REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Praca na urlopie wychowawczym – „Urlopy pracownicze i inne zwolnienia od pracy”

Donata Hermann
ekspert ds. prawa i rynku pracy
Praca na urlopie wychowawczym „Urlopy pracownicze i inne zwolnienia od pracy” - Donata Hermann-Marciniak. / fot. Shutterstock
Praca na urlopie wychowawczym „Urlopy pracownicze i inne zwolnienia od pracy” - Donata Hermann-Marciniak. / fot. Shutterstock
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Będąc na urlopie wychowawczym, można wykonywać pracę u swojego lub innego pracodawcy. Warunkiem jest jednak możliwość sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Co to oznacza w praktyce?

Kodeks pracy – art. 1862

REKLAMA

§ 1. W czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

W praktyce przyjmuje się, że wykonywanie pracy w wymiarze nieprzekraczającym połowy etatu pozwala na sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. O ile w przypadku stosunku pracowniczego jest to łatwe do określenia, to już w przypadku zatrudnienia niepracowniczego lub podjęcia nauki trudno ustalić, czy wykonywanie dodatkowych aktywności wyłącza możliwość sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 marca 2011 r. (I OSK 2066/10): „Podjęcie zatrudnienia w okresie korzystania przez pracownika z urlopu wychowawczego jest dopuszczalne wyjątkowo wtedy, gdy nie doprowadzi do wyłączenia możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Ocena co do możliwości sprawowania przez pracownika osobistej opieki nad dzieckiem musi odnosić się do czasu podjętej pracy, a nie do całego okresu urlopu wychowawczego”.

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Najważniejszą przesłanką dotyczącą skorzystania z urlopu wychowawczego jest sprawowanie opieki nad dzieckiem. Przy czym sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem nie musi odbywać się w sposób ciągły czy też nieprzerwany.

Osoba sprawująca opiekę nad dzieckiem może korzystać z pomocy innych domowników czy też innych osób przez krótki okres czasu, np. kilkugodzinny lub kilkudniowy.

Posłanie dziecka do przedszkola na kilka godzin dziennie, w szczególności jeśli celem rodzica jest zapewnienie dziecku kontaktu z rówieśnikami, nie wyczerpuje co do zasady przesłanki trwałego zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Można w tej materii posłużyć się wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 17 grudnia 2014 r. (II SA/Gl 392/14), w którym wskazano, że „w sytuacji, kiedy dziecko zostało umieszczone w placówce, która nie zapewnia całodobowej opieki, przez więcej niż 5 dni w tygodniu, dodatek przysługuje”.

Więcej przeczytasz w publikacji „Urlopy pracownicze i inne zwolnienia od pracy” autorstwa pani Donaty Hermann-Marciniak, ekspertki portalu Infor.pl

Spis treści

Wstęp. Urlop jako uprawnienie pracownicze. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5

Zwolnienia od pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9

Ochrona przed zwolnieniem podczas urlopów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21

Zakaz wypowiadania i rozwiązywania umów o pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21

Zakaz zmiany warunków pracy i płacy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32

Urlop wypoczynkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35

Zasady udzielania urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35

Okresy, od których zależy wymiar urlopu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43

Plan urlopów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50

Prawo do pierwszego urlopu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54

Prawo do kolejnego urlopu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57

Urlop proporcjonalny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58

Urlop zaległy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63

Przesunięcie terminu urlopu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66

Urlop na żądanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69

Urlop wypoczynkowy w trakcie wypowiedzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73

Urlop uzupełniający . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75

Odwołanie z urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77

Urlop wypoczynkowy a dodatkowe zatrudnienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79

Dodatkowy urlop wypoczynkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81

Urlop wypoczynkowy osoby niepełnosprawnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81

Urlop wypoczynkowy pracownika niepełnoetatowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89

Urlop wypoczynkowy pracownika młodocianego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94

Urlop bezpłatny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99

Zasady udzielania urlopu bezpłatnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99

Odwołanie z urlopu bezpłatnego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108

Wpływ urlopu bezpłatnego na wymiar urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . 111

Urlop okolicznościowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119

Zasady udzielania urlopu okolicznościowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119

Okoliczności uzasadniające zwolnienie od pracy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125

Urlop szkoleniowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133

Wymiar urlopu szkoleniowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137

Umowa dotycząca podnoszenia kwalifikacji zawodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143

Urlop macierzyński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147

Wymiar urlopu macierzyńskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148

Zasady udzielania urlopu macierzyńskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149

Urlop macierzyński dla ojca dziecka lub innego członka najbliższej rodziny . . . . . . . . 171

Urlop rodzicielski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177

Wymiar i termin złożenia wniosku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177

Rezygnacja z urlopu rodzicielskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .186

Łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193

Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego . . . . . . . . . . . . . . 201

Urlop ojcowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209

Urlop wychowawczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217

Warunki uzyskania prawa do urlopu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217

Wymiar urlopu wychowawczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222

Wykonywanie pracy w trakcie urlopu wychowawczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226

Rezygnacja z urlopu wychowawczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .229

Wpływ urlopu wychowawczego na wymiar urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . 238

Urodzenie kolejnego dziecka podczas urlopu wychowawczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
70 punktów w decyzji WZON. Jakie świadczenie wspierające w 2026 r.?

W 2026 roku świadczenie wspierające będzie przysługiwało szerszej grupie odbiorców. Od 1 stycznia rozpoczyna się bowiem ostatni etap wejścia w życie tego świadczenia. Oznacza to, iż w świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami, które w decyzji wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności (WZON) uzyskały od 70 do 77 punktów.

Czy cudzoziemiec może prowadzić działalność nierejestrowaną? Przepisy istotnie się w tym zakresie zmieniły. Trudniej jest zarabiać legalnie

Czy działalność nierejestrowana to forma zarobkowania, z której może skorzystać również cudzoziemiec? Obowiązujące w tym zakresie przepisy istotnie się zmieniły. O czym trzeba obecnie pamiętać? Przede wszystkim o odpowiednim tytule pobytowym.

Od stycznia 2026 roku łatwiej będzie dorabiać. Chodzi o limit działalności nierejestrowanej. To zmiana, która była od dawna postulowana

Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną doczekały się wprowadzenia istotnych dla nich zmian. Już od stycznia 2026 roku limit przychodów uprawniający do zarobkowania w tej korzystnej formie istotnie się zmieni.

Nie masz prawa do renty rodzinnej? ZUS nie przyzna renty wdowiej. Najpierw trzeba złożyć wniosek ERR a dopiero potem ERWD

Od 1 stycznia 2025 roku można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. W dniu 13 czerwca 2025 r. ZUS informował, że wpłynęło już 910,5 tysięcy wniosków o tzw. rentę wdowią. To ok. 76 procent przewidywanych formularzy, które mogą zostać złożone. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki. ZUS informuje, że kto nie ma jeszcze przyznanej renty rodzinnej powinien złożyć wniosek na formularzu ERR jak najszybciej. Osobie bez prawa do renty rodzinnej ZUS nie przyzna renty wdowiej.

REKLAMA

Prowadzisz food trucka? Pamiętaj o opłacie targowej. Na ten temat krążą sprzeczne opinie. Warto znać przepisy

Czy prowadząc food trucka trzeba uiszczać opłatę targową? Opinie na ten temat są podzielone. Warto jednak wiedzieć co wynika z przepisów, by uniknąć kłopotów na gruncie podatkowym. Bo czy sprzedaż napoju jest częścią świadczenia usługi?

Zanim zarzucisz pracodawcy, że łamie prawo, zobacz co wynika z przepisów. Dlaczego będziesz musiał pokazać PIT współmałżonka?

Rozmowy o pieniądzach często wywołują emocje. Dotyczy to w szczególności tych przypadków, gdy o stanie budżetu domowego trzeba poinformować pracodawcę. Czasami jednak, jeśli chcemy korzystać z przywilejów wynikających z przepisów, okazuje się to konieczne. I zgodne z przepisami.

Czy każdy emeryt dostanie od byłego pracodawcy bon świąteczny? Przepisy wskazują jasno, kto może się o niego ubiegać

Przed nami święta i szczególne potrzeby budżetów domowych. Pracownicy liczą na świadczenia przedświąteczne od pracodawców, a emeryci zastanawiają się, czy uda się pokryć wszystkie wydatki i kupić prezenty dla najbliższych. Czy oni również mogą liczyć na pomoc byłych pracodawców?

Czy pracodawca musi zapłacić pracownikowi za udział w szkoleniu po godzinach pracy albo w dniu wolnym? Zasady są proste

Czy pracownik ma obowiązek uczestniczyć w szkoleniu po godzinach pracy? W praktyce na tym tle powstaje wiele sporów. Gdzie kończy się prawo pracodawcy do ingerowania w czas wolny pracownika? Zasady są proste.

REKLAMA

Jakie dokumenty należy przechowywać w części B akt osobowych pracownika?

Akta osobowe pracowników składają się aż z 5 części. I choć mogłoby się wydawać, że przyporządkowanie do nich odpowiednich dokumentów nie jest trudnym zadaniem, to w praktyce sprawia to trudności. Co należy przechowywać w najobszerniejszej części akt, części B?

Pracodawca nie zawsze musi płacić, aby wywiązać się z ciążących na nim obowiązków. Co wynika z przepisów?

Aby wywiązać się z obowiązków narzuconych przez ustawę, pracodawca nie zawsze musi ponieść koszty finansowe. Jakie inne rozwiązania mogą zostać zastosowane w przypadku podnoszenia przez pracownika kwalifikacji?

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA