Tematy - Postępowanie sądowe, Prawo karne - INFOR.PL

Niniejsza publikacja stanowi podsumowanie najważniejszych zmian w polskich przepisach prawnych, które weszły w życie w czerwcu 2011 r. oraz ostatnio opublikowanego orzecznictwa Sądu Najwyższego.

Przestępstwo stalkingu popełnia każdy, kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność. Karą, która grozi za popełnienie powyższego przestępstwa, jest kara pozbawienia wolności do lat 3.

Niniejsza publikacja stanowi podsumowanie najważniejszych zmian w polskich przepisach prawnych, które weszły w życie w maju 2011 r. oraz ostatnio opublikowanego orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Rada Ministrów gotuje się do walki z łamiącymi prawo wpisami na forach internetowych – czytamy w „Dzienniku Gazecie Prawnej”. Wszystko w ramach specjalnego rozporządzenia, które ma ustalić jasne zasady blokowania i usuwania nielegalnych treści.

Na pewno słyszałaś o handlu ludźmi. Jest to proceder, który polega na kupnie i sprzedaży istot ludzkich w celu ich wykorzystania seksualnego i/lub ekonomicznego.

Zgodnie z przepisami znowelizowanego kodeksu postępowania karnego, sąd polski orzekając w kwestii wykonania europejskiego nakazu aresztowania może obniżyć karę więzienia orzeczoną przez sąd zagraniczny, jeśli ta przekracza górną granicę ustawowego zagrożenia w prawie polskim.

Wydanie wyroku w sprawie karnej poprzedza kilka proceduralnych czynności: zarządzenie przewodniczącego składu sędziowskiego o zamknięciu przewodu sądowego, głosy stron oraz następczo narady sędziowskiej. Dopiero po odbyciu narady sędziowskiej wyrok zostaje pisemnie sporządzony (jest to tzw. sentencja wyroku) i ogłoszony, a następczo zostanie przedstawione ustne uzasadnienie wyroku. Wyrok zawsze ogłaszany jest publicznie, natomiast ustne ogłoszenie wyroku może być wydane z wyłączeniem jawności (czyli nastąpić tylko w stosunku do stron), jeśli sprawa toczyła się z wyłączeniem jawności.

W Kodeksie karnym część przestępstw została określona przez ustawodawcę jako wnioskowe, co oznacza, iż ściganie tych przestępstw następuje na wniosek pokrzywdzonego (co wynika z charakteru wskazanych przestępstw). Złożenie wskazanego wniosku powoduje wszczęcie przez organy śledcze postępowania z urzędu, z tym, że istnieje możliwość cofnięcia wniosku o ściganie (z wyjątkiem przestępstwa gwałtu) za zgodą odpowiednio prokuratora lub sądu.

Zamknięcie przewodu sądowego w postępowaniu karnym jest, co do zasady jednym z pierwszych kroków prowadzących do wydania wyroku, albowiem po nim następują głosy stron i narada sędziowska. Zgodnie z treścią przepisu art. 409 Kodeksu postępowania cywilnego istnieje możliwość sądowego wznowienia przewodu sądowego aż do ogłoszenia wyroku, co w praktyce oznacza, iż sąd powraca do prowadzenia postępowania sądowego (w tym dowodowego). Sąd decyduje o tym niezaskarżalnym postanowieniem. W myśl wskazanego przepisu sąd może również po zamknięciu przewodu sądowego udzielić stronom dodatkowego głosu.

Za uchylenie się od obowiązku alimentacyjnego można pociągnąć do odpowiedzialności karnej na podstawie art. 209 Kodeksu karnego.

Postępowanie sądowe zakończone prawomocnym orzeczeniem można wznowić. Skarga o wznowienie postępowania musi składać się z określonych elementów.

Są sytuacje, w których Twój pozew lub wniosek powinien być sporządzony na urzędowym formularzu, który możesz pobrać z sądu.

Niestawiennictwo na rozprawie nie stanowi przeszkody do prowadzenia postępowania. Niekiedy jednak sąd może uznać obecność za konieczną

Sprzeciw i zarzuty składa się do sądu, który wydał orzeczenie, bez powoływania się na sąd wyższej instancji. Apelację składa się do sądu wyższej instancji, lecz za pośrednictwem sądu, który wydał zaskarżony wyrok.

Pozew to pismo rozpoczynające postępowanie cywilne procesowe. Skierowanie sprawy do sądu powinno być jednak ostatecznością. Najlepiej najpierw zaproponować pozwanemu dobrowolne spełnienie żądania.

Sądami administracyjnymi są sądy, których zadaniem jest sprawowanie kontroli nad działalnością administracji publicznej. Z punktu widzenia strony najważniejsze znaczenie ma orzekanie przez te sądy w wyniku wniesienia skargi.

Prokuraturę tworzą: Prokurator Generalny oraz podlegli mu prokuratorzy, w tym prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Zadaniem prokuratury jest strzeżenie praworządności oraz czuwanie nad ściganiem przestępstw.

Wniesienie apelacji, zażalenia, wniosku o uzasadnienie wyroku, a także skargi na czynności komornika powinno być dokonywane w określonych terminach. Co zrobić, gdy taki termin upłynął?

Orzeczenie wydane w postępowaniu cywilnym powinno być wykonane. Jeżeli strona, która przegrała postępowanie, nie chce dobrowolnie zastosować się do treści orzeczenia, możesz wszcząć postępowanie egzekucyjne.

Pozew wnoszony do sądu powinien składać się z określonych elementów. Nie należy również zapominać o takich kwestiach jak oznaczenie wartości przedmiotu sporu w sprawach majątkowych.

Postępowanie cywilne dotyczy postępowania sądowego w sprawach z zakresu prawa cywilnego (np. sprawy dot. umów, odszkodowań), rodzinnego (sprawy małżeńskie, między rodzicami a dziećmi), opiekuńczego (kwestie opieki, kurateli), prawa pracy, ubezpieczeń społecznych oraz innych kategorii spraw, do których z mocy ustawy stosuje się regulacje dotyczące tego postępowania (np. sprawy z zakresu ochrony zdrowia psychicznego, dotyczące aktów stanu cywilnego).

Trybunał Sprawiedliwości i Sąd Pierwszej Instancji to sądy międzynarodowe, działające w ramach Unii Europejskiej, których zadaniem jest czuwanie nad poszanowaniem i odpowiednim stosowaniem prawa unijnego.

Mediacja, w odróżnieniu od postępowania pojednawczego, które ma miejsce wyłącznie przed wniesieniem pozwu lub wniosku do sądu, może być przeprowadzona także w trakcie postępowania. Jak jest przeprowadzana i jak wygląda?

Europejski Trybunał Praw Człowieka to przykład europejskiego sądu międzynarodowego. Został on utworzony na mocy Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w celu zapewnienia przestrzegania zobowiązań dotyczących ochrony praw człowieka i obywatela wynikających z tejże Konwencji.

8 maja wejdzie w życie nowelizacja ustaw karnych w zakresie stosowania wyroków skazujących wydanych w krajach UE.

Dnia 8 maja 2011 r. weszła w życie przeważająca część przepisów nowelizacji ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz ustawy - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2011 r. Nr 48, poz. 245, dalej „nowelizacja”), które wprowadzają istotne zmiany w Kodeksie karnym oraz Kodeksie postępowania karnego i w tym zakresie będą przedmiotem niniejszej publikacji.

Coraz częstszym problemem stają się fałszywe alarmy bombowe. Wezwania takie najczęściej mają charakter głupiego żartu ich wykonawcy, a reakcja na takie zawiadomienie angażuje wiele służb i generuje wysokie koszty.

Zgodnie z treścią przepisu art. 9 § 1 Kodeksu postępowania karnego organy procesowe prowadzą postępowanie i dokonują czynności z urzędu, chyba że ustawa uzależnia je od wniosku określonej osoby, instytucji lub organu albo od zezwolenia władzy. Zasada ta dotyczy nie tylko postępowania przygotowawczego, ale również niektórych czynności sądowych. Ustawodawca przewidział jednak w art. 9 § 2 Kodeksu postępowania karnego możliwość, iż strony i inne osoby bezpośrednio zainteresowane mogą składać wnioski o dokonanie również tych czynności, które organ może lub ma obowiązek podejmować z urzędu. Są to właśnie tzw. wnioski o działanie (przez dany organ) z urzędu.

Rowerzysta będzie mógł pojechać po chodniku w razie złych warunków atmosferycznych. Otrzymają również szereg innych uprawnień, które mają sprawić, że będą bardziej widoczni i bezpieczni na drodze.

Problem posiadania narkotyków na własny użytek był odmiennie traktowany przez polskie sądy. Jedne podkreślały, że zakaz ich posiadania jest niezależny od celu i czasu trwania, inne zaś – że krótkotrwałe posiadanie substancji odurzających nie jest czynem zabronionym. Jak rozstrzygnął spór Sąd Najwyższy?

Biegły podobnie jak sędzia oraz inni uczestnicy procesu (tacy jak protokolant, stenograf) również podlega wyłączeniu od udziału w procesie, jeśli ujawnią się wobec niego przesłanki ustawowo określone (np. powodujące wyłączenie sędziego – art. 40 Kodeksu postępowania karnego) oraz gdy zaistnieją inne okoliczności, które sprawią, iż potencjalnie będzie mogło powstać uzasadnione podejrzenie co do bezstronności tego biegłego.

25 lutego 2011 roku została uchwalona nowelizacja kodeksu karnego. Definiuje ona pojęcie stalkingu (uporczywego nękania) oraz określa kary i środki karne, którym będzie podlegać tego typu zachowanie.

11 marca 2011 roku weszło w życie rozporządzenie zmieniające zasady przyjęć do służby w Policji. Zmieniła się m.in. forma ogłaszania o terminie naboru oraz zakres testu z wiedzy kandydata. Wprowadzona została również możliwość ponownego ubiegania się o udział w postępowaniu kwalifikacyjnym.

W dniu 22 marca 2011r. weszły w życie przepisy zmieniające Kodeks karny oraz ustawę o Policji. Celem tych zmian było przede wszystkim wzmocnienie ochrony prawnej funkcjonariuszy publicznych, jak również wprowadzenie ochrony osób, które bez istnienia obowiązku prawnego reagują na naruszenia porządku prawnego i występują w obronie bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję.

Skazanie bez rozprawy to instytucja procesowa będąca wyrazem tzw. konsensualnej formy zakończenia postępowania. Jej istotą jest to, iż oskarżyciel publiczny lub sam obwiniony (po złożeniu wniosku o ukaranie przez oskarżyciela publicznego) występuje do sądu z tzw. wnioskiem o skazanie bez rozprawy, który w razie uwzględnienia zostaje rozpoznany przez sąd na posiedzeniu, co naturalnie oznacza przyśpieszenie rozpoznania sprawy, a także stanowi swoiste udogodnienie dla stron procesowych.

W postępowaniu w sprawach o wykroczenia wniosek o ukaranie jest surogatem (odpowiednikiem) aktu oskarżenia w postępowaniu karnym. Oznacza to, iż jego złożenie jest niezbędnym warunkiem dla uruchomienia procedury sądowego rozpoznawania sprawy, inicjuje ją.

Sąd Najwyższy zajmuje szczytowe miejsce w strukturze polskiego sądownictwa. Zasiadać w nim mogą jedynie sędziowie o największym stopniu doświadczenia oraz najwyższym poziomie wiedzy prawnej. Jest to niezbędne w celu prawidłowego realizowania poszczególnych kompetencji, które zostały mu przyznane.

Każdy sąd powszechny dzieli się na wydziały, które zajmują się rozpoznawaniem spraw z zakresu danej dziedziny prawa.

Do tej pory sądy w Polsce miały problem, czy za posiadanie znikomej ilości narkotyków, należy karać ich posiadacza. Wątpliwości rozwiało orzeczenie Sądu Najwyższego o dopuszczalności posiadania znikomych ilości substancji odurzających.

Pozew jest to pismo procesowe, prowadzące do wszczęcia postępowania sądowego. W treści pozwu zawarte jest skonkretyzowane żądanie powoda, domagającego się ochrony prawnej.

Rozbój jest to kwalifikowana postać kradzieży, która wiąże się z użyciem przemocy lub groźbą jej natychmiastowego użycia względem osoby pokrzywdzonej. Rozbój jest zagrożony karą od 2 do 12 lat pozbawienia wolności.

Główne skutki przedawnienia określa art. 117 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z jego treścią po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.

Od 19 lipca 2010 r. w ramach postępowania cywilnego możliwe jest dochodzenie roszczeń grupowo. W imieniu grupy powództwo wytoczy reprezentant grupy, który zostanie przez nich zaakceptowany.

Naczelny Sąd Administracyjny to sąd państwowy, sprawujący kontrolę nad działalnością administracji publicznej. Kontrola ta oznacza m.in. rozpatrywanie skarg na decyzje administracyjne.

To specjalny dokument, przyrzekający oskarżonemu pozostawanie na wolności do czasu prawomocnego zakończenia procedury karnej. W zamian za list żelazny oskarżony zobowiązuje się odpowiadać w procesie z tzw. „wolnej stopy”.

Mediacja służy alternatywnemu rozwiązywaniu sporów. W wyniku mediacji porozumienie zostaje osiągnięte poprzez rozwiązanie konfliktu, a nie przez arbitralne rozstrzygnięcie sądu.

Ławnik to niezawodowy członek składu orzekającego. Gwarantuje on udział tzw. czynnika społecznego w rozpoznaniu sprawy.

Kurator jest to osoba pełniąca funkcję w ramach instytucji kurateli. W zależności od rodzaju kurateli, ma on różnego rodzaju obowiązki.
Kuratela to nic innego jak reprezentacja interesów osoby trzeciej. Celem kurateli jest piecza nad osobami lub ich majątkiem w sytuacji, w których nie są one w stanie same prowadzić swoich spraw. Kuratela ma za zadanie zabezpieczyć interesy osoby, dla której została ustanowiona w określonym zakresie. Kuratela ustanawiana jest na określony czas bądź też do wykonania określonej czynności.

Postępowanie sądowe, Prawo karne

Prawne podsumowanie czerwca 2011 r.

Stalking jest już przestępstwem

Prawne podsumowanie maja 2011 r.

Koniec łamania prawa na forach internetowych?

Czym jest handel ludźmi i praca przymusowa?

Czy kara orzeczona przez zagraniczny sąd może zostać obniżona?

Jak przebiega procedura wydania wyroku?

Wniosek o ściganie przestępstwa

Kiedy jest możliwe wznowienie przewodu sądowego?

Czy niealimentacja jest przestępstwem?

Skarga o wznowienie postępowania

W jakich przypadkach pozew lub wniosek wymaga szczególnej formy?

Skutki niestawiennictwa na rozprawie

Sprzeciw od wyroku zaocznego

Wnoszenie pozwu do sądu

Sądy administracyjne i wojskowe

Prokuratura w Polsce

Co zrobić w sytuacji, gdy termin upłynął?

Co zrobić, gdy przegrany nie chce wykonać wyroku?

Co warto wiedzieć o wnoszeniu pozwu do sądu?

Co warto wiedzieć o postępowaniu cywilnym?

Co to jest Trybunał Sprawiedliwości i Sąd Pierwszej Instancji?

Co to jest mediacja?

Co to jest Europejski Trybunał Praw Człowieka?

Zmiany w prawie karnym

Sąd polski uwzględni orzeczenie skazujące z UE

Co grozi za wywołanie fałszywego alarmu bombowego?

Czym jest wniosek o działanie z urzędu?

Rowerzysta będzie miał więcej praw na drodze

Czy posiadanie narkotyków na własny użytek jest karalne?

Wyłączenie biegłego od udziału w sprawie

Jaka kara za uporczywe nękanie?

Nowe zasady przyjęć do służby w Policji

Ochrona prawna funkcjonariusza publicznego - nowe przepisy

Ochrona prawna funkcjonariuszy publicznych - nowe przepisy

Kto ma obowiązek zgłosić niewłaściwe zachowanie nieletniego?

Na czym polega skazanie bez rozprawy?

Wniosek o ukaranie za wykroczenie

Co to jest Sąd Najwyższy i czym się zajmuje?

Jaka jest struktura sądów powszechnych?

Posiadanie narkotyków na własny użytek

Pozew

Rozbój

Przedawnienie

Pozew grupowy

Naczelny Sąd Administracyjny

List żelazny

Mediacja

Ławnik

Kurator