REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Praca na urlopie wychowawczym – „Urlopy pracownicze i inne zwolnienia od pracy”

Donata Hermann
ekspert ds. prawa i rynku pracy
Praca na urlopie wychowawczym „Urlopy pracownicze i inne zwolnienia od pracy” - Donata Hermann-Marciniak. / fot. Shutterstock
Praca na urlopie wychowawczym „Urlopy pracownicze i inne zwolnienia od pracy” - Donata Hermann-Marciniak. / fot. Shutterstock
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Będąc na urlopie wychowawczym, można wykonywać pracę u swojego lub innego pracodawcy. Warunkiem jest jednak możliwość sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Co to oznacza w praktyce?

Kodeks pracy – art. 1862

REKLAMA

§ 1. W czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

W praktyce przyjmuje się, że wykonywanie pracy w wymiarze nieprzekraczającym połowy etatu pozwala na sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. O ile w przypadku stosunku pracowniczego jest to łatwe do określenia, to już w przypadku zatrudnienia niepracowniczego lub podjęcia nauki trudno ustalić, czy wykonywanie dodatkowych aktywności wyłącza możliwość sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 marca 2011 r. (I OSK 2066/10): „Podjęcie zatrudnienia w okresie korzystania przez pracownika z urlopu wychowawczego jest dopuszczalne wyjątkowo wtedy, gdy nie doprowadzi do wyłączenia możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Ocena co do możliwości sprawowania przez pracownika osobistej opieki nad dzieckiem musi odnosić się do czasu podjętej pracy, a nie do całego okresu urlopu wychowawczego”.

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Najważniejszą przesłanką dotyczącą skorzystania z urlopu wychowawczego jest sprawowanie opieki nad dzieckiem. Przy czym sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem nie musi odbywać się w sposób ciągły czy też nieprzerwany.

Osoba sprawująca opiekę nad dzieckiem może korzystać z pomocy innych domowników czy też innych osób przez krótki okres czasu, np. kilkugodzinny lub kilkudniowy.

Posłanie dziecka do przedszkola na kilka godzin dziennie, w szczególności jeśli celem rodzica jest zapewnienie dziecku kontaktu z rówieśnikami, nie wyczerpuje co do zasady przesłanki trwałego zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Można w tej materii posłużyć się wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 17 grudnia 2014 r. (II SA/Gl 392/14), w którym wskazano, że „w sytuacji, kiedy dziecko zostało umieszczone w placówce, która nie zapewnia całodobowej opieki, przez więcej niż 5 dni w tygodniu, dodatek przysługuje”.

Więcej przeczytasz w publikacji „Urlopy pracownicze i inne zwolnienia od pracy” autorstwa pani Donaty Hermann-Marciniak, ekspertki portalu Infor.pl

Spis treści

Wstęp. Urlop jako uprawnienie pracownicze. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5

Zwolnienia od pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9

Ochrona przed zwolnieniem podczas urlopów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21

Zakaz wypowiadania i rozwiązywania umów o pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21

Zakaz zmiany warunków pracy i płacy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32

Urlop wypoczynkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35

Zasady udzielania urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35

Okresy, od których zależy wymiar urlopu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43

Plan urlopów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50

Prawo do pierwszego urlopu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54

Prawo do kolejnego urlopu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57

Urlop proporcjonalny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58

Urlop zaległy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63

Przesunięcie terminu urlopu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66

Urlop na żądanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69

Urlop wypoczynkowy w trakcie wypowiedzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73

Urlop uzupełniający . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75

Odwołanie z urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77

Urlop wypoczynkowy a dodatkowe zatrudnienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79

Dodatkowy urlop wypoczynkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81

Urlop wypoczynkowy osoby niepełnosprawnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81

Urlop wypoczynkowy pracownika niepełnoetatowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89

Urlop wypoczynkowy pracownika młodocianego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94

Urlop bezpłatny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99

Zasady udzielania urlopu bezpłatnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99

Odwołanie z urlopu bezpłatnego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108

Wpływ urlopu bezpłatnego na wymiar urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . 111

Urlop okolicznościowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119

Zasady udzielania urlopu okolicznościowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119

Okoliczności uzasadniające zwolnienie od pracy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125

Urlop szkoleniowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133

Wymiar urlopu szkoleniowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137

Umowa dotycząca podnoszenia kwalifikacji zawodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143

Urlop macierzyński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147

Wymiar urlopu macierzyńskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148

Zasady udzielania urlopu macierzyńskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149

Urlop macierzyński dla ojca dziecka lub innego członka najbliższej rodziny . . . . . . . . 171

Urlop rodzicielski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177

Wymiar i termin złożenia wniosku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177

Rezygnacja z urlopu rodzicielskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .186

Łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193

Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego . . . . . . . . . . . . . . 201

Urlop ojcowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209

Urlop wychowawczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217

Warunki uzyskania prawa do urlopu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217

Wymiar urlopu wychowawczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222

Wykonywanie pracy w trakcie urlopu wychowawczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226

Rezygnacja z urlopu wychowawczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .229

Wpływ urlopu wychowawczego na wymiar urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . 238

Urodzenie kolejnego dziecka podczas urlopu wychowawczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Urlop regeneracyjny dla każdego. Trzy miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Od kiedy pracownicy skorzystają z urlopu regeneracyjnego? Aż 3 miesiące wolnego dla każdego pracownika co 7 lat. Czy te rozwiązania mają szansę wejść w życie już w 2026 roku, czy trzeba będzie na nie czekać do 2027 roku?

Od stycznia 2026 roku już 600 plus na dentystę. Dla każdego, kto opłaca składkę zdrowotną. Ale czy wiesz, jak skorzystać?

W listopadzie 2025 r. wskaźnik inflacji rok do roku wyniósł 2,5%. Jednak czy domowe budżety to odczuwają? Warto pamiętać o tym, że można dbać o nie na różne sposoby. Jednym z nich jest korzystanie z usług oferowanych przez NFZ w ramach opłacanej składki zdrowotnej.

Skarga do WSA przez e-Doręczenia jest skuteczna – przełomowe orzeczenie NSA

Naczelny Sąd Administracyjny rozwiał wątpliwości dotyczące wnoszenia skarg do wojewódzkich sądów administracyjnych za pośrednictwem systemu e-Doręczeń. W serii postanowień z października i listopada 2025 r. NSA potwierdził, że taka forma jest w pełni skuteczna, mimo że przepisy p.p.s.a. nie wskazują wprost tego kanału komunikacji.

Niespodzianka dla kierowców przed świętami – obligatoryjna konfiskata pojazdu, która ma poprawić bezpieczeństwo na drogach. Prezydent podpisał ustawę

W dniu 22 grudnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki złożył swój podpis pod ustawą, która ma poprawić bezpieczeństwo na polskich drogach. Ustawa wprowadza m.in. nowe rozwiązania w zakresie przepadku pojazdów mechanicznych, w tym reguluje zupełnie nowe okoliczności, w których policja dokona konfiskaty samochodu (a w dalszej kolejności – sąd będzie mógł, a w określonych przypadkach – musiał orzec przepadek pojazdu).

REKLAMA

Niedobrze u niepełnosprawnych. Źle z Wytycznymi, świadczeniem wspierającym, kwotami świadczeń [List]

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od osób niepełnosprawnych rozczarowanych praktyką przyznawania świadczeń dla nich w ostatnich latach. Główny zarzut dotyczy wysłania w grudniu 2024 r. przez przedstawicieli rządu Wytycznych do WZON, które zmodyfikowały (kwotowo w dół) zasady przyznawania świadczenia wspierającego. W opinii osób niepełnosprawnych ci z nich, którzy są w wieku 75+, niewidomi, niesłyszące oraz poruszający się na aktywnych wózkach mają limity punktów poziomu potrzeby wsparcia, co zmniejsza wartość świadczenia wspierającego (albo pozbawia go). Hipotezę tą potwierdza wprost dokument Wytycznych ujawniony przez Infor.pl w odniesieniu do osób niepełnosprawnych w wieku 75+. Obecnie czekamy na wynik interwencji RPO w odniesieniu do pozostałych grup wskazywanych jako pokrzywdzone Wytycznymi. W artykule kolejny list osoby niepełnosprawnej w tej sprawie.

Te sklepy mogą być otwarte w Wigilię w 2025 roku. W jakich zawodach poza handlem praca jest dozwolona w Wigilię i inne święta? Jakie kary grożą pracodawcom?

W 2025 roku Wigilia po raz pierwszy będzie dniem wolnym od pracy. Kodeks pracy przewiduje jednak sytuacje, w których praca w niedziele i święta, w tym w Wigilię, jest dozwolona. Które sklepy będą otwarte w Wigilię?

Koniec taniego wykupu mieszkań komunalnych? W Sejmie praca wre nad nowymi przepisami, wejdą w 2027 r.

Miliony Polaków przez lata wykupywały mieszkania komunalne za ułamek ich wartości. Teraz to się skończy. Sejm pracuje nad ustawą, która zakaże gminom udzielania wysokich zniżek przy sprzedaży lokali. Zmiany mają wejść w życie latem 2027 roku. Sprawdź, co to oznacza dla najemców, seniorów i samorządów – oraz dlaczego politycy chcą zatrzymać wyprzedaż publicznego zasobu mieszkaniowego.

Wyjaśniamy dlaczego PZON i WZON usuwają punkt 7 wskazań w orzeczeniu o niepełnosprawności. To przez przepisy

Przepisy nakazują sprawdzić lekarzowi, czy osoba niepełnosprawna umie się ubrać, umyć oraz czy może wyjść na zewnątrz mieszkania. Jeżeli tak, to lekarz musi ją uznać za samodzielną i niepotrzebującą stałej opieki. Wyklucza to możliwość przyznania pkt 7 we wskazaniach do orzeczenia o niepełnosprawności (stopień znaczny). Sprawdzenie dotyczy zdolności faktycznej, a nie stanu zdrowia. Ta procedura wynika z rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Do redakcji Infor.pl docierają informacje z całej Polski o nagminnym odbieraniu przez WZON i PZON pkt 7. Nie wynika to w naszej ocenie ze zmian w prawie w ostatnich kilkunastu miesiącach. To prawdopodobnie efekt przyjęcia przez PZON-y restrykcyjnej wykładni i skrajnie niekorzystnej dla osób niepełnosprawnych przepisów obowiązujących od dekad. Odebranie pkt 7 oznacza, że osoba niepełnosprawna nie wymaga ciągłej opieki, a jej opiekun nie otrzyma świadczenia pielęgnacyjnego (w 2026 r. 3386 zł miesięcznie - podwyżka o 99 zł do 2025 roku (3287 zł). Problem dotyczy przede wszystkim dzieci autystycznych, które w wieku 4-6 lat otrzymywały czasowo pkt 7, a przy ponownym stanięciu na komisji PZON w wieku np. 8 lat są pozbawiane pkt 7 - rodzice nie rozumieją jak to możliwe przy niezmienionym stanie zdrowia ich dziecka. Odpowiedź jest bardzo prosta - Wasze dzieci umieją się w wieku 8 lat samodzielnie ubrać i wykąpać, a kiedy miały 4 lata orzecznicy przyjmowali, że wymagają Waszej pomocy.

REKLAMA

Aplikacja "Schrony" pokazuje gdzie się ukryć. Czy będzie rozbudowana?

Aplikacja "Schrony" uruchomiona w poprzednim roku pokazuje gdzie się ukryć. Można w niej sprawdzić rozmieszenie miejsc schronienia dla ludności. Najwięcej schronów i ukryć znajduje się na Śląsku i Mazowszu. Czy aplikacja będzie rozbudowana?

Wigilia wolna od pracy w praktyce nie dla wszystkich pracowników. Oto dlaczego szef-pracoholik jest groźny dla całej firmy

Zgodnie z przepisami od 2025 roku 24 grudnia jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy. Wolna Wigilia przez wielu jest oceniana jako gest troski o pracowników, ukłon w stronę work-life balance i odpowiedź na realne potrzeby ludzi. W publicznej debacie jednak rzadko mówi się to tym, jak ta decyzja wpływa na liderów. Bo choć zespoły szybciej myślą o barszczu i choince, dla kadry zarządzającej święta to często jeden z najbardziej intensywnych i obciążających momentów w roku. To właśnie liderzy wykonują w tym czasie ogromną, niewidzialną pracę.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA