Alimenty od babci i dziadka dla wnuka. Kiedy to możliwe?
REKLAMA
REKLAMA
Rodzice często zastanawiają się nad tym czy alimenty powinni też płacić dziadkowie. Jest to możliwe tylko w określonych przypadkach. Poza tym zakres tego obowiązku jest inny niż w przypadku rodziców. Oto szczegóły.
- Alimenty od dziadków? Są warunki
- Alimenty od dziadków. Ważny niedostatek
- Co ze świadczeniami z funduszu alimentacyjnego?
- Jak ubiegać się o alimenty od dziadków?
- Czy dziadkowie mogą się bronić?
Alimenty od dziadków? Są warunki
Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Wysokość alimentów zależy zarówno od usprawiedliwionych potrzeb dziecka, jak i od możliwości majątkowych i zarobkowych rodzica. Dotyczy to alimentów należnych dziecku.
REKLAMA
Obowiązek alimentacyjny krewnego zobowiązanego w dalszej kolejności np. babci czy dziadka powstaje w ściśle określonych przypadkach, to znaczy gdy:
- nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności (np. nie żyje);
- osoba zobowiązana w bliższej kolejności nie jest w stanie uczynić zadość swojemu obowiązkowi (np. przebywa w więzieniu);
- uzyskanie od osoby zobowiązanej w bliższej kolejności na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami (np. dopiero po przeprowadzeniu egzekucji.
W praktyce zatem obowiązek alimentacyjny innych krewnych niż rodzice powstaje wtedy, gdy z powyższych powodów nie można uzyskać alimentów od żadnego z rodziców.
„Trzeba bowiem podkreślić , iż pierwszeństwo w alimentowaniu należy bezwzględnie przypisać rodzicom, a dopiero następnie dalszym krewnym. Bezspornym w sprawie jest , iż na chwile orzekania przez Sąd I instancji zaległości alimentacyjne jakie istniały zostały już uregulowane przez ojca małoletnich i alimenty płacone są na bieżąco. Już ta okoliczność która istniała na chwilę orzekania przez Sąd stanowiła w istocie podstawę do oddalenia powództwa. To bowiem rodzice w pierwszej kolejności winni zaspokoić potrzeby dzieci i dopiero w przypadku ustalenia , że nie mogą sprostać temu obowiązkowi wchodziłaby subsydiarna odpowiedzialność dalszych krewnych np. dziadków” – przypomniał na przykład Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w wyroku z 8 lipca 2013 r. (sygn. II Ca 421/13).
Alimenty od dziadków. Ważny niedostatek
Uzyskanie alimentów od dziadków zależy też od wykazania, iż dziecko znajduje się w niedostatku. W orzecznictwie sądów podkreśla się, iż z niedostatkiem mamy do czynienia, gdy osoba uprawniona nie może w pełni własnymi siłami, z własnych środków, zaspokoić usprawiedliwionych potrzeb. Co niezwykle istotne, w przypadku alimentów od dziadków nie obowiązuje (w przeciwieństwie do rodziców) zasada równej stopy życiowej. Zakres świadczeń alimentacyjnych od dziadków jest ograniczony ich możliwościami finansowymi.
„Sytuacja pozwanego jest na tyle trudna, że niemożliwe jest obciążenie go obowiązkiem alimentacyjnym na rzecz powoda. Pozwany sam wymaga wsparcia, nie jest w stanie bez pomocy innych osób zabezpieczyć własnych nawet podstawowych potrzeb. Podkreślić należy, że zabezpieczenie potrzeb dziecka nawet kosztem własnego podstawowego utrzymania jest obowiązkiem rodziców. Inni krewni nie są tak dalece zobowiązani do zabezpieczania potrzeb uprawnionego do alimentacji” – podkreślił przykładowo Sąd Okręgowy w Olsztynie w wyroku z 30 stycznia 2019 r. (VI RCa 23/19).
Co ze świadczeniami z funduszu alimentacyjnego?
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, okoliczność, iż małoletni powód pobiera świadczenia z funduszu alimentacyjnego wobec niemożliwości wyegzekwowania alimentów zasądzonych od ojca, nie stoi w zasadzie na przeszkodzie do dochodzenia uzupełniających alimentów od dziadków na podstawie art. 132 k.r.o., jeżeli usprawiedliwione potrzeby małoletniego nie są w całości zaspokojone (wyrok z 6 marca 1980r., IV CR 129/80).
Jak ubiegać się o alimenty od dziadków?
Pierwszym krokiem jest złożenie do sądu rejonowego odpowiedniego pozwu, w którym trzeba oznaczyć m.in. sąd, strony, wartość przedmiotu sporu. W takim piśmie warto jak najdokładniej przedstawić sytuację życiową i materialną dziecka, w tym fakt niedostatku. „Sprawa o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych z powództwa małoletniego wnuka przeciwko swojemu dziadkowi, której wartość przedmiotu sporu nie przekracza 20 000 zł, podlega rozpoznaniu według przepisów o postępowaniu uproszczonym” – stwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z 8 października 2024 r. (III CZP 16/24).
Czy dziadkowie mogą się bronić?
Jeżeli sytuacja osobista czy materialna nie pozwala na alimentowanie wnuka w żądanej wysokości, to trzeba to wykazać np. przedstawiając odpowiednie zaświadczenia o dochodach, wydatkach np. na leczenie, rehabilitację itp. W każdej sprawie dokumenty będą inne, zależne o konkretnych okoliczności.
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (j. t. Dz. U. z 2023 r., poz. 2809); ost. zm. Dz. U. z Dz.U. z 2023 r., poz. 1606)
Polecamy: Komplet Podatki 2025
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
REKLAMA