Jakie prawa ma pracownik

1. Prawa wynikające z głównych zasad prawa pracy :

• prawo do swobodnie wybranej prac (nikomu, z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie, nie można zabronić wykonywania zawodu),
• swoboda nawiązywania stosunków pracy (co oznacza, że każdy stosunek pracy wymaga złożenia zgodnych oświadczeń woli),
• prawo do poszanowania godności (pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika),
• zasada równości praw pracowniczych (każdy pracownik bez względu na płeć ma równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków),
• prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości,
• zakaz dyskryminacji (nie wolno dyskryminować pracowników ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nie określony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy),
• prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę,
• prawo do wypoczynku, (który zapewniają przepisy o czasie pracy, dniach wolnych od pracy oraz o urlopach wypoczynkowych),
• prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,
• obowiązek zaspokojenia (stosownie do możliwości finansowych i warunków pracodawcy )potrzeb bytowych, socjalnych i kulturalnych pracowników,
• obowiązek ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
• prawo do tworzenia organizacji(w celu reprezentacji i obrony swoich praw i interesów) i przystępowania do tych organizacji.

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.

2. Prawa wynikające z działu VIII Kp (uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem)

3. Prawa wynikające z działu II (bezpieczeństwo i higiena pracy) rozdziału 2 (prawa i obowiązki pracownika) Kp np.

• prawo powstrzymania się od wykonywania pracy (w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy, i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom),
• prawo oddalenia się z miejsca zagrożenia,
• prawo powstrzymania się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej (w przypadku, gdy stan psychofizyczny pracownika nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób).

4. Prawa wynikające z Konstytucji RP np.

• zasada równości,
• wolność zrzeszania się w związkach zawodowych, organizacjach społeczno-zawodowych rolników oraz w organizacjach pracodawców,
• wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy,
• prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21 poz. 94)
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r.