Tematy - Związek małżeński, Proces - INFOR.PL

Kodeks Prawa Kanonicznego w wielu przypadkach nie reguluje całości zagadnienia, wobec czego pojawia się szereg wątpliwości. Jednakże w niektórych sytuacjach przyzwala w drodze wyjątków na pewne odstępstwa.

By móc wnosić o ustalenie nieważności małżeństwa kościelnego, musi zaistnieć przynajmniej przeszkoda zrywająca, wada dotycząca zgody małżeńskiej czy też brak formy przepisanej prawem. Jednakże Kodeks Prawa Kanonicznego, wprowadza również możliwość rozwiązania zawartego małżeństwa.

7 lipca 2013 r. weszła w życie nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego, na mocy której w pozwie składanym w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym powód będzie zobowiązany wskazać nr PESEL pozwanego. Wpisanie błędnych danych będzie skutkowało nałożeniem grzywny na powoda.

Do najczęściej spotykanych środków dowodowych, które mogą być zaproponowane przez strony w trakcie procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa są: ich oświadczenia, zeznania świadków, dowód z dokumentów, opinia biegłych. W niniejszym artykule przedstawię najczęstsze zapytania, jak i odpowiedzi na nie, a związane bezpośrednio z naszym zagadnieniem.

Bardzo częstym zapytaniem u zainteresowanych osób jest to, dotyczące przebiegu procesu, jego poszczególnych etapów. W niniejszym artykule zarysowane zostaną przynajmniej najważniejsze etapy kościelnego procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa przy wskazaniu wybranych kanonów oraz przy wzięciu również pod uwagę faktu, iż praktyka poszczególnych sądów kościelnych może różnić się między sobą przy zachowaniu jednak istoty.

Pojęcie takie jak „wina” strony procesowej w kościelnym procesie małżeńskim nie istnieje. Ja jednak użyłam tego sformułowania dla ukazania zasadniczej różnicy pomiędzy tytułami prawnymi, na podstawie których przebiega proces, a których istnienie nie jest niejako zawinione przez stronę a tymi powstałymi z jej „winy”.

Różnice między krajami UE są pod tym względem ogromne, nie tylko w odniesieniu do oferowanych możliwości, ale także zakresu, w jakim związki partnerskie zawierane za granicą są uznawane (o ile w ogóle są uznawane).

Zgodnie z prawem kanonicznym, strony procesu kościelnego posiadają możliwość realizacji swoich praw za pomocą osób kompetentnych – biegłych w prawie kanonicznym. Skorzystanie z pomocy prawnej adwokata jest możliwe na każdym etapie procesu kościelnego, jak i od samego początku jego trwania.

W analogii do artykułu na temat rzadko spotykanych przeszkód małżeńskich w obecnym poruszymy tematykę sporadycznie spotkanych wad zgody małżeńskiej, również celem pełniejszego ich obrazu.. Wybrałam te wady, które dotyczą błędu.

Jest szereg publikacji, drobnych artykułów na temat przeszkód małżeńskich, w obecnym skoncentrujemy się na rzadko u nas spotykanych, aby mieć pełny obraz wszystkich.

Pomimo różnych tytułów, z powodu których wszczyna się proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego, strony i niekiedy świadkowie zadają w istocie podobne pytania, poruszają podobne problemy. W poniższym artykule chciałabym przedstawić je, jak i jednocześnie na nie odpowiedzieć.

Człowiek winien „dojrzeć” do podjęcia decyzji odnośnie wszczęcia kościelnego procesu o stwierdzenie nieważności jego małżeństwa. Czasami jest to podyktowane faktem, iż osoba jest emocjonalnie wyczerpana dotychczasowym, bądź wychodzi z założenia, iż nie zamierza w przyszłości wstępować w nowy związek małżeński. W niniejszym artykule spróbujemy jednak powiedzieć, dlaczego warto w miarę szybko podjąć starania o proces.

Przyczynkiem do napisania tego artykułu była przeprowadzona niedawno rozmowa: czy adwokat może przygotowywać stronę i świadków do procesu. W swoim artykule stoję na stanowisku, iż jest to jedna z czynności adwokata. Ukażę tego racje, chociaż jak widać może wzbudzać to kontrowersje.

Najczęściej spotykanym tytułem prawnym, na podstawie którego przebiegają kościelne procesy o stwierdzenie nieważności małżeństwa, jest tytuł niezdolność natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich (kan. 1095 nr 3 KPK). Pod analizowaną wadę woli podpadają różnego rodzaju zaburzenia.

Na przykładzie tej wady konsensu małżeńskiego widać w pewien sposób rozwój prawa. W przeszłości bowiem jakieś zaburzenie nieznane nauce było pomijane przez prawo jako niekwalifikujące daną sprawę do wyroku pozytywnego. Z biegiem jednak czasu i wraz z rozwojem nauk zmieniało się też orzecznictwo. Myślę, iż takim jednym z bardziej wyrazistych przykładów może być kwestia zaburzenia odżywiania.

Symulacja (inny termin to wykluczenie) polega na niechceniu czegoś. W przypadku wykluczenia zgody małżeńskiej będzie to niechcenie zawarcia związku, bądź jak w literaturze specjalistycznej czytamy, chcenie jego niezawarcia. Analogicznie w pozostałych rodzajach symulacji mamy do czynienia z wykluczeniem wierności, jedności, nierozerwalności, i potomstwa.

Przyspieszenie postępowań sądowych, a przede wszystkim postępowania rozpoznawczego i egzekucyjnego, dalsza informatyzacja postępowania cywilnego oraz uproszczenie niektórych czynności procesowych to jedne z najważniejszych postulatów przedstawionych w przyjętych przez rząd założeniach do projektu nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego.

Są takie tytuły, czyli przyczyny prawne, na podstawie których nie można równocześnie orzec nieważności związku małżeńskiego po tej samej stronie procesowej. Stąd tą niemożliwość nazwałam zasadą niełączenia.

Gdyby strony przed wstąpieniem w związek małżeński odpowiedziały sobie na te pytania, które sama stawiam, pisząc skargę powodową, wówczas uniknęłyby - kolokwialnie mówiąc - przykrości z nieudanego, i co więcej, nieważnego związku małżeńskiego.

Często można spotkać się z problemem, czy małżeństwo zawarte przez osobę mającą inne poglądy, co więcej naukę inną niż Kościół Katolicki jest ważnie zawarte.

Jak często dany adwokat kościelny odniósł sukces w przeprowadzonych przez siebie sprawach, innymi słowy: ile spraw ma już „wygranych”? Wielokrotnie już spotkałam się z takim zapytaniem od osób będących w trakcie, bądź mających dopiero starać się o wszczęcie kościelnego procesu małżeńskiego.

Często pary wnoszące o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego są już po rozwodzie cywilnym. Czy ma to jakiś wpływ na kościelny proces?

Sąd może zobowiązać powoda do wniesienia kaucji na żądanie pozwanego. Kaucja ta ma stanowić zabezpieczenie kosztów procesu.

Każdy Sąd Kościelny ma własną praktykę co do skargi powodowej. Jednak istotne wymogi pozostają takie same.

Zdrada nie musi skutkować tzw. rozwodem kościelnym, czyli stwierdzeniem nieważności zawiązanego małżeństwa. Kiedy niewierność może stanowić o zasadności dla wszczęcia kościelnego procesu o nieważność małżeństwa?

Częstym, dodajmy wielokrotnie błędnym, przeświadczeniem osób starających się o orzeczenie nieważności swojego kościelnego związku jest pewność odnośnie możliwości starania się o nie już w wyniku zdrady.

Niezaangażowanie strony pozwanej, bądź jej zaangażowanie, ale zupełnie nieprawidłowe bierze się często z niezrozumienia istoty tego, czemu służy kościelny proces o orzeczenie nieważności zawiązanego węzła małżeńskiego.

Ważnym kanonem regulującym sposób wykonywania zadania przez Obrońcę węzła małżeńskiego jest kan. 1432 KPK. Warto zacytować go w tej części: „Obowiązkiem (Obrońcy) jest proponować i przedstawić wszystko, co w sposób rozumny może być przytoczone przeciw nieważności lub rozwiązaniu”.

Częstym zapytaniem osób, starających się o stwierdzenie nieważności swojego małżeńskiego związku, jest pytanie o czas trwania tego kościelnego procesu.

W większości procesów jednym z ważniejszych środków dowodowych jest zeznanie świadków. Obowiązuje generalna zasada, od której są naturalnie wyjątki, według której jeden świadek nie jest wystarczający.

Oświadczenia stron, pomimo umiejscowienia ich pośród środków dowodowych, można określić mianem dowodu posiłkowego, gdyż ich wartość uzależniona jest od wielu czynników.

Przyznanie sądowe, czyli twierdzenia strony przeciwko sobie stanowi ważny argument w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego. Psychologicznie bowiem rzecz ujmując, człowiek łatwiej kłamie w obronie siebie niż przeciwko sobie.

Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa dostosowuje się z pewnymi zmianami do zwyczajnego procesu spornego. Dlatego też trybunały kościelne nie unieważniają ważnie zawartych małżeństw i nie wydają orzeczeń rozwodowych.

Stosowanie w sprawach o separację reguł pisemnego procesu spornego ma służyć przede wszystkim ochronie praw podmiotowych i legalnych interesów stron.

Z uwagi na fakt, iż to sąd prowadzi i kieruje rozprawą, jest on jednocześnie zobligowany do czuwania nad jej prawidłowym przebiegiem. Jednym z instrumentów za pomocą, którego może to robić (obok przykładowo kar porządkowych) jest instytucja uchylenia pytania strony jeśli jest nieistotne dla sprawy, sugeruje treść odpowiedzi lub które sąd z innych powodów uznaje za niestosowne.

Wraz z nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego osoby fizyczne uzyskały prawo do skorzystania z pomocy prawnej z urzędu.

W rozprawach dotyczących pracowników ławnikami powinny być osoby ze szczególną znajomością spraw pracowniczych. Ławnikami nie powinni być radni gminy, powiatu lub województwa – takie założenia przewiduje projekt nowelizacji ustawy o ustroju sądów powszechnych, przyjęty przez rząd.

Osoba fizyczna może ubiegać się o ustanowienie pełnomocnika procesowego z urzędu nawet wtedy, gdy nie została zwolniona od obowiązku poniesienia kosztów sądowych. To efekt nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego z kwietnia 2010.

Przypozwanie to zawiadomienie osoby trzeciej o toczącym się procesie i wezwanie jej do udziału W niektórych sytuacjach procesowych może być ono konieczne i w interesie samego wzywającego.

Sąd Okręgowy w Gdańsku zmienił wyrok Sądu Rejonowego z Gdyni, który zabraniał studentce Akademii Muzycznej grać w domu na klarnecie. Sprawa dotyczy dopuszczalnego poziomu immisji.

Postępowanie zabezpieczające to postępowanie samodzielne, odgrywające znaczną rolę w procesie ochrony praw stron i uczestników postępowania cywilnego. Ma ono jednak charakter tymczasowy, gdyż postanowienia wydawane w jego trakcie normują sytuację prawną jedynie do czasu wydania merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie lub do czasu zmiany okoliczności, na których podstawie zostało wydane postanowienie.

Przesłanki procesowe to okoliczności warunkujące dopuszczalność wszczęcia i toczenia się postępowania oraz rozstrzygnięcia sprawy, co do meritum. Przesłanki dzielimy na dodatnie i ujemne oraz na bezwzględne i względne. Postępowanie może toczyć się jedynie, gdy spełnione są przesłanki dodatnie oraz nie występuje żadna przesłanka ujemna.

Ministerstwo Sprawiedliwości jest zadowolone z e-sądu i przeznaczy na jego działalność dodatkowe 2 mln złotych. Dzięki temu e-sąd zostanie wzmocniony kadrowo.

Od początku sierpnia w życie wejdą zmiany mające na celu skrócenie czasu oczekiwania na orzeczenia sądu. Minister Sprawiedliwości podpisał już w tej sprawie rozporządzenie.

Jestem pozwanym w sprawie cywilnej, w której uznałem powództwo. Po pewnym czasie jednak stwierdziłem, iż mam pewne możliwości obrony. Czy mogę odwołać takie uznanie?

Małżeństwo może zostać nieważnie zawarte na skutek braków dotyczących zgody małżeńskiej.

Orzeczenie nieważności małżeństwa odbywa się w specjalnym procesie. Orzeczenie musi się opierać na konkretnej przyczynie. Po pierwsze należy wymienić przeszkody małżeńskie kanoniczne.

Separacja to stosunkowo nowa instytucja w polskim prawie. Jest to w jakimś stopniu alternatywa dla rozwodu. Orzeczenie separacji, w przeciwieństwie do rozwodu, nie oznacza jednak rozwiązania małżeństwa. Poniżej wskazujemy, jak prawidłowo napisać pozew o separację.

Złożenie (oraz doręczenie) pozwu ma dużą doniosłość prawną. Od tego momentu mamy do czynienia z procesem. Doręczenie zaś pozwu stronie przeciwnej powoduje zawisłość sporu.

Związek małżeński, Proces

Elastyczność prawa kanonicznego w kwestii małżeństwa

Kościelne stwierdzenie nieważności małżeństwa

Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego - zmiany w EPU

Dowody w kościelnym procesie małżeńskim

Etapy kościelnego procesu o nieważność małżeństwa

"Wina" stron w kościelnym procesie małżeńskim

Związki partnerskie w Europie

Adwokat prawa kanonicznego i jego rola w procesie

Rzadko spotykane w kościelnym procesie małżeńskim wady zgody małżeńskiej

Przeszkody małżeńskie rzadko spotykane w procesie kościelnym

"Rozwód" kościelny - najczęstsze pytania i problemy

Dlaczego warto szybko rozpocząć kościelny proces małżeński?

Jak przygotować się do kościelnego procesu małżeńskiego?

Niezdolność natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich - przykłady

Zaburzenia odżywiania przyczyną nieważności małżeństwa kościelnego

Nieważny ślub kościelny: jak rozpoznać symulację?

Rząd zapowiada przyspieszenie postępowań cywilnych

Zasada niełączenia tytułów prawnych w procesie kościelnym

Jak zawrzeć ważne kościelne małżeństwo

Poglądy niezgodne z nauką Kościoła a nieważność małżeństwa

Adwokat kościelny i jego sukces w procesie małżeńskim

Stwierdzenie nieważności małżeństwa a rozwód cywilny

Kaucja w postępowaniu grupowym

Jak napisać skargę powodową?

Rozwód kościelny a zdrada

Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego z powodu zdrady

Stanowiska stron w kościelnym procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Obrońca węzła małżeńskiego w procesie kościelnym

Czas trwania procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego

Świadkowie w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego

Oświadczenia stron w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Przyznanie sądowe w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Przebieg postępowania sądowego o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Jak ustanowić separację w Kościele w pisemnym procesie spornym?

Kiedy sąd może uchylić pytanie strony?

Czy osoba prawna może skorzystać z pomocy prawnej z urzędu?

Szykują się zmiany dotyczące ławników sądowych

Pełnomocnik z urzędu nie tylko przy zwolnieniu od kosztów sądowych

Po co i kiedy skorzystać z przypozwania?

Sąd: w domu można grać na instrumencie

Postępowanie zabezpieczające

Przesłanki procesowe w postępowaniu cywilnym

Więcej pieniędzy na działanie e-sądu

Krótszy czas oczekiwania na orzeczenia sądu

Czy uznanie powództwa można odwołać?

Przyczyny niezdolności do zawarcia małżeństwa - przesłanki procesowe

Rozprawy będą nagrywane

Jakie są przeszkody małżeńskie w prawie kościelnym?

Jak napisać pozew o separację?

Jakie są skutki wniesienia pozwu