REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy muszę płacić alimenty na rodzica? Przepisy, przykłady z sądów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Kto powinien płacić alimenty na rodzica?
Kto powinien płacić alimenty na rodzica?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy dorosłe dziecko zawsze powinno płacić alimenty na rzecz rodzica? Od czego zależy wysokość takich świadczeń? Co w przypadku nagannego zachowania rodzica? Odpowiadamy na najważniejsze pytania.

Alimenty na rodzica? Jest warunek [PRZEPISY]

Pełnoletnie dzieci mogą być zobowiązane do płacenia alimentów swoim rodzicom, ponieważ zgodnie z art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania, obciąża m.in. krewnych w linii prostej. Jest jednak jeden warunek. Otóż dorosłe dziecko jest zobowiązane do alimentacji rodzica tylko wtedy, gdy matka lub ojciec znajduje się w niedostatku. Takiej przesłanki nie ma w przypadku alimentów należnych dzieciom od rodziców.

REKLAMA

Czym jest niedostatek?

Samo pojęcie niedostatku nie zostało określone w przepisach. Sąd Najwyższy wyjaśnia, iż „niedostatek występuje wtedy, gdy uprawniony nie może w pełni własnymi siłami, z własnych środków, zaspokoić swych usprawiedliwionych potrzeb” (uchwała z 16 grudnia 1987 r.). Zgodnie z tymi wytycznymi za znajdującego się w niedostatku należy uważać osoby, które nie mogą własnymi siłami zaspokoić usprawiedliwionych potrzeb, nie posiadają własnych środków w postaci wynagrodzenia za pracę, emerytury czy renty ani taż dochodów z własnego majątku.

Od czego zależą alimenty na rodzica? [PRZYKŁADY]

Stan niedostatku powinien być w każdej sytuacji rozpatrywany indywidualnie. Podobnie jest z wysokością zasądzanych alimentów. Zależą one bowiem w dużej mierze od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej.

Oto wybrane orzeczenia sądów:

Przykład

„W ocenie Sądu zatem powodowie nie wykazali dowodowo, choć to na nich spoczywał ciężar dowodu, by znajdowali się w niedostatku. Pieniądze którymi dysponują pozwalają im na zaspokojenie podstawowych potrzeb, związanych z wyżywieniem, leczeniem, ubraniem i utrzymaniem domu” – stwierdził na przykład Sąd Rejonowy w Toruniu w wyroku z 27 kwietna 2023 r. (III RC 249/21).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykład

W ocenie Sądu zasadne jest ustalenie obowiązku alimentacyjnego pozwanego wobec ojca na kwotę po 400 zł miesięcznie. Powód jest osobą starszą, schorowaną, niezdolną do samodzielnej egzystencji, a uzyskiwany przez niego dochód w postaci emerytury wraz z zasiłkiem pielęgnacyjnym nie wystarcza na zaspokojenie jego wszystkich usprawiedliwionych potrzeb. W/w nie ma innych dochodów, pozostaje w niedostatku (...) Pozwany prócz partycypowania w kosztach utrzymania ojca, ma na swoim utrzymaniu również małoletnią córkę, na potrzeby której również jest zobowiązany łożyć. W ocenie Sądu jego sytuacja życiowa i majątkowa nie pozwala na łożenie na rzecz ojca alimentów w wysokości powyżej kwoty 400 zł miesięcznie. Zasądzenie od pozwanego alimentów w kwocie wyższej spowodowałoby szkodę dla utrzymania pozwanego jak i jego rodziny” – czytamy w uzasadnieniu wyroku Sądu Rejonowego w Kaliszu z 2 listopada 2022 r. (III RC 340/20).

Przykład

„Pamiętać przy tym należy, iż obowiązek alimentacyjny orzekany na podstawie art. 128 i n. k.r.o., inaczej niż w przypadku art. 27 k.r.o., nie ma za zadanie zapewnić uprawnionemu równej stopy życiową z zobowiązanym. Jego zadaniem jest jedynie usunięcie stanu niedostatku. Zauważyć przy tym trzeba, iż posiadanie nawet własnych środków w postaci wynagrodzenia za pracę, renty albo emerytury może pozwalać na ustalenie, że określony uprawniony znajduje się w niedostatku. Dzieje się tak wtedy, gdy wysokość osiąganych przez niego dochodów, odpowiadająca jego możliwościom zarobkowym i majątkowym nie wystarcza na pełne zaspokojenie jego usprawiedliwionych potrzeb. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego będącego w niedostatku należy rozumieć takie potrzeby, których zaspokojenie jest konieczne do godziwej egzystencji uprawnionego. Nie sposób ustalić katalogu tychże potrzeb. Należą do nich przede wszystkim potrzeby w zakresie wyżywienia, ubrania, mieszkania, ogrzewania, oświetlenia, a w razie potrzeby, tak jak w przypadku powódki , leczenia” – przypomniał Sąd Okręgowy w Koninie w wyroku z 8 grudnia 2016 r. (I Ca 419/16).

Przykład

„Powód nie udowodnił zatem, że znajduje się w niedostatku. Skoro bowiem stać go na takie wydatki jak utrzymanie samochodu, korzystanie z Internetu i telefonu o stosunkowo wysokim abonamencie, to w żadnym razie nie jest uprawniony wniosek, że znajduje się on w niedostatku” – uznał przykładowo Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie w wyroku z 15 grudnia 2014 r. (III RC 524/13).

Co z zasadami współżycia społecznego?

Może się zdarzyć, iż zachowanie rodzica jest dalekie od ideału. Czy w takim przypadku również trzeba płacić alimenty?

Ważne

Zgodnie z art. 144 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.

Sąd Najwyższy w swoich wytycznych również stoi na stanowisku, iż w razie rażąco niewłaściwego zachowania osoby uprawnionej do alimentów, w przypadkach, które budzą powszechną dezaprobatę, można oddalić w całości lub w części powództwo o alimenty ze względu na zasady współżycia społecznego (art. 5 Kodeksu cywilnego).

Zdaniem SN takie rażąco niewłaściwe postępowanie może polegać m.in. na:

  • zachowaniach godzących w życie lub zdrowie członka rodziny;
  • zachowaniach naruszających godność, dobre imię i inne dobra osobiste człowieka;
  • zawinionym popadnięciu w niedostatek lub umyślnym wywołaniu sytuacji prowadzącej do żądania alimentów.

Jednak jak podkreśla się w orzecznictwie, odmowa alimentów z powołaniem się na zasady współżycia społecznego powinna mieć miejsce bardzo rzadko, w przypadkach wyjątkowych i szczególnie uzasadnionych.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

REKLAMA

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

REKLAMA

Kto nowym papieżem? Media kreują „papabile”, a Kościół przygotowuje się do konklawe 2025

7 maja rozpoczyna się konklawe, które wybierze nowego papieża. Papież Franciszek niestety już nie żyje, a świat katolicki z napięciem śledzi możliwych następców. Media już teraz lansują swoich faworytów – tzw. papabili. Kim są kandydaci na nowego papieża? Jakie poglądy reprezentują? Czy Kościół czeka kontynuacja, czy radykalna zmiana?

Będą zmiany w kodach recept: S – przyznawanych osobom 65+ oraz DZ – dla osób poniżej 18. roku życia, co do odbioru bezpłatnych leków bądź innych produktów medycznych

Trwają konsultacje w zakresie zmian prawa co do wydawania i realizacji recept. Projekt przewiduje umożliwienie farmaceucie lub personelowi wydającemu uzupełnienia recepty o ten kod. Dzięki temu, pacjent otrzyma produkt bezpłatnie, po uzupełnieniu recepty w aptece, bez konieczności ponownego kontaktu z lekarzem czy dodatkowych wizyt u świadczeniodawcy. Przypominamy też o trwającym w wielu gminach w Polsce tzw. PROGRAMIE LEK. W maju 2025 r. też będą dopłaty do leków, nawet do 300 zł.

REKLAMA