REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ubezpieczenie zdrowotne w 2023

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Piotr T. Szymański
Redaktor portalu Infor.pl
Ubezpieczenie zdrowotne służy zapewnieniu świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
Narodowy Fundusz Zdrowia
Inne

REKLAMA

REKLAMA

Ubezpieczenie zdrowotne służy zapewnieniu świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Ubezpieczenie zdrowotne w 2023 r. działa na zasadach wprowadzonych przez „Polski Ład”. Jaki jest zakres ubezpieczenia zdrowotnego? Kto podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu? Ile wynoszą składki zdrowotne w 2023 r.? 

rozwiń >

Ubezpieczenie zdrowotne jest oparte w szczególności na zasadach:

REKLAMA

  • równego traktowania oraz solidarności społecznej;
  • zapewnienia ubezpieczonemu równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej i wyboru świadczeniodawców spośród tych świadczeniodawców, którzy zawarli umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Co warto wiedzieć o ubezpieczeniu zdrowotnym

Obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają m.in.:

  • pracownicy,
  • rolnicy, domownicy i pomocnicy rolników,
  • osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz osoby współpracujące,
  • osoby wykonujące pracę nakładczą,
  • osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, 
  • duchowni,
  • członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych, spółdzielni kółek rolniczych oraz członkowie ich rodzin,
  • żołnierze, policjanci, funkcjonariusze służb specjalnych, straży pożarnej itd.,
  • posłowie, senatorowie, sędziowie, prokuratorzy,
  • emeryci, renciści, 
  • uczniowie, studenci, doktoranci,
  • bezrobotni,
  • osoby posiadające w Polsce status uchodźcy,
  • bezdomni wychodzący z bezdomności.

Ile wynosi składka zdrowotna w 2023 r.

Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki. W przypadku pracowników, zleceniobiorców, emerytów, rencistów itp. podstawą wymiaru jest przychód, czyli co do zasady wynagrodzenie (lub świadczenie) brutto.

REKLAMA

Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób nie stosuje się wyłączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz nie stosuje się ograniczenia podstawy wymiaru składki do kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.

Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W przypadków osób prowadzących pozarolniczą działalność zasady ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne są różne – zależą od formy opodatkowania osoby prowadzącej pozarolniczą działalność.

 

Składka zdrowotna od przedsiębiorców opodatkowanych według skali

Dla przedsiębiorców, którzy stosują opodatkowanie w formie skali podstawę wymiaru składki ustala się na podstawie dochodu z miesiąca bezpośrednio poprzedzającego miesiąc, za który dokonywane jest rozliczenie. Składka wynosi 9% podstawy wymiaru.

Miesięczna podstawa wymiaru składki nie może być jednak niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia. W celu uproszczenia rozliczeń przyjęto jedną stawkę kwoty minimalnej na cały rok składkowy od 1 lutego 2023 r. do 31 stycznia 2024 r. w wysokości minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego (3.490 zł).

Składka zdrowotna od przedsiębiorców z podatkiem liniowym

REKLAMA

Dla przedsiębiorców opodatkowanych wyłącznie podatkiem liniowym składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 4,9% dochodu z miesiąca bezpośrednio poprzedzającego miesiąc, za który dokonywane jest rozliczenie. Miesięczna wysokość składki nie może być jednak niższa niż kwota ustalona jako 9% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego (rok składkowy trwa od 1 lutego do 31 stycznia roku następnego).

Natomiast roczna składka ustalana od podstawy rocznej, którą stanowi dochód za dany rok kalendarzowy, nie może być niższa niż kwota odpowiadająca 9% iloczynu liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w roku kalendarzowym, za który ustalany był dochód i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego (1 lutego 2023 r. wynagrodzenie minimalne wynosiło 3490 zł).

Ważne
Ile wynosi minimalna wysokość składki zdrowotnej

W 2023 r. miesięczna składka na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorcy opodatkowanego według skali lub podatkiem liniowym nie może być niższa od kwoty:

  • 270,90 zł (za styczeń 2023 r. – ostatni miesiąc roku składkowego; tj. 9% podstawy wymiaru składki obliczonej od podstawy wymiaru składki 3010 zł).
  • 314,10 zł (za miesiące od lutego 2023 r. do stycznia 2024 r.; tj. 9% podstawy wymiaru składki obliczonej od podstawy wymiaru składki 3490 zł).

Składka zdrowotna od ryczałtowców

Składka na ubezpieczenie zdrowotne osób stosujących opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych uzależniona jest od wysokości przychodów oraz wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

W 2023 r. wysokość składki zdrowotnej od ryczałtowców oblicza się na poniższych zasadach:

Przychód roczny

Miesięczna podstawa wymiaru składek

Składka (9% podstawy)

Wysokość

Kwota

nieprzekraczający

60.000 zł

60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia

4.179,56 zł

376,16 zł

przekraczający 60.000 zł

i nieprzekraczający 300.000 zł

100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia

6.965,94 zł

626,93 zł

przekraczający 300.000 zł

180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia

12.538,69 zł

1.128,48 zł

Składka od osób na karcie podatkowej

Składka od osób, które prowadzą pozarolniczą działalność albo korzystają z ulgi na start i osiągają przychody z działalności gospodarczej oraz stosują opodatkowanie w formie karty podatkowej stanowi kwota minimalne wynagrodzenia obowiązująca 1 stycznia.

Od 1 stycznia 2023 r. obowiązuje minimalne wynagrodzenie w wysokości 3.490 zł, wobec czego składka na ubezpieczenie zdrowotne od osób opodatkowanych w formie karty podatkowej wynosi 314,10 zł (tj. 9% podstawy wymiaru składki).

Składka od pozostałych osób prowadzących działalność

Podstawa wymiaru składki osób, które prowadzą pozarolniczą działalność i nie osiągają przychodów z działalności gospodarczej stanowi kwota 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. 

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w czwartym kwartale 2022 r. wyniosło 6.965,94 zł, wobec czego w 2023 r. składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 626,93 zł (tj. 9% podstawy wymiaru składki).

Do tej grupy ubezpieczonych zalicza się m.in. wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, wspólników spółki komandytowej, akcjonariusza prostej spółki akcyjnej wnoszącego do spółki wkład, którego przedmiotem jest świadczenie pracy lub usług, czy komplementariusza w spółce komandytowo-akcyjnej.

Składka od osób współpracujących

Podstawa wymiaru składek od osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność albo z osobami korzystającymi z ulgi na start stanowi 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. 

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w czwartym kwartale 2022 r. wyniosło 6.965,94 zł, wobec czego podstawa wymiaru wynosi 5.224,46 zł, a składka na ubezpieczenie zdrowotne – 470,20 zł (tj. 9% podstawy wymiaru składki).

Ubezpieczenie zdrowotne bezrobotnego

Osoba bezrobotna podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego pod warunkiem, że nie jest objęta ubezpieczeniem z innego tytułu. Status osoby bezrobotnej obowiązuje od dnia rejestracji w powiatowym urzędzie pracy i od tego momentu osoba bezrobotna zostaje objęta ubezpieczeniem zdrowotnym. Ubezpieczenie to obowiązuje jeszcze przez 30 dni od momentu utraty statusu osoby bezrobotnej.

Od początku 2023 r. osoby bezrobotne bez prawa do zasiłku będą zgłaszane do ubezpieczenia zdrowotnego przez powiatowy urząd pracy jednakże składka zdrowotna nie będzie za te osoby opłacana.

Umowa zlecenia a ubezpieczenie zdrowotne

Osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Ubezpieczeniu zdrowotnemu nie podlega umowa zlecenia z:

  • uczniem szkoły ponadpodstawowej albo
  • studentem, który nie ukończył 26 lat.

Uczniem jest osoba, która do 31 sierpnia każdego roku:

  • kontynuuje naukę w tej samej szkole
  • skończyła szkołę i rozpoczyna naukę w szkole, w której rok szkolny rozpoczyna się 1 września
  • ukończyła szkołę i nie kontynuuje nauki.

Osobę, która po ukończeniu szkoły średniej przedstawi zaświadczenie o przyjęciu na studia wyższe, uznaje się za ucznia do 30 września.

Studentem jest osoba przyjęta na studia, która rozpoczyna studia i nabywa prawa studenta z chwilą złożenia ślubowania.

Studentami nie są uczestnicy studiów doktoranckich oraz uczestnicy studiów podyplomowych.

Umowa o dzieło a ubezpieczenie zdrowotne

Osoba zatrudniona na podstawie umowy o dzieło nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu. 

Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy pracodawca zawiera umowę o dzieło ze swoim pracownikiem, bądź też, gdy pracownik zawiera umowę o dzieło z innym podmiotem w celu wykonania zadania na rzecz swojego pracodawcy. W obu tych przypadkach istnieje obowiązek zapłaty składki z tytułu umowy o dzieło.

Co ze składką zdrowotną emeryta?

Osoby mające ustalone prawo do emerytury od renty podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu, a składka na to ubezpieczenie wynosi 9% kwoty brutto emerytury lub renty.

Jak sprawdzić, czy jest się ubezpieczonym?

W celu sprawdzenia, czy płatnik odprowadza składki na ubezpieczenie zdrowotne można posłużyć się Internetowym Kontem Pacjenta (https://pacjent.gov.pl/). Po zalogowaniu się należy wybrać „Moje konto”. Pod danymi pacjenta znajduje się zakładka „Twoje ubezpieczenie zdrowotne” wraz z informacją o tym, czy NFZ potwierdza prawo pacjenta do świadczeń. 

Po kliknięciu na kafelek „Zobacz składki” pod „Twoje składki ubezpieczeniowe” znajdują się dane wszystkich pracodawców, którzy zgłosili pacjenta do ubezpieczenia zdrowotnego oraz datę ostatnio zarejestrowanej składki, a pod „Podsumowanie składek na ubezpieczenie i kosztów refundacji” – informacja „Suma składek na ubezpieczenie zdrowotne”, a także kwoty składek wpłaconych w poszczególnych miesiącach.

Ubezpieczenie zdrowotne za granicą

Osoba objęta ubezpieczeniem zdrowotnym w Polsce może bezpłatnie otrzymać Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. Jest to unijny dokument potwierdzający prawo do bezpłatnego leczenia w każdym innym niż Polska państwie Unii Europejskiej lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), a także w Wielkiej Brytanii.

Ważne
Które państwa należą do EFTA

Do EFTA należą: Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria.

Państwa te nie należą do Unii Europejskiej. 

Zakres leczenia z EKUZ jest ograniczony, obejmuje prawo do leczenia:

  • niezbędnego i nieplanowanego,
  • w ra­mach publicznego systemu opieki zdrowotnej danego państwa,
  • na tych samych zasadach, na jakich korzystają z niego obywatele danego kraju (jeśli w danym państwie jest np. obowiązek opłacenia części kosztów za wizytę u lekarza, to zapłaci za nią posiadach EKUZ).

Karty EKUZ można używać w innym niż Polska państwie UE/EFTA oraz w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

Karta jest również ważna na terytoriach zamorskich:

  • francuskich: Gwadelupa, Martynika, Reunion, St Pierre-et-Miquelon i Gujana Francuska,
  • portugalskich: na Azorach i Maderze,
  • hiszpańskich: Majorce i Wyspach Kanaryjskich.

EKUZ nie obowiązuje natomiast:

  • na Wyspach Normandzkich i wyspie Man,
  • w Monaco, San Marino i Watykanie.

Wniosek o EKUZ można złożyć:

  • osobiście w dowolnym oddziale lub delegaturze NFZ
  • za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej ePUAP
  • za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta (IKP)
  • pocztą tradycyjną, na adres dowolnego oddziału lub delegatury NFZ lub
  • pocztą elektroniczną (tylko w przypadku pracowniczych wniosków o EKUZ).

Zgłoszenie członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego

Każdy ubezpieczony może zgłosić członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego, jeśli:

  • nie ma on obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, np. jako pracownik, zleceniobiorca, osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, bezrobotny itp.,
  • nie jest uprawniony do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji systemów zaopatrzenia społecznego w zakresie udzielania rzeczowych świadczeń zdrowotnych.

Za członka rodziny – dla celów ubezpieczenia zdrowotnego – uważa się:

  • dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli uczy się dalej w szkole lub zakładzie kształcenia nauczycieli lub odbywa kształcenie w uczelni lub szkole doktorskiej – do ukończenia 26 lat, natomiast jeśli dziecko ma orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,
  • małżonka,
  • wstępnych (np. rodziców, dziadków itp.), którzy są we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą ubezpieczoną.
Ważne
Czy dziadkowie mogą zgłosić wnuka do ubezpieczenia zdrowotnego

Dziadkowie mogą zgłosić wnuka tylko wtedy, gdy żaden z jego rodziców nie jest:

  • objęty obowiązkowo ubezpieczeniem zdrowotnym,
  • uprawnionym do świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji z tytułu wykonywania pracy lub pracy na własny rachunek,
  • objęty dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym.
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

Kalendarz roku szkolnego 2025/2026: Uczniów czekają zmiany, które dotyczą nie tylko ferii

Nowy rok szkolny 2025/2026 przyniesie uczniom i nauczycielom nie tylko znane terminy przerw i ferii, ale również istotne zmiany w organizacji zajęć. Modyfikacjom ulegną lekcje religii i etyki, pojawi się też nowy przedmiot – edukacja zdrowotna. Warto poznać szczegóły, ponieważ będą one miały bezpośredni wpływ na codzienne życie szkolne.

Wysokość alimentów w 2025 r. według nowej tablicy alimentacyjnej [Przykład]

Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało nową tablicę alimentacyjną. Co istotne, nie ma ona charakteru wiążącego. Jak podkreśla resort, tabele będą narzędziem pomocowym dla sędziów i uczestników postępowania.

Polacy chcą szybko na emeryturę, ale nie chcą przestać żyć aktywnie. Tylko nieliczni pracują po 60-tce

Choć prawo pozwala łączyć emeryturę z pracą, robi to zaledwie 11,6 proc. Polaków w wieku 50–74 lat. Ponad połowa osób zbliżających się do wieku emerytalnego nie wyobraża sobie dalszej aktywności zawodowej. Eksperci ostrzegają: bez zachęt do pracy po 60. roku życia system emerytalny może się nie utrzymać.

REKLAMA

Nowe prawo planistyczne 2026: Co oznacza dla właścicieli gruntów rolnych? Ekspert wyjaśnia

Najistotniejszą zmianą wydaje się fakt, iż „dla właścicieli gruntów rolnych tych najlepszych klas bonitacyjnych, położonych poza granicami miast zasadniczo do czasu uchwalenia planu ogólnego nie będzie możliwe uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, a więc i faktyczne odrolnienie nieruchomości.” – mówi Barbara Pancer w wywiadzie z ekspertem INFOR, [Radca prawny, local partner w warszawskiej praktyce nieruchomości kancelarii Greenberg Traurig].

Rekonstrukcja rządu stała się faktem. Premier Donald Tusk ogłosił: mniej ministrów, więcej odpowiedzialności, nowa jakość zarządzania państwem

Rekonstrukcja rządu: „Porządek, bezpieczeństwo i przyszłość” – to trzy filary, które mają kierować nowym gabinetem Donalda Tuska. Premier ogłosił zmniejszenie liczby ministrów konstytucyjnych z 26 do 21, utworzenie nowych superministerstw, powołanie kontrolingu pracy ministrów i całkowicie nowe podejście do energetyki, finansów i relacji międzynarodowych.

Niższa renta: dla jednych tak a dla drugich nie. RPO interweniuje

Niższa renta: dla jednych tak a dla drugich nie. RPO interweniuje - dlaczego? Chodzi o osiemnaste urodziny i rentę rodzinną. Mówi się, że 18-stka to symboliczny próg dorosłości, czas nowych praw, ale też i obowiązków. Chociaż dla większości młodych ludzi to radosny moment, to istnieje jednak grupa, dla której ten dzień, zamiast otwierać nowe możliwości, przynosi pewne bolesne finansowe rozczarowanie. Chodzi o rentę rodzinną, która dla niektórych nie jest już tak wysoka, jak przed ukończeniem 18. roku życia.

Rewolucja technologiczna bez kobiet? Sztuczna inteligencja może pogłębić nierówności

Rewolucja technologiczna bez kobiet? Sztuczna inteligencja może pogłębić nierówności, chociaż sektor sztucznej inteligencji woła o nowych specjalistów, ale kobiet wciąż jest w nim jak na lekarstwo. Choć to one częściej niż mężczyźni kończą studia wyższe, rzadziej wybierają karierę w branży technologicznej. Jaki będzie miało to wpływ na sytuację kobiet na rynku pracy?

REKLAMA

Koniec z ulgami na dzieci. Rodzice lawinowo tracą wsparcie: paradoksalnie za sprawą dzieci i wzrostu płac

Koniec z ulgami na dzieci. Rodzice lawinowo tracą wsparcie: paradoksalnie za sprawą dzieci i wzrostu płac. Jak to możliwe? A no tak, że dzieci często dorabiają w wakacje a ich zarobki mają wpływ na sytuację finansową rodziców i przekroczenie pewnych progów podatkowych, które wpływają na utratę różnych ulg.

Rekonstrukcja rządu. 23 lipca 2025 r. premier przedstawi nową Radę Ministrów

Premier ogłosi skład nowej Rady Ministrów w środę o godz. 10:00. Zgodnie z deklaracjami rządu celem rekonstrukcji ma być efektywniejsza i skuteczniejsza praca Rady Ministrów.

REKLAMA