REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowelizacja KPC – najważniejsze zmiany dla stron postępowania

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Karol Gorzkowski
Adwokat
Nowelizacja procedury cywilnej, zmierza zasadniczo do odciążenia sądów./Fot. Shutterstock
Nowelizacja procedury cywilnej, zmierza zasadniczo do odciążenia sądów./Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Nowy tryb doręczeń, wprowadzenie posiedzenia przygotowawczego, wzrost opłat sądowych to najważniejsze zmiany, jakie odczują strony postępowania cywilnego. Jak należy ocenić nowe przepisy?

Najnowsze zmiany w procedurze cywilnej

Ustawa rewolucjonizującą procedurę cywilną już z podpisem Prezydenta. Zmian jest wiele, lecz w niniejszym artykule koncentrujemy się na trzech najważniejszych, które bezpośrednio wpływają na sytuację stron w postępowaniu.

REKLAMA

REKLAMA

Nowy tryb doręczeń

Pierwszą i wydaje się, że najbardziej kontrowersyjną zmianą jest wprowadzenie nowego trybu doręczeń. Zgodnie z wprowadzonymi zmianami jeżeli pozwany, pomimo powtórnego awizowania przesyłki, nie odbierze pozwu lub innego pisma procesowego wywołującego potrzebę podjęcia obrony jego praw, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma i nie mają zastosowania przepisy przewidujące skutek doręczenia, przewodniczący zawiadomi o tym powoda, przesyłając mu przy tym odpis pisma dla pozwanego i zobowiązując do doręczenia tego pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika. Wówczas powód w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia mu zobowiązania sądu musi złożyć do akt potwierdzenie doręczenia pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika albo zwrócić pismo i wskazać aktualny adres pozwanego lub dowód, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie. Po bezskutecznym upływie terminu sąd może zawiesić postępowanie.

Polecamy: Twój urlop. To Ci się należy! - Kolekcja Poznaj swoje prawa!

Trudno ocenić tę zmianę pozytywnie. Po pierwsze, stanowi ona dla pozwanych łatwy sposób na uniknięcie procesu. Wystarczy bowiem, że pozwany dwukrotnie nie odbierze przesyłki, komornik nie doręczy pisma, a postępowanie będzie mogło ulec zawieszeniu. W rezultacie powód będzie musiał, przynajmniej na chwilę, zapomnieć o wyroku, jeśli nie uda mu się odnaleźć pozwanego. Po drugie, takie rozwiązanie to dodatkowe obowiązki dla komorników, którzy z uwagi na ilość spraw mają powszechny problem z prowadzeniem skutecznej egzekucji, a teraz dodatkowo będą musieli pełnić rolę dawnego woźnego sądowego niczym „ostatni w Litwie Woźny trybunału” Protazy z Pana Tadeusza. Wydaje się, że w dobie cyfryzacji zmiany w procedurze powinny przyjąć inny kierunek.

REKLAMA

Pojawia się także pytanie o stawki komornicze za doręczanie pism sądowych. Zgodnie z nowymi przepisami za bezpośrednie i osobiste doręczenie pism przez komornika trzeba będzie zapłacić 60 zł. Jeżeli komornik po podjęciu czynności terenowych nie doręczy pisma, powód będzie mógł złożyć wniosek o ustalenie adresu zamieszkania pozwanego, co będzie kosztowało dodatkowe 40 zł. Z punktu widzenia powoda stanowi to dodatkowe obciążenie związane z wytoczeniem powództwa. Z kolei z perspektywy komornika tak ustalone stawki na pewno nie są atrakcyjne, mając zwłaszcza na uwadze, że czynności zmierzające do ustalenia adresu zamieszkania pozwanego są zazwyczaj czasochłonne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wprowadzenie posiedzenia przygotowawczego

Pozytywnie natomiast należy ocenić, co do zasady, zmianę polegającą na wprowadzeniu posiedzenia przygotowawczego. Jeśli pozwany złoży odpowiedź na pozew lub odpowiedź ta nie zostanie złożona przy jednoczesnym braku wydania wyroku zaocznego przez sąd, przewodniczący wyznaczy posiedzenie przygotowawcze i wezwie na nie strony. Postępowanie przygotowawcze ma w swym założeniu zmierzać do rozwiązania sporu bez potrzeby prowadzenia dalszych posiedzeń, zwłaszcza rozprawy. W świetle nowelizacji, podczas posiedzenia przygotowawczego sędzia powinien wyjaśnić stanowiska stron, także w zakresie prawnych aspektów sporu, jak również może zaznajomić strony ze swoim wstępnym poglądem w sprawie, w szczególności co do ewentualnych wyników postępowania, co ma skłonić strony do polubownego rozwiązania sporu. W ramach posiedzenia przygotowawczego sąd będzie mógł również skierować strony do mediacji.

Kontrowersje wzbudzać może natomiast prezentowanie przez sędziego wstępnego poglądu w sprawie. Co prawda, pozwala to stronom zaoszczędzić czas i koszty związane z postępowaniem, jeśli na wczesnym etapie postępowania, zapoznawszy się ze stanowiskiem sędziego, strony zdecydują się na ugodę. Jednakże pobieżna ocena sprawy przez sąd przed przeprowadzeniem wszystkich dowodów może być niekiedy dla nich loterią i tu wygrywać będzie ten, którego stanowisko na początku postępowania spotka się z aprobatą sędziego. Doświadczenie życiowe pokazuje jednak, że w toku postępowania, sprawa często zmienia kierunek o 180°. Wygląda zatem na to, że ustawodawca daje prymat szybkości, a niekoniecznie jakości rozstrzygnięcia. Niemniej, takie rozwiązanie od dawna funkcjonuje w Niemczech, lecz to, czy recepcja tego rozwiązania sprawdzi się na gruncie polskim okaże się dopiero, kiedy przepisy wejdą w życie.

Wzrost opłat sądowych

Znacznym minusem zmian jest także wzrost opłat sądowych w sprawach cywilnych, zarówno stałych, jak i stosunkowych. Dla przykładu, zgodnie z nowelizacją w sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu przekraczającym 20 000 złotych opłata stosunkowa wyniesie 5%, ale nie więcej niż 200 000 złotych, czyli o 100 000 zł więcej niż obecnie.

Nowelizacja procedury cywilnej, zmierza zasadniczo do odciążenia sądów, przerzucając w znacznej mierze ciężar postępowania na strony. Cel jest zatem słuszny, lecz wykonanie może budzić duże wątpliwości.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (podpisana 24 lipca 2019 r.)

Polecamy serwis: W sądzie

Szymańczyk Roman Deresz Kancelaria Adwokacka Sp.p.
Specjalizuje się w zagadnieniach prawa gospodarczego, cywilnego i karnego
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
273,00 złote dodatku do emerytury. Trzeba złożyć dokumenty, wypłata do 15 dnia miesiąca. Tym razem nie wypłaca ZUS

Po złożeniu tego wniosku emeryci mogą dostać co miesiąc dodatkowe świadczenie w wysokości 273 złotych. Trzeba spełnić określone warunki. Pieniędzy nie wypłaca ZUS, a trafiają one na konto do 15 dnia miesiąca.

Wojsko to nie tylko mundur, pieniądze i doświadczenie. Po zwolnieniu ze służby żołnierzom przysługują konkretne uprawnienia

Młodzi ludzie obecnie przychylniej niż przed laty patrzą na służbę wojskową. Do jej podjęcia zachęcają ich kampanie społeczne i warunki finansowe. Jednak jakie są pozostałe konsekwencje służby wojskowej dla późniejszej kariery cywilnej?

500+ dla seniora, wszystko co musisz wiedzieć o nowym świadczeniu. Wnioski można składać już od 3 listopada 2025 r.

Rząd w celu wykluczenia ubóstwa energetycznego wprowadził od 30 września ustawę o bonie ciepłowniczym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia wysokości cen energii elektrycznej. W związku z podwyżkami cen ogrzewania systemowego (nawet o 80-90%), ustawodawca postanowił wesprzeć najuboższe gospodarstwa. Jednocześnie ustawodawca scedował obsługę wniosków dot. bonu ciepłowniczego na gminy.

Pod domem pojawi się nowy (pomarańczowy) worek na odpady. Nie będzie już trzeba odbywać wycieczek do PSZOK-u

Niektóre miasta i gminy w Polsce decydują się na wprowadzenie nowego (pomarańczowego) worka na odpady – aby „ułatwić życie” swoim mieszkańcom (a zwłaszcza seniorom) zwalniając ich z konieczności wizyt w gminnych punktach selektywnego zbierania odpadów (tzw. PSZOK-ach) oraz aby zapobiec powstawaniu „dzikich” wysypisk odpadów na terenie miasta. Jest to rozwiązanie prospołeczne i proekologiczne, z którego mogą brać przykład również inne miasta i gminy w Polsce.

REKLAMA

W 2026 r. trzynasta pensja dla każdego etatowego pracownika na minimalnej płacy – otrzymaj nawet 5.379,20 zł więcej w skali roku

Od września 2025 r. są znane kwoty wynagrodzenia minimalnego miesięcznego oraz minimalnej stawki godzinowej. Jest pewien sposób aby zarabiać więcej będąc nadal tylko na minimalnej płacy – nawet o nieco więcej niż jedną dodatkową minimalną pensję w roku! Można otrzymać dodatkowo nawet 5.379,20 zł.

Kolejne pytanie do TSUE o kredyty z WIBOR-em. Czy polskie prawo wystarczająco chroni kredytobiorców?

Sąd Okręgowy w Krakowie w osobie sędzi Anny Baran postanowił skierować do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), pytanie czy polskie regulacje dotyczące zasad oprocentowania kredytów hipotecznych są zgodne z unijnym prawem chroniącym konsumentów. Analizy pytania prejudycjalnego i jego uzasadnienia, dokonuje radca prawny Paweł Stalski, specjalizujący się w prawie ochronnych konsumentów i w sporach sądowych z bankami.

Kto może dostać orzeczenie o niepełnosprawności na stałe? Przepisy w 2025 r.

W czerwcu 2025 r. weszły w życie nowe przepisy, które określają minimalne okresy, na jakie – w określonych przypadkach – można otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności lub jej stopniu. Czy zmianom uległy również zasady dotyczące wydawania orzeczeń na stałe? Jakie są aktualnie zasady? Rozwiewamy wątpliwości.

Jeśli stać cię na taki luksus, to zapłać podatek. Urzędy są zgodne i każą płacić miłośnikom zwierząt. Trzeba też dopełnić formalności

Czy cena psa, kota, czy żółwia to jedyny koszt, jaki ponosimy zapraszając go pod swój dach? Wiele osób tak myśli i nie bierze pod uwagę tego, że zakup zwierzaka może wiązać się z dodatkowymi kosztami od razu po zakupie.

REKLAMA

Dajesz pieniądze dzieciom? Musisz zachować te warunki, aby fiskus się nie przyczepił - karna stawka to nawet 20% darowizny

Któż z nas nie otrzymał lub nie przekazał komuś w rodzinie choćby drobnych sum pieniędzy, na przykład w związku z okazją taką jak rocznica urodzin, czy imieniny? Nie można jednak tego czynić dowolnie, aby nie znaleźć się w polu zainteresowania fiskusa. Nieprawidłowo dokonana darowizna może bowiem oznaczać konieczność zapłacenia karnej stawki podatku, która wynosi 20%, a także odpowiedzialność karno-skarbową! A wystarczy dokonać stosunkowo prostych formalności, by tego uniknąć.

Pracownicy samorządowi i premie – co może zakwestionować Regionalna Izba Obrachunkowa?

Premie i nagrody uznaniowe dla pracowników samorządowych to temat, który regularnie budzi zainteresowanie organów nadzoru finansowego. Regionalne Izby Obrachunkowe coraz częściej skupiają się i analizują zasadność ich przyznawania. Naruszenia dyscypliny finansów publicznych trafiają się nader często.

REKLAMA