czyli krótko mówiąc: nie wejdziesz do umowy najmu „z automatu”, niezależnie od wysokości dochodów, jeżeli twoi rodzice w tym lokalu mieszkali i miałeś takie szczęście”. Celem nowych regulacji jest ukrócenie bogacenia się na komunalnych zasobach mieszkaniowych przez osoby o wysokich dochodach, które są już w posiadaniu innych nieruchomości w danym mieście.

Po śmierci rodziców emerytura przypadnie dzieciom. Regulujące te kwestie projekt ustawy jest już gotowy. W drugim kwartale tego roku dokumentem zajmie się rząd. Nowe przepisy nie dotyczą jednak wszystkich i z automatu. Obejmą tylko konkretną grupę

Klamka zapadła. Sejm przyklepał poprawki Senatu do nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn. Cel? Chodzi o wyrwanie ludzi z biurokratycznego labiryntu, gdzie co miesiąc trzeba przynosić te same papiery. Teraz piłka jest po stronie prezydenta.

Co przy spadku daje tzw. transmisja? Mało osób ma świadomość tej instytucji. a jest ona kluczowa w postępowaniu spadkowym, bo daje ochronę spadkobiercom i spadkodawcom. Co to zatem jest transmisja oraz kim jest transmitent i transmitariusz?

„Na jakiej podstawie można pozbawić spadku osobę, która nie opiekowała się rodzicem? Czy przepisy w tym zakresie się zmieniły?” – pyta Czytelnik. Oto najważniejsze zasady!

Chociaż w 2025 r. nie zmieniły się przepisy dotyczące postępowania spadkowego, to warto przypomnieć o najważniejszych terminach. Ich przegapienie może mieć poważne skutki dla spadkobiercy.

NSA wypowiedział się w sprawie zeznań podatkowych i terminów związanych z dziedziczeniem. Podjęta przez sąd uchwała okazuje się korzystna dla obywateli.

Wielu z nas pamięta o możliwości dokonania w testamencie wydziedziczenia. Trzeba jednak wiedzieć, iż pozbawienie krewnego zachowku nie zawsze jest skuteczne. Od czego to zależy? Jakie są orzeczenia sądów?

System emerytalny w Polsce wyklucza możliwość dziedziczenia kapitału emerytalnego. I zasada ta nie zostanie zmieniona w najbliższym czasie. W artykule prezentujemy opis systemu w jednym z pism rządowych przesłanych emerytce, która postulowała reformę systemu emerytalnego. Emerytka proponowała rządowi rozszerzenie możliwości dziedziczenia np. przez wdowy kapitału emerytalnego. Emerytce chodziło o środki zgromadzone na subkoncie, ale jej pismo otwarło szerszą dyskusję – „Dlaczego w zasadzie przepada 550 000 zł zgromadzonych na koncie emerytalnym zmarłego mężczyzny po 30 latach pracy?”. Wnioski są smutne dla emerytów - "ZUS nie odda 550 000 zł kapitału emerytalnego. Na otarcie łez renta rodzinna albo renta wdowia".

Każdy kto w 2024 roku dokonał odpłatnego zbycia nieruchomości przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego w którym nabył nieruchomość (dotyczy to także przypadków nabycia nieruchomości w drodze spadku) – podlega z tego tytułu opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Do 30 kwietnia należy złożyć PIT-39. Istnieją jednak przesłanki pozwalające uniknąć zapłaty podatku.

Jakie skale podatkowe, stawki i kwoty wolne od podatku obowiązują w 2025 roku? Od lipca 2023 r. nie zmieniły się przepisy w tym zakresie. Kto jest w której grupie podatkowej?

Zdarza się, że spadkobiercy osób, które zmarły kilka, kilkanaście lat temu lub wcześniej nie złożyli zeznania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Czy i kiedy następuje przedawnienie zobowiązania podatkowego w przypadku spadku niezgłoszonego do opodatkowania? Czy powołanie się na fakt nabycia spadku przed fiskusem powoduje odnowienie obowiązku podatkowego mimo przedawnienia?

Uwaga na oszustwa na darowizny i spadki! Mieszkanka powiatu karkonoskiego straciła niemal 64 tysiące złotych, wierząc w fałszywą darowiznę od rzekomej obywatelki Czech. Jak to wyglądało?

Zmarł Twój krewny. Miał konto w banku. Przeoczyłeś to. Gmina ma prawo przejąć te pieniądze. Procedura zaczyna się dwa lata. Termin liczymy od dnia kiedy bank dowiedział się o śmierci posiadacza rachunku bankowego. Gmina ma prawo do zabrania tych pieniędzy.

Szykują się rewolucyjne zmiany w prawie spadkowym! Rząd planuje zaostrzenie zasad dotyczących testamentów ustnych, wprowadzenie testamentów audiowizualnych oraz całkowitą likwidację testamentu podróżnego. Nowe przepisy mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa prawnego i ograniczenie ryzyka fałszerstw. Sprawdź, co warto wiedzieć już teraz, aby uniknąć problemów w przyszłości.

W dniu 9 października 2024 r., do laski marszałkowskiej, został złożony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 825), który zakłada zniesienie w polskim systemie prawym podatku od spadków. Projekt ten, ma położyć kres podwójnemu, a nawet kilkukrotnemu opodatkowywaniu przez państwo tych samych składników majątku, bo jak argumentują jego autorzy – „ludzie nie umierają w celu optymalizacji podatkowej”. Wprowadzenie przewidzianych w nim zmian – odegrałoby fundamentalne znaczenie zwłaszcza dla osób żyjących w związkach partnerskich, które nie mogą skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania spadku, przysługującego najbliższym członkom rodziny, zaliczanym do tzw. zerowej grupy podatkowej. Jego pierwsze czytanie w Sejmie, odbyło się 21 lutego 2025 r.

Czy wiesz, że spadek po rodzicu może być całkowicie zwolniony z podatku? Wystarczy spełnić kluczowy warunek – zgłosić jego nabycie do urzędu skarbowego w odpowiednim terminie. Jeśli tego nie zrobisz, fiskus może nałożyć na Ciebie podatek! Sprawdź szczegóły i dowiedz się, jak uniknąć kosztownych błędów przy rozliczeniu spadku.

Są trudności w skorzystaniu ze zwolnienia z podatku od spadków po śmierci najbliższych. Podatnicy wskazują na brak informacji o 6-miesięcznym terminie na zgłoszenie nabycia spadku na formularzu SD-Z2. Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do ministra finansów o wprowadzenie obowiązku pouczania o tych warunkach przez sądy i notariuszy, aby zapobiec przypadkom, gdy niewiedza prowadzi do utraty prawa do ulgi.

Krewni zmarłego pominięci w testamencie są przekonani, że prawo gwarantuje im pieniądze tytułem zachowku. Tymczasem w prawie zaszły kluczowe zmiany i nawet najbliżsi krewni mocno mogą się rozczarować gdy po otwarciu testamentu zażądają pieniędzy od uwzględnionych w nim spadkobierców. Teraz łatwiej ich wydziedziczyć lub wnieść do sądu o pozbawienie prawa do zachowku.

Ta szczególna sytuacja wiąże się z wydarzeniem, który każdy z nas chce przesunąć jak najdalej na przyszłość. Jest to śmierć. Dopiero po śmierci można "ruszyć" pieniądze z OFE i subkonta ZUS. I mogą to zrobić spadkobiercy. WSA w Rzeszowie potwierdził słuszność oczekiwań ZUS, że spadkobiercy "wyjmą" pieniądze z OFE i subkonta. I spłacą zaległości składkowe zmarłego. Zarówno ZUS jak i sąd nie widziały w tym nic szczególnego. W przeciwieństwie do spadkobierców, którzy oczekiwali zwolnienia z obowiązku zapłaty zaległych składek.

Nie jest możliwe w polskim prawie uzyskanie rozwodu po śmierci małżonka. Jeśli toczy się postępowanie rozwodowe, jeden z małżonków umiera, to po jego śmierci sprawa podlega umorzeniu. Czy można zatem w jakiś sposób ochronić majątek zmarłego tak aby żyjący małżonek po nim nie dziedziczył?