REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jak ustanowić separację w Kościele w ustnym procesie spornym?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Mateusz Łątkowski
Adwokat kościelny, Aplikant adwokacki
Jeśli próba pogodzenia stron okaże się bezskuteczna, sędzia na podstawie zebranych w sprawie argumentów, w trakcie trwania posiedzenia dokonuje formalnego przesłuchania, podczas którego w pierwszej kolejności rozpatruje się wątpliwości, wzajemne zarzuty, skargi, a następnie przedstawiane są wszystkie dowody.
Jeśli próba pogodzenia stron okaże się bezskuteczna, sędzia na podstawie zebranych w sprawie argumentów, w trakcie trwania posiedzenia dokonuje formalnego przesłuchania, podczas którego w pierwszej kolejności rozpatruje się wątpliwości, wzajemne zarzuty, skargi, a następnie przedstawiane są wszystkie dowody.

REKLAMA

REKLAMA

Ustny proces sporny od strony proceduralnej jest procesem uproszczonym, przy czym zachowuje on całą skrupulatność procesu pisemnego. Charakteryzuje się szybkością oraz mniejszymi kosztami postępowania.

Skoro omówiona została już procedura administracyjna w sprawach o ustanowienie separacji (zob. artykuł zatytułowany „Jak ustanowić separację w administracyjnym postępowaniu kanonicznym?”) poniżej przedstawię jeden z dwóch rodzajów kanonicznego postępowania sądowego w przedmiocie ustanowienia separacji, a mianowicie ustny proces sporny.

REKLAMA

Uwaga ogólna

Prawodawca w kan. 1656 Kodeksu Prawa Kanonicznego (dalej k.p.k.) stanowi, iż dzięki ustnemu procesowi spornemu mogą być załatwione wszystkie sprawy nie wykluczone przez prawo, chyba że strona prosi o zastosowanie zwyczajnego procesu spornego. A zatem jest to jeden z podstawowych sposobów prowadzenia i rozstrzygania spraw sądowych, nie tylko w przedmiocie separacji, w trybunałach kościelnych o ile chociażby jedna ze stron nie poprosiła o proces pisemny. W takim bowiem przypadku zastosowanie procesu ustnego spowodowałoby nieważność akt.

Właściwość sądu

Proces ustny odbywa się w pierwszej instancji przed jednoosobowym trybunałem. Sędzia może jednak dobrać sobie do pomocy dwóch asesorów, duchownych lub świeckich. Jednocześnie prawodawca stanowi w kan. 1694 k.p.k. w kontekście kan. 1673 k.p.k. , iż w sprawach o ustanowienie separacji, które nie zostały zarezerwowane Stolicy Apostolskiej, właściwe są:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

1. trybunał miejsca, w którym małżeństwo zostało zawarte,

2. trybunał miejsca, w którym strona pozwana ma stałe lub tymczasowe zamieszkanie,

REKLAMA

3. trybunał miejsca, w którym strona powodowa ma stałe zamieszkanie, jeżeli obydwie strony przebywają na terytorium tej samej Konferencji Biskupów i wikariusz sądowy stałego zamieszkania strony pozwanej, po jej wysłuchaniu wyraża na to zgodę,

4. trybunał miejsca, na którym faktycznie trzeba będzie zbierać większość dowodów, jeżeli wyrazi na to zgodę wikariusz sądowy stałego miejsca zamieszkania strony pozwanej, który wcześniej powinien ją zapytać, czy nie zgłasza czegoś, co należałoby wyłączyć.

Procedura

Wszczęcie procesu dokonuje się przez przedłożenie skargi powodowej, która oprócz tego, co wskazuje kan. 1504 k.p.k. winna także:

REKLAMA

1. przedstawić krótko, całościowo i jasno fakty, na których opierają się żądania powoda,
2. tak wskazać dowody, za pomocą których powód zamierza potwierdzić fakty, a których nie może równocześnie dostarczyć, aby bardzo szybko mogły być zebrane przez sędziego,
3. należy do skargi dołączyć, przynajmniej w autentycznym odpisie, wszystkie istotne dokumenty, na których opiera się prośba.

Jeżeli sędzia jest przekonany o zasadności skargi, w ciągu trzech dni powinien powziąć odpowiednią decyzję, aby ją przesłać stronie pozwanej. Przesłanie to powoduje skutki wezwania sądowego, a strona pozwana ma możliwość (w ciągu piętnastu dni) przedstawić swoje uwagi lub wątpliwości co do skargi powodowej. Dopiero po pisemnej odpowiedzi strony pozwanej (a jeśli wymagają tego jej zarzuty – po wyznaczeniu stronie powodowej czasu na odpowiedź, tak aby na podstawie przytoczonych przez obydwie strony argumentów został wyjaśniony przedmiot sporu) sędzia winien sformułować przedmiot sporu, a następnie, załączając dla stron formułę sporu, wezwać wszystkich, którzy powinni być tym zainteresowani, na posiedzenie, czyli rozprawę ustną w procesie spornym. 

Zobacz również: Jakie są rodzaje separacji w prawe kanonicznym?

Wymóg pogodzenia stron

Niemniej jednak zgodnie z normami kierującymi procesem ustnym sędzia ma obowiązek podjąć próbę pogodzenia stron, czyli nakłonienia małżonków do powrotu do wspólnego życia. Działanie to ma charakter bardziej duszpasterski niż procesowy.

Jeśli próba pogodzenia stron okaże się bezskuteczna, sędzia na podstawie zebranych w sprawie argumentów, w trakcie trwania posiedzenia dokonuje formalnego przesłuchania, podczas którego w pierwszej kolejności rozpatruje się wątpliwości, wzajemne zarzuty, skargi, a następnie przedstawiane są wszystkie dowody.

Rozprawa jest zatem głównym elementem ustnego procesu spornego, a strony mają prawo do uzyskania wyroku bezpośrednio po zakończeniu dyskusji. Trybunał może jednak odłożyć wydanie decyzji do pięciu użytecznych dni. Nie może jednak przekroczyć terminu piętnastu dni przewidzianego dla podania stronom do wiadomości tekstu wyroku wraz z uzasadnieniem. Strona, która czuje się pokrzywdzona może korzystać z prawa do apelacji, gdyż posiada ona takie same uprawnienia, jak w zwykłym pisemnym procesie spornym.

Podsumowanie

Ustny proces sporny jest zatem od strony proceduralnej procesem uproszczonym, przy czym zachowuje on całą skrupulatność procesu pisemnego. Charakteryzuje się szybkością, mniejszymi kosztami postępowania i niewątpliwie w zamyśle ustawodawcy miał stanowić jeden z kierunków rozwoju sądownictwa kościelnego, gdyż prawodawca nie nakazuje jego stosowania w sposób absolutny. 

Zobacz również serwis: Rozwód kościelny

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sąsiad może postawić płot bez Twojej zgody. Zabierze Ci światło, widok – a Ty jeszcze za to zapłacisz

Czy zdarzyło Ci się po powrocie z wakacji zastać nowy płot na działce? A może ktoś postawił ogrodzenie tuż obok Twojego? Co gorsza, nowy płot zasłania dostęp do światła, a jego „stylistyka” zupełnie Ci nie odpowiada? Zgodnie z obowiązującymi przepisami, wzniesienie ogrodzenia może wiązać się z koniecznością spełnienia szeregu obowiązków. W niektórych przypadkach działania sąsiada mogą zostać uznane za naruszenie prawa i stanowić podstawę do dochodzenia swoich roszczeń. Są jednak sytuacje, w których to my będziemy musieli się dołożyć.

Pułapka w prawie budowlanym, na którą „łapie” się wiele osób: Szopa ogrodowa w odległości mniejszej niż 1,5 m od granicy nieruchomości, to samowola budowlana, za którą trzeba zapłacić nawet 10 tys. zł. Urzędnicy nie mają litości

Sezon na wypoczynek w przydomowym ogródku w pełni. Z posiadaniem ogrodu wiążą się jednak nie tylko przyjemności, ale również liczne obowiązki, których nie wykonamy bez niezbędnych narzędzi ogrodowych (często niemałych gabarytów, jak choćby – kosiarka). Narzędzia te, jak i rowery, zapasowe opony do samochodu i wiele innych rzeczy, których (z oczywistych przyczyn) nie chcemy trzymać w domu – trzeba gdzieś przechowywać, a najlepszym miejscem do tego jest – szopa ogrodowa (domek narzędziowy). Jego posadowienie, choć technicznie nieskomplikowane i łatwe do wykonania w kilka godzin, nawet dla „amatorów” – jeżeli zostanie dokonane niezgodnie z zawiłymi i pełnymi pułapek przepisami prawa budowlanego i bez wymaganych zgód administracyjnych – może jednak słono kosztować.

Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

REKLAMA

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

REKLAMA

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA