REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jakie uprawnienia ma kobieta w ciąży

Kobieta w ciązy w pracy/ Fot. Fotolia
Kobieta w ciązy w pracy/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Prawo pracy w sposób szczególny traktuje kobietę w ciąży. Przykładami specjalnego traktowania jest m.in. zakaz rozwiązania stosunku pracy, czy urlop macierzyński.

Uwagi ogólne

REKLAMA

Na początku należy podkreślić, że przepisy kodeksu pracy odnoszące się do ochrony kobiet-pracownic mają w zasadzie zastosowanie wobec tych kobiet, które świadczą pracę w ramach stosunku pracy. Nie mają natomiast zastosowania w przypadku świadczenia pracy przez kobiety na podstawie innego tytułu prawnego, jak np.: umowy zlecenia, umowy o dzieło czy innej umowy cywilnoprawnej. Natomiast w dużym zakresie mają zastosowanie do kobiet świadczących pracę chałupniczą (nakładczą).

Uprawnienia te mają charakter bezwzględnie obowiązujący. Oznacza to że naruszenie ich przez pracodawcę pociąga za sobą jego odpowiedzialność wykroczeniową przeciwko prawom pracownika zagrożoną karą grzywny do 5000 zł, a ponadto może on ponieść z tego tytułu także odpowiedzialność odszkodowawczą na zasadach ogólnych.

Poszczególne uprawnienia

Część uprawnienia, o których tu mówimy kobieta nabywa już będąc w ciąży, natomiast część przysługuje dopiero po urodzeniu się dziecka. Wśród tych ostatnich uprawnień możemy wyróżnić takie, które przysługują nie tylko kobietom, ale także mężczyznom.

Ochrona zatrudnienia

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy. Wyjątek od tej zasady stanowi sytuacja, gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę.

Należy jednak podkreślić, że ochroną tą nie są objęte pracownice w okresie próbnym nie przekraczającym jednego miesiąca. Natomiast umowy o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający miesiąc, które uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulegają przedłużeniu do dnia porodu. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić jedynie w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest wówczas zobowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę.

Zakaz zatrudniania w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej

Pracownicy w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Bez jej zgody nie wolno jej także delegować poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać w przerywanym systemie czasu pracy. Natomiast pracownika (czyli uprawnienie to przysługuje zarówno kobiecie jak i mężczyźnie) opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w przerywanym systemie czasu pracy, jak również delegować poza stałe miejsce pracy.

Zobacz również: Kiedy pracownica w ciąży może zwolnić się na badania lekarskie w czasie pracy

Obowiązek zmiany warunków pracy

REKLAMA

Pracodawca zatrudniający pracownicę w porze nocnej jest obowiązany na okres jej ciąży zmienić rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza porą nocną, a jeżeli jest to niemożliwe lub niecelowe, przenieść pracownicę do innej pracy, której wykonywanie nie wymaga pracy w porze nocnej. W razie braku takich możliwości pracodawca jest obowiązany zwolnić pracownicę na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy.

Ponadto pracodawca zatrudniający pracownicę w ciąży lub karmiącą dziecko piersią przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia bez względu na stopień narażenia na czynniki szkodliwe dla zdrowia lub niebezpieczne, jest obowiązany przenieść pracownicę do innej pracy, a jeżeli jest to niemożliwe, również zwolnić ją na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy.

Pracownice w okresie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy zachowują prawo do dotychczasowego wynagrodzenia.

Zobacz również:

Prawo do urlopu macierzyńskiego

Pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze:

  • 18 tygodni przy pierwszym porodzie,
  • 20 tygodni przy każdym następnym porodzie,
  • 28 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.

Co najmniej 2 tygodnie urlopu macierzyńskiego mogą przypadać przed przewidywaną datą porodu, w takiej sytuacji po porodzie przysługuje urlop macierzyński niewykorzystany przed porodem aż do jego wyczerpania. Jednakże  pracownica, po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego, ma prawo zrezygnować z pozostałej części tego urlopu. W takim przypadku niewykorzystanej części urlopu macierzyńskiego udziela się pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko, na jego pisemny wniosek.

Przez tydzień urlopu macierzyńskiego rozumiemy 7 dni kalendarzowych. W przypadku niewykorzystania przez pracownicę urlopu przed przewidywaną datą porodu za pierwszy dzień urlopu macierzyńskiego uznawany jest dzień porodu.

Za czas urlopu macierzyńskiego kobiecie przysługuje zasiłek macierzyński.

Prawo zwolnień od pracy na badania lekarskie

Pracodawca jest obowiązany udzielać pracownicy ciężarnej zwolnień od pracy na zalecone przez lekarza badania lekarskie przeprowadzane w związku z ciążą, jeżeli badania te nie mogą być przeprowadzone poza godzinami pracy. Za czas nieobecności w pracy z tego powodu pracownica zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Prawo do urlopu wychowawczego

Pracownikowi (a więc zarówno kobiecie jak i mężczyźnie) zatrudnionemu co najmniej 6 miesięcy przysługuje prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 4 roku życia. Do sześciomiesięcznego okresu zatrudnienia wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia.

Rodzice dziecka spełniający warunki do korzystania z urlopu wychowawczego mogą jednocześnie korzystać z takiego urlopu przez okres nieprzekraczający 3 miesięcy. Urlop wychowawczy udziela się na wniosek pracownika i może być wykorzystany maksymalnie w czterech częściach.

W okresie od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę.

Jedynie w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy dopuszczalne jest rozwiązanie umowy o pracę przez pracodawcę, a także w przypadku gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Po zakończeniu urlopu wychowawczego pracodawca obowiązany jest dopuścić pracownika do pracy na dotychczasowym stanowisku lub na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu, lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem nie niższym od wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikowi w dniu podjęcia pracy na stanowisku zajmowanym przed tym urlopem.

Prawo do przerwy w pracy na karmienie

Pracownicy karmiącej dziecko piersią przysługuje prawo do dwóch 30 minutowych przerw w pracy wliczanych do czasu pracy. Pracownica karmiąca więcej niż jedno dziecko ma prawo do dwóch przerw w pracy, po 45 minut każda. Na wniosek pracownicy przerwy na karmienie mogą być udzielane łącznie.

Natomiast jeżeli pracownica zatrudniona jest przez czas krótszy niż 4 godziny dziennie przerwy na karmienie jej nie przysługują, zaś w sytuacji gdy czas pracy pracownicy nie przekracza 6 godzin dziennie, przysługuje jej jedna przerwa.

Prawo do zwolnienia od pracy na opiekę

Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Zobacz również serwis: Prawa pacjenta

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kto dostanie świadczenie alimentacyjne z wyrównaniem od 1 października 2024 r.? [PRZYKŁAD]

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Nowe przepisy oznaczają podwyżkę maksymalnej kwoty świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Teraz takie świadczenia przysługują osobom uprawnionym w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednak nie wyższej niż 500 zł miesięcznie. Po zmianach kwota ta wzrośnie do 1000 zł.

Świadczenie wspierające pozbawi ulgi podatkowej? Ministerstwo Finansów chce zmiany przepisów

Ministerstwo Finansów zapowiada zmianę przepisów, aby do dochodu osoby z niepełnosprawnością dla potrzeb ulgi rehabilitacyjnej nie było wliczane świadczenie wspierające. Na problem zwróciło uwagę Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.

Czasowe zawieszenie prawa do azylu, dodatkowe przesłanki do pozbawienia statusu uchodźcy. MSWiA pracuje nad projektem

Czasowe zawieszenie prawa do azylu, dodatkowe przesłanki do pozbawienia statusu uchodźcy. Ministerstwo spraw wewnętrznych i administracji pracuje nad projektem nowelizacji ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

WIBOR będzie zlikwidowany. Jest decyzja: zastąpi go WIRF- m.in. w umowach kredytowych. Od kiedy?

Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej wybrał indeks WIRF- jako docelowy wskaźnik referencyjny, który ma zastąpić WIBOR - podano w komunikacie KS NGR. Finalna nazwa wskaźnika zostanie ustalona w toku dalszych prac. Decyzja KS NGR była spójna z przeważającymi opiniami uczestników rynku wyrażonymi w ramach dodatkowej tury konsultacji publicznych.

REKLAMA

Ile procent podwyżki dla nauczycieli? Wciąż nie wiadomo, ale kwota bazowa wskazuje na to, że obiecanych pieniędzy nie będzie

Jaką podwyżkę dostaną nauczyciele w 2025 roku? Pewności jeszcze nie ma, ale z przyjętej przez Sejm ustawy budżetowej na 2025 rok wynika, że będzie ona niższa, niż zapowiadano. Jednak związki zawodowe przypominają, że sprawa nie jest jeszcze przesądzona.

Podwyżka zasiłku pielęgnacyjnego z 215,84 zł do 348,30 zł. Dzięki dodatkowi pielęgnacyjnemu. Nie udało się [Senat]

1,5 roku trwała dyskusja w Senacie o zrównaniu zasiłku pielęgnacyjnego i dodatku pielęgnacyjnego. Autor pomysłu wycofał się z niego. Dlaczego w ogóle zastanawiano się nad tym? Chodzi o to, że zasiłek pielęgnacyjny nie jest automatycznie waloryzowany – inaczej jest z dodatkiem pielęgnacyjnym. Zasiłek pielęgnacyjny od 2019 roku ma wartość 215,84 zł. I także na 2025 r. nie został podniesiony. Otrzymuje ten zasiłek milion osób.

WIBOR pod ostrzałem: Czy grozi nam destabilizacja polskiego rynku finansowego?

Podważanie WIBOR jest destrukcyjne. Rada Przedsiębiorczości wyraziła zaniepokojenie działaniami, które podważają wiarygodność wskaźnika referencyjnego WIBOR. Jest on kluczowy dla funkcjonowania polskiego rynku finansowego i gospodarki, stanowiąc podstawę oprocentowania kredytów oraz wyceny wielu instrumentów finansowych o łącznej wartości około 9 bilionów złotych. Eksperci ostrzegają przed konsekwencjami destabilizacji.

Już od 1 stycznia 2025 r. pracodawcy mogą spodziewać się kary za brak procedury dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa

Wewnętrzną procedurę dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa dla sygnalistów powinni posiadać pracodawcy, na rzecz których według stanu na dzień 1 stycznia lub 1 lipca danego roku wykonuje pracę zarobkową co najmniej 50 osób. Sankcje za jej brak grożą od 1 stycznia 2025 r.

REKLAMA

Ci rodzice będą musieli oddać do ZUS nawet 3000 złotych. W grudniu wysłano decyzje. Ale czy wiesz, do kogo i dlaczego?

Decyzja o konieczności zwrotu 3000 złotych może być w grudniu niemiłą niespodzianką. Dlaczego niektórzy rodzice ją dostaną? Bo nie zapoznali się z zasadami wsparcia lub liczyli na nieuwagę ZUS. Tymczasem w grudniu rozpoczęła się wysyłka decyzji.

BHP: Aktualizacja normy EN ISO 20345:2011 dla obuwia bezpiecznego

Od 11 listopada 2024 r. wszystkie buty muszą być certyfikowane zgodnie z nową wersją normy w zakresie obuwia bezpiecznego EN ISO 20345:2022. Zmiany dotyczą m.in. wymagań antypoślizgowych, odporności na perforację i wodoodporności.

REKLAMA