REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zarobki i prawo Vademecum

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Ryś
 Warunki wypłaty zarobków są ustalane w umowie o pracę, w regulaminie wynagradzania albo w układzie zbioroym pracy. Fot. Fotolia
Warunki wypłaty zarobków są ustalane w umowie o pracę, w regulaminie wynagradzania albo w układzie zbioroym pracy. Fot. Fotolia
Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zarobki to świadczenie pieniężne, jakie przysługuje pracownikowi za wykonaną pracę. Pracownikowi przysługuje wynagrodzenie w wysokości wynikającej z osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną.

Zasady wypłaty wynagrodzenia

Pracownik za wykonywaną pracę ma prawo do wynagrodzenia. Pracodawca zaś ma obowiązek do wypłaty w terminie przysługujących pracownikowi zarobków.

REKLAMA

REKLAMA

Warunki wypłaty wynagrodzenia są ustalane w umowie o pracę, w regulaminie wynagradzania albo w układzie zbiorowym pracy. W przypadku określonej grupy pracowników, na przykład pracowników samorządowych, sędziów i innych kwestię wynagrodzenia regulują ustawy i rozporządzenia.

Pracodawca jest zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia w miejscu, terminie i czasie określonych w powyższych dokumentach lub aktach prawnych.

Są jednak ogólne zasady wypłaty wynagrodzenia, które powinny być stosowane do wszystkich pracowników. Po pierwsze wynagrodzenie należy wypłacać pracownikowi co najmniej raz w miesiącu, w stałym i z góry określonym terminie. Po drugie wynagrodzenie płatne miesięcznie należy pracownikowi wypłacać z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości. Wynagrodzenie należy wypłacić nie później niż w ciągu 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Termin wypłaty wynagrodzenia powinien być stały i ustalony z góry.

REKLAMA

Zobacz także: Zasady ustalania wynagrodzenia za pracę

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W jakiej formie pracownik powinien otrzymać swoje zarobki? Zasadą jest, że wypłata wynagrodzenia następuje w formie pieniężnej. Większość pracowników właśnie tak odbiera swoją pensję. Jednak możliwa jest również wypłata wynagrodzenia w innej formie.W umowie o pracę, regulaminie wynagradzania lub w układzie zbiorowym pracy może znaleźć się zapis, że pracownik otrzyma część swojego wynagrodzenia w formie: deputatu, weksla, czeku lub akcji.

Obowiązującą zasadą jest wypłata wynagrodzenia do rąk pracownika. Ale coraz częściej pracodawcy wypłacają pracownikom wynagrodzenia na wskazane przez pracownika konto bankowe. Ważne, aby pracownik wyraził na to zgodę w formie pisemnej.

Zobacz także: W jakiej formie pracownik odbiera swoje zarobki

Z czego składają się zarobki

Wynagrodzenie, jakie otrzymuje pracownik składa się z wynagrodzenia zasadniczego, zwanego wynagrodzeniem podstawowym oraz ze składników uzupełniających.

Wynagrodzenie podstawowe jest najważniejszym, bo stałym składnikiem wynagrodzenia. Często jest to jedyne świadczenie pieniężne, jakie otrzymuje pracownik. W niektórych przypadkach, pracownik ma prawo do dodatków. Dodatki do wynagrodzenia, to jak sama nazwa wskazuje dodatkowy składnik zarobków. Dodatki przysługują najczęściej, gdy wynagrodzenie zasadnicze nie rekompensuje w całości wkładu pracownika w wykonywaną pracę. Pracownik może otrzymać dodatki do wynagrodzenia ze względu na swoje kwalifikacje, warunki pracy, pełnione funkcje. Do najpopularniejszych dodatków zaliczymy: dodatek za godziny nadliczbowe, dodatek za pracę w nocy, dodatek za wysługę lat, dodatek za pracę w warunkach szkodliwych.

Pracownik może również uzyskać prawo do premii. Premia to dodatkowy, ale niestały składnik wynagrodzenia. Pracownik może otrzymać premię, jeśli spełni warunki określone w regulaminie premiowania.

Zobacz także: Co wchodzi w skład zarobków pracownika

Wynagrodzenie netto to wynagrodzenie które pracownika rzeczywiście otrzymuje w dniu wypłaty. Zaś wynagrodzenie brutto, to wynagrodzenie zawierające wszystkie obowiązkowe składki, które są odprowadzane przez pracodawcę z wynagrodzenia.

Zobacz także: Czym się różni wynagrodzenie netto od wynagrodzenia brutto

Dodatki do wynagrodzenia

Pracownik oprócz wynagrodzenia podstawowego ma prawo do licznych dodatków. Niektóre z dodatków określają przepisy Kodeksu pracy lub innych ustaw. Mowa wtedy o obowiązkowych dodatkach do wynagrodzenia. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby pracodawca w swoim zakładzie pracy wprowadził dla swoich pracowników inne dodatki.

Zobacz także: Na jakie dodatki do wynagrodzenia może liczyć pracownik

Dodatek za pracę w szczególnych warunkach nie jest dodatkiem obowiązkowym. Może go wprowadzić pracodawca w umowie o pracę, regulaminie wynagradzania lub w układzie zbiorowym pracy. Dodatek przysługuje pracownikom za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, szczególnie uciążliwych lub niebezpiecznych.

Zobacz także: Dodatek za pracę w warunkach szkodliwych

Pracodawca może uhonorować pracowników, którzy posiadają szczególne umiejętności przydatne do pracy na ich stanowisku, wypłacając im dodatek z tego tytułu. Pracodawca może na przykład przewidzieć dodatek za biegłą znajomość języków obcych.

Zobacz także: Dodatek za szczególne umiejętności

Dodatek stażowy, zwany również dodatkiem za wysługę lat przysługuje pracownikom po przepracowaniu określonego czasu. Co ważne dla niektórych pracowników ze strefy budżetowej, dodatek ten jest dodatkiem obowiązkowym.

Zobacz także: Dodatek stażowy

W związku z zajmowaną funkcją kierowniczą pracownik może uzyskać prawo do dodatku do wynagrodzenia. Dodatek ten przysługuje pracownikom zatrudnionym na stanowiskach kierowniczych i dyrektorskich, na których praca związana jest z zarządzaniem i kierowaniem zespołem osób. Dodatek ma być swoistą rekompensatą za większą odpowiedzialność, jaka ciąży na tych pracownikach.

Zobacz także: Dodatek funkcyjny

Nagrody i premie

Pracownik oprócz wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatków do wynagrodzenia ma prawo lub może otrzymać premię lub nagrodę.

Premia przysługuje pracownikowi na podstawie umowy o pracę, regulaminu wynagradzania lub układu zbiorowego pracy. Jeśli pracownik spełni wszystkie warunki niezbędne do otrzymania premii może domagać się od swojego pracodawca, aby wypłacił mu premię.

Zobacz także: Kiedy pracownik otrzyma premię

W przypadku nagrody pracownik może otrzymać od swojego pracodawcy nagrodę, ale nie musi. Nagroda ma bowiem charakter uznaniowy. Pracodawca, który uzna, że pracownik stara się, osiąga dobre wyniki może obdarować go nagrodą, ale nie musi. To jest najważniejsza różnica pomiędzy nagrodą a premię.

Zobacz także: Kiedy pracownikowi przysługuje nagroda

Odprawy pracownicze

Pracownikowi w związku z zakończeniem w określonych warunkach stosunku pracy przysługuje odprawa. Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna

Pracownikowi, który spełnił warunki uprawniające do emerytury i którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna. Również pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę przysługuje odprawa pieniężna.

Zobacz także: Do jakich odpraw ma prawo pracownik

Zobacz także: Odprawy pracownicze w pytaniach i odpowiedziach

Odprawa pieniężna to inaczej odprawy przysługującej w związku ze zwolnieniami grupowymi. Pracownikowi w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach zwolnienia grupowego, niezależnie od trybu zwolnienia przysługuje odprawa pieniężna.

Zobacz także: Prawo do odprawy pieniężnej przy zwolnieniu grupowym i indywidualnym

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS: W 2026 r. nowe zaświadczenia dla pracodawcy. A w nich potwierdzenia okresów potrzebnych do przeliczenia stażu pracy. Wnioski tylko przez PUE ZUS

Kto składa wnioski i otrzymuje zaświadczenia z ZUS? Pracownicy, którzy będą mieli 2 lata na wdrożenie najnowszego przywileju z Kodeksu Pracy. Polega on na ponownym przeliczeniu okresu zatrudnienia poprzez uwzględnienie w nim umów cywilnoprawnych i prowadzenia własnej firmy. Np. w 2026 r. pracodawca doliczy pracownikowi do okresu zatrudnienia (staż pracy) 4 lata przepracowane na umowie zlecenia z okresu studiów w 2018 r. Dzięki temu będzie miał dłuższy urlop (26 dni a nie 20 dni) czy wyższą odprawę. UWAGA! Pracodawca nie załatwi dokumentów niezbędnych do przeliczenia stażu pracy za pracownika. Musi mieć dokument (zaświadczenie) będący podstawą prawną. To wystawia ZUS tylko na wniosek pracownika.

Kredyty hipoteczne oparte na WIBOR: Kontrowersje, stanowisko TSUE i analiza potencjalnego powództwa o usunięcie „wadliwego” wskaźnika

W 2025 roku kredyty hipoteczne w Polsce pozostają silnie uzależnione od wskaźnika WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate), który determinuje oprocentowanie zmiennych rat kredytu lub pożyczki. Według danych z lipca 2025 r., WIBOR 3M wynosi 4,96%, a WIBOR 6M – 4,79%, co po serii obniżek stóp procentowych NBP (ostatnia we wrześniu o 0,25 pp.) przyniosło ulgę kredytobiorcom. Prognozy wskazują na potencjalny dalszy spadek do ok. 4,18% w ciągu najbliższych miesięcy, co mogłoby obniżyć raty o 60-70 zł przy umowie kredytu opiewającej na 400 tys. zł.

Ustawa o zawodzie psychoterapeuty: szansa na zmianę czy kolejny chaos?

Czy ustawa o zawodzie psychoterapeuty uporządkuje rynek i zwiększy bezpieczeństwo pacjentów, czy raczej wprowadzi dodatkowy chaos? O tym, jakie szanse i zagrożenia wiążą się z projektowanymi zmianami, opowiada dr hab. Łukasz Gawęda, prof. IP PAN, psycholog i badacz mechanizmów zaburzeń psychicznych.

Widmo bankructwa wisi nad polskimi firmami. Co trzeci przedsiębiorca obawia się zamknięcia biznesu

Dużo firm w Polsce boi się dziś, że ich klienci nie zapłacą na czas – wynika z najnowszego raportu. Zatory płatnicze pochłaniają tygodniowo nawet kilkanaście godzin pracy i kosztują firmy utratę płynności, reputacji i szans rozwojowych. Aż 30% przedsiębiorstw z sektora MŚP przyznaje, że w perspektywie dwóch lat ryzykuje upadłość.

REKLAMA

Przeprowadzka dla niższych podatków? Możesz nieświadomie zmienić prawo spadkowe i narazić rodzinę na kłopoty

Coraz więcej Polaków wybiera Cypr, Maltę czy Dubaj, by obniżyć podatki. Ale mało kto zdaje sobie sprawę, że taka decyzja może diametralnie zmienić zasady dziedziczenia majątku. Różnica między rezydencją podatkową a miejscem zwykłego pobytu w prawie spadkowym sprawia, że nieprzemyślana zmiana może kosztować rodzinę lata sporów i ogromne pieniądze.

Senat: Licytacja elektroniczna mieszkania przez komornika. To standard jeszcze w tym roku

Zasadą staje się bowiem licytacja elektroniczna nieruchomości przez komornika. Ustawa nowelizująca odpowiednio kodeksu postępowania cywilnego jest w Senacie.

Kancelaria, która słucha i sprzedaje - jak budować nowoczesną markę w zgodzie z wartościami?

Marketing kancelarii to nie fast food. Budowanie marki kancelarii to proces na lata. Przemyślana i wdrażana na bieżąco strategia, długoterminowe i krótkoterminowe plany, odpowiednio dobrane narzędzia - brzmi jak wyzwanie. Czy to się opłaca?

Jest decyzja! 10 listopada dniem wolnym od pracy. Jednak nie dla wszystkich

Premier zdecydował, że 10 listopada 2025 roku będzie dniem wolnym od pracy dla urzędników państwowych. Dzięki tej decyzji pracownicy służby cywilnej będą mieli czterodniowy weekend, który potrwa od soboty 8 listopada do wtorku 11 listopada, czyli Narodowego Święta Niepodległości. Oto szczegóły.

REKLAMA

Rzecznik Generalny TSUE przeciwny podważaniu metody wyznaczania WIBOR. Nie będzie masowego kwestionowania wszystkich umów z WIBOR-em

W większości sporów sądowych o WIBOR konsumenci zarzucają bankom, że nie wskazały w umowie metody ustalania WIBOR. Kategoryczna opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym zakresie znacząco zmniejsza szanse konsumentów na skuteczne podważenie WIBOR w swoich umowach kredytowych – piszą radca prawny Bartłomiej Rybicki oraz radca prawny Bartłomiej Ślażyński z Kancelarii Radców Prawnych Anety Ciechowicz-Jaworskiej i Bartłomieja Ślażyńskiego.

Bon kaucyjny za zwrócone butelki i puszki? MKiŚ: to zgodne z prawem ale tylko gdy bon da się wymienić na pieniądze przez co najmniej 1 miesiąc

Ministerstwo Klimatu i Środowiska w komunikacie z 16 września 2025 r. poinformowało, że Polskie przepisy o systemie kaucyjnym jednoznacznie wskazują, że przy zwrocie opakowania ze znakiem kaucji, osobie zwracającej butelkę lub puszkę należy się zwrot w formie pieniężnej (np. w gotówce albo na kartę). Dopuszczalne prawnie jest jednak wydanie (np. przez automat) bonu lub kuponu, z kwotą kaucji - o ile taki druk da się łatwo spieniężyć i będzie on ważny przynajmniej miesiąc.

REKLAMA