Tematy - Postępowanie sądowe, Skazany

Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało 14 maja 2025 r., że Polska dołączyła do grona pierwszych państw członkowskich Unii Europejskiej, które uruchomiły usługę komunikacji elektronicznej pomiędzy sądami i innymi organami w sprawach cywilnych i handlowych, wykorzystując system informatyczny e-EDES (e-Evidence Digital Exchange System). Uruchomienie systemu nastąpiło 5 maja br.

Jest apel o zmianę prawa karnego wykonawczego. Według Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO), skazani powinni samodzielnie stawiać się w zakładzie karnym w wyznaczonym terminie, a dopiero w drodze wyjątku być doprowadzani na wezwanie sądu.

Kandydat skazany, ale nie wpisany do Krajowego Rejestru Karnego, bierze udział w wyborach, chyba że sam zrezygnuje - poinformował PAP dyrektor delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Białymstoku Marek Rybnik.

W dzisiejszym globalnym środowisku biznesowym coraz częściej zdarza się, że sprawy sądowe obejmują strony z różnych państw członkowskich Unii Europejskiej. W związku z tym, istotne jest zrozumienie kluczowych aspektów procedur transgranicznych, zwłaszcza w kontekście inicjacji sporów.

Resocjalizacja to proces, który ma na celu przywrócenie jednostce, która popełniła przestępstwo, funkcjonowania zgodnego z normami społeczeństwa. To wieloetapowe działanie ma zapobiegać powtarzalności przestępstw poprzez zmianę postaw, zachowań i umiejętności osoby skazanej.

W niniejszym artykule będzie mowa o możliwości świadczenia pracy przez osoby wykonujące karę pozbawienia wolności. Pokrótce opiszę o zasadach wynagrodzenia takich pracowników i zasadach przyznawania pracy.

To część druga serii artykułów na temat obrazu życia więźniów za murami zakładu karnego. W dzisiejszej części przyjrzymy się kolejnym zagadnieniom związanym z pobytem osadzonych w jednostkach penitencjarnych.

Niejednokrotnie można usłyszeć, że przestępcom w zakładach karnych jest zbyt dobrze. Pojawiają się głosy, że powinni być surowiej traktowani i że zakłady karne oferują im „cieplarniane” warunki. O tym jak jest naprawdę mogą zaświadczyć w zasadzie jedynie sami osadzeni lub nadzorująca ich Służba Więzienna, natomiast ze swojej strony, jako adwokat oraz sympatyk kwestii związanych z więziennictwem w Polsce i podkulturą więzienną, chciałabym przedstawić czytelnikom tegoż artykułu kilka interesujących – mam nadzieję – faktów z „życia za murami”.

Jak wynika z danych 45 sądów okręgowych, w pierwszych siedmiu miesiącach br. zakończono w nich łącznie ponad 10,5 tys. tzw. spraw frankowych. Wydano w sumie blisko 8,3 tys. wyroków.

7 lipca 2022 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy przewidującą umożliwienie doręczania pism na adres skrytki pocztowej w postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

System szybkich rekompensat dla pacjentów poszkodowanych w wyniku błędów lekarskich - usprawnienie dochodzenia rekompensat z tytułu różnego rodzaju błędów medycznych jest jednym z celów procedowanej w Ministerstwie Zdrowia ustawy o jakości w ochronie zdrowia. Z pierwszych, przedstawionych w ubiegłym roku propozycji resortu wynikało, że obecne wojewódzkie komisje ds. orzekania o zdarzeniach medycznych ma zastąpić system obsługiwany przez Rzecznika Praw Pacjenta i specjalny fundusz kompensacyjny. – Bardzo ważne byłoby także, żeby w ustawie znalazły się zapisy wprowadzające system no blame, czyli niewinienia osób, które uczestniczyły w zdarzeniach niepożądanych, po to, żebyśmy mogli je analizować, podejmować działania zapobiegawcze i uczyć się na nich – mówi Michał Bedlicki, zastępca dyrektora Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia.

Czy procesy o alimenty mogą toczyć się w trybie uproszczonym? Na to pytanie odpowie Sąd Najwyższy.

Jak wygląda postępowanie frankowe? Kto ma szanse na uzyskanie korzystnego dla siebie rozstrzygnięcia?

W ostatniej Tarczy antykryzysowej znajduje się zapis zgodnie z którym zawieszone terminy (oraz te, których bieg nie rozpoczął się) biegną dalej (lub rozpoczynają swój bieg). Ustawa weszła w życie 16 maja br., a więc terminy zaczęły biec od 23 maja. W niektórych publikacjach podawane są jednak inne daty: 22 maja albo 24 maja. Rozbieżności te wywołują negatywne skutki procesowe - niezachowanie terminów może spowodować nawet brak możliwości zaskarżenia orzeczenia sądowego.

W dniu 16 maja 2020 roku weszła w życie tzw. Tarcza antykryzysowa 3.0., czyli ustawa z dnia 14 maja 2020 roku o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Co niesie ze sobą w zakresie terminów procesowych? Odpowiedź przedstawiamy poniżej.

Stopniowe „odmrażanie” pracy sądów wprowadzają przepisy tzw. Tarczy antykryzysowej 3.0. Ustawa została opublikowana w Dzienniku Ustaw 15 maja 2020 r. W sądach ponownie mogą być przeprowadzane wszystkie postępowania jawne, takie jak przykładowo sprawy rozwodowe.

W pierwszej wersji tzw. specustawy koronowirusowej ustawodawca nie odniósł się w żaden sposób do kwestii toczących się postępowań sądowych, przygotowawczych czy innych, jak również nie dokonał żadnych zmian w przedmiocie chociażby doręczeń, co wzbudziło ogromny niepokój, nie tylko wśród pełnomocników procesowych. Niemniej, w Ustawie z dnia 31.03.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw kwestie te zostały już wzięte pod uwagę. Czy zatem postępowanie sądowe toczy się dalej dotychczasowym torem? Czy strony są obowiązane do składania pism procesowych i stawiennictwa na rozprawach w wyznaczonych terminach ? A co w przypadku przebywania na obowiązkowej kwarantannie lub w izolacji?

Ministerstwo Sprawiedliwości w komunikacie z 3 kwietnia 2020 r. (w odpowiedzi na liczne pytania i komentarze) wyjaśniło, że przepisy stanowiące część „Tarczy antykryzysowej” dotyczące wstrzymania nierozpoczętego i zawieszenia rozpoczętego biegu terminu procesowego nie mają mocy wstecznej.

Wchodzące w życie 7 listopada 2019 r. zmiany kodeksu postępowania cywilnego zasadniczo zmienią uprawnienia w zakresie spraw dotyczących sporów z ZUS. Sąd I instancji będzie mógł: uchylić decyzję, przekazać sprawę do rozpoznania do ZUS oraz umorzyć postępowanie. Przykładowo, jeśli ZUS wyda decyzję o braku prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy i po wydaniu decyzji pojawią się nowe okoliczności co do stanu zdrowia, Sąd będzie mógł uchylić decyzję i przekazać ją do ponownego rozpoznania do ZUS.

Skarga pauliańska jako instrument prawnej ochrony dłużnika jest stosowana od wieków. W związku jednak ze zmieniającymi się realiami dla swej skuteczności wymaga doprecyzowania istniejących przepisów. Jakkolwiek umowa darowizny z jednoczesnym ustanowieniem służebności na rzecz darczyńcy zawarta z pokrzywdzeniem wierzyciela może być uznana za bezskuteczną na podst. art. 527-534 Kodeksu cywilnego to jednak fragmentaryczne uregulowanie kodeksowe w połączeniu z niejednolitym orzecznictwem stwarza liczne problemy praktyczne.

Zatarcie skazania jest pewnego rodzaju nagrodą dla skazanego, który w przeszłości popełnił przestępstwo, wykonał karę i od tej chwili przestrzega porządku prawnego. Dzięki kodeksowej możliwości zatarcia skazania ustawodawca pozwala na usunięcie danych skazanego z rejestru skazanych i posługiwanie się mianem niekaranego.

Względem skazanego na karę ograniczenia wolności, który odbył co najmniej połowę orzeczonej kary ograniczenia wolności, sąd może orzec o zwolnieniu go z reszty kary, jeśli skazany przestrzegał w tym czasie porządku prawnego. W tym celu skazany, jego obrońca lub kurator sądowy powinni złożyć do sądu wniosek o skrócenie kary ograniczenia wolności.

Z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe; wpis o skazaniu usuwany jest z rejestru skazanych. Na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat. Jak powinien wyglądać wniosek o zatarcie skazania?

Co do zasady, kara pozbawienia wolności powinna zostać wykonana niezwłocznie po uprawomocnieniu się wyroku skazującego. W wyjątkowych sytuacjach wskazanych w przepisach Kodeksu karnego wykonawczego, możliwe jest odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Jak powinien wyglądać wniosek o odroczenie kary?

W razie zaistnienia przesłanek określonych w przepisach Kodeksu karnego wykonawczego, sąd ma prawo lub obowiązek odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności. Kiedy sąd może, a kiedy musi odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności? Czy możliwe jest odwołanie odroczenia?

Przepisy Kodeksu karnego wykonawczego przewidują możliwość umorzenia grzywny w całości lub w części. Instytucja umorzenia grzywny, choć w praktyce rzadko stosowana, może zostać wykorzystana, jeżeli skazany, z przyczyn od niego niezależnych, nie uiścił grzywny, a wykonanie tej kary w innej drodze okazało się niemożliwe lub niecelowe. Jak powinien wyglądać wzór wniosku o całkowite lub częściowe umorzenie grzywny?

Rośnie liczba skazanych za przestępstwa zniesławienia i znieważenia. Dane ministerstwa sprawiedliwości wskazują, że w ub. roku sądy rejonowe wydały łącznie 729 takich wyroków, a w I połowie 2018 r. było ich już 387. Najczęściej zasądzaną karą za popełnienie tgo typu czynu zabronionego była grzywna - w wielu przypadkach warunkowo umarzano postępowanie, rzadziej zasądzano prace społeczne.

Jakie cechy musi mieć własnoręczny podpis i kiedy znak graficzny może zostać uznany za podpis? Na takie pytania próbował odpowiedzieć Sąd Okręgowy w Częstochowie. Sąd uznał, że znak graficzny nie jest podpisem, jeśli nie pozwala na identyfikacje osoby, od której pochodzi.

Obecność w postępowaniu karnym możliwości ugodowego jego zakończenia jest obecnie zjawiskiem powszechnym w procedurach karnych wielu krajów. Pierwowzorem skazania bez rozprawy, jakie funkcjonuje od 1997 r. w prawie polskim była instytucja patteggiamento, istniejąca od 1981 roku we Włoszech.

Minister sprawiedliwości określił nowe stawki wynagrodzenia za czynności doradcy podatkowego w postępowaniu przed sądami administracyjnymi w sprawach obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami stanowiące podstawę do zasądzania przez sąd kosztów zastępstwa prawnego. Nowe, znacznie wyższe niż dotychczas stawki wynagrodzenia zaczną obowiązywać od 18 września 2018 r.

Zakończył się właśnie organizowany w siedzibach sądów apelacyjnych cykl szkoleń poświęconych dowodowi z opinii biegłego z dziedziny rachunkowości. Dla Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury zorganizowało je Centrum Edukacji Polskiej Izby Biegłych Rewidentów (PIBR), a uczestniczyło w nich ponad 300 sędziów, prokuratorów, aplikantów i asystentów sędziów. Założenia tego przedsięwzięcia przybliża Regina Frąckowiak, członkini komisji Krajowej Rady Biegłych Rewidentów ds. szkoleń i autorka tego programu.

Sprawa Tomasza Komendy, który spędził w więzieniu 18 lat mimo, że był niewinny, wstrząsnęła opinią publiczną. Rzecznik Praw Obywatelskich odniósł się do tej sprawy jednocześnie wskazując dziewięć najczęstszych pomyłek sądowych, które mogą przyczynić się do skazania niewinnych osób.

Odbywanie kary pozbawienia wolności w zakładzie karnym wiąże się z obowiązkiem przestrzegania reguł wynikających nie tylko z ustaw ale także i z regulaminu wewnętrznego danego zakładu karnego. Więzień, który nie przestrzega ustalonych zasad może otrzymać od dyrektora zakładu jedną z licznych kar dyscyplinarnych.

Liczba widzeń przysługujących skazanemu oraz zasady ich przeprowadzania uzależnione są od przede wszystkim od rodzaju zakładu karnego w jakim skazany odbywa karę. Możemy wyróżnić zakłady karne zamknięte, półotwarte oraz otwarte. Skazany może widzieć się nie tylko z rodziną i osobami najbliższymi, ale także i ze swoim obrońcą lub inną osobą za zgodą dyrektora zakładu karnego.

Możliwość ,,wyjścia na przepustkę’’ jest bardzo ceniona przez więźniów. Otrzymanie przepustki jest uzależnione nie tylko od zachowania więźnia w trakcie odbywania kary ale także od rodzaju zakładu karnego w jakim przebywa.

Jeżeli grzywna nie przekracza 120 stawek dziennych i jej egzekucja okaże się bezskuteczna lub z okoliczności sprawy wynika, że byłaby bezskuteczna to istnieje możliwość zamiany tej grzywny na prace społecznie użyteczną. Decyzje w tym zakresie podejmuje sąd. Odmowa wykonania orzeczonych przez sąd prac społecznych lub uchylanie się od nich może skończyć się więzieniem.

Odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego jest formą odbywania kary w warunkach wolnościowych. Po spełnieniu szeregu przesłanek skazany może starać się o odbywanie kary w domu, z zastosowaniem tzw. elektronicznej „bransolety”. Jednym z elementów wniosku o udzielenie zgody na dozór elektroniczny jest załączony przez skazanego harmonogram czy też plan dnia dozoru elektronicznego.

Dozór elektroniczny jest stosunkowo nową formą wykonywania kary pozbawienia wolności w Polsce. Służy on kontrolowaniu przy pomocy urządzeń elektronicznych zachowań skazanego, w szczególności wykonywania nałożonych przez sąd obowiązków.

Ulgi dla przedsiębiorców zatrudniających więźniów, budowa hal produkcyjnych przy zakładach karnych oraz poszerzenie możliwości nieodpłatnej pracy skazanych na rzecz samorządów - to główne rozwiązania wprowadzone przez ustawę o zatrudnieniu osób pozbawionych wolności.

Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada zmiany w funkcjonowaniu dozoru elektronicznego. Kluczową zmianą będzie rozszerzenie dozoru elektronicznego na osoby skazane na kary do półtora roku więzienia.

Od 2016 r. prowadzony jest program Praca dla więźniów. Zwiększył on zatrudnienie więźniów w Polsce o 32 proc.

Zatrudnianie osób pozbawionych wolności jest – zgodnie z polskim porządkiem prawnym – dopuszczalne. Jak zatrudnić osobę pozbawioną wolności, jakie korzyści z tytułu zatrudnienia ma pracodawca?

Dziecko, będące pokrzywdzonym, nie może samodzielnie działać ani w sądzie ani nawet przed prokuratorem. Za małoletnich pokrzywdzonych (tj. osoby, które nie ukończyły jeszcze 18 roku życia) najczęściej działa w sądzie rodzic, opiekun lub kurator.

Portal Informacyjny, rewolucyjne rozwiązania Ministerstwa Sprawiedliwości, stanowi istotne ułatwienie dostępu do spraw sądowych. Kto i na jakich zasadach może korzystać z Portalu Informacyjnego?

Pisma kierowane do stron postępowania nierzadko zawierają określenie osobowego składu sądu, który będzie prowadził ich proces. Różni się on znacznie od sądów powszechnych, gdyż w składzie sądu znajdują się zarówno osoby świeckie, jak i duchowne.

Zabezpieczenie alimentów, kontaktów z dzieckiem czy miejsca zamieszkania dziecka na czas toczącego się postępowania sądowego to gwarancja bezpieczeństwa finansowego dziecka. Pozwala ono na uzyskania alimentów jeszcze przed wyrokiem sądowym, w trakcie postępowania.

Ochrona dóbr osobistych przysługuje każdemu człowiekowi, także skazanemu, na gruncie ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93). Do ochrony dóbr osobistych (godności i prywatności) odniósł się Trybunał Konstytucyjny w wyroku K 22/10. Naruszeniem godności skazanego jest obligatoryjna obecność funkcjonariusza w trakcie badania lekarskiego.

22 stycznia 2014 roku weszła w życie ustawa o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób. Przewiduje ona dwie możliwości: oddanie osób stwarzających zagrożenie nadzorowi policji lub przymusowego skierowania ich do specjalnego ośrodka izolacyjnego.

Dozór elektroniczny polega na kontrolowaniu zachowań skazanego przebywającego poza zakładem karnym przy użyciu odpowiednich urządzeń elektronicznych. Jakie są warunki udzielenia zezwolenia na dozór elektroniczny? Jakie są obowiązki skazanego?

Postępowanie sądowe, Skazany

Elektroniczne przesyłanie pism procesowych - system e-EDES już działa w Polsce

Niefortunna zmiana prawa. RPO: skazani powinni sami stawiać się w zakładzie karnym w wyznaczonym terminie, a dopiero w drodze wyjątku być doprowadzani

KBW: kandydat skazany, ale nie wpisany do KRK, może brać udział w wyborach, chyba że zrezygnuje

Doręczenia transgraniczne w Unii Europejskiej. Czy trzeba tłumaczyć pozew wraz z załącznikami?

Resocjalizacja – ważny proces reintegracji osób skazanych

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 6

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 4

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 2

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 1

W siedem miesięcy zapadło blisko 11 tys. wyroków w sprawach frankowych

Doręczanie pism w sprawach przed sądami administracyjnymi na skrytkę pocztową

System szybkich rekompensat dla pacjentów poszkodowanych w wyniku błędów lekarskich - twają nad nim prace

Czy procesy o alimenty mogą toczyć się w trybie uproszczonym?

Postępowania frankowe w pigułce – co warto wiedzieć?

Terminy sądowe znowu płyną… ale jak?

Tarcza antykryzysowa 3.0 odwiesza terminy procesowe i sądowe!

„Odmrażanie” pracy sądów - co się zmienia?

Postępowanie sądowe w dobie koronawirusa

Wstrzymanie i zawieszenie terminów procesowych nie działa wstecz

Sąd będzie mógł uchylić decyzję ZUS – zmiany w kpc ważne dla ubezpieczonych

Problem legitymacji biernej dłużnika w procesie ze skargi pauliańskiej przy umowie darowizny z oświadczeniem o ustanowieniu służebności

Zatarcie skazania w rozumieniu Kodeksu karnego

Zwolnienie z reszty kary ograniczenia wolności

Wniosek o zatarcie skazania – WZÓR

Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – WZÓR

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności

Wniosek o całkowite lub częściowe umorzenie grzywny – WZÓR

Rośnie liczba skazań za zniesławienia i znieważenia

Jakie cechy musi mieć własnoręczny podpis?

Ugoda z prokuratorem, czyli skazanie bez rozprawy. Kiedy jest to możliwe?

Stawki wynagrodzenia za czynności doradcy podatkowego - od 18 września 2018 r.

Dowód z opinii biegłego z dziedziny rachunkowości w sądzie

Dlaczego w Polsce skazuje się osoby niewinne? Sprawa Tomasza Komendy

Kary dyscyplinarne dla więźniów

Widzenia w zakładzie karnym – jakie zasady obowiązują?

Kiedy więzień może starać się o przepustkę?

Zamiana grzywny na prace społecznie użyteczną + wniosek

Jak zmienić harmonogram dozoru elektronicznego?

Warunki dozoru elektronicznego

Praca dla więźniów w 2017 r.

Zmiany w dozorze elektronicznym

Zwiększa się liczba zatrudnionych więźniów

Jak zatrudnić osobę pozbawioną wolności?

Czy dziecko może samodzielnie działać w sądzie?

Portal Informacyjny jako ułatwienie dostępu do spraw sądowych

Skład sądu w procesie kościelnym

Alimenty w trakcie postępowania sądowego

Ochrona dóbr osobistych skazanego

Osoba stwarzająca zagrożenie

Dozór elektroniczny skazanych