REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy muszę płacić alimenty na rodzica? Przepisy, przykłady z sądów

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Kto powinien płacić alimenty na rodzica?
Kto powinien płacić alimenty na rodzica?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy dorosłe dziecko zawsze powinno płacić alimenty na rzecz rodzica? Od czego zależy wysokość takich świadczeń? Co w przypadku nagannego zachowania rodzica? Odpowiadamy na najważniejsze pytania.

Alimenty na rodzica? Jest warunek [PRZEPISY]

Pełnoletnie dzieci mogą być zobowiązane do płacenia alimentów swoim rodzicom, ponieważ zgodnie z art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania, obciąża m.in. krewnych w linii prostej. Jest jednak jeden warunek. Otóż dorosłe dziecko jest zobowiązane do alimentacji rodzica tylko wtedy, gdy matka lub ojciec znajduje się w niedostatku. Takiej przesłanki nie ma w przypadku alimentów należnych dzieciom od rodziców.

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest niedostatek?

Samo pojęcie niedostatku nie zostało określone w przepisach. Sąd Najwyższy wyjaśnia, iż „niedostatek występuje wtedy, gdy uprawniony nie może w pełni własnymi siłami, z własnych środków, zaspokoić swych usprawiedliwionych potrzeb” (uchwała z 16 grudnia 1987 r.). Zgodnie z tymi wytycznymi za znajdującego się w niedostatku należy uważać osoby, które nie mogą własnymi siłami zaspokoić usprawiedliwionych potrzeb, nie posiadają własnych środków w postaci wynagrodzenia za pracę, emerytury czy renty ani taż dochodów z własnego majątku.

Od czego zależą alimenty na rodzica? [PRZYKŁADY]

Stan niedostatku powinien być w każdej sytuacji rozpatrywany indywidualnie. Podobnie jest z wysokością zasądzanych alimentów. Zależą one bowiem w dużej mierze od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej.

Oto wybrane orzeczenia sądów:

REKLAMA

Przykład

„W ocenie Sądu zatem powodowie nie wykazali dowodowo, choć to na nich spoczywał ciężar dowodu, by znajdowali się w niedostatku. Pieniądze którymi dysponują pozwalają im na zaspokojenie podstawowych potrzeb, związanych z wyżywieniem, leczeniem, ubraniem i utrzymaniem domu” – stwierdził na przykład Sąd Rejonowy w Toruniu w wyroku z 27 kwietna 2023 r. (III RC 249/21).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykład

W ocenie Sądu zasadne jest ustalenie obowiązku alimentacyjnego pozwanego wobec ojca na kwotę po 400 zł miesięcznie. Powód jest osobą starszą, schorowaną, niezdolną do samodzielnej egzystencji, a uzyskiwany przez niego dochód w postaci emerytury wraz z zasiłkiem pielęgnacyjnym nie wystarcza na zaspokojenie jego wszystkich usprawiedliwionych potrzeb. W/w nie ma innych dochodów, pozostaje w niedostatku (...) Pozwany prócz partycypowania w kosztach utrzymania ojca, ma na swoim utrzymaniu również małoletnią córkę, na potrzeby której również jest zobowiązany łożyć. W ocenie Sądu jego sytuacja życiowa i majątkowa nie pozwala na łożenie na rzecz ojca alimentów w wysokości powyżej kwoty 400 zł miesięcznie. Zasądzenie od pozwanego alimentów w kwocie wyższej spowodowałoby szkodę dla utrzymania pozwanego jak i jego rodziny” – czytamy w uzasadnieniu wyroku Sądu Rejonowego w Kaliszu z 2 listopada 2022 r. (III RC 340/20).

Przykład

„Pamiętać przy tym należy, iż obowiązek alimentacyjny orzekany na podstawie art. 128 i n. k.r.o., inaczej niż w przypadku art. 27 k.r.o., nie ma za zadanie zapewnić uprawnionemu równej stopy życiową z zobowiązanym. Jego zadaniem jest jedynie usunięcie stanu niedostatku. Zauważyć przy tym trzeba, iż posiadanie nawet własnych środków w postaci wynagrodzenia za pracę, renty albo emerytury może pozwalać na ustalenie, że określony uprawniony znajduje się w niedostatku. Dzieje się tak wtedy, gdy wysokość osiąganych przez niego dochodów, odpowiadająca jego możliwościom zarobkowym i majątkowym nie wystarcza na pełne zaspokojenie jego usprawiedliwionych potrzeb. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego będącego w niedostatku należy rozumieć takie potrzeby, których zaspokojenie jest konieczne do godziwej egzystencji uprawnionego. Nie sposób ustalić katalogu tychże potrzeb. Należą do nich przede wszystkim potrzeby w zakresie wyżywienia, ubrania, mieszkania, ogrzewania, oświetlenia, a w razie potrzeby, tak jak w przypadku powódki , leczenia” – przypomniał Sąd Okręgowy w Koninie w wyroku z 8 grudnia 2016 r. (I Ca 419/16).

Przykład

„Powód nie udowodnił zatem, że znajduje się w niedostatku. Skoro bowiem stać go na takie wydatki jak utrzymanie samochodu, korzystanie z Internetu i telefonu o stosunkowo wysokim abonamencie, to w żadnym razie nie jest uprawniony wniosek, że znajduje się on w niedostatku” – uznał przykładowo Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie w wyroku z 15 grudnia 2014 r. (III RC 524/13).

Co z zasadami współżycia społecznego?

Może się zdarzyć, iż zachowanie rodzica jest dalekie od ideału. Czy w takim przypadku również trzeba płacić alimenty?

Ważne

Zgodnie z art. 144 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.

Sąd Najwyższy w swoich wytycznych również stoi na stanowisku, iż w razie rażąco niewłaściwego zachowania osoby uprawnionej do alimentów, w przypadkach, które budzą powszechną dezaprobatę, można oddalić w całości lub w części powództwo o alimenty ze względu na zasady współżycia społecznego (art. 5 Kodeksu cywilnego).

Zdaniem SN takie rażąco niewłaściwe postępowanie może polegać m.in. na:

  • zachowaniach godzących w życie lub zdrowie członka rodziny;
  • zachowaniach naruszających godność, dobre imię i inne dobra osobiste człowieka;
  • zawinionym popadnięciu w niedostatek lub umyślnym wywołaniu sytuacji prowadzącej do żądania alimentów.

Jednak jak podkreśla się w orzecznictwie, odmowa alimentów z powołaniem się na zasady współżycia społecznego powinna mieć miejsce bardzo rzadko, w przypadkach wyjątkowych i szczególnie uzasadnionych.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka. Lista praw i świadczeń na 2026 rok

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka to ważny dokument, który uprawnia do wielu ulg, świadczeń i przywilejów. Jakich? Oto najważniejsze formy wsparcia i kwoty na 2026 rok.

Od stycznia 2026 r. wchodzi w życie obowiązek oznakowania ścian oddzielenia przeciwpożarowego. Jakich budynków dotyczy?

Od 1 stycznia 2026 r. oznakowanie miejsca połączenia ściany oddzielenia przeciwpożarowego ze ścianą zewnętrzną oraz z dachem staje się obowiązkowe w obiektach handlowych, produkcyjnych i magazynowych - przypomniał w rozmowie z PAP rzecznik prasowy KG PSP st. bryg. Karol Kierzkowski.

Państwo nie może działać przeciwko swoim obywatelom, orzekł sąd. ZUS nie może pozbawiać prawa do zasiłku przez jedno wyjście z domu

Kontrola prawidłowości korzystania ze zwolnień lekarskich to temat, który budzi wiele emocji. Z jednej strony ZUS mówi o nadużywaniu świadczeń i zapowiada wzmożone kontrole, z drugiej ubezpieczeni czują się prześladowani i traktowani niesprawiedliwie.

Czy promocje w Black Friday są opłacalne?

Czy promocje w Black Friday są opłacalne? Okazuje się, że według najnowszych badań promocje oferowane w ramach Black Friday są uważane za opłacalne przez 47,6% dorosłych Polaków. Przeciwnego zdania jest 29% rodaków, a 23,4% nie ma jeszcze wyrobionej opinii w tym temacie. Korzyści z corocznych akcji rabatowych widzą głównie osoby w wieku 35-44 lat i z dochodami powyżej 9 tys. zł netto. Nie dostrzegają zysków z tego typu obniżek przede wszystkim seniorzy i konsumenci uzyskujący co miesiąc 5000-6999 zł na rękę.

REKLAMA

Nowe limity dorabiania do emerytury i renty od grudnia 2025 r. Kto i ile może dorobić bez zmniejszenia lub zawieszenia świadczenia z ZUS?

Jest to bardzo ważna informacja dla rencistów i wcześniejszych emerytów, którzy dorabiają do swoich świadczeń. Od 1 grudnia 2025 r. zmieniają się graniczne kwoty przychodu, które powodują zmniejszenie lub zawieszenie świadczeń (emerytur i rent) z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Limity te będą wyższe niż w poprzednich trzech miesiącach. Bezpieczny próg przychodu (do którego można zarabiać bez obawy o zmniejszenie lub zawieszenie emerytury lub renty) wzrośnie o 16,10 zł, do kwoty 6 140,20 zł brutto. A górna granica zwiększy się o 30 zł i wyniesie 11 403,30 zł brutto. Zarobki powyżej tej kwoty w grudniu 2025 r., styczniu i lutym 2026 r. sprawią, że ZUS zawiesi emeryturę lub rentę.

Nie opiekujesz się rodzicami? Stracisz spadek. Samorządy mają dość utrzymywania seniorów i domagają się zwrotu ponoszonych kosztów

Kto powinien ponosić koszt pobytu mieszkańca w DPS? Przepisy jasno wskazują kolejność. Niestety regulacje te narażają samorządy na ogromne koszty, których nigdy nie mogą odzyskać, nawet jest pensjonariusz posiada duży majątek.

Od umowy zlecenia czasami nie płaci się podatku według skali. Od czego to zależy? Warto znać przepisy, by nie popełnić tego błędu

W 2026 roku umowy cywilnoprawne, w tym umowa zlecenia, mają znaleźć się pod specjalnym nadzorem organów Państwowej Inspekcji Pracy. Warto więc pamiętać o tym, że czasami ich rozliczanie podlega szczególnym zasadom.

Czy chory pracownik musi przywieźć laptop do firmy? Sprzęt stanowi własność pracodawcy, a z przepisów wynika, jak trzeba postępować

Czy na czas swojej nieobecności pracownik musi zwrócić do firmy laptop i telefon? Trzeba pamiętać o przestrzeganiu prostych zasad, w tym tej, że udostępnione pracownikowi narzędzia pracy stanowią własność pracodawcy.

REKLAMA

Czy pracodawca odbierze pracownikowi ryczałt za pracę zdalną w czasie urlopu? Nie zawsze i nie każdemu. Od czego to zależy?

Czy nieobecność w pracy oznacza wypłatę ryczałtu za pracę zdalną w obniżonej wysokości? W obowiązujących przepisach nie znajdziemy jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Jak więc prawidłowo postępować? Trzeba przemyśleć to zawczasu.

Czasami pracodawca musi się zgodzić na udzielenie urlopu bezpłatnego, a innym razem nie. Dlaczego tak jest? Warto znać zasady

Na jakich zasadach pracownicy mogą korzystać z urlopu bezpłatnego? Warto znać te przepisy, bo wynika z nich, że czasami pracodawca musi się zgodzić na udzielenie, a innym razem nie. Znajomość zasad pozwoli uniknąć zaskoczenia.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA