REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasiłek macierzyński w kilku wyjątkowych sytuacjach – zasady, terminy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ekspert z zakresu kadr, płac i prawa pracy
prawo, przepisy
Zasiłek macierzyński w kilku wyjątkowych sytuacjach – zasady, terminy
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zasiłek macierzyński to świadczenie pieniężne przysługujące osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym. Jest to bez wątpienia pewnego rodzaju wsparcie finansowe w okresie związanym z narodzinami dziecka lub jego przyjęciem na wychowanie. Jego celem jest zapewnienie środków do życia matkom, ojcom lub innym osobom opiekującym się dzieckiem, w sytuacjach wymagających czasowego wyłączenia z aktywności zawodowej. Prawo do zasiłku macierzyńskiego mają nie tylko kobiety, które urodziły dziecko, ale również ojcowie oraz osoby, które przejmują opiekę nad dzieckiem w ramach adopcji lub rodziny zastępczej. Oprócz standardowych sytuacji posiadania prawa do zasiłku macierzyńskiego przysługuje on również w kilku innych, nietypowych przypadkach, które zostaną omówione w dalszej części tego artykułu. 

Urodzenie martwego dziecka

Choć okres macierzyństwa na ogół kojarzony jest jako czas niezwykły, który niesie za sobą wiele radości i szczęścia, to czasem bywa także i okrutny. Zdarza się niestety tak, że podczas ciąży lub porodu powstają różnego rodzaju powikłania, których skutkiem jest urodzenie martwego dziecka lub zgonu dziecka po porodzie. W tym szczególnym przypadku  matce dziecka przysługuje jednak prawo do zasiłku. Zasiłek ten może pobierać przez 8 tygodni po porodzie, jeśli dziecko zmarło przed upływem 8 tygodnia życia, natomiast jeśli zgon nastąpi po 8 tygodniach, zasiłek macierzyński przysługuje jeszcze 7 dni od dnia zgonu dziecka. 

REKLAMA

Śmierć matki dziecka

Niestety może zdarzyć się również tak, że to matka dziecka umrze. W takiej sytuacji zgodnie z art. 29 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zasiłek macierzyński przysługuje: „ubezpieczonemu - ojcu dziecka albo innemu ubezpieczonemu członkowi najbliższej rodziny, który uzyskał prawo do urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego albo urlopu rodzicielskiego lub przerwał działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem”. Ubezpieczony – inny członek najbliższej rodziny to osoba ubezpieczona, która jest spokrewniona z dzieckiem lub jego rodzicami. Osoby spokrewnione to np. dziadkowie, pełnoletnie rodzeństwo dziecka, czy rodzeństwo rodziców dziecka. 

Porzucenie dziecka

Świadome opuszczenie dziecka, pozostawienie go bez opieki, czy brak zainteresowania jego losem to nic innego, jak porzucenie dziecka. W sytuacji, gdy dopuści się tego matka dziecka, prawo do zasiłku tak, jak w przypadku śmierci matki dziecka, przechodzi na ojca lub innego ubezpieczonego członka najbliższej rodziny, nie wcześniej jednak niż po 8 tygodniach wykorzystania zasiłku po porodzie przez matkę dziecka. Oczywiście, aby móc otrzymać zasiłek macierzyński w takim przypadku, należy m.in. uzupełnić oświadczenie o porzuceniu dziecka przez matkę. Wniosek taki obowiązuje również w przypadku śmierci matki dziecka. 

Podobnie sytuacja wygląda w przypadku, gdy matka dziecka posiada orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub legitymuje się znacznym stopniem niepełnosprawności. Ze względu na stan zdrowia, nie ma możliwości samodzielnie sprawować opieki nad dzieckiem, dlatego też prawo do zasiłku przysługuje ojcu lub innemu członkowi rodziny, który zajmuje się dzieckiem. 

Hospitalizacja

Przypadek, kiedy dziecko lub matka dziecka wymaga opieki szpitalnej, również należy do tych szczególnych, który wpływa na prawo do świadczenia. Jeśli to matka dziecka wymaga opieki szpitalnej, podczas której nie jest w stanie opiekować się noworodkiem, to ojciec dziecka ma prawo do przejęcia zasiłku macierzyńskiego. Warunkiem jest jednak to, że pracownica wykorzysta pierwsze 8 tygodni urlopu. Ojciec dziecka zaś pobiera zasiłek macierzyński tylko za okres pobytu w szpitalu matki dziecka, a łączny okres pobierania zasiłku nie może przekroczyć limitów określonych przepisami prawa. Natomiast, jeśli w trakcie obowiązkowych 8 tygodni pracownica – matka dziecka przebywa w szpitalu i nie może sprawować opieki nad dzieckiem, wtedy ojciec dziecka uprawniony jest do pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego. Wymiar tego zasiłku nie może przekroczyć 8 tygodni, jednak jest on niezależny od podstawowego zasiłku opiekuńczego określonego w art. 32 ustawy zasiłkowej. 

Ważne

Szczególne przypadki, takie jak porzucenie dziecka, hospitalizacja matki lub dziecka są przykładem, że zasiłek macierzyński nie zawsze jest przyznawany standardowo i wymaga rozważenia indywidualnych okoliczności. Ważne jest, by osoby ubiegające się o zasiłek znały swoje prawa i procedury, które mogą się różnić w zależności od sytuacji życiowej.

Justyna Kurbiel, specjalista ds. kadr i płac

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

REKLAMA

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

REKLAMA

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

Kalendarz roku szkolnego 2025/2026: Uczniów czekają zmiany, które dotyczą nie tylko ferii

Nowy rok szkolny 2025/2026 przyniesie uczniom i nauczycielom nie tylko znane terminy przerw i ferii, ale również istotne zmiany w organizacji zajęć. Modyfikacjom ulegną lekcje religii i etyki, pojawi się też nowy przedmiot – edukacja zdrowotna. Warto poznać szczegóły, ponieważ będą one miały bezpośredni wpływ na codzienne życie szkolne.

REKLAMA