Jak zrekompensować pracownikowi pracę nadliczbową, jeżeli czas wolny został oddany tylko za część godzin nadliczbowych

Oddając pracownikowi 10 godzin wolnego w okresie rozliczeniowym zrekompensowali Państwo w peł­nym zakresie dodatek jedynie za 6 godzin pracy nadliczbowej (6 x 1,5 = 9). Zatem za pozostałe godziny nadliczbowe muszą Państwo wypłacić pracownikowi 50% lub 100% dodatku do wynagrodzenia, w zależ­ności od tego, które godziny nadliczbowe pozostały do zrekompensowania.

Pracę w godzinach nadliczbowych pracodawca jest zobowiązany zrekompensować pracownikowi czasem wolnym lub odpowiednim wynagrodzeniem. Udzielenie czasu wolnego zwalnia pracodawcę jedynie z obowiązku wypłaty pracownikowi 50% lub 100% dodatku za pracę w godzinach nadliczbo­wych (art. 151² § 3 Kodeksu pracy). Normalne wynagrodzenie z tytułu tej pracy nadal jest pracownikowi należne.

Udzielenie czasu wolnego może nastąpić na wniosek pracownika lub bez takiego wniosku. W przy­padku gdy pracownik występuje z wnioskiem o wolne za pracę nadliczbową pracodawca może mu (nie ma obowiązku) go udzielić w tym samym wymiarze godzin, co przepracowane przez pracownika godziny nadliczbowe (art. 151² § 1 Kodeksu pracy). W zależności od woli pracodawcy i pracownika wolne z tego tytułu może być pracownikowi udzielone albo w tym samym, albo w innym okresie rozliczeniowym.

Zobacz serwis: Czas pracy

Sytuacja zmienia się, gdy pracodawca sam (bez wniosku pracownika) decyduje o udzieleniu mu cza­su wolnego w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych. Wówczas pracodawca jest zobowiązany udzielić pracownikowi wolnego w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nad­liczbowych (za 1 godzinę nadliczbową 1,5 godziny wolnego), a ponadto musi to uczynić do końca tego samego okresu rozliczeniowego, w którym wystąpiły godziny nadliczbowe (art. 151² § 2 Kodeksu pracy). W przypadku gdy pracodawca nie zdąży z udzieleniem pracownikowi czasu wolnego za pracę nadliczbo­wą, za pozostałe niezrekompensowane godziny musi wypłacić pracownikowi stosowny dodatek. Może tego uniknąć, jeżeli pracownik złoży wniosek przed zakończeniem okresu rozliczeniowego o udzielenie mu za pozostałe godziny nadliczbowe czasu wolnego w kolejnym okresie rozliczeniowym.

Wniosek pracownika o udzielnie czasu wolnego w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych powo­duje konieczność rekompensaty wyłącznie w proporcji 1 do 1, mimo że za część godzin nadliczbowych udzielono wolnego w proporcji 1 do 1,5.

Nie ma natomiast podstaw do przyjmowania, że pracodawca z własnej inicjatywy zrekompensuje pra­cownikowi pracę nadliczbową wyłącznie w proporcji 1 do 1, a za pozostałe należne pracownikowi 0,5 go­dziny wolnego wypłaci wynagrodzenie lub udzieli wolnego w późniejszym terminie.