NSA: Po przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego (3287 zł) osoba niepełnosprawna (stopień umiarkowany) wybierze wyższe świadczenie

Stan faktyczny i prawny mamy taki:

1) Matka pobiera zasiłek stały z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

2) Matka składa wniosek o świadczenie pielęgnacyjne (w 2025 r. kwota świadczenia 3287 zł - każdy miesiąc). Matka opiekuje się córką (stopień znaczny niepełnosprawności, niezdolna do samodzielnej egzystencji, osoba leżąca (z trudne samodzielnie porusza się po mieszkaniu z pomocą matki.

3) MOPS odmawia świadczenia pielęgnacyjnego przez zasiłek stały - wydany jest w związku z niezdolnością do pracy matki. MOPS wyciąga wniosek: "Matka nie udowodniła, że mając zasiłek stały (orzeczenie o niepełnosprawności stopień umiarkowany), to zrezygnowała z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej dopiero ze względu na opiekę nad córką legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności." MOPS twierdzi więc, że matka zrezygnowała z pracy przez zasiłek stały, a nie dla opieki nad niepełnosprawną córką

5) NSA: Przepisy nie pozwalają MOPS zajmować się zasiłkiem stałym w trakcie procedury przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego:

MOPS powinien uwzględnić zapisy z orzeczenia o niepełnosprawności (stopień umiarkowany) matki jako osoby niepełnosprawnej

Z orzeczenia tego wynikało, że:

1) matka ma umiarkowany stopień niepełnosprawności (orzeczenie zostało wydane na stałe).

2) matka może być zatrudniona w warunkach chronionych.

Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

Zasiłek stały albo świadczenie pielęgnacyjne - trzeba wybrać jedno

W uzasadnieniu wyroku NSA czytamy:

"(...) w sytuacji gdy postępowanie z wniosku o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego wykaże, że zachodzą przesłanki umożliwiające jego uwzględnienie i jedyną przeszkodą pozostanie pobieranie zasiłku stałego, obowiązkiem organu będzie poinformowanie skarżącej o możliwości dokonania wyboru jednego z tych świadczeń przez rezygnację z pobierania świadczenia niższego. Wybór ten może zrealizować przez złożenie do organu wniosku o rezygnację z zasiłku stałego. Konieczna jest bowiem taka organizacja działań organu, aby nie pozostawić osoby uprawnionej bez należnego jej świadczenia nawet przez krótki czas (por. wyrok NSA z dnia 12 września 2024 r. sygn. akt 2354/23"

Dane wyroku NSA o zasiłku stałym i świadczeniu pielęgnacyjnym

sygn. akt I OSK 677/24 - Wyrok NSA z 25 marca 2025 r. link prowadzący do uzasadnienia wyroku.

Zasiłek stały - dane z gov.pl

Zasiłek stały przysługuje:

• pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
• pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Zasiłek stały ustala się w wysokości:

1) w przypadku osoby samotnie gospodarującej - różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku od dnia 1 stycznia 2025 r. nie może być wyższa niż 1 229 zł miesięcznie.

2) w przypadku osoby w rodzinie - różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.

Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 100 zł miesięcznie.

Stare świadczenie pielęgnacyjne - dane z gov.pl

Obowiązuje tu zasada praw nabytych według poniższego przykładu