Najważniejsze zmiany dla pracownika w 2019 r.

1. Fundusz Podnoszenia Kompetencji i Kwalifikacji

Najważniejsze zmiany

To inicjatywa Konfederacji Lewiatan. Pracodawcy będą mieli możliwość pozostawienia na wyodrębnionym rachunku bankowym części składki z Funduszu Pracy. Te kwoty, uzupełnione środkami pracodawcy, będą przeznaczone wyłącznie na podnoszenie kwalifikacji pracowników zgodnie z potrzebami pracodawców. Środki FPKK będą mogły być kumulowane przez określony ustawowo okres, co umożliwi planowanie procesu nabywania kompetencji przez pracowników w perspektywie krótko i średnioterminowej. Zasadniczą zaletą nowego rozwiązania będzie przewidywalność i duża dostępność środków dla przedsiębiorców przy jednoczesnym ograniczeniu wymogów formalno – administracyjnych.

Ocena

Inicjatywa Konfederacji Lewiatan spotkała się z pozytywnym przyjęciem innych partnerów społecznych w ramach Rady Dialogu Społecznego. FPKK jest instrumentem niezbędnym dla wzmocnienia procesu dostosowywania kompetencji pracowników do zmieniających się wymogów rynku pracy wynikających m.in. z postępu technologicznego.

Skutki dla gospodarki  

Kto zyska? Gospodarka, bo lepiej wykształcone kadry spowodują większą konkurencyjność i innowacyjność polskich przedsiębiorstw. Wszyscy przedsiębiorcy, którzy będą mieli realną możliwość finansowania podnoszenia kompetencji pracowników z łatwo dostępnych i przewidywalnych środków oraz pracownicy dla których zwiększy się dostęp do różnych form kształcenia w ramach zakładu pracy.

Polecamy: Jak przygotować się do zmian 2019. Podatki, rachunkowość, prawo pracy i ZUS.

2. Nowa ustawa o rynku pracy

Najważniejsze zmiany

Projekt przedstawiony przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, trafił do konsultacji społecznych i RDS. Ale nieoczekiwanie został przez ministerstwo wycofany. Prawdopodobnie jednak prace nad nim zostaną wznowione. Nowa ustawa zawiera zmiany w oczekiwanym przez pracodawców kierunku dotyczące możliwości świadczenia legalnej pracy na terenie RP przez cudzoziemców oraz przewiduje wsparcie dla mikro i małych przedsiębiorców w rekrutacji pracowników (bon ofertowy). W znacznej części powtórzone są regulacje zawarte w obecnie obowiązującej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Ocena

Pozytywie oceniamy regulacje dotyczące cudzoziemców.

Projekt ustawy nie przynosi istotnych zmian w zakresie polityki rynku pracy. Brak nowych, adekwatnych do zmieniającego się rynku pracy uregulowań nie pozwala wykorzystać dobrej sytuacji na rynku pracy do wprowadzenia zmian służących przede wszystkim zwiększeniu wskaźników aktywności zawodowej i mechanizmów efektywnej aktywizacji osób bezrobotnych. Przepisy ustawy nie ograniczają swobody w wydatkowaniu środków Funduszu Pracy, pochodzących ze składek płaconych przez pracodawców na cele inne niż te wprost związane z aktywną polityką rynku pracy.

Skutki dla gospodarki

Kto skorzysta? Pracodawcy, jeśli zostaną wprowadzone zmiany w zakresie możliwości świadczenia pracy przez cudzoziemców, gdyż to rozwiązanie zwiększa podaż pracowników. Bon ofertowy, z uwagi na niską wartość i ograniczenia stosowania, nie będzie miał znaczącego wpływu na rozwiązanie problemów z trudnościami w rekrutacji pracowników, jakich doświadczają pracodawcy.

Kto straci? W sytuacji spowolnienia gospodarczego mogą stracić zarówno osoby bezrobotne, jak i pracodawcy korzystający ze środków Funduszu Pracy w ramach m.in. zatrudnienia subsydiowanego czy Krajowego Funduszu Szkoleniowego, gdyż obecna praktyka wpisywania w plan Funduszu Pracy wydatków niezwiązanych z realizacją celów dla których został utworzony może ograniczyć w przyszłości możliwość prowadzenia aktywnej polityki rynku pracy.

3. Skrócenie okresu przechowywania dokumentacji i e-akta

Najważniejsze zmiany

Od stycznia 2019 r. do Kodeksu pracy wchodzą zmiany dotyczące skrócenia okresu przechowywania dokumentacji pracowniczej z 50 do 10 lat oraz umożliwiające pracodawcom prowadzenie i przechowywanie dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy, a także akt osobowych pracownika w postaci elektronicznej.

Ocena

Inicjatywę dotyczącą skrócenia okresu przechowywania dokumentacji oraz umożliwienia przechowywania jej i prowadzenia w postaci elektronicznej oceniamy pozytywnie.

Niestety, w okresie przejściowym wprowadzane zmiany będą się wiązać ze zwiększonymi obciążeniami działów HR.

Skutki dla gospodarki

Zgodnie z wynikami badania „Pomiar obciążeń administracyjnych w przepisach prawa gospodarczego”, zleconego przez Ministerstwo Gospodarki w 2010 r., roczne koszty administracyjne z tytułu prowadzenia i przechowywania dokumentacji pracowniczej już wtedy wynosiły 117 mln zł, w tym 44 mln zł to obciążenia administracyjne – kwota dotyczyła populacji przedsiębiorców zatrudniających pracowników.

4. Zatrudnienie cudzoziemców

Najważniejsze wyzwania

Znaczenie cudzoziemców dla polskiego rynku pracy nie powinno budzić wątpliwości. Podstawowym zadaniem jest opracowanie polityki migracyjnej i usprawnienie realizacji procedur związanych z zatrudnianiem cudzoziemców. Pracodawcy od dawna postulują wprowadzenie zmian dotyczących zatrudniania cudzoziemców i przyjęcia strategii migracyjnej. Nowe inicjatywy są niezbędne mając na uwadze, iż rozwój przedsiębiorstw, gospodarki zależy od dostępności pracowników i istnieje konieczność uatrakcyjnienia naszego kraju jako miejsca docelowego wyboru przez osoby wykwalifikowane, szczególnie w kontekście działań innych państw.

Ocena

Pracodawcy negatywnie oceniają brak systemowych działań oraz wstrzymanie prac na projektem ustawy o rynku pracy, który m.in. zakładał wydłużenie okresu pracy wykonywanej bez zezwolenia na pracę na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy przez cudzoziemców z wybranych państw do 12 miesięcy w ciągu kolejnych 18 miesięcy, czy umożliwienie powierzenia pracy cudzoziemcowi na innym stanowisku, po spełnieniu określonych przesłanek.

Skutki dla gospodarki

Liczba cudzoziemców na polskim rynku pracy, szacowana jest na kilkaset tysięcy. Problemy pracodawców z pozyskaniem pracowników, wskazują, iż brak nowych rozwiązań ułatwiających pozyskiwanie i utrzymywanie pracowników z państw trzecich, oznacza zmniejszenie możliwości działań przedsiębiorców, podejmowania nowych inwestycji. Problemy mogą dotknąć szeregu branż, ale w szczególności tych newralgicznych dla gospodarki tj. transportu, budownictwa, produkcji czy handlu.

5. Ustawa o związkach zawodowych

Najważniejsze zmiany

Ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2019 r. Była rekordowo długo procedowana, od początku budząc liczne kontrowersje pracodawców. Mimo, że kluczową zmianą jest rozszerzenie zakresu prawa zrzeszania się w związki zawodowe, projekt zawiera cały szereg niekorzystnych regulacji, które są konsekwencją tych założeń.

Ustawa rozstrzygnęła, że prawo zrzeszania się i tworzenia związków zawodowych nie tylko przysługuje pracownikom, ale i innym osobom pozostającym w niepracowniczym stosunku zatrudnienia tj. zleceniobiorcom, samozatrudnionym, a nawet woluntariuszom. Konsekwentnie do prawa koalicji ustawodawca przyznał pozostałym zatrudnionym wszystkie prawa związkowe, w tym prawo do szczególnej ochrony, prawo do etatów związków. Poza tym poszerzono w ustawie zakres informacji ekonomiczno – finansowych, które pracodawca jest zobowiązany przedstawiać na wniosek związków zawodowych. Wśród niewielu korzystnych zmian wymienić można zakaz podwójnego członkostwa oraz mechanizm weryfikacji liczebności związku przez PIP.

Ocena

Projekt z perspektywy pracodawców oceniamy bardzo krytycznie, gdyż poza dwoma potrzebnymi zmianami zawiera cały szereg rozwiązań, które nie tylko generować będą dodatkowe koszty po stronie pracodawców. Zmiana utrudni także i tak niełatwy dialog na

poziomie zakładu pracy. Przyznanie członkom związku, którzy nie są pracownikami takich samych uprawnień prowadzić może do patologii, które utrudnią prowadzenie działalności gospodarczej. Dodatkowo nowa definicja związku oznacza pośrednie zmiany w liczeniu reprezentatywności związku na wszystkich poziomach, wpłynie też na liczenie reprezentatywności w RDS po stronie pracodawców.

Skutki dla gospodarki

Negatywne skutki dla przedsiębiorców są oczywistą konsekwencją wprowadzonych zmian, zwiększając koszty utrzymywania etatów związkowych i szczególnej ochrony. Zmiany czynią ustawę o związkach zawodowych jeszcze bardziej skomplikowaną i nieprzystającą do zasad gospodarki rynkowej.