REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w firmach od 25 września 2024 r.: zwłaszcza w kadrach, księgowości i administracji. Ustawa o sygnalistach wchodzi w życie ale rodzi wiele pytań

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
25 września 2024 r. zajdą spore zmiany w firmach: zwłaszcza w kadrach, księgowości i administracji. Ustawa o sygnalistach wchodzi w życie ale rodzi wiele pytań
25 września 2024 r. zajdą spore zmiany w firmach: zwłaszcza w kadrach, księgowości i administracji. Ustawa o sygnalistach wchodzi w życie ale rodzi wiele pytań
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 25 września 2024 r. w życie wchodzi ustawa o sygnalistach i zobowiązuje firmy zatrudniające ponad 50 pracowników do wdrożenia wielu zmian organizacyjnych. Część przedsiębiorców przygotowywało się do zmian od dłuższego czasu - inni robią to na ostatnią chwilę, co może wywoływać chaos. – Zmiany są ważne przede wszystkim dla działów kadr, administracji i księgowości. Największa obawa dotycząca tych zmian jest taka, że będą one nieefektywne, bo nawet widząc pewne nieprawidłowości pracownicy będą obawiać się, że ich anonimowość nie zostanie zachowana – mówi Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie. 

Kim jest sygnalista? Jakie ma prawa?

Ustawa o ochronie sygnalistów wchodzi w życie 25 września 2024 r. i muszą być na nią przygotowane firmy zatrudniające powyżej 50 osób, ale nie tylko. Sygnalistą jest osoba, która w związku z wykonywaną na rzecz przedsiębiorcy pracą dostrzega i zgłasza naruszenie prawa w zakładzie pracy, należącego do kategorii wskazanej w ustawie jak przykładowo pranie brudnych pieniędzy, korupcji czy nieprawidłowości przy przetargach. Taka osoba powinna mieć ustalone bezpieczne kanały komunikacyjne z firmą dla której pracuje, aby móc zgłaszać naruszenia szefostwu nie narażając się na działania odwetowe. 

REKLAMA

Ważne

Sygnalistą może być każdy pracownik czy osoba współpracująca, ustawa jednak stawia jeden jasny warunek – osoba zgłaszająca nieprawidłowość musi działać w dobrej wierze, a więc mieć uzasadnione przekonanie, że rzeczywiście do tego naruszenia doszło. 

  - Trudno jest nie zgodzić się z założeniami ustawy o sygnalistach raz z tezą, że wszelkie działania dążące do uczciwości i transparentności w firmach są pożądane i trudno się nie zgadzać, by promować postawy, które będą transparentność wzmacniać. Ustawa ma jednak swoje mankamenty i wielu przedsiębiorców już na etapie przygotowania regulaminów organizacyjnych zachodziło w głowę, jak je implementować, by zapewnić wytypowanym przez zespoły koordynatorom ds. sygnalistów komfort pracy, a sygnalistom poczucie bezpieczeństwa. Istnieje obawa, że nieodpowiednio wprowadzone zapisy doprowadzą do tego, że przepisy będą martwe, a zgłoszeń sygnalnych będzie niewiele – ocenia Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie. 

Czy bycie sygnalistą może być tarczą chroniącą niekompetentnych od zwolnienia?

 - Przedsiębiorcy mają najwięcej wątpliwości w związku z działaniami ochronnymi sygnalistów – to trudne z organizacyjnego punktu widzenia, ale w wielu firmach istnieje obawa, że sygnalistą będzie osoba, która będzie chciała ochronić swoje miejsce pracy, więc użyje funkcję sygnalisty jako „tarczę ochronną”. Wobec sygnalisty nie mogą być stosowane działania odwetowe, jak również próby i groźby ich stosowania. W tym miejscu potencjalnie widzimy sporo  przestrzeni do nadużyć, z którymi mogą zderzyć się pracodawcy lub zleceniodawcy. Zakazane działania odwetowe to bowiem na przykład zakaz „negatywnej oceny wyników pracy lub negatywnej opinii o pracy” czy „przekazanie innemu pracownikowi dotychczasowych obowiązków sygnalisty”, co przez sygnalistę mogłoby zostać odebrane jako ograniczanie kompetencji lub degradacja – dodaje Prezes Mojsiuk. 

Co można sygnalizować? Na pewno nie naruszenia prawa pracy

Wielu przedsiębiorców zgłasza również pewną niejasność związaną z faktem szerokości spektrum zagadnień podlegających pod zgłoszenia sygnalne. Musimy pamiętać, że nie będą one dotyczyć np. mobbingu czy kwestii związanej z prawem pracy. Dla prezesów dużych firm takie zgłoszenia paradoksalnie byłyby interesujące, bo pomagałyby im lepiej uporządkować sytuację w ich firmę. 

Jaka ochrona dla sygnalisty? Jak rozpatrywać zgłoszenia sygnalistów?

Eksperci podkreślają sygnaliści muszą być w firmie objęci ochroną od wszelkich działań odwetowych, czyli wszystkim, co mogłoby pogorszyć sytuację prawną takiej osoby w firmie. Przykładowo są to takie działania jak: zwolnienie z pracy, mobbing, pomijanie przy wypłacaniu premii czy też nieprzedłużenie umowy ze względu na zgłoszone wcześniej naruszenie. 

- Katalog w ustawie ma charakter otwarty, jednakże należy pamiętać, że ochroną objęci są wszyscy zgłaszający, niezależnie od formy zatrudnienia lub współpracy z firmą – wyjaśnia mecenas Marek Jarosiewicz z kancelarii Wódkiewicz & Sosnowski. 

Zgłoszenia mogą mieć charakter anonimowy, ale to pracodawca decyduje w opracowanych procedurach czy takie zgłoszenia będą rozpatrywane. Pracodawca nie ma prawa rozpowszechniać danych sygnalistów, chyba, że ten w jasny sposób wyrazi zgodę na ich upublicznienie . 

Przede wszystkim są to firmy, które według ustawy zatrudniają powyżej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Ważne są terminy weryfikacji liczby zatrudnianych osób czyli – 1 stycznia i 1 lipca. Warto więc wtedy sprawdzić, czy zakład pracy nie spełnia tej przesłanki.

- Pracodawcy, którzy muszą stworzyć wewnętrzny regulamin przyjmowania zgłoszeń powinni zacząć od tego, aby powołać w zakładzie pracy przedstawicielstwo zarówno pracowników jak i osób wykonujących pracę na rzecz firmy na innej podstawie niż umowa o pracę. Następnym etapem jest przeprowadzenie konsultacji, które powinny trwać od 5 do 10 dni – czyli w praktyce, pracodawca musi przedstawić projekt regulaminu, do którego w tym czasie wybrani wcześniej przedstawiciele mogą się odnieść i złożyć uwagi. Po dopełnieniu tego obowiązku następuje ogłoszenie opracowanej i przyjętej procedury zgłoszeń wewnętrznych i po 7 dniach wchodzi ona w życie – dodaje prawnik. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Ważne

W zakładzie pracy powinna zostać wyznaczona osoba lub nawet stworzona nowa komórka do przyjmowania i rozpoznawania zgłoszeń, a także realizowania uprawnień sygnalisty czyli informowania go o etapach rozpatrywania zgłoszenia i podjętych działaniach. 

Ustawa o sygnalistach ma swoje mankamenty - komentarz Hanny Mojsiuk, Prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie:

Trudno jest nie zgodzić się z założeniami ustawy o sygnalistach raz z tezą, że wszelkie działania dążące do uczciwości i transparentności w firmach są pożądane i trudno się nie zgadzać, by promować postawy, które będą transparentność wzmacniać. Ustawa ma jednak swoje mankamenty i wielu przedsiębiorców już na etapie przygotowania regulaminów organizacyjnych zachodziło w głowę, jak je implementować, by zapewnić wytypowanym przez zespoły koordynatorom ds. sygnalistów komfort pracy, a sygnalistom poczucie bezpieczeństwa. Istnieje obawa, że nieodpowiednio wprowadzone zapisy doprowadzą do tego, że przepisy będą martwe, a zgłoszeń sygnalnych będzie niewiele. 

Przedsiębiorcy mają najwięcej wątpliwości w związku z działaniami ochronnymi sygnalistów – to trudne z organizacyjnego punktu widzenia, ale w wielu firmach istnieje obawa, że sygnalistą będzie osoba, która będzie chciała ochronić swoje miejsce pracy, więc użyje funkcję sygnalisty jako „tarczę ochronną”. Wobec sygnalisty nie mogą być stosowane działania odwetowe, jak również próby i groźby ich stosowania. W tym miejscu potencjalnie widzimy sporo  przestrzeni do nadużyć, z którymi mogą zderzyć się pracodawcy lub zleceniodawcy. Zakazane działania odwetowe to bowiem na przykład zakaz „negatywnej oceny wyników pracy lub negatywnej opinii o pracy” czy  „przekazanie innemu pracownikowi dotychczasowych obowiązków sygnalisty”, co przez sygnalistę mogłoby zostać odebrane jako ograniczanie kompetencji lub degradacja. 

Wielu przedsiębiorców zgłasza nam również pewną niejasność związaną z faktem szerokości spektrum zagadnień podlegających pod zgłoszenia sygnalne. Musimy pamiętać, że nie będą one dotyczyć np. mobbingu czy kwestii związanej z prawem pracy. Dla prezesów dużych firm takie zgłoszenia paradoksalnie byłyby interesujące, bo pomagałyby im lepiej uporządkować sytuację w ich firmę. 

Założenia więc oceniamy pozytywnie, a sama ustawa może sprawić, że firmy będą działać lepiej – wszystko jednak zależy od tego, jak wyglądać będzie jej stosowanie w praktyce. 

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasiłek pielęgnacyjny nadal dochodem w pomocy społecznej

Zgodnie z aktualnymi przepisami zasiłek pielęgnacyjny stanowi dochód, który MOPS uwzględnia przy ubieganiu się o świadczenia z pomocy społecznej. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej aktualnie nie pracuje nad zmianą przepisów w tym zakresie. Tak wynika z odpowiedzi na petycję, która w tym roku wpłynęła do resortu rodziny.

W 2025 r. ZUS też zwróci nadpłatę składki zdrowotnej. Warunek to złożenie wniosku do 20 maja 2025 r.

Zbliża się ważny termin dla przedsiębiorców – 20 maja 2025 r. to ostatni dzień na rozliczenie składki zdrowotnej za 2024 rok. Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą i płacisz składki na ubezpieczenie zdrowotne, musisz uwzględnić to rozliczenie w dokumentach za kwiecień.

Wybory papieża: 135 kardynałów wybierze następcę papieża Franciszka. Jak przebiega konklawe?

135 kardynałów wybierze nowego papieża. Tak jak w 2013 r. Jak przebiega konklawe? Opowiada kardynał Rainer Maria Woelki, który uczestniczył w wyborze papieża Franciszka.

Czy była żona dziedziczy po byłym mężu i na odwrót?

Jak rozwód wpływa na dziedziczenie po byłym małżonku? Odpowiedź na to pytanie zależy od tego czy mamy do czynienia z dziedziczeniem testamentowym, czy też ustawowym. Oto ważne przepisy!

REKLAMA

Tysiąclecie Korony Polskiej: Warszawa, program na niedzielę, 27 kwietnia 2025 r.

Obchody Tysiąclecia Korony Polskiej już w niedzielę, 27 kwietnia 2025 r. Warszawa stanie się centrum ogólnopolskich obchodów tysiąclecia koronacji Bolesława Chrobrego, pierwszego króla Polski. W programie wyjątkowe wydarzenie o charakterze historyczno-kulturowym, na które wstęp będzie całkowicie bezpłatny. Czeka nas dzień pełen emocji, edukacji, zabawy i dumy narodowej. Wydarzenie zostało objęte honorowym patronatem Prezesa Rady Ministrów.

Dodatek do renty: Przecież niepełnosprawność to nie wybór. Nikt nie wybiera sobie wieku, w którym zachoruje czy ulegnie wypadkowi

Wciąż wpływają do rządu apele o szybkie wprowadzenie drugiego dodatku dla rencistów. Pierwszy otrzymują beneficjenci renty socjalnej. O podobny dodatek zabiegają renciści z tytułu niezdolności do pracy. W obu przypadkach nie chodzi o dodatek dla każdego rencisty. Musi on dodatkowo mieć orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Ten wymóg powoduje, że pokrzywdzeni czują się często renciści nie dysponujący tym orzeczeniem – pokrzywdzenie wynika z tego, że nie mogą liczyć na istotne podwyżki renty zasadniczej (z wyjątkiem podwyżek okołoinflacyjnych).

Pogrzeb papieża Franciszka [Transmisja NA ŻYWO]

Papież Franciszek zmarł w poniedziałek, 21 kwietnia 2025 r. o godz. 7:35. Miał 88 lat. Przyczynami śmierci był udar mózgu i nieodwracalna zapaść kardiologiczna. Trumna z ciałem papieża Franciszka wystawiona jest w bazylice Św. Piotra. Wierni mogą oddać mu hołd. O godz. 20:00 rozpocznie się obrzęd zamknięcia trumny przed sobotnią ceremonią pogrzebową.

Dyskryminacja cudzoziemców w warszawskim urzędzie? RPO żąda wyjaśnień

Cudzoziemiec chciał zarejestrować auto, ale urząd odmówił przyjęcia go poza wyznaczonymi godzinami dla obcokrajowców. Rzecznik Praw Obywatelskich mówi wprost: to może być naruszenie zasad równego traktowania. RPO domaga się pilnych wyjaśnień i zmian w warszawskich urzędach.

REKLAMA

Kamery monitoringu w szpitalu, w gabinecie zabiegowym. Nagrania przechowywane 3 miesiące. Krytyka płynie od RPO, UODO i NIK. MZ: nie wpłynęły żadne skargi i wzrosło bezpieczeństwo pacjentów

Od prawie dwóch lat zmienione przepisy ustawy o działalności leczniczej pozwalają kierownikom podmiotów leczniczych na szersze stosowanie monitoringu wizyjnego (kamery) w pomieszczeniach, w których udzielane są świadczenia zdrowotne. Zdaniem obywateli, a także Rzecznika Praw Obywatelskich te przepisy nadmiernie ingerują w prawo do prywatności i ochronę danych osobowych pacjentów. RPO Marcin Wiącek kieruje w tej sprawie pisma do ministra zdrowia. A ten odpisał, że przepisy są dobre, bo zwiększają bezpieczeństwo pacjentów. W najnowszym piśmie RPO argumentuje, że określenie przesłanek monitoringu w miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych powinno znaleźć się w przepisach rangi ustawowej. Rzecznik wskazuje też niepokojącą praktykę stosowania kamer w gabinetach lekarskich i zabiegowych, co zauważyły też inne instytucje państwowe: Najwyższa Izba Kontroli i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

Krótszy tydzień pracy: 28 kwietnia 2025 r. MRPiPS przedstawi kolejny etap zmian. Pracodawcy: lepsze stopniowe zmniejszanie czasu pracy o 2-5 godzin w tygodniu

Zgodnie z zapowiedziami, jeszcze w kwietniu 2025 r. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ma zaprezentować założenia programu ograniczającego tydzień pracy z pięciu do czterech dni przy jednoczesnym zachowaniu obecnej wysokości wynagrodzenia. Rozwiązania te są promowane przez Minister Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk, a jednocześnie mocno sceptycznie przyjmowane przez przedsiębiorców. – To na pewno nie jest czas na takie zmiany. Taka dyskusja w tym momencie ma charakter teoretyczny, żeby nie powiedzieć, że nieco wirtualny – mówi Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie.

REKLAMA