REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przestępstwo fałszerstwa dzieła sztuki w świetle ustawy o prawie autorskim

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Elżbieta Chojnowska
Przestępstwo fałszerstwa dzieła sztuki w świetle ustawy o prawie autorskim /Fot. Fotolia
Przestępstwo fałszerstwa dzieła sztuki w świetle ustawy o prawie autorskim /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Definicja dzieła sztuki nie jest określona w polskim prawodawstwie dotyczących ochrony dóbr kultury. Według słownika języka polskiego określamy tak przedmiot o wartości artystycznej, np. obraz, rzeźba. W polskim ustawodawstwie możemy znaleźć definicje zabytku oraz utworu, które w życiu codziennym często traktujemy jako synonimy dzieła sztuki.

Definicja utworu zawarta w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych została skonstruowana bardzo szeroko i zapewne zmieści się w niej słownikowe jak i zwyczajowe rozumienie dzieła sztuki. Według art. 1 tej ustawy utworem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Natomiast fałszerstwo utworu w ustawie o prawie autorskim jest nazwane plagiatem. Co tak naprawdę kryje się pod tym słowem i jakie są aspekty prawnokarne tego zagadnienia?

REKLAMA

REKLAMA

Zobacz serwis: Sprawy karne

Plagiat

Plagiatem według art. 115 ustawy o prawie autorskim jest przypisanie sobie autorstwa cudzego utworu bądź wprowadzenie w błąd osoby trzeciej co do rzeczywistego autorstwa utworu lub artystycznego wykonania. Wyróżniamy plagiat jawny i ukryty. Pierwszy polega na bezpośrednim przypisaniu sobie autorstwa utworu, np. poprzez podpisanie się własnym imieniem i nazwiskiem pod cudzym utworem. Natomiast plagiat ukryty jest to włącznie cudzego utworu do dzieła własnego autorstwa. Wprowadzając w błąd co do autorstwa sprawca wywołuje w sferze intelektualnej osoby trzeciej fałszywe mniemanie o tym kto jest autorem danego utworu. Sam czyn może być dokonany przez działanie bądź zaniechanie i polega na przedstawieniu danej osoby jako rzekomego autora cudzego utworu lub niepoinformowaniu o prawdziwym autorze, na skutek czego inne osoba zostanie uznana za autora cudzego utworu. „Plagiator” czyli sprawca czynu musi działać świadomie i celowo.

Plagiat ukryty jest często spotykany w pracach dyplomowych. W tym wypadku polega na parafrazowaniu w rozprawach cudzych myśli, poglądów oraz wniosków bez oznaczenia źródła. 

REKLAMA

Wyrok SN z dnia 10 maja 1963 r., II CR 128/63 „Jeżeli twórczość autora została tylko podbudowana przez cudze dzieło, lecz autor nie przyjmuje do swego utworu ani treści, ani formy dzieła cudzego, to ma się wtedy do czynienia z twórczością samodzielną.” W tym wypadku mowa o utworach stworzonych na skutek inspiracji cudzym dziełem. Tak powstały utwór jest samoistny i podlega samodzielnej ochronie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przestępstwem jest także rozpowszechnianie utworów w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania bez podania oznaczenia autora bądź publiczne zniekształcanie utworów. Za czyn z art. 115 ust 1 i 2 ustawy o prawie autorskim sprawcy grozi kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 3. Na podstawie art. 121 ustawy o prawie autorskim sąd orzeka przepadek przedmiotów pochodzących z przestępstwa i może orzec przepadek przedmiotów służących do popełnienia plagiatu.

Naruszenie praw autorskich

Art. 115 ustawy w ust. 3 określa również karę dla osoby, która narusza prawa autorskie osobiste (np. prawo do nienaruszalności treści i formy utworu) oraz  majątkowe (np. prawo do wyłącznego korzystania z utworu i rozporządzania nim). Naruszenie może również przyjąć postać nie wywiązywania się z obowiązku względem artysty (np. obowiązek sprzedawcy do ujawnienia tożsamości osoby trzeciej, którą reprezentuje). Celem sprawcy takiego czynu musi być zamiar uzyskania korzyści majątkowej na skutek naruszenia praw twórcy w inny sposób niż poprzez dopuszczenie się plagiatu. Podlega on karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku.

Zobacz serwis: Prawo autorskie

Prawa autorskie a ZAiKS

Każdy twórca ma prawo do ochrony swoich praw autorskich. Dużym ułatwieniem jest członkostwo w stowarzyszeniu zrzeszającym twórców ZAiKS. Organizacja ta, powołana na podstawie ustawy o prawie autorskim, reprezentuje swoich członków w procesach sądowych przeciwko „plagiatorom” i zajmuje się udzielaniem licencji na korzystanie z utworu.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 2016, poz. 666)
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa opłata obejmie także te urządzenia - już niedługo uderzy wszystkich po kieszeni

Już niedługo trzeba będzie płacić więcej za urządzenia elektroniczne codziennego użytku, takie jak komputery (w tym laptopy), telewizory, tablety czy smartfony. Zostaną objęte nową opłatą, która ma w założeniu rekompensować ich używanie do pewnych celów. Jakich?

Komisje w całej Polsce w 2-10 minut uzdrawiają niepełnosprawne osoby. Tak uważają rodzice i opiekunowie

Do redakcji Infor.pl trafiają kolejne listy od rodziców albo opiekunów dzieci, którzy stracili prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Wszystkie listy opisują ten sam schemat pracy komisji lekarskich. Schemat dotyczy dzieci cierpiących na autyzm albo zespół Aspergera (nie zostały objęte kilka miesięcy temu korzystnymi dla niepełnosprawnych dzieci wytycznymi min. Ł. Krasonia). Dzieci te przez ostatnie lata dysponowały orzeczeniem z pkt 7 i 8 (= świadczenie pielęgnacyjne). I nagle w 2025 r. (przy okazji przedłużania ważności orzeczenia) seryjnie - tak opisują rodzice - mają miejsca "cudowne uzdrowienia". Dziecko jest pozbawione pkt 7 albo 8).

Podróżujesz ze zwierzakiem? Musisz złożyć taką deklarację. Trzeba za to zapłacić, ale wiele to zmienia

Czy zwierzę to rzecz, a w podróży można traktować je jak bagaż? Przepisy nie pozostawiają w tym zakresie wątpliwości, a TSUE potwierdził jak należy je rozumieć. Jeśli podróżujesz ze zwierzakiem, lepiej żebyś znał te zasady i złożył odpowiednią deklarację. Dzięki temu unikniesz nieporozumień.

Karta parkingowa 2026 – kto może ją dostać i jak złożyć wniosek

Od 2026 roku obowiązują ujednolicone przepisy dotyczące kart parkingowych dla osób z niepełnosprawnościami. Nowe karty będą wydawane w formie elektronicznej, z kodem QR i zabezpieczeniami przed fałszerstwem.

REKLAMA

Dofinansowanie PFRON 2026 – ile wynosi wsparcie dla pracodawców zatrudniających osoby z niepełnosprawnościami

W 2026 roku utrzymano system wsparcia dla pracodawców, którzy zatrudniają osoby z niepełnosprawnościami. Dofinansowania z PFRON obejmują zarówno wynagrodzenia, jak i dopłaty do wyposażenia stanowiska pracy.

Prawa pracownika z niepełnosprawnością w 2026 roku – skrócony czas pracy i dodatkowe uprawnienia

Pracownicy z niepełnosprawnością korzystają z szeregu przywilejów wynikających z Kodeksu pracy i ustawy o rehabilitacji zawodowej. W 2026 roku utrzymano kluczowe uprawnienia, ale rozszerzono możliwości pracy zdalnej i elastycznych godzin.

Nowe zasady orzekania o niepełnosprawności w 2026 roku – jak złożyć wniosek i co się zmienia

Od 2026 roku wchodzi w życie zmodernizowany system orzekania o niepełnosprawności. Rząd zapowiada uproszczenie procedur, cyfrowe wnioski i ujednolicenie kryteriów. Sprawdzamy, co się zmieni i jak teraz uzyskać orzeczenie.

1,5 tys. złotych dodatku dla tych seniorów. Państwo pomaga nie tylko rodzicom. Nie każdy wie, że może tak poprawić swoją sytuację

Choć dużo mówi się o wsparciu, którego państwo udziela rodzicom najmłodszych dzieci, to nie są oni jedyną grupą społeczną, która może korzystać z pomocy. Te pieniądze - 1,5 tys. złotych - mogą trafić również do określonej grupy seniorów.

REKLAMA

Czy nagrywanie rozmów i spotkań jest legalne? Kiedy nagranie może być dowodem w sądzie?

Nagrywanie rozmów, zebrań czy spotkań budzi wiele wątpliwości prawnych – zwłaszcza gdy nie wszyscy uczestnicy wiedzą o nagrywaniu. W erze smartfonów i łatwego dostępu do technologii coraz częściej pojawia się pytanie: czy takie nagrania są zgodne z prawem i czy można je wykorzystać w sądzie?

W tym roku katolicy powinni uczestniczyć we mszy świętej zarówno 1, jak i 2 listopada

1 i 2 listopada przypadają w tym roku w weekend. W związku z tym katolicy mają obowiązek uczestniczenia we mszy świętej zarówno w sobotę, jak i w niedzielę. Dlaczego?

REKLAMA