Adopcja dziecka - vademecum

Kto może zostać rodzicem adopcyjnym?

Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje wymagania, jakie powinna spełniać osoba, która pragnie adoptować dziecko. Otóż przysposobić może osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych, jeżeli jej kwalifikacje osobiste uzasadniają przekonanie, że będzie należycie wywiązywała się z obowiązków przysposabiającego.

Ponadto pomiędzy przysposabiającym a przysposobionym powinna istnieć odpowiednia różnica wieku.

Zobacz również: Kto może adoptować dziecko?

Osoba adoptująca dziecko powinna posiadać odpowiednie kwalifikacje osobiste. Ich sprawdzaniem zajmują się ośrodki adopcyjne.

Zobacz również: Procedura adopcyjna - na co się przygotować?

Zgodnie z prawem wspólnie przysposobić mogą tylko małżonkowie. Oznacza to, że konkubenci nie mogą adoptować dziecka nawet pomimo długoletniego stażu związku.

Zobacz również: Czy małżonkowie mogą wspólnie przysposobić?

Zobacz również: Adopcja dziecka żony - przysposobienie pasierba

Gdy tylko jedno z małżonków chce przysposobić dziecko, to taka adopcja nie może nastąpić bez zgody współmałżonka. Wyjątkami są sytuacje, gdy małżonek nie ma zdolności do czynności prawnych albo porozumienie się z nim napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody.

Czy potrzebna zgoda dziecka?

Jeżeli dziecko ukończyło lat trzynaście, do adopcji potrzebna jest jego zgoda. Ponadto sąd powinien wysłuchać przysposabianego, który nie ukończył lat trzynastu, jeżeli może on pojąć znaczenie przysposobienia. Wyjątkowo, gdy na przykład dziecko uważa się za dziecko przysposabiającego, nie pyta się o jego zgodę, gdyż byłoby to sprzeczne z jego dobrem.

Zobacz również: Adopcja - czy potrzebna zgoda dziecka?

Zobacz również: Kogo można adoptować?

Zgoda rodziców

Do przysposobienia jest potrzebna także zgoda rodziców przysposabianego (chyba że zostali oni pozbawieni władzy rodzicielskiej lub są nieznani albo porozumienie się z nimi napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody).

Sąd opiekuńczy może także ze względu na szczególne okoliczności, orzec przysposobienie mimo braku zgody rodziców, których zdolność do czynności prawnych jest ograniczona, jeżeli odmowa zgody na przysposobienie jest oczywiście sprzeczna z dobrem dziecka.

Zobacz również: Kiedy do adopcji potrzebna jest zgoda blankietowa?

Skutki adopcji

Przez przysposobienie ustaje dotychczasowa władza rodzicielska lub opieka nad przysposobionym.

Na żądanie przysposabiającego i za zgodą osób, których zgoda jest do przysposobienia potrzebna, sąd opiekuńczy orzeka, że skutki przysposobienia polegać będą wyłącznie na powstaniu stosunku między przysposabiającym a przysposobionym. Jednakże i w tym wypadku skutki przysposobienia rozciągają się na zstępnych przysposobionego.

Zobacz również: Adopcja i jej rodzaje

Nazwisko adoptowanego dziecka

Dziecko otrzymuje nazwisko przysposabiającego, a jeżeli został przysposobiony przez małżonków wspólnie albo jeżeli jeden z małżonków przysposabia dziecko drugiego małżonka - nazwisko, które noszą albo nosiłyby dzieci zrodzone z tego małżeństwa.

Na żądanie osoby, która ma być przysposobiona, i za zgodą przysposabiającego sąd opiekuńczy w orzeczeniu o przysposobieniu postanawia, że przysposobiony nosić będzie nazwisko złożone z jego dotychczasowego nazwiska i z nazwiska przysposabiającego.

Sąd może dokonać również zmiany imienia dziecka, jeżeli z żądaniem takim wystąpi przysposabiający. Do zmiany imienia dziecka, które nie ukończyło jeszcze trzynastego roku życia potrzebna jest jego zgoda.

Zobacz również: Skutki prawne adopcji

Zakończenie adopcji

Rozwiązanie przysposobienia jest możliwe jedynie z ważnych powodów. Należy pamiętać, że nie jest dopuszczalne rozwiązanie adopcji pełnej.

Zobacz również: Zakończenie adopcji - kiedy możliwe?

Zobacz również: Adopcja - czyli przysposobienie dziecka