REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo do prywatności pracownika obowiązuje także w pandemii

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
RK Legal
Od 18 lat wspieramy biznes naszych klientów
Prawo do prywatności pracownika obowiązuje także w pandemii
Prawo do prywatności pracownika obowiązuje także w pandemii

REKLAMA

REKLAMA

W ostatnich miesiącach trwa intensywna dyskusja dotycząca możliwości i zakresu przetwarzania poszerzonego zakresu danych pracowników i współpracowników, w związku z przeciwdziałaniem skutkom pandemii. Praktyczne aspekty tej kwestii są niezwykle istotne, dotyczą bowiem dopuszczalności skierowania pracownika na testy, żądania ujawnienia ich wyników czy informowania zespołu o stanie zdrowia konkretnego pracownika. Zastosowanie się do zbyt liberalnych interpretacji może narazić pracodawcę na liczne ryzyka.

Czy mogę poinformować zespół o zakażeniu konkretnej osoby?

Klienci coraz częściej zadają nam podobne pytania. Odpowiedź nie jest jednoznaczna nawet dla samych prawników specjalizujących się w ochronie danych osobowych. W internecie czy prasie dostępnych jest szereg publikacji, z których płyną sprzeczne wytyczne dla pracodawców. Największe kontrowersje budzi to, czy mogą oni poinformować cały zespół lub jego część o pozytywnym wyniku testu konkretnego pracownika w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się zakażeń.

Bezsprzeczne jest to, że informacje o stanie zdrowia pracownika stanowią szczególną kategorią danych osobowych w rozumieniu art. 9 RODO (tzw. „dane wrażliwe”). Dane te objęte są szczególną ochroną i specjalnymi przesłankami legalizującymi ich przetwarzanie. Jedną z nich (art. 9 ust. 2 lit. i RODO) jest sytuacja, w której przetwarzanie danych osobowych jest niezbędne ze względów związanych z interesem publicznym w dziedzinie zdrowia publicznego, takich jak ochrona przed poważnymi transgranicznymi zagrożeniami zdrowotnymi.

Warunkiem powołania się jednak na tę przesłankę jest to, aby konkretne przepisy krajowe zapewniały odpowiednie, konkretne środki ochrony praw i wolności osób, których dane dotyczą, w szczególności tajemnicę zawodową. Pracodawca musi ponadto przestrzegać zasady minimalizacji danych (art. 5 ust. 1 lit. c RODO) – czyli przetwarzać dane w minimalnym możliwym zakresie, niezbędnym do osiągnięcia założonych celów.

REKLAMA

Pandemia nie wyłącza prawa do prywatności

W tym kontekście, pojawiające się liberalne wytyczne, wskazujące na bezwarunkową i szeroką możliwość podania do wiadomość pozostałych pracowników informacji o zakażeniu konkretnej osoby wydają się zbyt daleko idące. Upublicznienie takiej informacji może spowodować stygmatyzowanie pracownika i w dużym stopniu narazić na uszczerbek jego prawa i wolności. Pracodawcę może zaś narazić na ryzyka związane z odpowiedzialnością wynikającą nie tylko z RODO, ale także Kodeksu pracy.

W praktyce bowiem, w konkretnych okolicznościach i specyfice firmy, osiągnięcie celu jakim jest ograniczenie rozprzestrzeniania się zakażeń może być osiągnięte bez publikacji danych konkretnego pracownika. Tak może być w szczególności w przypadku, gdy znacząca część pracowników pracuje zdalnie, gdy w firmie obowiązuje praca zmianowa, czy w inny sposób można określić precyzyjny krąg osób, które powinny być wyłączone z kontaktu z resztą zespołu. Informacja o zakażeniu konkretnej osoby nie musi więc wyjść poza niewielki krąg osób zarządzających firmą i odpowiedzialnych za obszar kadrowy.

Należy mieć tu na uwadze wytyczne Europejskiej Rady Ochrony Danych. Wskazała ona, że gdy konieczne jest ujawnienie nazwiska pracownika, który zarażony jest wirusem (np. w kontekście profilaktyki) pracownicy, których sprawa dotyczy, powinni zostać poinformowani z wyprzedzeniem, a ich godność i uczciwość powinny być chronione. Co więcej, dopuszczalność takiego upublicznienia zawsze musi wynikać wprost z przepisów prawa krajowego.

W Polsce dotychczasowa legislacja nie przesądza wprost dopuszczalności takiego upublicznienia danych o zakażeniu konkretnego pracownika. Interpretacje istniejących przepisów wydawane przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych w większości uzależniają jednak dopuszczalność działań pracodawców obejmujących przetwarzanie dodatkowych danych o stanie zdrowia pracowników (w tym testowania i żądania ujawnienia wyników testów) od decyzji wydawanych w konkretnej sprawie przez Głównego Inspektora Sanitarnego. Samodzielne działania pracodawców są w tym zakresie wykluczone.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Konkretne doświadczenia, jakie obserwujemy w RK RODO wskazują, że możliwości w poszczególnych firmach jest wiele. Pracodawca każdorazowo jest jednak zobowiązany do przeprowadzenia wnikliwej analizy konkretnej sytuacji. Jeżeli prowadzi ona do decyzji o upublicznieniu danych konkretnych pracowników, zgodnie z zasadą rozliczalności (art. 5 ust. 2 RODO) analiza powinna zostać udokumentowana, a upublicznienie poprzedzone przekazaniem pracownikom stosownych klauzul informacyjnych (art. 13-15 RODO). Osiągnięcie kompromisu między ochroną prywatności a przeciwdziałaniem jest możliwe, ale wymaga racjonalnej i przemyślanej decyzji, podjętej z poszanowaniem praw i godności pracownika.

Nowe zagrożenia i stare obowiązki

Obecna sytuacja epidemiologiczna w kraju wskazuje, że jeszcze przez dłuższy czas wiele firm będzie zmuszonych do pracy zdalnej oraz tworzenia nowych kanałów komunikacji i kontaktu z klientem. Wszystko to rodzi nowe ryzyka dla systemu ochrony danych osobowych. Nowe rozwiązania powinny gwarantować nie tylko odpowiednie zabezpieczenia danych, w szczególności przetwarzanych w systemach teleinformatycznych. Powinny także m.in. uwzględniać zasady ochrony danych domyślnej i w fazie projektowania (art. 25 RODO) oraz analizę ryzyk w kierunku potencjalnej konieczności przeprowadzenia oceny skutków dla ochrony danych (art. 35 RODO).

Pracodawca nie powinien także zapominać o „starych” obowiązkach związanych z ochroną danych. W tym kontekście pomocne będą cykliczne audyty zgodności procesów przetwarzania z przepisami prawa i wewnętrznymi procedurami czy aktualizacja wymaganych przepisami rejestrów i ewidencji. Niezwykle istotne są regularne szkolenia dla pracowników, obejmujące zarówno kwestie związane z ochroną danych, jak i praktyczne zasady i wskazówki dotyczące ze sprzętów mobilnych umożliwiających pracę zdalną.

Podejmując niełatwe decyzje dotyczące bezpieczeństwa danych w czasach pandemii przedsiębiorcy powinni pamiętać o podstawowych zasadach wynikających z przepisów RODO. Obecna sytuacja nie może być traktowana bezrefleksyjnie jako podstawa do podejmowania działań naruszających prawo do prywatności osób fizycznych, w tym pracowników. Racjonalne decyzje zarządów, świadomość po stronie pracowników oraz odpowiednia wiedza osób odpowiedzialnych za ochronę danych i bezpieczeństwo teleinformatyczne umożliwi znaczące zmniejszenie ryzyk związanych z przetwarzaniem danych, w tym ewentualnych sankcji ze strony organów nadzorczych.

adw. dr Jan Prasałek, RK RODO, RK Legal

Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń

Serwis Kadry

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wreszcie korzystna zmiana w podatkach - Prezydent podpisał, a zmiany wejdą w życie jeszcze w listopadzie 2025, to już pewne

Uprawnienia organów kontroli skarbowej mają trend wyraźnie wzrostowy. Na każdym kroku można przeczytać o zmianach w przepisach, które poszerzają uprawnienia skarbówki. Tym bardziej cieszy informacja o podpisaniu przez Prezydenta nowelizacji Ordynacji podatkowej, która będzie działała na korzyść podatników.

Rewolucja w urlopach i wynagrodzeniach została ogłoszona już dawno. Jednak na korzyści większość pracowników poczeka aż do maja 2026 roku

W prawie pracy już niedługo zajdą rewolucyjne zmiany. Jednak choć wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku, to większość pracowników odczuje płynące z nich korzyści dopiero w maju. Nie warto więc żądać swoich praw w dziale kadr już w styczniu. Dlaczego?

Prawo jazdy po nowemu. UE przegłosowała rewolucyjne zmiany dla kierowców

To już pewne: 21 października 2025 r. Parlament Europejski przegłosował rewolucyjne zmiany w przepisach o prawie jazdy. Dokument trafi do telefonu, okres ważności zostanie wydłużony, a zakazy prowadzenia będą obowiązywać w całej Unii. Kierowcy zyskają wygodę ale też stracą możliwość ucieczki przed karą.

Na jakie choroby będzie można dostać orzeczenie o niepełnosprawności w 2026 roku

Orzeczenie o niepełnosprawności można uzyskać nie tylko z powodu widocznych ograniczeń ruchowych. W 2026 roku katalog chorób zostanie doprecyzowany i będzie obejmował również schorzenia psychiczne, metaboliczne i neurologiczne.

REKLAMA

Orzeczenie bez osobistego stawiennictwa? Od 10 października 2025 rewolucja w KRUS

Nowe przepisy, które weszły w życie 10 października 2025 r. wprowadzają zasadę zdalnego wydawania orzeczeń lekarskich w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Dopiero gdy dokumentacja medyczna będzie niewystarczająca, lekarz skieruje rolnika na badanie osobiste.

5 tys. zł grzywny (a nawet kara pozbawienia wolności!) za wyrzucenie znicza do kontenera na śmieci na cmentarzu. Nowe pojemniki na odpady załatwiają sprawę, ale wciąż większość musi zabrać znicze ze sobą

Choć przepisy w tym zakresie obowiązują już od 2016 r. – wciąż nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że wyrzucenie znicza do znajdującego się na cmentarzu pojemnika na odpady zmieszane, może wiązać się z poważnymi konsekwencjami – nie tylko dla środowiska naturalnego, ale również dla portfela sprawcy takiego wykroczenia (które niekiedy może nawet zostać uznane za przestępstwo). Mowa o coraz popularniejszych na polskich cmentarzach zniczach elektronicznych (w tym zniczach led) oraz zniczach solarnych.

Ponad 14.000 zł odprawy za rozwiązanie umowy z pracownikiem zarabiającym minimalną pensję. Tyle już w 2026 roku będą musieli zapłacić pracodawcy

W przypadku utraty pracy w najgorszej sytuacji pozostają najniżej wynagradzani pracownicy. Zazwyczaj nie mają oni oszczędności, które mogłyby w takiej sytuacji służyć im jako poduszka finansowa, a ich sytuacja życiowa gwałtownie się pogarsza.

Dom pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością – zasady przyjęcia, koszty, skierowanie w 2026

W 2026 roku będą obowiązywać doprecyzowane przepisy dotyczące kierowania osób z niepełnosprawnościami do domów pomocy społecznej. Zmiany mają na celu skrócenie procedur i większe wsparcie rodzin.

REKLAMA

Niespodziewany zwrot w sprawie Trybunału Konstytucyjnego. Koalicja 15 października zmienia strategię, a Sejm rusza z wyborem nowych sędziów

W dzisiejszym wydaniu „Dziennika Gazety Prawnej” pojawiła się informacja, która może znacząco wpłynąć na przyszłość polskiego wymiaru sprawiedliwości. Do 5 i 20 listopada trwa zbieranie kandydatur na sędziowskie wakaty w Trybunale Konstytucyjnym – poinformował dziennik, powołując się na źródła zbliżone do kierownictwa Sejmu. To ruch, który zdaniem obserwatorów może oznaczać początek poważnej zmiany w podejściu Koalicji 15 października do kwestii TK.

Będą liczyć staż pracy po nowemu. Miliony Polaków czeka rewolucyjna zmiana. Kto straci a kto zyska

Pracują latami – bez urlopu, bez zwolnienia, bez pewności jutra. Dziś ich wysiłek nie liczy się do stażu, jutro może to wyglądać zupełnie inaczej. Od nowego roku wejdą w życie przepisy, które naprawią jedną z największych niesprawiedliwości na rynku pracy. Skorzysta nawet 5 milionów Polaków.

REKLAMA