REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czym jest zapis naddziałowy?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Bartłomiej Ceglarski
Bartłomiej Ceglarski
Czym jest zapis naddziałowy?/ fot. Fotolia
Czym jest zapis naddziałowy?/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zapis może być poczyniony również na rzecz spadkobiercy ustawowego lub testamentowego bez obowiązku zaliczenia go na poczet udziału w spadku – wtedy mamy do czynienia z testamentowym zapisem naddziałowym. Od tego rodzaju zapisu naddziałowego trzeba odróżnić ustawowy zapis naddziałowy, który stanowi specjalne uprawnienie małżonka spadkodawcy. 

Spadkodawca może w testamencie (tylko) poprzez odpowiednie rozporządzenie zobowiązać spadkobiercę testamentowego lub ustawowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz innej, oznaczonej przez spadkodawcę osoby (zapisobierca). Zapis stanowi więc możliwość rozdysponowania poszczególnych składników majątków przez spadkobiercę ponieważ przedmiotem zapisu mogą być dowolne przedmioty i prawa majątkowe.

REKLAMA

Polecamy : Poradnik Gazety Prawnej 9/18 Firma w spadku – zarząd sukcesyjny

Testamentowy zapis naddziałowy

REKLAMA

Zapis może zostać poczyniony na rzecz konkretnie oznaczonej osoby. Warto przy tym zaznaczyć, że zapisobiercą nie może być każdy, bowiem przy ocenie zdolności do zapisobrania uwzględnia się te same kryteria co w przypadku oceny zdolności do dziedziczenia. Zapisobiercą może być osoba fizyczna, o ile żyje w chwili otwarcia spadku (tj. chwili śmierci spadkodawcy), a także osoba prawna, o ile istnieje w chwili otwarcia spadku.

Z powyższego wynika, że zapis może być ustanowiony np. na rzecz członków rodziny, przyjaciół, fundacji charytatywnej itd. Zapis może być również ustanowiony na rzecz spadkobiercy testamentowego lub ustawowego  bez obowiązku zaliczenia go na poczet udziału w spadku– wtedy mamy do czynienia z tzw. testamentowym zapisem naddziałowym.

Jeżeli jedynym spadkobiercą zostanie osoba, na rzecz której spadkodawca ustanowił zapis naddziałowy, zapis ten wygaśnie ze względu na połączenie uprawnienia i obowiązku w jednej osobie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustawowy zapis naddziałowy

Ustawowy zapis naddziałowy różni się od swojego testamentowego odpowiednika przede wszystkim tym, że służy on zabezpieczeniu interesów przede wszystkim małżonka spadkodawcy. Ustawowy zapis naddziałowy został uregulowany w art. 939 Kodeksu cywilnego.  Przepis ten stanowi:

Art. 939. § 1. Małżonek dziedziczący z ustawy w zbiegu z innymi spadkobiercami, wyjąwszy zstępnych spadkodawcy, którzy mieszkali z nim razem w chwili jego śmierci, może żądać ze spadku ponad swój udział spadkowy przedmiotów urządzenia domowego, z których za życia spadkodawcy korzystał wspólnie z nim lub wyłącznie sam. Do roszczeń małżonka z tego tytułu stosuje się odpowiednio przepisy o zapisie zwykłym.

§ 2. Uprawnienie powyższe nie przysługuje małżonkowi, jeżeli wspólne pożycie małżonków ustało za życia spadkodawcy.

REKLAMA

Małżonek może żądać ponad swój udział spadkowy przedmiotów urządzenia domowego z których za życia spadkodawcy korzystał wspólnie z nim lub wyłącznie sam. Wynika z tego, że przedmioty te nie mogą należeć się małżonkowi z tytułu jego udziału w spadku uzyskanego w drodze dziedziczenia ustawowego.

 Małżonek uzyskuje roszczenie skierowane do spadkobierców w zbiegu, z którymi dziedziczy. Aby jednak zaistniała możliwość wysunięcia wskazanego roszczenia muszą wystąpić następujące przesłanki:

  1. w chwili otwarcia spadku musiał istnieć związek małżeński – nie tylko formalnie, ale i faktycznie tzn. między małżonkami nie mogło dojść do rozpadu wspólnego pożycia małżonków. Oznacza to, że faktyczna separacja uniemożliwia wysunięcie roszczenia.
  2. małżonek dziedziczy w zbiegu z innymi spadkobiercami, którzy jednak nie są zstępnymi spadkodawcy, którzy zamieszkiwali z nim w chwili śmierci (a więc dziedziczy wespół z rodzicami spadkodawcy, rodzeństwem lub zstępnymi rodzeństwa).

Z ustawowego zapisu naddziałowego nie mogą korzystać małżonek:

  • uznany za niegodnego;
  • wyłączony od dziedziczenia na podstawie art. 940 k.c.;
  • wyłączony od dziedziczenia ustawowego (np. na skutek orzeczenia prawomocnej separacji);
  • który ma jedynie roszczenie o zachowek.

Możliwość wysunięcia roszczenia jest wyłączona także w przypadku gdy małżonek dziedziczy na podstawie ustawy w zbiegu z zstępnymi spadkodawcy, którzy mieszkali razem z nim w chwili jego śmierci.

Opracowano na podstawie:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe uprawnienia PIP i wyższe kary dla firm od 2026 r. Czy dojdzie do masowej zamiany śmieciówek w umowy o pracę? Szef PIP: uszczęśliwianie etatami na siłę się nie sprawdza

Nie będziemy masowo zmieniać umów cywilnoprawnych na etaty, a jedynie działać w przypadkach niebudzących wątpliwości – powiedział PAP szef Państwowej Inspekcji Pracy, główny inspektor pracy Marcin Stanecki. Zaznaczył, że w planowanych zmianach nie chodzi o „uszczęśliwianie etatami na siłę”, tylko o reagowanie na skargi.

Do odbiorców gazu masowo trafiają listy. Chodzi o pieniądze. Kwoty zaczynają się od 1 tysiąca, a dochodzą do kilkunastu tysięcy

Choć większość z nas od miesięcy żyje tematem cen energii, to dla wielu osób równie istotne są ceny gazu. A te właśnie się zmieniły. Różnica obejmie rocznie kwoty od tysiąca, nawet do kilkunastu tysięcy.

Renta wdowia 2025. ZUS wypłaca świadczenia w zbiegu [Ważne terminy]

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca już wdowie renty. Jak informuje ZUS, dzięki rencie wdowiej świadczeniobiorcy zyskają średnio 359,82 zł. Dlaczego ważne jest szybkie złożenie wniosku?

Milion wniosków o rentę wdowią. ZUS: tym osobom świadczenia nie przyznamy

REKLAMA

Dodatek pielęgnacyjny przed ukończeniem 75 lat. Ważny warunek i przykład z sądu

Po ukończeniu 75 lat Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyzna emerytowi dodatek z urzędu. Inaczej jest jednak w przypadku młodszych osób, które muszą spełnić dodatkowe warunki.

W lipcu 2025 roku już 900 plus na dentystę. Dla każdego, kto opłaca składkę zdrowotną. Ale czy wiesz, jak skorzystać?

Na początku 2025 roku pisaliśmy o tym, że każdy, kto opłaca składkę zdrowotną, może liczyć na 600 plus na dentystę. Co się w tym zakresie zmieniło? Głównie kwoty. Inflacja hamuje, ceny rosną, a pacjenci mają już 900 plus na dentystę.

Od 1 lipca 2025 r. dla osób z niepełnosprawnościami i seniorów łatwiej o sanatorium. Rozporządzenie w mocy [NOWY WNIOSEK]

Zmieniły się zasady wystawiania skierowania na leczenie uzdrowiskowe / rehabilitację uzdrowiskową - jest nowy wzór wniosku. Według nowych zasad i przepisów rozporządzenia, które już obowiązują, także lista lekarzy, którzy mogą kierować na leczenie jest rozbudowana. Oznacza to tyle, że osoby z niepełnosprawnościami i seniorzy, którzy leczą się u lekarzy z zakresu tych specjalności będą mieli uproszczone możliwości dostania się na leczenie uzdrowiskowe. Co jeszcze się zmienia i skąd wynikają te zmiany?

Mieszkanie Plus dla 9,9 mln seniorów - nowy rządowy program bez kryterium dochodowego oraz bez zmian w prawie dziedziczenia. Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać lokal mieszkalny?

Rząd przygotowuje nowe rozwiązanie mieszkaniowe dla 9,9 mln seniorów – tzw. najem senioralny. Dzięki niemu starsze osoby, nawet te posiadają już własne mieszkanie, będą mogły zamieszkać w lokalu gminnym dostosowanym do ich potrzeb - bez żadnych barier oraz bez konieczności spełniania kryterium dochodowego. Celem projektu jest zapewnienie seniorom większej niezależności i poprawa warunków życia bez konieczności przeprowadzki do domu opieki.

REKLAMA

Ponad 500 zł dodatkowo za staż, co miesiąc. Jest ustawa, wypłaty w III kwartale 2025 r. [dla kogo, przez ile?]

Od 1 czerwca 2025 r. zaczęła obowiązywać ustawa z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. 2025 poz. 620). Regulacja wprowadza szereg uprawnień dla pracowników, osób bezrobotnych, pracodawców, urzędów pracy oraz osób z niepełnosprawnościami. Nowa ustawa daje możliwość otrzymania ponad 500 zł za staż. Poniżej szczegóły, bo trzeba wiedzieć, że regulacja nie jest skierowana dla tak wielu, jakby się mogło wydawać i na tak długo, jakby chciano.

Obowiązkowe windy w każdym budynku mieszkalnym, który ma co najmniej dwie kondygnacje. To tylko jedna ze zmian, która nas czeka

Ministerstwo Rozwoju i Technologii opublikowało projekt zmian w przepisach technicznych dotyczących budynków. Chodzi o to, by były one lepiej dopasowane do dzisiejszych potrzeb – zarówno jeśli chodzi o bezpieczeństwo, efektywność energetyczną, jak i dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. Trwają konsultacje publiczne, a dokument jest już dostępny na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

REKLAMA