Adopcja - czyli przysposobienie dziecka

Przysposabiany i przysposabiający

Zgodnie z polskim prawem przysposobić można osobę małoletnią (czyli taką, która nie ukończyła 18 lat) i tylko dla jej dobra. Wymaganie małoletniości musi być spełnione w dniu złożenia wniosku o przysposobienie, oznacza to że w dniu orzekania o przysposobieniu albo nawet w dniu uprawomocnienia się wyroku adoptowany może być już pełnoletni.

Dodatkowo jeśli adoptowany ukończył 13 lat konieczna jest jego zgoda; w przypadku zaś gdy adoptowany nie ma jeszcze tego wieku, ale rozumie znaczenie tej instytucji, wymagane jest wysłuchanie go.

Adoptującym może być osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych (czyli pełnoletnia i nieubezwłasnowolniona), jeżeli jej kwalifikacje osobiste uzasadniają przekonanie, że będzie należycie wywiązywała się z obowiązków przysposabiającego.

Dodatkowym wymaganiem jest aby między przysposabiającym a przysposobionym istniała odpowiednia różnica wieku, czyli taka, jaka dzieli zwykle naturalnych rodziców i ich dzieci.

Zobacz też: Czy małżonkowie mogą wspólnie przysposobić?

Przysposobienie wspólne

Adoptować wspólnie mogą jedynie małżonkowie. Przysposobienie ma skutki przysposobienia wspólnego także wtedy, gdy osoba przysposobiona przez jednego z małżonków zostaje następnie przysposobiona przez drugiego małżonka. Sąd opiekuńczy może na wniosek przysposabiającego orzec, że przysposobienie ma skutki przysposobienia wspólnego, jeżeli przysposabiający był małżonkiem osoby, która wcześniej dziecko przysposobiła, a małżeństwo ustało przez śmierć małżonka, który już dokonał przysposobienia.

Orzeczenie

Przysposobienie następuje przez orzeczenie sądu opiekuńczego (rodzinnego) na żądanie przysposabiającego.

Przysposobienie przez jednego z małżonków nie może nastąpić bez zgody drugiego małżonka, chyba że ten nie ma zdolności do czynności prawnych albo że porozumienie się z nim napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody.

Śmierć – zarówno adoptującego, jak i adoptowanego – przed wydaniem orzeczenia przez sąd opiekuńczy rozpatrujący wniosek o adopcję wyłącza możliwość orzeczenia przysposobienia. Po śmierci przysposabiającego orzeczenie o przysposobieniu może być wydane wyjątkowo, jeżeli z żądaniem przysposobienia wystąpili oboje małżonkowie, jeden z nich zmarł po wszczęciu postępowania, a drugi żądanie przysposobienia wspólnie przez małżonków podtrzymuje oraz gdy przez dłuższy czas przed wszczęciem postępowania przysposabiany pozostawał pod pieczą wnioskodawców lub tylko zmarłego wnioskodawcy i między stronami powstała więź jak między rodzicami a dzieckiem.