Dziecko, Edukacja

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłasza nowy program, który ma odmienić sposób, w jaki uczniowie poznają kulturę i naukę. Na realizację projektu „Wyjście z klasą” resort przeznacza ponad 110 milionów złotych. Dzięki temu szkoły z całej Polski będą mogły organizować wyjścia do teatrów, muzeów i instytucji naukowych, a uczniowie zyskają szansę na naukę poprzez doświadczenie. Nabór wniosków rozpocznie się już 27 października.

Opieka nad najmłodszymi członkami rodziny w sezonie jesienno-zimowym wymaga niemałej logistyki. Wiele osób nie wie o tym, że o zasiłek za opiekę nad chorym wnukiem mogą ubiegać się nie tylko rodzice, ale również dziadkowie. W jakich sytuacjach jest taka możliwość?

O innowacyjnym centrum ekologii Punkt Zwrotnym, o tym, jak nauka dbania o środowisko może być zabawą i dlaczego edukacja ekologiczna najmłodszych jest kluczowa rozmawiamy z Małgorzatą Żmijską, Prezeską Fundacji Mamy Projekt.

Dzień Nauczyciela, a właściwie Dzień Edukacji Narodowej, w Polsce obchodzony jest zawsze tego samego dnia – 14 października. W tym roku święto to wypada w najbliższy wtorek. Na co mogą liczyć nauczyciele w tym dniu? Okazuje się, że rząd już teraz przygotował dla nich całkiem nowe wsparcie, chociaż trudno ocenić, czy akurat na taki rodzaj wsparcia nauczyciele liczyli.

Uwaga: jest opinia prawna dotycząca petycji nr BKSP-155-X-539/25 w sprawie przyznania „dodatków pieniężnych 800+ dla emerytów za wychowanie dzieci” z dnia 15 września 2025 r. Chodzi o 800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Czy wejdzie? Wciąż podnoszony jest postulat wprowadzenia świadczenia „800 plus” dla seniorów i 50 latków, przysługującego za każde wychowane i obecnie pracujące dziecko płacące podatki w Polsce, powraca do dyskusji publicznej i wywołuje silne emocje oraz pytania o sprawiedliwość międzypokoleniową. Propozycji rozwiązania jest wiele: stałe miesięczne świadczenie, jednorazowa wypłata, płatność w ratach zaległych świadczeń. Ale czy wszystko to się ziści - pytają emeryci? Najpierw wszystko w rękach komisji sejmowej ds. petycji.

Co roku wyraźnie przybywa chętnych do uczenia się języka polskiego jako obcego. Dane Państwowej Komisji do spraw Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego wskazują, że w 2016 roku certyfikat zdawało 1111 osób, podczas gdy w 2024 było to już 21781 osób. Najczęściej to Ukraińcy, Białorusini, Hindusi, Turcy, Azerowie, Uzbecy, Kazachowie, ale nie tylko. Polska przyciąga coraz więcej studentów, pracowników czy uchodźców, a znajomość języka jest kluczem do ich integracji ze społeczeństwem. Język polski może natomiast sprawiać cudzoziemcom problemy związane z użyciem końcówek, wymową czy ortografią. Nauka polskiego może jednak przebiegać szybciej i skuteczniej dzięki nowatorskiej metodzie, która łączy elementy neurodydaktyki, lingwistyki oraz psychologii uczenia się.

Wyobraźmy sobie ucznia, który w świecie przesyconym bodźcami cyfrowymi i nieustanną presją próbuje odnaleźć własną ścieżkę rozwoju. Jego edukacja coraz rzadziej przypomina tradycyjny model z podręcznikiem, tablicą i lekcją w 20-osobowej klasie, gdzie uwaga nauczyciela siłą rzeczy rozprasza się na wielu uczniów. W efekcie część z nich gubi wątek, a braki nadrabia na korepetycjach, które nierzadko pochłaniają nawet kilkanaście procent domowych budżetów. Nic więc dziwnego, że coraz więcej rodzin ma poczucie, iż szkoła sprowadza się do formalności, a faktyczna nauka odbywa się poza nią. Dlatego tak szybko rośnie znaczenie nowych modeli kształcenia. Edukacja coraz częściej odchodzi od dominacji tradycyjnych lekcji grupowych na żywo, zastępując je elastyczną nauką online - we własnym tempie i z większym naciskiem na ocenianie kształtujące zamiast podsumowującego. Taki model wymaga od uczniów większej samodyscypliny, planowania i odporności psychicznej. To jednak nie słabość, lecz przewaga - bo właśnie te umiejętności OECD w „Learning Compass 2030” oraz UNESCO w raporcie „Futures of Education” wskazują jako kluczowe kompetencje XXI wieku.Właśnie dlatego jednym z najcenniejszych zasobów, jakie można zaoferować młodemu człowiekowi, nie jest kolejna platforma czy aplikacja, lecz człowiek - mentor. To on potrafi dostrzec mocne strony ucznia, wesprzeć go w chwilach kryzysu i zainspirować do sięgania wyżej, niż sam miałby odwagę.

Te dodatki mogą trafić do określonej grupy rodziców i opiekunów. Wiele osób nie wie, że im się należą i przez to tracą pieniądze, które ich dzieci mogłyby wykorzystać na swoje potrzeby w trakcie roku szkolnego.

Ile kieszonkowego potrzebuje dziecko? W jakim wieku powinno mieć własne konto bankowe? I kto płaci za jego drogie, markowe ubrania? Oto kilka wskazówek, jak pomóc swojemu synowi lub córce stać się bardziej niezależnym.

Miejsce do nauki w domu ma znaczenia dla zdrowia dziecka. Może zapobiegać wadom postawy albo je pogłębiać. Sprawdź, jak urządzić zdrowe miejsce do odrabiania lekcji dla dziecka. Ważne jest światło, biurko, krzesło i dodatkowe siedzisko. Oto mini poradnik przygotowany przez NFZ.

Rodzice dzieci do lat 4, a nawet 8 mogą starać się o pracę zdalną na preferencyjnych zasadach. Ile dni pracy zdalnej przysługuje rodzicom małych dzieci? Czy pracodawca może odmówić pracy zdalnej matce lub ojcu małego dziecka? Kiedy wniosek składa pracownik wychowujący dziecko do ukończenia 4 roku życia?

Hulajnogi elektryczne cieszą się ogromną popularnością wśród dzieci i młodzieży. Ale uwaga – ich użytkowanie regulują konkretne przepisy. Od jakiego wieku dziecko może legalnie poruszać się hulajnogą elektryczną po drodze? Co z obowiązkowym kaskiem?

To może być najlepsza wiadomość tego lata dla rodziców i opiekunów. Ruszył program „Aktywne Wakacje 2025”, który oferuje od 150 zł do nawet 2500 zł dofinansowania na sportowe wyjazdy dla dzieci i młodzieży. Ten przywilej obejmuje określone roczniki. Wnioski przyjmowane są tylko do 15 sierpnia 2025 roku. Po tym terminie, nie będzie żadnych wyjątków.

Od 1 września 2025 r. w szkołach będzie obowiązywała nowa podstawa programowa w zakresie wychowania fizycznego. Zakłada ona m.in. promowanie zdrowego stylu życia poprzez ruch i zabawę. Co z testami sprawnościowymi?

Pojawiają się kolejne głosy i wiadomości od Czytelników w sprawie tzw. dodatku emerytalnego (czy nawet przedemerytalnego) z tytułu wychowania dziecka. Miałoby to być tzw. 800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Pomysłów jest wiele i są różnorodne. Intencja jest jedna: dodatek emerytalny z tytułu wychowania dziecka dla seniorów. Wybrzmiał naprawdę mocno w ostatnim czasie ten apel o przyznanie dodatku emerytalnego dla rodziców za wychowanie dzieci. Jednak czy taka regulacja wejdzie w życie? Czekamy na odpowiedź z Kancelarii Prezydenta RP i ewentualnie stanowisko resortu pracy.

Wiceminister nauki, prof. Maria Mrówczyńska, poinformowała PAP, że do końca roku zostanie opracowana strategia rozwoju szkolnictwa wyższego – będzie to pierwszy tego typu dokument przygotowany przez resort nauki. Zaznaczyła, że jednym z głównych wyzwań jest starzenie się kadry akademickiej.

Kontrolerzy powinni być świadomi emocji dzieci i podchodzić do nich z empatią stosowną do ich wieku - podkreśla Rzeczniczka Praw Dziecka Monika Horna-Cieślak. Do biura RPD wpływa wiele zgłoszeń dotyczących łamania praw dziecka w środkach transportu publicznego.

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

W piśmie do Minister Edukacji Narodowej Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych przypomniał, iż monitoring wizyjny jest wysoce inwazyjną formą przetwarzania danych osobowych. Administrator powinien zatem szczególnie wnikliwie rozważyć potrzebę jego stosowania.

35% Polaków planuje w tym roku wyjazdy zagraniczne, które umożliwią im połączenie wypoczynku z nauką języka i odkrywaniem nowych kultur - tak wynika z badania "International Travel Confidence Index 2025". Oto pięć kierunków, które oferują możliwość spędzenia wakacji, jednocześnie doskonaląc umiejętności językowe w naturalnym środowisku.

Co dalej ze świadczeniem 800 plus? Jest pomysł nowej formy wsparcia dla seniorów. Miałoby to być nawet 800 plus na rzecz seniorów ale i 800 plus dla 50. latków. Za co? Za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Inna opcja to dodatek emerytalny dla seniorów albo nawet zwrot od dzieci na rzecz rodziców 800 plus. To postulat, który wzbudza skrajne emocje i może wywołać debatę publiczną na temat sprawiedliwości pokoleniowej w systemie świadczeń. Czy taki postulat ma szanse na realizację? Czym jest sprawiedliwość społeczna? Czym jest zasada lex retro non agit? Jak seniorzy udowodniliby, że rzeczywiście taką opiekę sprawowali nad dzieckiem? Czy przyniesie to więcej wydatków czy też korzyści dla polskiego budżetu? Od kiedy i za jakie lata świadczenie miałoby być wypłacane? Są głosy za i przeciw - jak we wszystkim. Padł ciekawy pomysł jednorazowej rekompensaty, która byłaby formą odszkodowania, za utracony dochód, jednak wydaje się, że suma powinna obejmować jedynie damnumem emergens, bez lucrum cessans. Tak czy inaczej - 800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: kto miałby ustalić? Pytań jest wiele, podobnie jak wątpliwości. Jednak czy nowe propozycje znajdą odzwierciedlenie w regulacjach prawnych w 2026 r.? O tym w pewnym sensie zdecyduje Prezydent RP odpowiadając na najnowszą petycję.

W Sejmie posłowie PIS złożyli projekt nowelizacji przepisów, który ma wykluczyć takie sytuacje jak śmierć 4-miesięcznego Oskara w rodzinie zastępczej. Informacja o odebraniu przez policję niemowlęcia matce, a następnie śmierci dziecka w rodzinie zastępczej wstrząsnęła Polską. Posłowie PIS proponują wprowadzenie generalnej zasady (nie tylko dotyczącej bieżących interwencji policji), aby pierwszeństwo w przekazywaniu dzieci odbieranym rodzicom mieli krewni dzieci. I dopiero w ich braku dzieci trafiały do rodziny zastępczej.

Prawo przewiduje do 30 tys. zł kary dla pracodawcy za nielegalne zatrudnienie. Czy dziecko może legalnie pracować w wakacje? Praca przy zbieraniu truskawek, innych owoców czy pomaganie w gastronomii to popularne sposoby na zarobek młodych Polek i Polaków. Czy zawsze przepisy prawne na to pozwalają?

Grooming, hejt, przemoc emocjonalna czy społeczne wykluczenie nie zawsze objawiają się w postaci dramatycznych komunikatów. Często są to pojedyncze sygnały, ukryte między wierszami codziennych zachowań. Dlatego coraz większym wyzwaniem nie jest już tylko chronienie dziecka, ale jak to robić, nie wchodząc z butami w jego prywatność.

W ostatnim czasie w mediach społecznościowych pojawiły się doniesienia, że ministra edukacji narodowej Barbara Nowacka zadeklarowała wsparcie dla inicjatywy wprowadzenia języka ukraińskiego jako drugiego języka obcego w polskich szkołach. W odpowiedzi na pytania naszej redakcji Ministerstwo Edukacji Narodowej zaprzeczyło i udzieliło obszernych wyjaśnień odnośnie obecnego statusu prawnego nauczania języka ukraińskiego w szkołach w Polsce.