REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w Kodeksie pracy 2019 – ochrona innych członków najbliższej rodziny korzystających z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego

Zmiany w Kodeksie pracy 2019 – ochrona innych członków najbliższej rodziny korzystających z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. / fot. Shutterstock
Zmiany w Kodeksie pracy 2019 – ochrona innych członków najbliższej rodziny korzystających z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. / fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zmiany w Kodeksie pracy w 2019 r. wprowadzają szczególną ochronę przed rozwiązaniem stosunku pracy innych członków najbliższej rodziny korzystających z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Ochrona takich osób została zrównana z ochroną pracownika-ojca wychowującego dziecko. Które przepisy zostały znowelizowane?

Zmiany Kodeksu pracy w 2019 r.

Ustawa o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw została podpisana przez Prezydenta 3 czerwca 2019 r. Zakłada 9 zmian w Kodeksie pracy. Jedne z najważniejszych dotyczą modyfikacji w urlopach macierzyńskich i rodzicielskich.

REKLAMA

Pracownik-inny członek najbliższej rodziny i prawo do urlopu macierzyńskiego/rodzicielskiego

Obecny stan prawny przyznaje możliwość korzystania z urlopów macierzyńskich oprócz oczywiście matki dziecka, pracownika-ojca wychowującego dziecko, także pracownikowi-innemu członkowi najbliższej rodziny. Regulacja ta weszła w życie 2 czerwca 2016 r. Inny członek najbliższej rodziny to nie matka i nie ojciec, czyli np. babcia, dziadek, brat, siostra. Dodatkowy warunek konieczny do skorzystania z urlopów związanych z rodzicielstwem to „bycie pracownikiem”, a więc podleganie ubezpieczeniom społecznym.

Co istotne, inny członek najbliższej rodziny nie może zawsze skorzystać z urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego tak jak matka. Kodeks pracy ściśle określa sytuacje, kiedy taka osoba może przejść na urlopy związane z rodzicielstwem:

  1. matka dziecka przebywa w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem;
  2. zgon matki dziecka,
  3. porzucenie dziecka przez matkę,
  4. niemożność sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem przez matkę legitymującą się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Polecamy: Świadczenia dla pracujących rodziców. Urlopy, zasiłki, ochrona

Brakowało jednak uregulowania ochrony pracownika-innego członka najbliższej rodziny na tym samym poziomie jak pracownika-ojca wychowującego dziecko i korzystającego z urlopów związanych z rodzicielstwem. Ojcu i matce przysługuje bowiem szczególna ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy. Właśnie z tym problemem uporała się omawiana nowelizacja Kodeksu pracy z 2019 r. Nowe przepisy zrównują ochronę stosunku pracy, a także przysługujące uprawnienia pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko i pracownikowi-członkowi najbliższej rodziny, którzy korzystają z urlopów macierzyńskich/rodzicielskich.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zmiany w Kodeksie pracy w 2019 r. dotyczące zwiększenia ochrony innych członków najbliższej rodziny

1. Wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy (rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem)

Pierwsza zmiana w Kodeksie pracy polega na dodaniu pracownika-innego członka najbliższej rodziny do katalogu osób, którym, w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę i powrotu do pracy po stwierdzeniu tego faktu (przywrócenie do pracy), należy się wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy.

Nowe brzmienie art. 47 Kodeksu pracy:

„Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące – nie więcej niż za 1 miesiąc. Jeżeli umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem, o którym mowa w art. 39, albo z pracownicą w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy; dotyczy to także przypadku, gdy rozwiązano umowę o pracę z pracownikiem-ojcem wychowującym dziecko lub pracownikiem-innym członkiem najbliższej rodziny, w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, albo gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego.”

2. Żądanie przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach lub odszkodowania

Zgodnie z art. 50 § 3 Kodeksu pracy: „Jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu takiej umowy, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie.” Oznacza to, że nie może on wnosić do sądu pracy o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach. Sąd w przypadku orzeczenia o bezskuteczności wypowiedzenia, gdy umowa uległa już rozwiązaniu, nakłada na pracodawcę obowiązek wypłaty odszkodowania. Art. 50 § 5 Kodeksu pracy zawiera jednak wyłączenia od tej zasady. Zgodnie z nowelizacją niemożność przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach w wyżej omówionej sytuacji nie dotyczy także pracownika-innego członka najbliższej rodziny w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego.

Nowe brzmienie art. 50 § 5 Kodeksu pracy:

„Przepisu § 3 nie stosuje się w razie wypowiedzenia umowy o pracę pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko lub pracownikowi-innemu członkowi najbliższej rodziny, w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, a także pracownikowi w okresie korzystania z ochrony stosunku pracy na podstawie przepisów ustawy o związkach zawodowych. W tych przypadkach stosuje się odpowiednio przepisy art. 45.”

3. Wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy (rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia)

W świetle art. 56 § 1 Kodeksu pracy „Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.” Zmiana Kodeksu pracy polega na dodaniu pracownika-członka najbliższej rodziny do kręgu osób, którym w ramach szczególnej ochrony przysługuje wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy. Jest to więc regulacja bardzo podobna do art. 47 Kodeksu pracy (rozwiązanie umowy u pracę za wypowiedzeniem).

Nowe brzmienie art. 57 § 2 Kodeksu pracy:

 „Jeżeli umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem, o którym mowa w art. 39, albo z pracownicą w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy; dotyczy to także przypadku, gdy rozwiązano umowę o pracę z pracownikiem-ojcem wychowującym dziecko lub pracownikiem-innym członkiem najbliższej rodziny, w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, albo gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego.”

  1. Udzielenie urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim

Pracownica wracająca do pracy po urlopie macierzyńskim, czy rodzicielskim może złożyć wniosek o bezpośrednie wykorzystanie po nim urlopu wypoczynkowego. Pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu. Taką możliwość przyznano także pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko, a wraz z najnowszą regulacją również pracownikowi-członkowi najbliższej rodziny. Oznacza to, że np. babcia, która przebywała na urlopie macierzyńskim i chce bezpośrednio po nim skorzystać z urlopu wypoczynkowego, składa stosowny wniosek, a pracodawca musi przychylić się do jej prośby.

Nowe brzmienie art. 163 § 3 Kodeksu pracy:

 „Na wniosek pracownicy udziela się jej urlopu bezpośrednio po urlopie macierzyńskim; dotyczy to także pracownika-ojca wychowującego dziecko lub pracownika innego członka najbliższej rodziny, który korzysta z urlopu macierzyńskiego.”

Wszystkie powyższe przepisy, zgodnie z art. 1821g Kodeksu pracy, stosuje się odpowiednio do urlopu rodzicielskiego.

  1. Ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy

Zgodnie z art. 177 § 1 Kodeksu pracy: „Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.” Przytoczonego przepisu nie stosuje się jednak do pracownicy w okresie próbnym nieprzekraczającym jednego miesiąca.

W świetle art. 177 § 4 Kodeksu pracy: „Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. W razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia, pracownicy przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Powyższe dwa artykuły stanowią szczególną ochronę przed rozwiązaniem stosunku pracy. Najnowsza nowelizacja Kodeksu pracy do katalogu osób chronionych szczególnie dodaje pracownika-innego członka najbliższej rodziny.

Nowe brzmienie art. 177 § 5 Kodeksu pracy:

„Przepisy § 1, 2 i 4 stosuje się odpowiednio także do pracownika-ojca wychowującego dziecko lub pracownika-innego członka najbliższej rodziny, w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego.”

Wejście w życie

Wszystkie powyższe zmiany wejdą w życie z upływem 3 miesięcy od daty ogłoszenia. Stanie się to jeszcze w 2019 r.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań dotyczących zaświadczeń, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi. Ich pytania dotyczyły zaświadczeń przedstawianych przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczeń rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze   

Szykują się spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

REKLAMA

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

REKLAMA

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

Bezpłatna konsultacja i webinarium. Wsparcie we wdrożeniu ustawy o sygnalistach

Już 25 września 2024 roku wchodzą w życie przepisy ustawy o ochronie sygnalistów nakładające na pracodawców obowiązek opracowania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych. Jesteś gotowy na te zmiany? A może masz pytania dotyczące ustawy o sygnalistach? Zadbaj o zgodność z przepisami i skorzystaj z bezpłatnego wsparcia.

REKLAMA