REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi – analiza fałszowania pieniędzy art. 310 k.k.

Katarzyna Drążek
 Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi –  analiza fałszowania pieniędzy art. 310 k.k./ fot. Fotolia
Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi – analiza fałszowania pieniędzy art. 310 k.k./ fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W Polsce podobnie jak we wszystkich innych państwach europejskich, fałszowanie pieniędzy jest przez prawo zakazane. W polskim prawie karnym przestępstwo to jest określane jako zbrodnia. Prawnymi środkami płatniczymi są emitowane przez NBP znaki pieniężne Rzeczypospolitej Polskiej.

Pieniądz na początku swojego rozwoju był towarem wymienianym na inny towar np. zboże było wymieniane na bydło, natomiast drewno na odzież, lecz z czasem zaczęto poszukiwać łatwiejszego, wygodniejszego oraz powszechnie akceptowanego środka wartości za określone dobra. Fenicjanie rozwiązali ten problem ,,stemplując” grudki kruszcu określeniem wagi oraz sygnaturą władcy. Z biegiem czasu doprowadziło to do pojawienia się monety w takiej formie, jaką znamy obecnie.

REKLAMA

Bezpośrednim przedmiotem ochrony jest:

  1. Bezpieczeństwo obrotu środkami płatniczymi
  2. Interes obywateli uczestniczących w obrocie gospodarczym
  3. Interes całego obrotu gospodarczego w stosunku wewnątrzkrajowym oraz międzynarodowym
  4. Autentyczność polskiego pieniądza obiegowego

REKLAMA

Ustawodawca wskazuje określone podstawy do prawidłowego obrotu pieniędzmi i papierami wartościowymi. Do podstaw należy zaliczyć wiarygodność pieniędzy i papierów wartościowych, związanych z zaufaniem uczestników obrotu do ich autentyczności. Ubocznym przedmiotem ochrony jest również wiarygodność.

Jeżeli chodzi o rodzajowy przedmiot ochrony nie jest jednolity, w istocie odnosi się on do obrotu:
- Polskimi i obcymi pieniędzmi, innymi środkami płatniczymi i papierami wartościowymi,

- urzędowymi znakami wartościowymi,
- zalegalizowanymi narzędziami pomiarowymi lub probierczymi.

Strona podmiotowa i przedmiotowa przestępstwa

Strona przedmiotowa polega na podrobieniu lub przerobieniu polskiego lub obcego pieniądza, usunięciu znaku umorzenia, natomiast strona podmiotowa polega na umyślności w postaci zamiaru bezpośredniego.

Definicja podrobienia i przerobienia

REKLAMA

Podrobienie polega na wytworzeniu przedmiotu imitującego pieniądz, przy czym przepis nie wymaga, by wytworzenie to miało na celu puszczenie go w obieg. Dowolna jest przy tym technika dokonanych naniesień. Może być to druk, rysunek, malowidło, odbitka kserograficzna bądź faksowa, wydruk komputerowy, zdjęcie, odcisk pieczęci, itd. (Wyrok SN z 01.02.1998r.,IIKR 7/88). Wystarczy takie podobieństwo do stwierdzenia podrobienia, że człowiek niedoświadczony nie jest w stanie od razu go rozpoznać. Nie musi to być więc łudząca podobizna.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przerobienie natomiast polega na zmianie dokonywanej w autentycznych banknotach lub monetach, z reguły na nadaniu mu wyglądu pieniądza o wyższym nominale. Przestępstwo uważa się za dokonane z chwilą wykonania przerobionego banknotu lub monety. Nie musi towarzyszyć zamiar puszczania do obrotu. (SN z 05.01.1982r., IVKR 283/81) Zarówno przestępstwo podrobienia jak i przerobienia dokonane jest przez wytworzenie co najmniej jednego fałszywego pieniądza.

Pojęcie pieniądza, środków płatniczych oraz dokumentów uprawniających do otrzymania sumy pieniężnej

Pojęciem polskiego pieniądza posługuje się ustawa z 29.08.1997r. o Narodowym Banku Polskim. Nie budząc wątpliwości głosi, iż pieniądzem polskim w świetle art. 310 KK są znaki pieniężne Rzeczypospolitej Polskiej. Prawnymi środkami płatniczymi są emitowane przez NBP znaki pieniężne, tj. banknoty i monety, które opiewają na złote i grosze. Pod pojęciem polskiego pieniądza o którym mowa w art. 310 KK należy wyłącznie rozumieć znaki pieniężne RP emitowane przez NBP, które znajdują się w obiegu. Przedmiotem ochrony nie będą objęte pieniądze wycofane z obiegu, chociażby podlegały wymianie bankowej, gdyż przestały być prawnym środkiem płatniczym (por. uchw. SN z 15.05.1997r., I KZP 9/97, Biul. SN 1997, Nr 5, poz. 10)

W kodeksie karnym brakuje wyjaśnienia definicji środków płatniczych. Środki płatnicze powinny stanowić ekwiwalent pieniądza obiegowego. W świetle art. 310 KK środkami płatniczymi będą tylko takie walory posiadające funkcję płatniczą, którymi w obrocie można posługiwać się zamiast pieniędzy.


Bezgotówkowy pieniądz bankowy oraz pieniądz elektroniczny razem z ich nośnikami stanowią środek płatniczy. Bezgotówkowy pieniądz płatniczy nie jest emitowany przez NBP. Bankom przysługuje jedynie prawo wydania i zarządzania pieniądzem bankowym. Pieniądz bezgotówkowy istnieje jedynie w postaci zapisu na rachunku bankowym. Nie występuje w postaci materialnej, co oznacza, iż nie można go porobić ani przerobić, a tym bardziej usunąć znaku umorzenia. Przedmiotem fałszerstwa w tym przypadku może być nośnik na którym jest zapisana wartość pieniądza bezgotówkowego.

Obcy pieniądz to z kolei prawny środek płatniczy dowolnego państwa, w tym także euro Unii Europejskiej, od chwili wprowadzenia go do obrotu. Prawo do emisji euro przysługuje Europejskiemu Systemowi Banków Centralnych, który składa się z Europejskiego Banku Centralnego i narodowych banków centralnych państw, które wchodzą w skład Unii Gospodarczej i Walutowej.

Dokumentem według jego definicji zawartej w kodeksie karnym art. 115 § 14 jest każdy przedmiot lub inny zapisany nośnik informacji, z którym jest związane określone prawo albo który ze względu na zawartą w nim treść stanowi dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mającej znaczenie prawne.

Dzieląc dokumenty należy wyróżnić trzy rodzaje:

  1. Dokumenty uprawniające do otrzymania określonej kwoty pieniężnej
  2. Umożliwiające bezpośrednią realizację przysługującego na ich podstawie prawa majątkowego np. bony pieniężne, obligacje oraz losy, a także pożyczki zobowiązujące do wypłaty sumy pieniężnej w wyznaczonym czasie, książeczki oszczędnościowe wystawione przez kasy i banki, żetony gier losowych zamieniane na gotówkę.

Kolejnym rodzajem są dokumenty zobowiązujące do wypłacenia osobom nimi dysponującym kapitału, odsetek udziału w zyskach. Zdaniem autora J, Makarewicza jako przykłady takich dokumentów wymienia akcje na okaziciela i listy zastawne, natomiast J. Ćwiąkalski dodaje także polisy ubezpieczeniowe na życie, zapisy komputerowe, kupon dywidendy oraz świadectwo założycielskie będące formą wynagrodzenia osób uczestniczących w zakładaniu spółki na których podstawie zobowiązuje się do wypłacenia tym osobom udziału w zyskach.

Następną kategorię dokumentów stanowią papiery wartościowe, rozumiane jako dokumenty uosabiające prawa majątkowe ich właścicieli.

Opracowano na podstawie:

  • Lech G., Prawo karne, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2013
  • Bafia J., Mioduski K., Siewierski M., Kodeks karny, komentarz, tom II, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1987.
  • Bogdan G., Buchała K., Ćwiąkalski Z., Dąbrowska – Kardas M., Kardas P., Majewski J., Rodzynkiewicz M., Szewczyk M., Wróbel W., Zoll A., Komentarz do kodeksu karnego, tom III, Kantor Wydawniczy, Zakamycze 1999.
  • Góral R., Kodeks karny, praktyczny komentarz, Wydawnictwo Zrzeszenia Prawników Polskich, Warszawa 1998.
  • 4. Sławik K., Fałszerstwa krajowych i obcych znaków pieniężnych w Polsce w latach 1973 - 1977, Departament Szkolenia i Doskonalenia Zawodowego MSW, Warszawa 1979.
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zakaz zadawania prac domowych w szkołach. Decyzja zależy od ucznia i jego rodziców

Obowiązujące przepisy zakazują zadawania prac domowych w pierwszych trzech klasach w szkołach podstawowych. W starszych klasach prace nie są obowiązkowe - decyzja o tym, czy wykonać zadanie, leży po stronie ucznia i jego rodziców. Skutki ograniczenia możliwości zadawania prac domowych zależą od reakcji nauczycieli.

Chat GPT wkracza do szkół. MEN: sztuczna inteligencja ma pomagać uczniom, stanowić wsparcie dla nauczycieli i organizować pracę szkoły

MEN wprowadza do szkół sztuczną inteligencję. Chat GPT ma stanowić wsparcie dla nauczycieli i pomoc w edukacyjnym i osobowym rozwoju ucznia, a także w organizacji pracy szkoły – wynika z „Polityki Cyfrowej Transformacji Edukacji”, nad którą pracuje resort i która ma wyznaczyć ramy polityki i działań państwa niezbędne do dalszego rozwoju edukacji cyfrowej w Polsce. 

Aktywnie w żłobku: od 1 października wyższe dofinansowanie do pobytu dziecka w żłobku. Bez względu na dochód w rodzinie, bez dolnego limitu wiekowego

Aktywnie w żłobku: od 1 października wyższe dofinansowanie do pobytu dziecka w żłobku. Bez względu na dochód w rodzinie, bez dolnego limitu wiekowego. Gdzie składać wnioski? Kiedy pierwsze wypłaty świadczenia?

Zaświadczenia z KRK w szkołach. Rodzic przestępcą? Dyrektorzy z aktami, że nie [Opieka na wycieczce, basen, teatr, kino]

Dokumenty dotyczą rodziców angażujących się w opiekę nad dziećmi taką jak: 1) wyjazd z uczniami na wycieczkę szkolną, 2) wyjście uczniów ze szkoły do teatru, do kina, na basen. Przepisy nakazują dyrektorom szkół i przedszkoli prowadzenie - tu cytat z przepisów - "dokumentacji dotyczącej osoby dopuszczonej do takiej działalności jak np. opieka nad dziećmi." W praktyce oznacza to konieczność prowadzenia akt dla rodziców, którzy np. jadą na wycieczkę z uczniami jako opiekunowie.

REKLAMA

W ubiegłym roku urodziło się 272 tys. dzieci, czyli najmniej od II wojny światowej. Tegoroczne dane są jeszcze gorsze. Zdrowiu reprodukcyjnemu w Polsce wciąż poświęca się za mało uwagi

Polska stoi w obliczu największego kryzysu demograficznego od czasów II wojny światowej. Liczba narodzin spada z roku na rok, a problem zastępowalności pokoleń narasta. Choć w debatach publicznych dużo mówi się o polityce prorodzinnej, wciąż niewiele uwagi poświęca się zdrowiu reprodukcyjnemu, które według WHO jest kluczowym aspektem problemów z dzietnością.

Awans zawodowy nauczycieli. Czy nauczyciele stracą wypracowane osiągnięcia i dorobek zawodowy?

Czy długotrwałe zwolnienie lekarskie powoduje utratę dorobku zawodowego przez nauczyciela? MEN odpowiada na interpelację poselską dotyczącą przepisów w sprawie awansu zawodowego nauczycieli.

Polacy wskazali 63 nazwiska. Kto zostanie prezydentem RP?

Który ze znanych polityków lub osób publicznych najlepiej sprawdziłby się w roli kolejnego prezydenta Polski? Prawie 40 proc. Polaków nie potrafi zaproponować swojego kandydata. Tak wynika z badań przeprowadzonych przez CBOS.

Te dane rząd zacznie zbierać jeszcze w tym roku. W jaki sposób? Sprawdź, jakie informacje udostępnisz w aplikacji mStłuczka

Rząd będzie gromadził jeszcze więcej informacji o obywatelach. Z mStłuczki skorzystamy jeszcze w 2024 roku. Umożliwi spisanie na miejscu zdarzenia oświadczenia i przekazanie danych bezpośrednio do ubezpieczycieli.

REKLAMA

Sąd: Wzór pisma w sprawie wyroku, o którym nie wiedziałeś. Jak odzyskać od komornika pieniądze

To wciąż częsta sytuacja. Zapadł przeciwko Tobie wyrok nakazowy e-sądu z Lublina. Nie wiedziałeś, że pozwano Cię za jakąś przeoczoną płatność za telefon czy kablówkę. Komornik wszedł na konto. Co wtedy zrobić? Trzeba złożyć pismo w sądzie informujące, że nie otrzymałaś żadnej informacji o wyroku przeciwko Tobie. Jest krótki termin - 7 dni.

Zakaz palenia w oknach, na balkonach i klatkach schodowych. Sprawa wciąż powraca. Wzorem będą regulacje litewskie?

Zakaz palenia na balkonach i klatkach schodowych. Sprawa powraca w Ministerstwie Zdrowia. Wzorem będą regulacje litewskie? Palenie papierosów w miejscach publicznych wciąż budzi emocje. Resort nie jest jednak chętny do podjęcia radykalnej decyzji.

REKLAMA