REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zaburzenia psychiczne mogące być podstawą nieważności małżeństwa

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Bolesław A. Dùllek
Prawnik, adwokat kościelny, ekspert w zakresie kościelnych procesów o stwierdzenie nieważności małżeństwa
Najczęstszym tytułem, z którego prowadzi się w sądach kościelnych procesy małżeńskie, jest niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej./Fot. Shutterstock
Najczęstszym tytułem, z którego prowadzi się w sądach kościelnych procesy małżeńskie, jest niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej./Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Najczęstszym tytułem, z którego prowadzi się w sądach kościelnych procesy małżeńskie, jest niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej. Jest on proponowany jako jedyny tytuł lub też towarzyszą mu inne (np. bojaźń i przymus). Zdarza się, że proces małżeński jest prowadzony z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej po jednej ze stron (męża lub żony) lub po obu stronach (męża i żony).

Przesłanki zaistnienia tytułu

Aby udowodnić nieważność małżeństwa z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, należy dowieść:

REKLAMA

REKLAMA

1) że istotne obowiązki małżeńskie nie były wypełnianie;

2) że ów niewypełnianie wynikało z niezdolności, a nie ze złej woli (wykluczenia);

3) że ów niezdolność ma naturę psychiczną, a nie np. fizyczną.

REKLAMA

W kolejnych akapitach przedstawione zostaną konkretne schorzenia natury psychicznej (przykłady) mogące uniezdolnić stronę do wypełniania istotnych obowiązków małżeńskich. Zostaną one podzielone na trzy grypy:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. zaniedbywanie obowiązków stricte małżeńskich;
  2. zaniedbywanie obowiązku budowania wspólnoty całego życia;
  3. zaniedbywanie obowiązków rodzicielskich.

Polecamy: Pracujący rodzic. Wiesz, co Ci się należy! Poznaj swoje prawa nr 2

Ius in corpus (prawo do ciała)

Podstawowym obowiązkiem małżeńskim jest obowiązek aktu małżeńskiego, to znaczy fizycznej jedności w znaczeniu cielesnego zjednoczenia i źródła prokreacji. Do zaburzeń natury psychicznej, a w zasadzie psychoseksualnej, które mogą uzniezdolnić stronę do wypełniania omawianego istotnego obowiązku małżeńskiego należą np. nimfomania, satyryzm, homoseksualizm, transseksualizm (jako forma homoseksualizmu), oraz te zaburzenia, które odznaczają się niepokonalną skłonnością do współżycia cielesnego z osobami innymi niż współmałżonek („skłonność do niewierności”).

Poza tym w grę wchodzą takie patologie, w których strona choć jest zdolna wypełniać omawiany istotny obowiązek małżeński w sposób wyłączny z osobą kontrahenta (współmałżonka), to jednak nie jest zdolna do przekazywania tego prawa w sposób naturalny i w stopniu normalnym. Przykładami schorzeń o których mową mogą być np. sadyzm, masochizm, fetyszyzm. Mowa tu także o tzw. gwałcie małżeńskim.

Wśród innych anomalii psychoseksualnych mogących uniezdolnić stronę do zawarcia małżeństwa znajdują się na przykład: narcyzm, ekshibicjonizm, oglądactwo, saliromania, zoofilia, pedofilia, gerontofilia, nekrofilia.

Każdą anomalię należy rozpatrywać indywidualnie, gdyż nie zawsze będzie ona powodować nieważność małżeństwa. Jednak wszelkiego rodzaju wynaturzenia w kwestiach intymnych dają jakieś podstawy do stwierdzenia nieważności małżeństwa – kwestią do ustalenia jest solidność ów podstaw.

Consortium totiuus vitae (wspólnota całego życia)

Po Soborze Watykańskim II zaczęto akcentować także inne obowiązki małżeńskie, oprócz tych związanych z ludzką seksualnością. W Konstytucji Gaudium et spes sformułowano bardzo ogólny obowiązek, który następnie znalazł się w Kodeksie Prawa Kanonicznego – budowanie wspólnoty całego życia.

Wśród przyczyn natury psychicznej mogących uniezdolnić stronę do wypełniania omawianego istotnego obowiązku, a co za tym idzie do ważnego zawarcia małżeństwa można wymienić na przykład: zaawansowany chroniczny alkoholizm, postawy całkowicie antyspołeczne (socjopatia), niedojrzałość emocjonalną przejawiającą się w skrajnym egoizmie, próżności, uporze (nonkonformizmie), mizantropia w postaci awersji do drugiej płci.

Wśród częstych powodów natury psychicznej uniezdalniających wypełnianie omawianego istotnego obowiązku małżeńskiego znajdują się także: syndrom borderline, epilepsja, nerwica lękowa, nerwica obsesyjna, fobia obsesyjna, oligofrenia, paranoja, szok emocyjny, osobowość zależna, psychoza maniakalno-depresyjna, schizofrenia.

Istotne jest to, że strona nie musi mieć wyżej wymienionych (bądź też innych) schorzeń natury psychicznej medycznie potwierdzonych – wystarczą objawy, na których bazie powołany do tego celu biegły sądowy wyda stosowną ekspertyzę.

Bonum prolis (dobro potomstwa)

Ostatnią kategorią obowiązków są obowiązki skupiające się wokół dobra potomstwa, które w ceremonii zaślubin zostały wyrażone w słowach „Czy chcecie przyjąć i po katolicku wychować potomstwo, którym was Bóg obdarzy?”.

Obowiązki te są ściśle związane z już omówionymi: zakłada się tu bowiem zdolność strony do wypełniania obowiązków stricte małżeńskich (prawo do ciała). To ono gwarantuje liturgiczne „przyjęcie potomstwa”. Omówione już zaburzenia psychoseksualne mogą skutecznie niweczyć zdolność strony do realizacji tego obowiązku. Oczywiście obowiązek ten może być także zaniedbany z przyczyn innych niż psychoseksualne, na przykład z powodu skrajnego egoizmu – strona z obawy przed ograniczeniem jej wolności nie jest w stanie oddać się drugiej stronie celem zrodzenia potomstwa, które ów wolność by w stopniu znacznym ograniczyło. Innym przykładem może być mizantropia w postaci niechęci do dzieci, strach przed porodem i inne. Kwestią do wyjaśnienia i ustalenia w każdym indywidualnym przypadku jest kwestia tego, czy mamy do czynienia z niemocą, to jest niezdolnością, czy niechęcią to jest wykluczeniem.

Kiedy już dziecko się pocznie ważne jest zainteresowanie jego osobą w okresie ciąży, porodu, jego dzieciństwa i adolescencji. Tyczy się to zarówno kobiety jak i mężczyzny. Kobieta spożywająca nadmierne ilości alkoholu w czasie ciąży, mężczyzna nieuczestniczący w porodzie z błahych powodów, udział obu rodziców w wychowywaniu – odprowadzanie do żłobka, przedszkola, udział w zebraniach rodziców, nauka, wspólne spędzanie czasu, rozwijanie umiejętności, przebieranie, mycie, wspólna zabawa, wspólne wyjazdy, ostatecznie także płacenie alimentów, korzystanie z widzeń – cała gama obowiązków rodziców względem dziecka.

Ustalanie w konkretnej sytuacji

Jeśli nie jesteś pewien/pewna, czy w Twoim przypadku zachodzą przesłanki do stwierdzenia nieważności małżeństwa z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej, skontaktuj się z naszą Kancelarią – pomożemy Ci to ustalić:

e-mail: cancellaria.canonica@gmail.com
tel.: 511 324 109
web: cancellariacanonica.pl

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zapadły przełomowe wyroki NSA i WSA: Opłaty pobierane przez cmentarze nielegalne – teraz tysiące Polaków może dochodzić od zarządców cmentarzy niesłusznie pobranych kwot

Organy samorządowe nie mogą ustanawiać (a cmentarze – na tej postawie) pobierać jakichkolwiek opłat, które są niezwiązane z pochówkiem zmarłych, tj. m.in. opłat za dochowanie zmarłego do już opłaconego grobu, wjazd na cmentarz i korzystanie z cmentarza – orzekł WSA w Olsztynie. WSA w Warszawie dodał do tego natomiast – ustalane przez samorządy cen grobów i płyt, opłaty za ekshumację zwłok, uprzątnięcie szczątków, przechowywanie zwłok w chłodni, udostępnienie sali do ubierania zwłok i wiele innych. NSA potwierdza w swoich wyrokach, że – organ gminy może ustalić (a cmentarz – na tej postawie) pobierać tylko takie opłaty, które są związane z pochowaniem zwłok.

Sejm na żywo: 42. posiedzenie Sejmu (7, 8, 9 października 2025) [Transmisja online]

We wtorek, 7 października rozpocznie się trzydniowe posiedzenie Sejmu. Głównym punktem 42. posiedzenia Sejmu, będzie pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2026 (druk nr 1749) oraz projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2026 (druk nr 1750). Prace nad tymi punktami przewidziane są na czwartek, 9 października.

Długi weekend w listopadzie. Rząd podjął decyzję

Listopad 2025 roku przyniesie wyjątkowo korzystny układ dni wolnych. Rząd zdecydował, że 10 listopada część Polaków dostanie dodatkowy dzień wolny, co pozwoli cieszyć się aż czterodniowym weekendem. Sprawdź, kogo obejmuje decyzja i jakie prawa gwarantuje Kodeks pracy.

Podwyżki dla samorządowców już obowiązują! Od dziś wójtowie i urzędnicy z nowymi limitami. Co dokładnie się zmienia?

Dziś wchodzą w życie przepisy, które podnoszą maksymalne wynagrodzenia dla kluczowych stanowisk w samorządach. Sprawdzamy, ile wyniesie podwyżka i czy dotknie ona każdego urzędnika gminnego, a także co zmieni się w katalogu stanowisk samorządowych.

REKLAMA

Bon ciepłowniczy 2025/2026: Komu przysługuje 3500 zł? Zobacz progi dochodowe i kwoty wsparcia. [Ostateczne zasady]

Nowe zasady wsparcia dla gospodarstw domowych już obowiązują. Bon ciepłowniczy na lata 2025/2026 będzie ważnym wsparciem dla rodzin, które ogrzewają domy węglem, gazem, pelletem lub energią elektryczną. Maksymalna kwota dofinansowania wyniesie aż 3500 zł. Znamy już ostateczne progi dochodowe i wysokość wsparcia. Sprawdź, komu dokładnie przysługuje to świadczenie i jak złożyć wniosek.

Ile zapłacimy za prąd w 2025 i 2026 r.? Jaka będzie nowa wysokość opłaty mocowej? Znamy nowe przepisy

Weszły w życie nowe przepisy, które przedłużają mechanizmy osłonowe! Rząd przedłużył mechanizmy osłonowe i ustalił maksymalną stawkę za energię. Wprowadzono też znaczną ulgę na rachunku, zawieszając jedną z kluczowych opłat. Sprawdź, do kiedy obowiązuje wsparcie i kto z niego skorzysta!

Ulga na leki 2026. Jak odzyskać pieniądze z ZUS i urzędu skarbowego?

Ulga na leki może dać Ci zwrot setek złotych w PIT! Aby ją otrzymać, musisz znać żelazną zasadę 100 zł miesięcznie. Wyjaśniamy, jak dokładnie liczyć nadwyżkę, jakie dokumenty (m.in. zaświadczenie lekarskie) są kluczowe, a także jak rozliczyć wydatki na leki na niepełnosprawnego współmałżonka, by maksymalnie obniżyć swój podatek i odzyskać pieniądze w 2026 roku.

Ulga rehabilitacyjna 2026. Jak zyskać na odliczeniach w PIT?

Niezależnie od zwolnień z opodatkowania, emeryci mają prawo do skorzystania z ulg, które można odliczyć od podstawy opodatkowania w rocznym zeznaniu PIT. W praktyce największe znaczenie dla seniorów mają ulga rehabilitacyjna oraz w jej ramach – ulga na leki.

REKLAMA

Ulga dla pracujących seniorów 2026. Jak uzyskać zwolnienie z PIT krok po kroku?

Wiele osób mimo osiągnięcia wieku emerytalnego pozostaje aktywna zawodowo. Takim emerytom przysługuje zwolnienie z podatku dochodowego (PIT-0) na przychody do 85 528 zł rocznie. Wyjaśniamy, kto dokładnie może skorzystać z ulgi dla pracujących seniorów i jak ją aktywować u pracodawcy, by uniknąć najczęstszych błędów.

Ulgi i zniżki podatkowe dla emerytów w 2026. Z jakich preferencji można skorzystać?

Przepisy prawa podatkowego są szczególnie skomplikowane i bardzo często się zmieniają, co sprawia, że ciężko za nimi nadążyć. Przewidują one jednak szereg rozmaitych ulg i preferencji dla emerytów. Warto zatem zapoznać się z ich zasadami, pozwalają one bowiem zaoszczędzić nawet kilka tysięcy złotych rocznie. Wyjaśniamy, z jakich ulg mogą skorzystać emeryci i co zmieni się dla nich w 2026 roku?

REKLAMA