Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przymus i bojaźń w sensie prawnym a psychicznym

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Przymus i bojaźń w sensie prawnym a psychicznym. / fot. Fotolia
Przymus i bojaźń w sensie prawnym a psychicznym. / fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przesłankami nieważności małżeństwa w świetle kościelnego procesu małżeńskiego są przymus i bojaźń przy jego zawieraniu. Oznacza to, że małżeństwo jest nieważne, jeżeli wystąpi któraś z przesłanek, nawet wywołana nieumyślnie.

W kan. 1103 KPK czytamy: nieważne jest małżeństwo zawarte pod przymusem lub pod wpływem ciężkiej bojaźni z zewnątrz, choćby nieumyślnie wywołanej, od której, ażeby się uwolnić, zmuszony jest ktoś wybrać małżeństwo.     

REKLAMA

Aby zrozumieć problem warto przez moment przeanalizować tę wadę zgody jako jedną z przyczyn nieważności zawartego małżeństwa. Z zacytowanego przepisu prawnego winno się zaakcentować szczególnie jedno ze słów - „z zewnątrz”. To przez nie prawodawca stanowi, iż źródło dla owego przymusu i bojaźni (można użyć zamiennie też słowa – lęku) winno lokować się na zewnątrz strony przymuszonej, działającej pod wpływem bojaźni. Oznacza to, że powinno umiejscawiać się w środowisku zewnętrznym, w którym też ona sama znajduje się. Pojawia się stąd od razu pytanie: co w sytuacji, gdy strona zawiera związek pod wpływem przymusu czy bojaźni, ale lokującego się w niej samej. Innymi słowy: co w sytuacji, gdy to strona sama stanowi bezpośrednie źródło swojego przymusu i bojaźni. W takiej sytuacji należałoby przeprowadzić proces z tytułu niezdolności natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich (kan. 1095 nr 3 KPK). Gdy nie jest się do końca pewnym siły owego przymusu i stąd pochodzącego lęku oraz gdy nie jest się pewnym, czy rzeczywiście źródło  umiejscowione jest nie na zewnątrz to można w powództwie wnosić o dwa tytuły na zasadzie alternatywy, odpowiednio je ukazując. Rozwianiu tego typu pytań ma służyć przecież proces małżeński, nota bene tego typu trudność może też wynikać z owego „nieumyślnego” nacisku: z jednej strony, mamy do czynienia z naciskiem na zawarcie związku, ale z drugiej strony to, że jest to przymus ukierunkowany na ten cel wynika z jego interpretacji przez stronę przymuszaną.  

Zobacz również: Dowody w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

REKLAMA

Z kolei dzięki środkom dowodowym sąd będzie mógł dojść do konkluzji, który z obu tytułów przeważył. Będzie się to wiązało w sposób nieunikniony ze zbadaniem psychicznej konstrukcji strony, nie tylko pod kątem jej tylko i wyłącznej uległości, ale i niezdolności psychicznej. Jak widać, to właśnie ten termin stanowi o zasadniczej różnicy pomiędzy przymusem, bojaźnią w znaczeniu kan. 1103 KPK a niezdolnością natury psychicznej, czyli stanowi o różnicy pomiędzy znaczeniem tej rzeczywistości na płaszczyźnie prawnej i medycznej.

Aby problematyka stała się jeszcze bardziej klarowana warto przytoczyć jeden z przykładów w postaci lęku występującego m. in. przy schizofrenii. Lęk powstaje tu w wewnątrz „organizmu”, on też może stanowić przyczynę dla podjęcia różnych działań osoby dotkniętej tą chorobą, jednak nie będzie to lęk w rozumieniu prawa kanonicznego, o którym w kanonie na temat przymusu i bojaźni.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak z powyższej krótkiej analizy widać, tytuł ten to nie tylko pytanie, z którym w jego kontekście można się często spotkać - o działaniu pod wpływem środowiska szerzej rozumianego, ale to rzeczywistość bardziej skomplikowana, do której niejednokrotnie winno podchodzić się dwutorowo.

Zobacz: Unieważnienie ślubu konkordatowego - jak i kiedy?

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Catfishing

    Na czym polega catfishing w Internecie? Jak go rozpoznać i w jaki sposób można się przed nim chronić?

    22 października sprawdzą, kto chodzi do kościoła

    Tradycyjnie raz w roku w kościele katolickim odbywa się liczenie wiernych. Podczas niedzielnych praktyk religijnych sprawdza się, ilu z zobowiązanych do uczestniczenia w mszy św. i przystępowania do komunii św. katolików jest obecnych. W tym roku odbędzie się to 22 października we wszystkich parafiach.

    Phishing

    Phishing to jedno z podstawowych pojęć związanych z cyberprzemocą. Na czym polega atak phishingowy? Jak się chronić przed tym zjawiskiem?

    Kradzież towaru w transporcie - kiedy to przewoźnik jest odpowiedzialny? To zależy

    Branża transportowa boryka się z problemem coraz częstszych kradzieży. Czy to przewoźnik ponosi odpowiedzialność za kradzież towaru? To zależy od okoliczności. Prawo transportowe rozstrzyga część sytuacji, w pozostałych przypadkach decyduje sąd. A decyzje te bywają dyskusyjne. 

    REKLAMA

    Rodzice nie są parą, nie chcą tworzyć rodziny, poznają się tylko w celu zostania rodzicami i wspólnego wychowywania dziecka

    Czy nastaje nowy model rodzicielstwa? W coparentingu rodzice nie chcą stworzyć rodziny, ani nie są parą, chcą tylko mieć wspólne dziecko. W Barcelonie za miesiąc urodzi się pierwsze dziecko w tym alternatywnym systemie rodzicielstwa. 

    103. rocznica bitwy niemeńskiej. Obchody w Warszawie
    Ponad 143 mln zł trafi do szkół

    Ponad 143 mln zł trafi do szkół samorządowych i niesamorządowych w latach 2023-2024 na realizację inwestycji infrastrukturalnych. Dofinansowanie otrzymają łącznie 242 projekty. Poznaliśmy wyniki rozstrzygnięcia w programie „Inwestycje w oświacie”.

    Ogródki działkowe w cenie. Czy na RODOS można mieszkać cały rok?

    Nawet 300 tys. zł trzeba zapłacić za ogródek działkowy z budynkiem w Poznaniu! I to mimo, że takiej działki nie można kupić, ale jedynie nabyć prawo do korzystania z niej. Nie można na niej także mieszkać przez cały rok! A o to często pytają notariusza zainteresowani kupnem takiej działki, a seniorzy o możliwość zapisania nieruchomości wnukom bądź przyjaciołom. 

    REKLAMA

    Jaka wysokość diet dla członków komisji wyborczych przy jednoczesnych wyborach i referendum?

    Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę na problem diet dla członków obwodowych komisji wyborczych. Jak wskazuje, podczas wyborów parlamentarnych oraz referendum ogólnokrajowego będą one takie, jak podczas wyborów do Sejmu i Senatu RP, Prezydenta RP oraz do Parlamentu Europejskiego. „Przy jednoczesnych wyborach i referendum członkowie obwodowych komisji wyborczych nie będą mieli jednak tożsamych zadań i nie będą wykonywać tożsamej pracy, jak przy samych wyborach - podkreśla RPO.

    Inflacja w II połowie 2023 r. i kolejnych latach. Jaka?

    Zdaniem RPP inflacja w II połowie 2023 r. oraz w kolejnych latach będzie się nadal obniżać. Sprawdź szczegóły!

    REKLAMA