REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wyrok TSUE w sprawie kredytów we frankach. Co oznacza dla kredytobiorców?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paulina Piekarska
Radca prawny
Ważny wyrok w sprawie kredytów we frankach. Co oznacza dla kredytobiorców?
Ważny wyrok w sprawie kredytów we frankach. Co oznacza dla kredytobiorców?

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 3 października 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) wydał wyrok w polskiej sprawie Państwa Dziubak, którzy pozwali Raiffeisen Bank S.A. (obecnie: Raiffeisen Bank International AG), domagając się unieważnienia kredytu, w związku z zastosowaniem przez pozwany Bank w ich umowie niedozwolonych klauzul umownych.

Wyrok wydano w związku z pytaniami prejudycjalnymi, które do TSUE w ubiegłym roku skierował Sąd Okręgowy w Warszawie. Pytania te dotyczyły w głównej mierze wykładni unijnej dyrektywy nr 93/13[1] w przedmiocie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.

REKLAMA

REKLAMA

Rozstrzygając cztery pytania polskiego Sądu, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej doszedł do dwóch rozwiązań:

  1. Po pierwsze: Sąd może unieważnić umowę kredytu, jeśli dojdzie do przekonania, że po wyeliminowaniu z jej treści klauzul abuzywnych niemożliwe jest jej utrzymanie w mocy,
  2. Po drugie: Sąd krajowy może utrzymać umowę w mocy, o ile po usunięciu z jej  treści niedozwolonych postanowień waloryzacyjnych, możliwe będzie dalsze wykonywanie umowy (kredyt PLN+ LIBOR).

W omawianym wyroku, TSUE opowiada się za pierwszym rozwiązaniem. Zdaniem Trybunału, klauzule waloryzacyjne stanowią bowiem świadczenia główne stron, a zatem ich wyeliminowanie z umowy spowoduje, że umowa nie będzie mogła być właściwie dalej wykonywana. Ostatecznie jednak, kwestię czy to unieważniania czy też utrzymania w mocy umowy, Trybunał poddaje pod rozstrzygnięcie Sądu krajowego. Jednocześnie TSUE zaznacza, że nie bez znaczenia w tym przypadku jest wola kredytobiorcy. W sytuacji bowiem, gdy Sąd krajowy dojdzie do przekonania, że z uwagi na abuzywność postanowień określających główne świadczenia stron, umowę należy unieważnić, Kredytobiorca - Konsument winien zadecydować, czy unieważnienie umowy będzie dla niego korzystne.W myśl komentowanego wyroku, wola konsumenta, który uważa, że stwierdzenie nieważności całej umowy nie jest dla niego niekorzystne, przeważa nad utrzymaniem umowy w mocy.  A zatem Sąd orzekający każdorazowo winien brać pod uwagę wolę Konsumenta, 

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

REKLAMA

W tym kontekście Trybunał stanął na stanowisku, że skoro możliwość zastąpienia nieuczciwego postanowienia ma na celu zapewnienie realizacji ochrony konsumenta poprzez zabezpieczenie jego rzeczywistych i bieżących interesów przed ewentualnymi szkodliwymi konsekwencjami, które mogą wynikać z unieważnienia danej umowy w całości, konsekwencje te należy ocenić w świetle okoliczności istniejących lub możliwych do przewidzenia w momencie zaistnienia sporu dotyczącego usunięcia danych nieuczciwych warunków, a nie w momencie zawarcia umowy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ponadto TSUE wskazał, że nie jest możliwe, aby po wyeliminowaniu tzw. klauzul abuzywnych z umów, umowa została uzupełniona np. na podstawie przepisów przywołujących zasady słuszności i ustalone zwyczaje.

Trybunał poddał ocenie polską praktykę orzeczniczą, w której zdarzały się orzeczenia, bądź uznające analizowane klauzule walutowe w podobnych umowach za zgodne z prawem, bądź ustalające je za klauzule niedozwolone, które mogą być jednak zastąpione przepisami dyspozytywnymi lub ustaleniami sądu orzekającego na podstawie klauzul generalnych. TSUE uznał tego typu praktykę orzeczniczą za sprzeczną z prawem unijnym i dotychczasowym orzecznictwem TSUE. Zdaniem Trybunału, takie uzupełnianie umowy, jest tym bardziej niedozwolone, gdy sam Konsument się temu sprzeciwia, a umowa – nawet po eliminacji z umowy klauzul waloryzacyjnych – może być dalej wykonywana, na podstawie pozostałych niekwestionowanych przez Konsumenta postanowień umownych (kredyt PLN+ LIBOR). Zabieg polegający na uzupełnieniu czy modyfikacji umowy kredytu kursem średnim NBP lub innym „godziwym” lub „rynkowym” kursem również został wykluczony w orzecznictwie Sądu Najwyższego m. in. w ostatnich orzeczeniach, np. III CSK 159/17 i I CSK 242/18.

Co istotne, powyższy wyrok ma zastosowanie do wszystkich kredytów – tak indeksowanych jak i denominowanych. Jest to bowiem wyrok wykładniczy, tj. dokonujący wykładni przepisów dyrektywy unijnej  nr 93/13, a dyrektywy są już wiążące dla Państw Członkowskich, w tym Polski. Stanowisko w tym zakresie wsparte jest orzecznictwem Sądu Najwyższego, m. in. postanowieniem Sądu Najwyższego 7 sędziów z dnia 14.10.2015 r.

Podsumowując: wyrok TSUE z dnia 3 października 2019 r. jest niewątpliwie korzystny dla kredytobiorców. TSUE potwierdził bowiem nie tylko możliwość konstrukcji  kredytu złotowego opartego o stawkę referencyjną LIBOR, ale także wykluczył możliwość uzupełniania luk w umowie, powstałych po usunięciu z jej treści klauzul waloryzacyjnych, jakimikolwiek innymi miernikami (np. kursem rynkowym, średnik kursem NBP). W końcu Trybunał wskazuje, że jeśli Sąd dojdzie do przekonania, że po eliminacji z treści umowy klauzul waloryzacyjnych, umowa nie może być nada wykonywana, prawo unijne nie stoi na przeszkodzie unieważnieniu spornej umowy przez polski sąd. Wyrok przeciwdziała w ten sposób możliwość rekonstruowania umowy stron wbrew woli kredytobiorcy.

[1] Dyrektywa Rady 93/13/EWG z dnia 05.04.1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, powoływana w niniejszym pozwie jako „dyrektywa 93/13”.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Luka w przepisach. Opiekun niepełnosprawnych traci 847 zł miesięcznie (4134 zł - 3287 zł). Zyskuje święty spokój

W okresie przyznawania świadczenia wspierającego (kiedy nie wiadomo, czy osoba niepełnosprawna otrzyma odpowiednio dużo punktów poziomu potrzeby wsparcia), opiekun otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne. Potem musi je oddać wstecznie, a za ten sam okres osoba niepełnosprawna ma świadczenie wspierające. Rząd podpowiada (za przepisami), że rodzina osoby niepełnosprawnej może wybrać świadczenie pielęgnacyjne rezygnując ze wspierającego. Tyle, że to się nie opłaca bo świadczenie pielęgnacyjne jest niższe od wspierającego (w jego maksymalnej wysokości).

Nie jest źle. Świadczenie pielęgnacyjne z podwyżką o 99 zł. Tragedia w zasiłku pielęgnacyjnym 215,84 zł

Jak wygląda ranking świadczeń w 2026 r.? Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

Wytyczne w MOPS, żeby dawać jak najmniej zasiłków. Fałsz czy prawda? Na przykładzie zasiłku celowego 200 zł i zasiłku stałego dla stopnia umiarkowanego [List]

Wiele osób piszących do Infor.pl opisuje swoje doświadczenia co do teorii, że zostało wydane odgórne polecenie ograniczania świadczeń wypłacanych przez MOPS. Przykładowo w artykule publikujemy list czytelnika, który twierdzi, że ma informację o poleceniach wydawanych dla pracowników socjalnych w MOPS, aby starali się ograniczyć kwoty przeznaczane na świadczenia dla potrzebujących. Od czasu zaniżania punktacji w WZON co do świadczenia wspierającego (poziom potrzeby wsparcia) stale widzę na forach internetowych tego typu opinie. Jak w każdej teorii spiskowej nie wiadomo, kto miałby wydawać takie zalecenia oraz jak możliwe jest ich wdrożenie i kontrolowanie. Niemniej zjawisko takiego postrzegania MOPS, PZON. WZON, PFRON istnieje od lat i chyba się nasila od 2024 r. (prawdopodobnie z uwagi na powszechnie krytykowaną praktykę przyznawania punktów do świadczenia wspierającego).

Spadek i zachowek a obowiązki rodzinne. Przepisy po zmianach

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów. Jakich?

REKLAMA

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Jednym z nich jest wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy będzie należała się każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

REKLAMA

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba by spełnić, byłoby odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy. Problemy zdrowotne nie byłyby warunkiem udzielenia wolnego.

Choroba się przedłuża i kończy się zasiłek chorobowy? ZUS: bez obaw – jest jeszcze świadczenie rehabilitacyjne. Jak je uzyskać?

Świadczenie rehabilitacyjne może dostać osoba, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu, tylko trzeba złożyć wniosek. O stanie zdrowia i konieczności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

REKLAMA