REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jak ustanowić separację w Kościele w ustnym procesie spornym?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Mateusz Łątkowski
Adwokat kościelny, Aplikant adwokacki
Jeśli próba pogodzenia stron okaże się bezskuteczna, sędzia na podstawie zebranych w sprawie argumentów, w trakcie trwania posiedzenia dokonuje formalnego przesłuchania, podczas którego w pierwszej kolejności rozpatruje się wątpliwości, wzajemne zarzuty, skargi, a następnie przedstawiane są wszystkie dowody.
Jeśli próba pogodzenia stron okaże się bezskuteczna, sędzia na podstawie zebranych w sprawie argumentów, w trakcie trwania posiedzenia dokonuje formalnego przesłuchania, podczas którego w pierwszej kolejności rozpatruje się wątpliwości, wzajemne zarzuty, skargi, a następnie przedstawiane są wszystkie dowody.

REKLAMA

REKLAMA

Ustny proces sporny od strony proceduralnej jest procesem uproszczonym, przy czym zachowuje on całą skrupulatność procesu pisemnego. Charakteryzuje się szybkością oraz mniejszymi kosztami postępowania.

Skoro omówiona została już procedura administracyjna w sprawach o ustanowienie separacji (zob. artykuł zatytułowany „Jak ustanowić separację w administracyjnym postępowaniu kanonicznym?”) poniżej przedstawię jeden z dwóch rodzajów kanonicznego postępowania sądowego w przedmiocie ustanowienia separacji, a mianowicie ustny proces sporny.

REKLAMA

REKLAMA

Uwaga ogólna

Prawodawca w kan. 1656 Kodeksu Prawa Kanonicznego (dalej k.p.k.) stanowi, iż dzięki ustnemu procesowi spornemu mogą być załatwione wszystkie sprawy nie wykluczone przez prawo, chyba że strona prosi o zastosowanie zwyczajnego procesu spornego. A zatem jest to jeden z podstawowych sposobów prowadzenia i rozstrzygania spraw sądowych, nie tylko w przedmiocie separacji, w trybunałach kościelnych o ile chociażby jedna ze stron nie poprosiła o proces pisemny. W takim bowiem przypadku zastosowanie procesu ustnego spowodowałoby nieważność akt.

Właściwość sądu

REKLAMA

Proces ustny odbywa się w pierwszej instancji przed jednoosobowym trybunałem. Sędzia może jednak dobrać sobie do pomocy dwóch asesorów, duchownych lub świeckich. Jednocześnie prawodawca stanowi w kan. 1694 k.p.k. w kontekście kan. 1673 k.p.k. , iż w sprawach o ustanowienie separacji, które nie zostały zarezerwowane Stolicy Apostolskiej, właściwe są:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

1. trybunał miejsca, w którym małżeństwo zostało zawarte,

2. trybunał miejsca, w którym strona pozwana ma stałe lub tymczasowe zamieszkanie,

3. trybunał miejsca, w którym strona powodowa ma stałe zamieszkanie, jeżeli obydwie strony przebywają na terytorium tej samej Konferencji Biskupów i wikariusz sądowy stałego zamieszkania strony pozwanej, po jej wysłuchaniu wyraża na to zgodę,

4. trybunał miejsca, na którym faktycznie trzeba będzie zbierać większość dowodów, jeżeli wyrazi na to zgodę wikariusz sądowy stałego miejsca zamieszkania strony pozwanej, który wcześniej powinien ją zapytać, czy nie zgłasza czegoś, co należałoby wyłączyć.

Procedura

Wszczęcie procesu dokonuje się przez przedłożenie skargi powodowej, która oprócz tego, co wskazuje kan. 1504 k.p.k. winna także:

1. przedstawić krótko, całościowo i jasno fakty, na których opierają się żądania powoda,
2. tak wskazać dowody, za pomocą których powód zamierza potwierdzić fakty, a których nie może równocześnie dostarczyć, aby bardzo szybko mogły być zebrane przez sędziego,
3. należy do skargi dołączyć, przynajmniej w autentycznym odpisie, wszystkie istotne dokumenty, na których opiera się prośba.

Jeżeli sędzia jest przekonany o zasadności skargi, w ciągu trzech dni powinien powziąć odpowiednią decyzję, aby ją przesłać stronie pozwanej. Przesłanie to powoduje skutki wezwania sądowego, a strona pozwana ma możliwość (w ciągu piętnastu dni) przedstawić swoje uwagi lub wątpliwości co do skargi powodowej. Dopiero po pisemnej odpowiedzi strony pozwanej (a jeśli wymagają tego jej zarzuty – po wyznaczeniu stronie powodowej czasu na odpowiedź, tak aby na podstawie przytoczonych przez obydwie strony argumentów został wyjaśniony przedmiot sporu) sędzia winien sformułować przedmiot sporu, a następnie, załączając dla stron formułę sporu, wezwać wszystkich, którzy powinni być tym zainteresowani, na posiedzenie, czyli rozprawę ustną w procesie spornym. 

Zobacz również: Jakie są rodzaje separacji w prawe kanonicznym?

Wymóg pogodzenia stron

Niemniej jednak zgodnie z normami kierującymi procesem ustnym sędzia ma obowiązek podjąć próbę pogodzenia stron, czyli nakłonienia małżonków do powrotu do wspólnego życia. Działanie to ma charakter bardziej duszpasterski niż procesowy.

Jeśli próba pogodzenia stron okaże się bezskuteczna, sędzia na podstawie zebranych w sprawie argumentów, w trakcie trwania posiedzenia dokonuje formalnego przesłuchania, podczas którego w pierwszej kolejności rozpatruje się wątpliwości, wzajemne zarzuty, skargi, a następnie przedstawiane są wszystkie dowody.

Rozprawa jest zatem głównym elementem ustnego procesu spornego, a strony mają prawo do uzyskania wyroku bezpośrednio po zakończeniu dyskusji. Trybunał może jednak odłożyć wydanie decyzji do pięciu użytecznych dni. Nie może jednak przekroczyć terminu piętnastu dni przewidzianego dla podania stronom do wiadomości tekstu wyroku wraz z uzasadnieniem. Strona, która czuje się pokrzywdzona może korzystać z prawa do apelacji, gdyż posiada ona takie same uprawnienia, jak w zwykłym pisemnym procesie spornym.

Podsumowanie

Ustny proces sporny jest zatem od strony proceduralnej procesem uproszczonym, przy czym zachowuje on całą skrupulatność procesu pisemnego. Charakteryzuje się szybkością, mniejszymi kosztami postępowania i niewątpliwie w zamyśle ustawodawcy miał stanowić jeden z kierunków rozwoju sądownictwa kościelnego, gdyż prawodawca nie nakazuje jego stosowania w sposób absolutny. 

Zobacz również serwis: Rozwód kościelny

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy moja żona ma prawo do spadku po moich rodzicach?

„Kilka lat temu, kiedy byłem jeszcze kawalerem, zmarła moja mama. Teraz jestem już żonaty i niedawno zmarł mój ojciec. Jakie prawa do spadku ma moja żona? Czy dziedziczy ona razem ze mną?” – pyta Czytelnik.

Każdy pracownik ma prawo do tej dodatkowej pensji. Pracodawca ma obowiązek ją wypłacić

Dodatkowa pensja kojarzy się z pracownikami zatrudnionymi w sferze budżetowej. Jednak prawo do takiego świadczenia ma w określonych okolicznościach każdy pracownik, a pracodawca jest zobowiązany wypłacić mu należne pieniądze.

Nowe przepisy drogowe 2025: odbiorą prawo jazdy i zablokują kasowanie punktów karnych

Jeszcze w tym roku, w listopadzie lub grudniu wejdą w życie przepisy, które całkowicie zmienią zasady dla kierowców. Nowelizacja Prawa o ruchu drogowym wprowadza rozwiązania, o których mówi się od miesięcy. Nowe regulacje zaskoczą wielu kierowców, bo prawo jazdy będzie można stracić znacznie szybciej niż dotąd.

Dodatek dopełniający - co to za świadczenie, dla kogo, ile można dostać?

Od 1 stycznia 2025 r. weszła w życie ustawa zmieniająca ustawę o rencie socjalnej. Zmiana ta była dość istotna, bowiem nowelizacja wprowadziła nowy dodatek – tak zwany dodatek dopełniający. Komu przysługuje, na jakich zasadach i ile wynosi?

REKLAMA

Co dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w 2026 r.? [LISTA]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności często zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną dostępne świadczenia i zasiłki? Oto najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i miejscu pracy.

Dodatkowy dzień wolny od pracy. I to już na przełomie października i listopada 2025. Nie trzeba brać urlopu. O jaki dzień chodzi?

Pracownicy mogą mieć długi weekend na przełomie października i listopada 2025 roku, ponieważ Dzień Wszystkich Świętych przypada w sobotę. Z tego powodu pula dni wolnych od pracy ulega zmianie. Wiele osób może otrzymać dodatkowy dzień wolny bez konieczności składania specjalnego wniosku. Oto szczegóły.

To trzeba sprawdzić właśnie teraz, przed końcem roku. Jeśli nie, w rocznym rozliczeniu możesz stracić ponad 7000,00 zł. Dlaczego?

Przełom roku to moment, w którym przedsiębiorców obciąża wiele specyficznych obowiązków. Dotyczą podatków, ubezpieczeń społecznych i wielu innych kwestii. Niektóre z nich mają jedynie charakter porządkowy, jednak od innych zależą kwestie finansowe.

Dodatkowy dzień wolny od pracy w 2026 r. za święto wypadające w sobotę lub niedzielę. Kto powinien dostać?

W praktyce najczęstszym wariantem pracowniczego czasu pracy jest pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele. Ale ta zasada nie dotyczy tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy za święto wypadające w te dni. Warto wiedzieć, że w 2026 r. mamy następujące święta wypadające w sobotę: 15 sierpnia (Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny) oraz 26 grudnia (drugi dzień Bożego Narodzenia). Natomiast w 2026 r. mamy następujące święta wypadające w niedziele: 5 kwietnia (Wielkanoc), 3 maja (Święto Narodowe Trzeciego Maja), 24 maja (Zielone Świątki), czy 1 listopada (Wszystkich Świętych) 2026 roku.

REKLAMA

Nowa opłata obejmie także te urządzenia - już niedługo uderzy wszystkich po kieszeni

Już niedługo trzeba będzie płacić więcej za urządzenia elektroniczne codziennego użytku, takie jak komputery (w tym laptopy), telewizory, tablety czy smartfony. Zostaną objęte nową opłatą, która ma w założeniu rekompensować ich używanie do pewnych celów. Jakich?

Komisje w całej Polsce w 2-10 minut uzdrawiają niepełnosprawne osoby. Tak uważają rodzice i opiekunowie

Do redakcji Infor.pl trafiają kolejne listy od rodziców albo opiekunów dzieci, którzy stracili prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Wszystkie listy opisują ten sam schemat pracy komisji lekarskich. Schemat dotyczy dzieci cierpiących na autyzm albo zespół Aspergera (nie zostały objęte kilka miesięcy temu korzystnymi dla niepełnosprawnych dzieci wytycznymi min. Ł. Krasonia). Dzieci te przez ostatnie lata dysponowały orzeczeniem z pkt 7 i 8 (= świadczenie pielęgnacyjne). I nagle w 2025 r. (przy okazji przedłużania ważności orzeczenia) seryjnie - tak opisują rodzice - mają miejsca "cudowne uzdrowienia". Dziecko jest pozbawione pkt 7 albo 8).

REKLAMA