REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zatrzymanie przez Policję – jak i kiedy?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Zatrzymanie przez Policję – jak i kiedy?/Fot. Shutterstock
Zatrzymanie przez Policję – jak i kiedy?/Fot. Shutterstock
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zatrzymanie przez Policję może być zastosowane tylko wówczas, gdy inne środki okazują się bezcelowe lub bezskuteczne. Jakie prawa przysługują osobie zatrzymanej, a jakie uprawnienia ma policjant? Jak długo trwa zatrzymanie przez Policję?

Kiedy jest możliwe zatrzymanie przez Policję?

Zgodnie z Kodeksem postępowania w sprawach o wykroczenia Policja ma prawo zatrzymać osobę ujętą na gorącym uczynku popełnienia wykroczenia lub bezpośrednio potem, jeżeli:

REKLAMA

  • zachodzą podstawy do zastosowania wobec niej postępowania przyspieszonego;
  • nie można ustalić jej tożsamości.

Kwestie dotyczące zatrzymania przez Policję zostały również uregulowane w Kodeksie postępowania karnego (dalej jako: k.p.k.)

REKLAMA

Jak stanowi art. 244 k.p.k. Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się tej osoby albo zatarcia śladów przestępstwa bądź też nie można ustalić jej tożsamości albo istnieją przesłanki do przeprowadzenia przeciwko tej osobie postępowania w trybie przyspieszonym.

Policji przysługuje również prawo do zatrzymania osoby podejrzanej, gdy istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej, a zachodzi obawa, że ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi. Do zatrzymania dochodzi, gdy takie przestępstwo zostało popełnione przy użyciu broni palnej, noża lub innego niebezpiecznego przedmiotu, a zachodzi obawa, że ponownie popełni ona przestępstwo z użyciem przemocy wobec osoby wspólnie zamieszkującej, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi.

Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jakie uprawnienia ma policjant?

Zadania funkcjonariuszy zostały określone w ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji.

Zgodnie z tymi przepisami w trakcie wykonywania czynności służbowych policjant ma prawo do legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości. Policjant wykonując czynności ma również prawo do zatrzymywania osób w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw.

Zatrzymanie osoby może być zastosowane tylko wówczas, gdy inne środki okazały się bezcelowe lub bezskuteczne.

Policjanci w toku wykonywania czynności służbowych mają obowiązek respektowania godności ludzkiej oraz przestrzegania i ochrony praw człowieka.

W razie uzasadnionej potrzeby osobę zatrzymaną należy niezwłocznie poddać badaniu lekarskiemu lub udzielić jej pierwszej pomocy medycznej.

O czym należy poinformować zatrzymanego?

Gdy mamy do czynienia z wykroczeniem, zatrzymanego należy natychmiast poinformować o przyczynach zatrzymania i o przysługujących mu uprawnieniach oraz wysłuchać go.

Jeżeli w grę wchodzi przestępstwo, to zatrzymanego natychmiast należy poinformować o przyczynach zatrzymania i o przysługujących mu prawach, w tym o prawie do:

  • skorzystania z pomocy adwokata lub radcy prawnego,
  • skorzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza, jeżeli nie włada w wystarczającym stopniu językiem polskim,
  • złożenia oświadczenia i odmowy złożenia oświadczenia;
  • otrzymania odpisu protokołu zatrzymania;
  • dostępu do pierwszej pomocy medycznej

oraz o prawach do:

- kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym;

- złożenia zażalenia na zatrzymanie;

- nawiązania kontaktu z właściwym urzędem konsularnym lub przedstawicielstwem dyplomatycznym (w przypadku cudzoziemców);

Zatrzymanego należy również poinformować o treści art. 248 § 1 i 2, która dotyczy zwolnienia zatrzymanego, a także wysłuchać go.

Wzór takiego pouczenia w postępowaniu karnym znajduje się w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 czerwca 2015 r. w sprawie określenia wzoru pouczenia o uprawnieniach zatrzymanego w postępowaniu karnym >>>

Wzór pouczenia o uprawnieniach zatrzymanego w sprawie o wykroczenie został zaś określony w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 maja 2015 r.. Prezentujemy go poniżej:

WZÓR

POUCZENIE O UPRAWNIENIACH ZATRZYMANEGO W SPRAWIE O WYKROCZENIE

Zatrzymanemu w sprawie o wykroczenie przysługują wymienione poniżej uprawnienia:

1. Prawo do informacji o przyczynie zatrzymania i do bycia wysłuchanym (art. 46 § 11)).

2. Prawo do złożenia lub odmowy złożenia oświadczenia w swojej sprawie (art. 46 § 2).

3. Prawo do kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym i bezpośredniej z nim rozmowy (art. 46 § 4).

4. Jeżeli zatrzymany nie zna wystarczająco języka polskiego - prawo do korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza (art. 20 § 3, art. 72 § 1 k.p.k.).

5. Prawo do otrzymania odpisu protokołu zatrzymania (art. 46 § 2).

6. Prawo do żądania zawiadomienia wskazanej osoby najbliższej, a także pracodawcy, o zatrzymaniu (art. 46 § 3).

REKLAMA

7. Jeżeli zatrzymany nie jest obywatelem polskim – prawo do kontaktu z urzędem konsularnym lub z przedstawicielstwem dyplomatycznym państwa, którego jest obywatelem. Jeżeli nie posiada żadnego obywatelstwa – prawo do kontaktu z przedstawicielem państwa, w którym zatrzymany mieszka na stałe (art. 46 § 3, art. 612 § 2 k.p.k.). Jeżeli przewiduje to umowa konsularna między Polską a państwem, którego zatrzymany jest obywatelem, właściwy urząd konsularny lub przedstawicielstwo dyplomatyczne zostaną poinformowane o zatrzymaniu również bez jego prośby.

8. Prawo do wniesienia do sądu zażalenia na zatrzymanie w terminie 7 dni od dnia zatrzymania. W zażaleniu można się domagać zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości zatrzymania (art. 47 § 1 i 2, art. 108).

9. Prawo do natychmiastowego zwolnienia, jeżeli przyczyny zatrzymania przestały istnieć, albo po upływie 24 godzin, a w wypadku wszczęcia sprawy w postępowaniu przyspieszonym – po upływie 48 godzin od chwili zatrzyma-nia (art. 46 § 5 i 6).

10. Dostęp do niezbędnej pomocy medycznej.

"Potwierdzam otrzymanie pouczenia"

............................................................

(data, podpis)

_________________________

1) Jeżeli nie wskazano innej podstawy prawnej, przepisy w nawiasach oznaczają odpowiednie artykuły ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2013 r. poz. 395, z późn. zm.). Skrót "k.p.k." oznacza ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, z późn. zm.).

Protokół z zatrzymania

Z zatrzymania sporządza się protokół. Odpis protokołu doręcza się zatrzymanemu za pokwitowaniem. Co powinno znaleźć się w protokole? Zgodnie z Kodeksem w sprawach o wykroczenia są to:

  • imię i nazwisko oraz funkcję osoby dokonującej zatrzymania;
  • imię i nazwisko zatrzymanego (rysopis tej osoby w razie niemożności ustalenia tożsamości);
  • dzień, godzinę, miejsce i przyczynę zatrzymania z określeniem wykroczenia, w związku z którym została zatrzymana.

Do protokołu należy również zapisać złożone przez zatrzymanego oświadczenia oraz zaznaczyć udzielenie mu informacji o przysługujących prawach.

Podobny protokół sporządza się również w przypadku zatrzymania dotyczącego przestępstwa. Odpis takiego protokołu doręcza się zatrzymanemu.

Zatrzymanie przez Policję – na jak długo?

Czas zatrzymania według Kodeksu wykroczeń nie powinien przekroczyć 24 godzin, a gdy zachodzą podstawy do zastosowania wobec osoby podejrzanej postępowania przyspieszonego – 48 godzin.

Czas zatrzymania osoby liczy się od chwili jej ujęcia.

W postępowaniu karnym zatrzymanego należy natychmiast zwolnić, gdy ustanie przyczyna zatrzymania, a także jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania przez Policję nie zostanie on przekazany do dyspozycji sądu z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Zatrzymanego należy także zwolnić na polecenie sądu lub prokuratora. Kolejną przyczyną zwolnienia jest brak doręczenia zatrzymanemu postanowienia o zastosowaniu wobec niego tymczasowego aresztowania w ciągu 24 godzin od przekazania go do dyspozycji sądu. Dotyczy to również sytuacji, gdy zatrzymanemu nie ogłoszono takiego postanowienia na posiedzeniu przeprowadzonym na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku.

Zatrzymanie przez policję a nieobecność w pracy

Należy pamiętać o tym, iż na żądanie zatrzymanego w sprawie o wykroczenie zawiadamia się o zatrzymaniu osobę najbliższą, a także pracodawcę.

Podobne uprawnienie zostało również przewidziane w Kodeksie postępowania karnego. Na żądanie zatrzymanego niezwłocznie zawiadamia się pracodawcę czy uczelnię. Zatrzymanemu przysługuje ponadto prawo do zawiadomienia osoby najbliższej lub innej wskazanej osoby.

Zatrzymanie przez Policję – adwokat

Warto pamiętać o prawie do kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym. Zatrzymanemu na jego żądanie należy umożliwić nawiązanie w dostępnej formie takiego kontaktu oraz zapewnić możliwość bezpośredniej rozmowy. Policjant – gdy chodzi o wykroczenie - może jednak zastrzec, iż będzie obecny przy rozmowie.

W przypadku przestępstw Policjant może zastrzec, że będzie obecny przy bezpośredniej rozmowie z adwokatem lub radcą prawnym tylko w wyjątkowych wypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami. Niezwłocznie po zatrzymaniu należy przystąpić do zebrania niezbędnych danych, a o zatrzymaniu zawiadomić prokuratora. Jeżeli istnieją ku temu podstawy, należy wystąpić do prokuratora w sprawie skierowania do sądu wniosku o tymczasowe aresztowanie.

Bezpodstawne zatrzymanie przez Policję

Zarówno w sprawach, w których mamy do czynienia z przestępstwem, jak i w sprawach wykroczeniowych osobie zatrzymanej przysługuje prawo do zażalenia na zatrzymanie. W zażaleniu takim zatrzymany domaga się zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości zatrzymania.

Ważne! W wypadku niewątpliwie niesłusznego zatrzymania przysługuje odszkodowanie.

Zobacz więcej: Kiedy przysługuje mi odszkodowanie za niesłuszne tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie?

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wzrósł dług Polski: Zła wiadomość dla rządu i samorządów, to już 57,4% PKB

Dług polskiego sektora instytucji rządowych oraz samorządowych (general government) wzrósł do 57,4% PKB w pierwszym kwartale 2025 r. z 55,3% PKB zanotowanych kwartał wcześniej. Takie dane podał Eurostat. Natomiast w pierwszym kwartale 2024 r. wskaźnik ten wyniósł 51,3% PKB.

Unijna reforma praw pasażerów 2025 – co się zmieni przed kolejnym sezonem wakacyjnym?

Planujesz podróż samolotem? Już wkrótce unijne przepisy dotyczące praw pasażerów przejdą największą reformę od dwudziestu lat. Rada Unii Europejskiej zatwierdziła nowelizację rozporządzenia 261/2004, które od dwóch dekad regulowało zasady odszkodowań i opieki w razie opóźnień oraz odwołań lotów. Nowe przepisy mają zostać uchwalone jeszcze w 2025 roku, a ich wejście w życie przewiduje się na przełomie jesieni i zimy, najpóźniej przed sezonem wakacyjnym 2026

Koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat

Mają zajść kolejne zmiany w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350). Tym razem będą to jednak deregulacje na korzyść pracodawców. Dlaczego? Bo zapowiadany jest koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat.

Emerytalna rewolucja Karola Nawrockiego: Co najmniej 150 zł podwyżki dla seniorów? Projekt już 6 sierpnia

Nowo wybrany prezydent Karol Nawrocki zapowiedział rewolucję w sposobie waloryzacji emerytur i rent. Jego obietnica może oznaczać realne zmiany w domowych budżetach milionów polskich emerytów – szczególnie tych, którzy otrzymują najniższe świadczenia. Czy nowy system będzie bardziej sprawiedliwy? Jakie konkretnie rozwiązania zapowiada Nawrocki? I kto zyska najwięcej?

REKLAMA

Inwigilowani? ZUS udostępni dane przedsiębiorców bankom, instytucjom finansowym, kredytowym czy pożyczkowym

Czujemy się w pewnym sensie inwigilowani - podkreślają przedsiębiorcy, którzy zapoznają się z kolejnym projektem zmian przepisów przygotowanym przez MRPiPS. Tym razem chodzi o zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Generalnie intencja jest taka, że ZUS udostępni dane z kont płatników składek szerszemu gronu podmiotów: bankom, instytucjom finansowym, kredytowym, pożyczkowym. Po co? Pytają przedsiębiorcy.

Rewolucja w L4: w czasie zwolnienia, pracownik (od czasu do czasu) będzie musiał odebrać telefon od szefa i odpisać na e-maila, ale będzie też mógł pobierać jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia

Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim – począwszy od podejmowania sporadycznych, incydentalnych czynności, będących przejawami aktywności zawodowej, a na wykonywaniu pracy u innego pracodawcy (tym samym – pobierając jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia) skończywszy.

Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

REKLAMA

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

REKLAMA