REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowelizacja KPC – najważniejsze zmiany dla stron postępowania

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Karol Gorzkowski
Adwokat
Nowelizacja procedury cywilnej, zmierza zasadniczo do odciążenia sądów./Fot. Shutterstock
Nowelizacja procedury cywilnej, zmierza zasadniczo do odciążenia sądów./Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Nowy tryb doręczeń, wprowadzenie posiedzenia przygotowawczego, wzrost opłat sądowych to najważniejsze zmiany, jakie odczują strony postępowania cywilnego. Jak należy ocenić nowe przepisy?

Najnowsze zmiany w procedurze cywilnej

Ustawa rewolucjonizującą procedurę cywilną już z podpisem Prezydenta. Zmian jest wiele, lecz w niniejszym artykule koncentrujemy się na trzech najważniejszych, które bezpośrednio wpływają na sytuację stron w postępowaniu.

REKLAMA

REKLAMA

Nowy tryb doręczeń

Pierwszą i wydaje się, że najbardziej kontrowersyjną zmianą jest wprowadzenie nowego trybu doręczeń. Zgodnie z wprowadzonymi zmianami jeżeli pozwany, pomimo powtórnego awizowania przesyłki, nie odbierze pozwu lub innego pisma procesowego wywołującego potrzebę podjęcia obrony jego praw, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma i nie mają zastosowania przepisy przewidujące skutek doręczenia, przewodniczący zawiadomi o tym powoda, przesyłając mu przy tym odpis pisma dla pozwanego i zobowiązując do doręczenia tego pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika. Wówczas powód w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia mu zobowiązania sądu musi złożyć do akt potwierdzenie doręczenia pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika albo zwrócić pismo i wskazać aktualny adres pozwanego lub dowód, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie. Po bezskutecznym upływie terminu sąd może zawiesić postępowanie.

Polecamy: Twój urlop. To Ci się należy! - Kolekcja Poznaj swoje prawa!

Trudno ocenić tę zmianę pozytywnie. Po pierwsze, stanowi ona dla pozwanych łatwy sposób na uniknięcie procesu. Wystarczy bowiem, że pozwany dwukrotnie nie odbierze przesyłki, komornik nie doręczy pisma, a postępowanie będzie mogło ulec zawieszeniu. W rezultacie powód będzie musiał, przynajmniej na chwilę, zapomnieć o wyroku, jeśli nie uda mu się odnaleźć pozwanego. Po drugie, takie rozwiązanie to dodatkowe obowiązki dla komorników, którzy z uwagi na ilość spraw mają powszechny problem z prowadzeniem skutecznej egzekucji, a teraz dodatkowo będą musieli pełnić rolę dawnego woźnego sądowego niczym „ostatni w Litwie Woźny trybunału” Protazy z Pana Tadeusza. Wydaje się, że w dobie cyfryzacji zmiany w procedurze powinny przyjąć inny kierunek.

REKLAMA

Pojawia się także pytanie o stawki komornicze za doręczanie pism sądowych. Zgodnie z nowymi przepisami za bezpośrednie i osobiste doręczenie pism przez komornika trzeba będzie zapłacić 60 zł. Jeżeli komornik po podjęciu czynności terenowych nie doręczy pisma, powód będzie mógł złożyć wniosek o ustalenie adresu zamieszkania pozwanego, co będzie kosztowało dodatkowe 40 zł. Z punktu widzenia powoda stanowi to dodatkowe obciążenie związane z wytoczeniem powództwa. Z kolei z perspektywy komornika tak ustalone stawki na pewno nie są atrakcyjne, mając zwłaszcza na uwadze, że czynności zmierzające do ustalenia adresu zamieszkania pozwanego są zazwyczaj czasochłonne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wprowadzenie posiedzenia przygotowawczego

Pozytywnie natomiast należy ocenić, co do zasady, zmianę polegającą na wprowadzeniu posiedzenia przygotowawczego. Jeśli pozwany złoży odpowiedź na pozew lub odpowiedź ta nie zostanie złożona przy jednoczesnym braku wydania wyroku zaocznego przez sąd, przewodniczący wyznaczy posiedzenie przygotowawcze i wezwie na nie strony. Postępowanie przygotowawcze ma w swym założeniu zmierzać do rozwiązania sporu bez potrzeby prowadzenia dalszych posiedzeń, zwłaszcza rozprawy. W świetle nowelizacji, podczas posiedzenia przygotowawczego sędzia powinien wyjaśnić stanowiska stron, także w zakresie prawnych aspektów sporu, jak również może zaznajomić strony ze swoim wstępnym poglądem w sprawie, w szczególności co do ewentualnych wyników postępowania, co ma skłonić strony do polubownego rozwiązania sporu. W ramach posiedzenia przygotowawczego sąd będzie mógł również skierować strony do mediacji.

Kontrowersje wzbudzać może natomiast prezentowanie przez sędziego wstępnego poglądu w sprawie. Co prawda, pozwala to stronom zaoszczędzić czas i koszty związane z postępowaniem, jeśli na wczesnym etapie postępowania, zapoznawszy się ze stanowiskiem sędziego, strony zdecydują się na ugodę. Jednakże pobieżna ocena sprawy przez sąd przed przeprowadzeniem wszystkich dowodów może być niekiedy dla nich loterią i tu wygrywać będzie ten, którego stanowisko na początku postępowania spotka się z aprobatą sędziego. Doświadczenie życiowe pokazuje jednak, że w toku postępowania, sprawa często zmienia kierunek o 180°. Wygląda zatem na to, że ustawodawca daje prymat szybkości, a niekoniecznie jakości rozstrzygnięcia. Niemniej, takie rozwiązanie od dawna funkcjonuje w Niemczech, lecz to, czy recepcja tego rozwiązania sprawdzi się na gruncie polskim okaże się dopiero, kiedy przepisy wejdą w życie.

Wzrost opłat sądowych

Znacznym minusem zmian jest także wzrost opłat sądowych w sprawach cywilnych, zarówno stałych, jak i stosunkowych. Dla przykładu, zgodnie z nowelizacją w sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu przekraczającym 20 000 złotych opłata stosunkowa wyniesie 5%, ale nie więcej niż 200 000 złotych, czyli o 100 000 zł więcej niż obecnie.

Nowelizacja procedury cywilnej, zmierza zasadniczo do odciążenia sądów, przerzucając w znacznej mierze ciężar postępowania na strony. Cel jest zatem słuszny, lecz wykonanie może budzić duże wątpliwości.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (podpisana 24 lipca 2019 r.)

Polecamy serwis: W sądzie

Szymańczyk Roman Deresz Kancelaria Adwokacka Sp.p.
Specjalizuje się w zagadnieniach prawa gospodarczego, cywilnego i karnego
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
To koniec z mrożeniem cen prądu - Minister Energii wydał jasny komunikat. W 2026 zapłacimy więcej?

Ceny prądu dla odbiorców mają pozostać zamrożone jedynie do końca tego roku, a rząd nie będzie kontynuował programu mrożenia cen prądu. To oznacza, że ceny za energię elektryczną zostaną uwolnione od stycznia 2026 r. Czy to oznacza, że już od stycznia trzeba będzie sięgać głębiej do portfela przy rachunkach za prąd?

Ranking lokat bankowych [październik 2025 r.] Masowa obniżka oprocentowania oszczędności

W październiku 2025 r. aż 12 banków pogorszyło warunki lokat i rachunków oszczędnościowych. Podobny ruch zaplanował też Minister Finansów ogłaszając od listopada kolejne cięcie oprocentowania detalicznych papierów skarbowych. Na razie napływ oszczędności do banków nie maleje, bo Polacy spodziewając się dalszych cięć stóp procentowych, chcą skorzystać z dotychczasowych ofert - ocenia Bartosz Turek, niezależny analityk rynku finansowego.

D. Tusk o rozsądnym rozważeniu opuszczenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Rzecznik rządu prostuje

W wywiadzie dla brytyjskiego dziennika „Sunday Times”, opublikowanym 26 października 2025 r., premier polskiego rządu Donald Tusk zauważył, że istotną częścią problemu migracji jest sztywna i rozszerzająca się interpretacja Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Jak cytował Tuska brytyjski dziennik: jeśli 46 sygnatariuszy konwencji nie może dojść do porozumienia w sprawie jej modyfikacji, to jego zdaniem całkiem rozsądne będzie rozważenie po prostu opuszczenia konwencji”. W dniu 27 października 2025 r. rzecznik rządu Adam Szłapka powiedział Polskiej Agencji Prasowej, że Polska nie miała i nie ma planu wypowiedzenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Przyrost naturalny nadal jest ujemny. Pierwszy krok do poprawy sytuacji to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet

Sytuacja demograficzna Polski nadal jest trudna. Przyrost naturalny jest ujemny, liczba osób w wieku produkcyjnym spada, a społeczeństwo się starzej. Co będzie z emeryturami? Pierwsza propozycja to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet.

REKLAMA

Rząd chce zakazać sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Branża alarmuje: to cios w małe firmy

Ministerstwo Zdrowia chce wprowadzić całkowity zakaz sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Projekt ustawy podzielił opinię publiczną. Lekarze mówią o konieczności walki z alkoholizmem, a przedsiębiorcy ostrzegają przed stratami i dyskryminacją. Sprawdzamy, co naprawdę oznaczają planowane zmiany i kto na nich straci.

Bon senioralny, najem senioralny i nowy program pobytu dziennego - 3 filary, które mają zbudować solidny fundament pod przyszłość polityki senioralnej w Polsce

Rząd kończy prace nad trzema rozwiązaniami, które mają odmienić życie osób starszych w Polsce. Bon senioralny, najem senioralny oraz nowy program dziennych miejsc pobytu to kompleksowy pakiet wsparcia, który ma zapewnić seniorom bezpieczeństwo, lepsze warunki mieszkaniowe i codzienną opiekę. Minister Marzena Okła-Drewnowicz zapowiada, że to początek nowej jakości w polityce senioralnej – opartej na godności, aktywności i realnym wsparciu dla osób starszych oraz ich rodzin.

Karta sportowa to twój benefit? Pamiętaj, że to przychód, a z podatku musisz rozliczyć się sam. Wiele osób o tym zapomina, a to oznacza kłopoty

Karta sportowa to jeden z najbardziej popularnych benefitów, na który można liczyć nawiązując współpracę. Jednak każda uzyskana korzyść ma swoje konsekwencje podatkowe. Korzystający często o tym zapominają i wpadają w kłopoty.

Obligacje skarbowe (oszczędnościowe) - w listopadzie 2025 r. kolejne cięcie oprocentowania. Do końca października można jeszcze kupić obligacje z wyższymi odsetkami

Po obniżkach oprocentowania obligacji skarbowych (detalicznych - oszczędnościowych) w maju, czerwcu, sierpniu i październiku 2025 r. - w listopadzie kolejny raz w tym roku Ministerstwo Finansów tnie (o 0,25 pkt proc.) odsetki nowych emisji tych obligacji.

REKLAMA

Czy można fajerwerkami świętować Dzień Niepodległości 11 listopada? Są za to kary czy nie?

Jeżeli ktoś ma pomysł obchodzić z hukiem – i to dosłownie – Święto Niepodległości, które już niebawem, bo do 11 listopada pozostało niewiele dni, powinien przemyśleć sposób świętowania i podejść do używania fajerwerków czy petard w ten dzień ostrożnie. Niewłaściwe użycie fajerwerków w Dzień Niepodległości może bowiem grozić karami.

Wydatki na psychoterapię można rozliczyć w zeznaniu podatkowym. MF potwierdza to w wydanej interpretacji indywidualnej

Czy pieniądze wydane na usługi medyczne, z których ubezpieczeni korzystają na rynku prywatnym można odzyskać? Niestety rządzący nie dotrzymali swojej obietnicy wyborczej, jednak szansa w tym zakresie pojawia się na gruncie rozliczeń podatkowych. Ale czy dla każdego?

REKLAMA