REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy pracodawca musi skonsultować procedury zgłoszeń, by przyjąć je do 25 września 2024 r.? Sygnalista w pytaniach i odpowiedziach

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paweł Bronisław Ludwiczak
Radca prawny, specjalizujący się w tematach związanych z obsługą prawną przedsiębiorców, prawem korporacyjnym, zamówieniami in house, publicznym transportem zbiorowym i Compliance.
sygnalista kiedy pracodawca procedura ustawa o ochronie sygnalistów ochrona sygnalistów procedury termin wrzesień 2024
Sygnalista - kiedy pracodawca musi zacząć wrażać przepisy o ochronie sygnalistów? Procedura zgłoszeń musi funkcjonować od 25 września 2024 r.
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o ochronie sygnalistów wchodzi w życie w dniu 25 września 2024 r., ale pracodawca musi podjąć działania dużo wcześniej, by przyjąć procedury zgłoszeń w terminie. Kiedy pracodawca musi skonsultować i ogłosić procedury? Na te i inne pytania dotyczące sygnalistów odpowiada ekspert Paweł Bronisław Ludwiczak.

rozwiń >

Sygnalista - najczęstsze pytania

Dostaję coraz więcej pytań o sygnalistów i wdrożenie systemów do przyjmowania zgłoszeń o naruszeniach, prowadzenia działań następczych i ochrony sygnalistów. Wybrałem parę i w niniejszym artykule na nie odpowiem.

REKLAMA

Wybór sygnalisty

1. Czy pracodawca ma wpływ na wybór sygnalisty?

Na początku chciałbym zwrócić uwagę, że zgodnie z prawem pracy każdy pracownik, który wie o naruszeniu prawa u pracodawcy ma obowiązek zgłosić to naruszenie prawa.

Natomiast zgodnie z ustawą o ochronie sygnalisty to do decyzji sygnalisty zależy czy dokona zgłoszenia wewnętrznego (u pracodawcy) czy zgłoszenia zewnętrznego (np. do Rzecznika Praw Obywatelskich, CBA, UOKiK itd.).

Pracodawca może i powinien jednak zachęcać pracowników by dokonywali zgłoszeń wewnętrznych. W tym celu należy:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. zdobyć zaufanie pracowników – sygnalista dokona zgłoszenia wewnętrznego jeżeli będzie miał przekonanie, że po pierwsze ktoś rzetelnie zajmie się jego zgłoszeniem tzn. rzetelnie je wyjaśni i jeżeli się potwierdzi to sprawca naruszenia zostanie ukarany, a sprawa nie zostanie „zamieciona pod dywan”, a po drugie, że nie spotkają go za zgłoszenie działania odwetowe, 
  2. zadbać o komunikację, m.in. szkolić pracowników i edukować, że system jest dla nich i ma chronić ich i ich miejsce pracy.

Zgłoszenie bez procedury

2. Co jeśli wpłynie anonimowe zgłoszenie, pomimo, że nie wdrożyliśmy procedury anonimowych zgłoszeń?

Z mojej praktyki wynika, że nawet jak nie przewidzimy zgłoszeń anonimowych to one i tak wpłyną. Według mnie powinny być one rzetelnie ocenione i wyjaśnione tak jak zgłoszenia poufne.

Odrzucając je z automatu narażamy się, że umknie nam faktyczne naruszenie. Pamiętajmy też, że przy braku naszej reakcji sygnalista zgłosi naruszenie do właściwego organu publicznego lub dokona ujawnienia publicznego, a tym samym stracimy możliwość zarządzania sytuacją kryzysową.

Sygnaliści w firmie. Przewodnik dla pracodawców

Ochrona sygnalisty

3. Jak długo trwa ochrona sygnalisty?

Ochrona sygnalisty przed działaniami odwetowymi trwa bezterminowo. Jednocześnie chciałbym wyjaśnić, że nie ma ona takiego charakteru jak ochrona kobiety w ciąży, założyciela związku zawodowego czy osoby w tzw. okresie przedemerytalnym. 

REKLAMA

Prawo każe pracodawcom chronić sygnalistę przed działaniem odwetowym czyli bezpośrednim lub pośrednim działaniem lub zaniechaniem w kontekście związanym z pracą, które jest spowodowane zgłoszeniem lub ujawnieniem publicznym i które narusza lub może naruszyć prawa sygnalisty lub wyrządza lub może wyrządzić nieuzasadnioną szkodę sygnaliście, w tym bezpodstawne inicjowanie postępowań przeciwko sygnaliście.

Natomiast pracodawca może rozwiązać umowę o pracę z sygnalistą, ukarać go dyscyplinarnie itd. ale musi wykazać, że to nie są działania odwetowe. Musi wykazać, że za przedmiotową decyzją stały inne przesłanki niż dokonanie zgłoszenia.

Przypominam, że Kto podejmuje działania odwetowe wobec sygnalisty, osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia lub osoby powiązanej z sygnalistą, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Dlatego ta kwestia dowodowa jest bardzo ważna i ciężar jej udowodnienia ciąży na pracodawcy.

Sygnaliści w administracji publicznej. Procedura dla pracodawców

Zła wiara sygnalisty

4. Jak udowodnić złą wiarę sygnalisty?

REKLAMA

Dobra lub zła wola sygnalisty nie ma znaczenia. Sygnalista podlega ochronie przed działaniami odwetowymi od chwili dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego, pod warunkiem że miał uzasadnione podstawy sądzić, że informacja będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego i że stanowi informację o naruszeniu prawa. Pobudki sygnalisty nie mają znaczenia. Dla nas liczy się czy było czy nie było naruszenia i to by się o tym dowiedzieć.

Jednocześnie zwracam uwagę, że kto dokonuje zgłoszenia lub ujawnienia publicznego, wiedząc, że do naruszenia prawa nie doszło, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Ważne by w szkoleniach to podkreślać by pracownicy byli tego świadomi. To powinno wyeliminować większość fałszywych zgłoszeń i „żartownisiów”.

Dlatego jest bardzo ważne by rzetelnie i skutecznie prowadzić postępowanie wyjaśniające. Bo to ona da nam odpowiedź czy faktycznie doszło do naruszenia prawa czy nie.

Sygnalista - termin

5. Do kiedy należy wdrożyć procedurę?

W przestrzeni publicznej pojawiły się głosy paru prawników uznające wejście w życie ustawy w dniu 25 września 2024 r. za błędne.
Po pierwsze już od 25 września br. zaczną obowiązywać m.in. przepisy karne ustawy o ochronie sygnalistów. Zgodnie z art. 58 ustawy, kto, będąc odpowiedzialnym za ustanowienie procedury zgłoszeń wewnętrznych, wbrew przepisom ustawy procedury tej nie ustanawia lub ustanawia ją z istotnym naruszeniem wynikających z ustawy wymogów, podlega karze grzywny. Najwyższemu więc kierownictwu podmiotu prawnego grozi odpowiedzialność karna, jeżeli w dniu 25 września nie będą miały wdrożonej procedury. Natomiast zwracam uwagę, ze procedura to tylko jeden z elementów systemu.

Po drugie już od dnia 25 września br. sygnaliście mogą już składać zgłoszenia. Dlatego w tym dniu trzeba już mieć system, a w jego ramach m.in. kanały zgłoszeniowe, procedurę, osoby wyznaczone i upoważnione do przyjmowania zgłoszeń i osoby wyznaczone i upoważnione do prowadzenia działań następczych itd. Jeżeli w dniu 25 września br. system nie będzie działał to osoby zarządzające danym podmiotem zobowiązanym do wdrożenia systemu narażają się na zarzut, że chcąc, aby inna osoba nie dokonała zgłoszenia, uniemożliwiają jej to lub istotnie utrudniają nie wdrażając systemu w terminie za co grozi grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Ponadto gdy w dniu 25 września sygnalista zgłosi naruszenie prawa to należy wypełnić cały szereg obowiązków, m.in. potwierdzić sygnaliście przyjęcie zgłoszenia wewnętrznego w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania, wszcząć postępowanie wyjaśniające itd.

Nie da się tego wszystkiego zrobić lege artis, nie posiadając procedury. Zwracam uwagę, że procedura zgłoszeń wewnętrznych wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia podania jej do wiadomości osób wykonujących pracę w sposób przyjęty w podmiocie prawnym. Czyli najlepiej by było ją ogłosić najpóźniej 17 września br. by obowiązywała od 25 września br.

Ważne

Zważywszy, że Pracodawca musi ją skonsultować, a konsultacje trwają od 5 do 10 dni, to podmioty prawne powinny mieć gotowe procedury do 6 – 11 września 2024 r., by przyjąć je zgodnie z ustawą.

Nie widzę, żadnego powodu by nie przygotować, nie skonsultować, nie przyjąć i nie ogłosić procedury przed wejściem w życie ustawy (tj. dniem 25 września br). 
Jeżeli by zastosować taką wykładnię, że powyższe działania możemy dokonać dopiero od dnia 25 września, początek konsultacji były 25 września br.. Najszybciej by się one mogły skończyć w dniu 30 września br. A w dniu 31 września byśmy mogli ogłosili procedurę i obowiązywałaby ona od 7 października br. Czyli przez blisko dwa tygodnie osoba zarządzająca podmiotem popełniałaby czyn zabroniony i nie wykonywała ustawowych obowiązków.

Podkreślam, od dnia 25 września 2024 r. powinna obowiązywać procedura i działać system przyjmowania zgłoszeń, prowadzenia działań następczych i ochrony sygnalistów.

oprac. Wioleta Matela-Marszałek
oprac. Emilia Panufnik
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

Kalendarz roku szkolnego 2025/2026: Uczniów czekają zmiany, które dotyczą nie tylko ferii

Nowy rok szkolny 2025/2026 przyniesie uczniom i nauczycielom nie tylko znane terminy przerw i ferii, ale również istotne zmiany w organizacji zajęć. Modyfikacjom ulegną lekcje religii i etyki, pojawi się też nowy przedmiot – edukacja zdrowotna. Warto poznać szczegóły, ponieważ będą one miały bezpośredni wpływ na codzienne życie szkolne.

Wysokość alimentów w 2025 r. według nowej tablicy alimentacyjnej [Przykład]

Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało nową tablicę alimentacyjną. Co istotne, nie ma ona charakteru wiążącego. Jak podkreśla resort, tabele będą narzędziem pomocowym dla sędziów i uczestników postępowania.

REKLAMA

Polacy chcą szybko na emeryturę, ale nie chcą przestać żyć aktywnie. Tylko nieliczni pracują po 60-tce

Choć prawo pozwala łączyć emeryturę z pracą, robi to zaledwie 11,6 proc. Polaków w wieku 50–74 lat. Ponad połowa osób zbliżających się do wieku emerytalnego nie wyobraża sobie dalszej aktywności zawodowej. Eksperci ostrzegają: bez zachęt do pracy po 60. roku życia system emerytalny może się nie utrzymać.

Nowe prawo planistyczne 2026: Co oznacza dla właścicieli gruntów rolnych? Ekspert wyjaśnia

Najistotniejszą zmianą wydaje się fakt, iż „dla właścicieli gruntów rolnych tych najlepszych klas bonitacyjnych, położonych poza granicami miast zasadniczo do czasu uchwalenia planu ogólnego nie będzie możliwe uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, a więc i faktyczne odrolnienie nieruchomości.” – mówi Barbara Pancer w wywiadzie z ekspertem INFOR, [Radca prawny, local partner w warszawskiej praktyce nieruchomości kancelarii Greenberg Traurig].

REKLAMA