Tematy - Postępowanie spadkowe, Nabycie spadku

Rozbieżne postanowienia spadkowe uniemożliwiają spadkobiercom podjęcie działań takich jak podział majątku czy sprzedaż. Jakie zmiany proponuje resort sprawiedliwości?

Krajowa Informacja Skarbowa w swojej interpretacji wyjaśniła, że pasierbica jest uprawniona do skorzystania ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, w związku z nabyciem spadku po ojczymie.

W odstępie kilkunastu lat ten sam sąd wydał dwa prawomocne postanowienia o nabyciu spadku po tej samej osobie. Odmiennie uregulował jednak kwestie dziedziczenia. Pierwsze postanowienie stwierdziło nabycie spadku w całości przez żonę spadkodawcy na podstawie testamentu, drugie zaś – nabycie spadku z mocy ustawy przez syna, córkę i żonę zmarłego. Skargę nadzwyczajną w tej sprawie złożył Rzecznik Praw Obywatelskich.

Kogo sąd wezwie na rozprawę? Kto zostanie zawiadomiony o odrzuceniu spadku? Jakie nowe kompetencje uzyska sąd spadku? Oto kilka ważnych nowości w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku.

Nabycie spadku przez spadkobiercę następuje z chwilą otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy. W celu ustalenia, kto odziedziczył spadek konieczne jest jednak stwierdzenie nabycia spadku. W jaki sposób można stwierdzić nabycie spadku? Jakie wiążą się z tym koszty? Jaka jest procedura stwierdzenia nabycia spadku?

Skala problemu podwójnych postanowień spadkowych nie zmniejsza się – wynika ze spraw prowadzonych w Biurze RPO. Uniemożliwia to działania prawne spadkobierców wobec nieruchomości, jak wpis w księdze wieczystej, podział majątku, nie mówiąc o jego sprzedaży.

Przedmiotem dziedziczenia mogą być zarówno aktywa pieniężne jak i zobowiązania podatkowe.

Rząd prowadzi aktualnie prace nad ustawą, której przedmiotem będzie nowelizacja Kodeksu cywilnego. W tej chwili projekt jest na etapie opiniowania, a Ministerstwo Sprawiedliwości zamierza wdrożyć zmiany w życie jeszcze w 2022 roku. Tematem prac są przepisy dotyczące części IV Kodeksu, czyli normujące postępowanie spadkowe. Wyjaśniamy, co ulegnie zmianie w tym zakresie i czy w realny sposób przyczyni się to do usprawnienia postępowań spadkowych.

Projekt nowelizacji Kodeksu cywilnego przewiduje ważne zmiany w prawie spadkowym. Mają one przeciwdziałać niektórym przeszkodom, które występują w postępowaniach spadkowych.

Na problem kwestionowania przez organy podatkowe zgłoszenia nabycia praw majątkowych w innej formie niż na formularzu SD-Z2 zwracał uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich. Zdaniem Ministerstwa Finansów jest to niedopuszczalne.

Ważne zmiany w prawie spadkowym zawiera projekt przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Dotyczą one m.in. nowej przesłanki niegodności dziedziczenia.

Opłata od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku w 2021 r. nie uległa zmianie w porównaniu do roku ubiegłego. Ile zatem wynosi?

Jedną z możliwości odrzucenia spadku po osobie bliskiej w Polsce, gdy samemu mieszka się za granicą jest udanie się do konsula Rzeczypospolitej Polskiej we właściwym terytorialnie urzędzie i złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Jak wygląda odrzucenie spadku przed konsulem?

Zachowek jest bardzo złożoną instytucją prawa spadkowego. Przepisy go regulujące zawarte są w w kodeksie cywilnym w księdze czwartej dotyczącej spadków, są one dość jasne i klarowne, jednak tylko z pozoru. Prowadząc sprawę o zachowek adwokat musi być bardzo ostrożny i przewidzieć, a przede wszystkim sprawdzić wszystkie możliwe sytuacje prawne związane ze spadkiem m.in. możliwość wydziedziczenia jednego z uprawnionych do zachowku, odrzucenie spadku, niegodność dziedziczenia, rozwód, wcześniejsza darowizna itp. Każda taka sprawa wymaga indywidualnego podejścia i dogłębnej analizy.

Sprawy spadkowe w związku ze swoją specyfiką są często bardzo trudne dla członków rodziny zmarłego, nie tylko dlatego, że dotyczą zmarłej ukochanej osoby, a także dlatego, że często powodują konflikt wśród członków rodziny, którzy mają prawo do dziedziczenia, czy to na podstawie ustawy czy zgodnie z testamentem. Uregulowaniu tego prawa można dokonać przez notarialne poświadczenie dziedziczenia lub przez stwierdzenie nabycia spadku.

Ważne zmiany dotyczące opłat w sprawach cywilnych m.in. spadkowych i rodzinnych przewiduje uchwalona w lipcu 2019 r. nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Wiele stawek opłat ulegnie podwyższeniu.

Sąd Najwyższy rozpatrzył pierwszą skargę nadzwyczajną. Wyrok uchylił orzeczenie spadkowe, wydane przez jeden z sądów rejonowych w 2000 r.

Spadkobierca, wedle własnej woli, może spadek przyjąć bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też ten spadek odrzucić. Na złożenie stosownego oświadczenia spadkobierca ma 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swego powołania.

Nic nie jest wieczne, również sądowe postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, które w pewnych okolicznościach może zostać zmienione przez sąd. Aby jednak doszło do zmiany postanowienia, musi zaistnieć uzasadnione przypuszczenie, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony.

Czy można kwestionować testament w postępowaniu o stwierdzeniu nabycia spadku, czy trzeba odrębnego postępowania w tym celu i zawieszenia postępowania o stwierdzeniu nabycia spadku? Wyjaśnia radca prawny Paulina Piekarska.

W sytuacji, w której zachodzi podejrzenie, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony, sąd na wniosek może zmienić postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Poniżej znajduje się wzór wniosku o zmianę takiego postanowienia.

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku ma na celu rozwianie wątpliwości co do statusu spadku i osób uczestniczących w tym postępowaniu. Prawo do złożenia wniosku do sądu o wszczęcie postępowania ma każda osoba mająca interes prawny w stwierdzeniu nabycia spadku. Jak powinien wyglądać taki wniosek?

Spadkobiercy dziedziczą cały majątek po spadkodawcy, w tym konieczność spłaty zaległych rat alimentów. Jeżeli zaległości były wyższe, niż 500 zł, które regulował Fundusz Alimentacyjny, to różnica między zasądzonym świadczeniem, a wypłacanym, wchodzi w skład spadku jako dług. Istnieje jednak pewien sposób na to by uniknąć tego zobowiązania - jak to zrobić?

Spadek to ogół praw i obowiązków majątkowych zmarłego przechodzących na spadkobierców z chwilą śmierci spadkodawcy. Przedstawiamy najważniejsze informacje odnośnie dziedziczenia.

Zapis może być poczyniony również na rzecz spadkobiercy ustawowego lub testamentowego bez obowiązku zaliczenia go na poczet udziału w spadku – wtedy mamy do czynienia z testamentowym zapisem naddziałowym. Od tego rodzaju zapisu naddziałowego trzeba odróżnić ustawowy zapis naddziałowy, który stanowi specjalne uprawnienie małżonka spadkodawcy.

Spadkodawca w testamencie dokonuje rozporządzeń swoim majątkiem na czas po swojej śmierci. Oprócz powołania spadkobiercy testament może zawierać szczegółowe rozporządzenia co do poszczególnych składników majątku w postaci zapisu zwykłego i zapisu windykacyjnego. Czym się różnią te dwa rozporządzenia i którym lepiej się posłużyć?

Dziedziczenie z testamentu ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. Jednakże w sytuacji gdy spadkodawca nie powołał w testamencie spadkobiercy albo gdy żadna z osób nie chce lub nie może dziedziczyć, dochodzi do dziedziczenia ustawowego. Kto dziedziczy na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym, w jakiej kolejności i jaka część komu się należy?

W pierwszej kolejności roszczenie o zachowek powinniśmy kierować przeciwko spadkobiercom zmarłego. Co możemy zrobić w sytuacji, gdy od nich nie możemy otrzymać należnego nam zachowku?

Nowelizacja prawa spadkowego weszła w życie w niedzielę. Wprowadza zasadę dziedziczenia długów tylko do wysokości odziedziczonego majątku. Przyczynia się również do większej ochrony spadkobierców.

Z momentem śmierci prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą na spadkobierców. Spadek można przyjąć na trzy sposoby: bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), z ograniczeniem odpowiedzialności (z tzw. dobrodziejstwem inwentarza) lub odrzucić.

Ulga mieszkaniowa na gruncie znowelizowanej 27 grudnia 2013 roku ustawy o podatku od spadków i darowizn rozumiana jest jako konstrukcja umożliwiająca uniknięcie zapłaty podatku od nabytej nieodpłatnie nieruchomości. Kto i na jakich warunkach może skorzystać z ulgi mieszkaniowej?

W sytuacji, gdy długi spadkowe są znaczne i mogą przewyższyć wartość spadku, należy rozważyć odrzucenie spadku, ewentualnie przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W sytuacji gdy decydujemy się na odrzucenie spadku, pamiętajmy o swoich dzieciach. Jak wygląda procedura odrzucenia spadku?

Testament ustny to szczególna forma sporządzenia ostatniej woli. Dotyczy osób, wobec których zachodzi obawa rychłej śmierci. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego zapowiada reformę prawa spadkowego w zakresie testamentu ustnego oraz prawa do zachowku.

Oświadczenie o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku jest bezwarunkowe, bezterminowe i nieodwołalne. Jeżeli będzie dotknięte wadami oświadczenia woli, może być objęte bezwzględną nieważnością. W jaki sposób złożyć ważne oświadczenie?

Testament jest wyrazem swobody w decydowaniu o tym, komu chce się przekazać majątek. Testament może być w każdej chwili odwołany przez spadkodawcę, w całości lub częściowo. Bliscy spadkodawcy mogą uniknąć zapłacenia podatku od nabycia spadku. Spadek z długami można odrzucić, ale nie w każdym wypadku jest to możliwe. Kwestie te wyjaśnione zostały poniżej.

Osobom, które byłyby powołane do spadku w drodze ustawy należy się zachowek. Uprawnieni stale niezdolni do pracy bądź małoletni mają prawo do wyższego zachowku w wysokości dwóch trzecich wartości udziału spadkowego, który by im przypadał w drodze dziedziczenia ustawowego.

W sprawach z zakresu prawa spadkowego ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych przewiduje konieczność ponoszenia opłat stałych od dokonania poszczególnych czynności procesowych. Jaka jest wysokość opłat?

Testament notarialny jest jedną z najbezpieczniejszych form testamentów zwykłych, który jest traktowany jako dokument urzędowy i musi spełniać określone wymagania ustawowe. W jaki sposób można zatem unieważnić testament notarialny?

Europejskie Poświadczenie Spadkowe ma ułatwić wykazywanie praw do spadku we wszystkich państwach członkowskich Unii.

W dniu 28 stycznia 2009 r. Sąd Najwyższy (dalej „SN”) wydał postanowienie, w którym stwierdził, że strona dochodząca wydania nieruchomości, zobowiązana przez sąd do przedłożenia - pod rygorem zawieszenia postępowania - postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym współmałżonku pozwanego, ma interes we wszczęciu postępowania o stwierdzenie nabycia spadku (sygn. akt IV CSK 361/08, dalej „Postanowienie”).

Gdy oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, możliwe jest uchylenie się od jego skutków prawnych. Dotyczy to również osób, które nie złożyły w terminie wymaganego oświadczenia.

Jakie są warunki dziedziczenia dzieci poczętych lecz jeszcze nie narodzonych? Czy dziecko poczęte dziedziczy długi spadkodawcy?

Po śmierci spadkodawcy należy doprowadzić do nabycia spadku przez spadkobierców zmarłego. Jednym ze sposobów na dokonanie tego jest złożenie wniosku do sądu o stwierdzenie nabycia spadku. Do jakiego sądu należy wnieść taki wniosek?

Wniosek o stwierdzenie nabycia podlega określonej opłacie sądowej. Uczestnikami postępowania sądowego w sprawie stwierdzenia nabycia spadku nie tylko spadkobiercy, ale także każda inna osoba, które prawa będzie dotyczył wynik postępowania.

Orzeczenie stwierdzające nabycie spadku służy głównie legitymizacji stanu majątkowego, jaki powstał w wyniki otwarcia spadku. Z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku można udać się do sądu spadku.

W jaki sposób przeprowadzić postępowanie spadkowe? Jak napisać wniosek o stwierdzenie nabycia spadku? Kiedy przyjąć, a kiedy odrzucić spadek? Odpowiedzi w naszym krótkim poradniku.

Jaki rodzaj testamentu wybrać, jak wykorzystać polecenie, zapis i podstawienie oraz jak go skutecznie odwołać.

Nabycie spadku możemy poświadczyć w sądzie lub u notariusza. Należy pamiętać, że nie zawsze sprawy spadkowe załatwimy w kancelarii notarialnej. Podpowiadamy kiedy zdecydować się na notarialne poświadczenie dziedziczenia, a kiedy konieczne będzie postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.

Spadkobiercy mogą potwierdzić swoje prawa do spadku w sądzie (prawomocnym postanowieniem sądu stwierdzającym nabycie spadku) lub u notariusza (zarejestrowanym akt poświadczenia dziedziczenia). Są jednak pewne sytuacje, kiedy notariusz nie sporządzi tego aktu. Jakie to sytuacje?

Postępowanie spadkowe, Nabycie spadku

MS przygotowuje zmiany w postępowaniu spadkowym. Mają zapobiegać rozbieżnym decyzjom sądów

Czy pasierbica ma prawo do zwolnienia z podatku od spadku po ojczymie?

Jeden spadkodawca, ale dwie odmienne decyzje sądu. RPO składa skargę nadzwyczajną

Postępowanie spadkowe ma być szybsze. Co się zmieni i od kiedy?

Stwierdzenie nabycia spadku w 2023

RPO interweniuje w sprawie podwójnych postanowień spadkowych

Podatki w prawie spadkowym

Postępowanie spadkowe – zmiany Kodeksu cywilnego w 2022 roku

Prawo spadkowe do zmiany, czyli zapowiadana nowelizacja KC

Zgłoszenie nabycia spadku nie tylko na formularzu SD-Z2?

Prawo spadkowe - planowane zmiany

Opłata od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku w 2021 r.

Odrzucenie spadku przed konsulem - jak i kiedy?

Zachowek - czym jest, kiedy i komu przysługuje i jak go obliczyć?

Stwierdzenie nabycia spadku a dział spadku

Opłaty w sprawach rodzinnych i spadkowych 2019 – ważne zmiany

Pierwsza skarga nadzwyczajna w SN zakończona uchyleniem orzeczenia spadkowego

Oświadczenie o przyjęciu spadku z mocy ustawy 2019 – WZÓR

Jak zmienić postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku?

Jak podważyć testament?

Wniosek o zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku – WZÓR

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku z testamentu 2018/2019 – WZÓR

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku z ustawy 2018/2019 – WZÓR

Spadkodawca zalegał z alimentami? Możesz odziedziczyć spory dług - jak tego uniknąć?

Spadek 2018 – wszystko co musisz wiedzieć

Czym jest zapis naddziałowy?

Zapis zwykły i zapis windykacyjny – czym się różnią?

Porządek dziedziczenia ustawowego - kto po kim dziedziczy i jaki udział?

Przeciwko komu kierować roszczenie o zachowek?

Zmiany w prawie spadkowym

Prawo spadkowe - praktyczne uwagi

Ulga mieszkaniowa

Odrzucenie spadku w polskim prawie

Testament ustny – zmiany w prawie spadkowym

Kiedy oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku jest nieważne?

Odrzucenie obciążonego długami spadku

Kto ma prawo do wyższego zachowku?

Opłaty stałe w sprawach spadkowych

Unieważnienie testamentu notarialnego

Poświadczenia spadkowego dokonamy w całej Europie

Kto ma interes w stwierdzeniu nabycia spadku?

Zmiana oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku

Jak dziedziczy dziecko nienarodzone?

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku – do jakiego wnieść sądu?

Sądowe stwierdzenie nabycia spadku – cz. 2

Sądowe stwierdzenie nabycia spadku

Postępowanie spadkowe - vademecum

Testament - vademecum

Nabycie spadku krok po kroku

Notarialne poświadczenie dziedziczenia a data śmierci spadkodawcy