Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uprowadzenie dziecka przez rodzica

Fundacja ITAKA - Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych
dziecko, uprowadzenie dziecka /fot. Fotolia
dziecko, uprowadzenie dziecka /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Jak wynika z doświadczeń Fundacji ItAKA i w związku z faktem coraz powszechniej występującego zjawiska porwań rodzicielskich, uprowadzenie osoby małoletniej przez jednego z rodziców może nosić znamiona przestępstwa wskazanego w art. 211 kodeksu karnego.

Przestępstwo z art. 211 Kodeksu karnego

Artykuł ten mówi, że kto – wbrew woli osoby powołanej do opieki lub nadzoru – uprowadza lub zatrzymuje małoletniego poniżej 15 lat albo osobę nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

REKLAMA

Jak bezpośrednio wynika z przepisu czyn zabroniony polega na czynności uprowadzenia dziecka lub czynności jego zatrzymywania, przy czym należy podkreślić, że przepis odnosi się bezpośrednio do naruszania praw m.in. rodzica (osoba powołana do opieki lub nadzoru) przez osobę uprowadzającą. Zatem do dokonania przestępstwa z omawianego artykułu nie jest konieczne naruszenie dobra osoby podopiecznej. Możliwe jest przy tym wyłączenie bezprawności takiego czynu, gdy wystąpią okoliczności wskazujące na jego znikomą szkodliwość społeczną (np. gdy ojciec dziecka korzystając z prawa do kontaktu, zatrzyma je nieznacznie dłużej niż zostało to uzgodnione z matką).

Zobacz również serwis: Sprawy karne

REKLAMA

Rozstrzyganie, czy w danych okolicznościach doszło do popełnienia przestępstwa z art. 211 kodeksu karnego jest w polskiej doktrynie i orzecznictwie silnie związane z zakresem praw przysługujących jednemu i drugiemu rodzicowi, o czym będzie mowa w kolejnym rozdziale.

Przestępstwo  z  art.  211  kodeksu  karnego  jest  przestępstwem publicznoskargowym  (ściganym z urzędu), co oznacza, że policja lub prokuratura – po uzyskaniu wiarygodnych informacji uzasadniających przyjęcie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa – wszczyna dochodzenie lub śledztwo. Należy przy tym podkreślić, że w postępowaniu przed sądem pokrzywdzony może stać się stroną m.in. jeśli wystąpi w roli oskarżyciela posiłkowego. Rola ta pozwoli mu na uczestniczenie w sprawie w szerszym zakresie, niż gdyby występował jedynie w roli pokrzywdzonego. Warto zatem zadbać, aby na odpowiednim etapie postępowania zgłosić stosowne oświadczenie o przystąpieniu do procesu i woli działania w nim obok prokuratora.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W przypadku, gdy odmówiono wszczęcia śledztwa lub dochodzenia lub gdy umorzono postępowanie, pokrzywdzonemu rodzicowi przysługuje zażalenie na odmowę – wnoszone do sądu właściwego do rozpoznania sprawy. Sąd ten może uchylić albo utrzymać w mocy postanowienie prokuratora. Jeśli sąd uchyli postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia albo postanowienie o umorzeniu tych postępowań, wskazuje powody uchylenia oraz – w razie potrzeby – okoliczności, które należy wyjaśnić i czynności, które należy przeprowadzić.

Wskazania te są dla prokuratora wiążące. Sąd nie może jednak nakazać prokuratorowi wniesienia aktu oskarżenia.

Jeśli prokurator nadal nie znajduje podstaw do wniesienia aktu oskarżenia, wydaje postanowienie o umorzeniu śledztwa lub dochodzenia bądź postanowienie o odmowie wszczęcia tych postępowań. W takiej sytuacji pokrzywdzony może wnieść akt oskarżenia. Akt oskarżenia wnoszony przez pokrzywdzonego powinien być sporządzony i podpisany przez adwokata.

Zobacz również: Odebranie dziecka - jak i kiedy?

Orzecznictwo i doktryna dotyczące art. 211 Kodeksu karnego

Jak wspomniano w poprzednim rozdziale – to, jaka wiązka praw przysługuje rodzicowi względem dziecka zdaje się determinować rozstrzygnięcie, czy w danym przypadku doszło do popełnienia przestępstwa, czy nie.

REKLAMA

Analizowane orzeczenia Sądu Najwyższego zdają się jednoznacznie wskazywać, że – choć przepis wprost tego nie określa – sprawcą czynu zabronionego określonego w treści art. 211 kodeksu karnego może być jedynie taki rodzic, którego władza rodzicielska została ograniczona lub zawieszona, bądź który został tej władzy pozbawiony. W przypadku możliwości popełnienia wskazanego czynu przez rodzica, któremu przysługuje pełnia władzy rodzicielskiej pojawiające się w doktrynie stanowiska wskazują, że do popełnienia przestępstwa nie dochodzi.

Mając na uwadze fakt, że decyzja dotycząca miejsca pobytu dziecka – należąc do istotnych spraw dziecka – powinna zapaść w wyniku porozumienia rodziców, a nie samowolnego działania jednego z nich, interpretacja art. 211 kodeksu karnego wydaje się nazbyt zawężająca.

Stanowisko przyjęte w orzecznictwie oraz doktrynie jest tym bardziej niezrozumiałe, gdy weźmie się pod uwagę fakt, że w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat nie uległo ono istotnej modyfikacji, pod- czas gdy warunki społeczne (w tym sytuacja rodziny oraz swoboda przemieszczania się) istniejące w Polsce uległy olbrzymim przemianom. Trudno bowiem znaleźć logiczne uzasadnienie tego że, mimo iż prawa jednego z rodziców są łamane, a dziecko w wyniku powstałej sytuacji – będąc pozbawione możliwości kontaktu z drugim rodzicem – często ponosi znaczny uszczerbek na zdrowiu i dobrostanie psychicznym, policja i prokuratura odmawiają pomocy, a orzeczenia sądów są niekorzystne dla strony pokrzywdzonej zaistniałym stanem rzeczy.

Uprowadzenie dziecka przez rodzica w innych krajach europejskich

Analiza stanu prawnego w innych krajach europejskich pozwala stwierdzić, że w niektórych z nich uprowadzenie lub zatrzymanie dziecka przez jednego z rodziców – wbrew woli drugiego – jest przestępstwem. Oznacza to, że bez względu na wiązkę przysługujących rodzicowi praw – jego samowolna decyzja o miejscu przebywania dziecka jest sankcjonowana w przepisach karnych. Istnieje też kilka systemów - podobnych do polskiego - gdzie przepisy nie uznają za przestępstwo uprowadzenie lub zatrzymanie dziecka przez jednego z rodziców, gdy oboje posiadają pełnię władzy rodzicielskiej.

Polecamy serwis: Dziecko i prawo

Tekst pochodzi z poradnika Fundacji ITAKA "Kiedy rodzic porwał dziecko. Podstawowe informacje prawne", Warszawa 2012.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Raport: "Greedflation" odstrasza 71% konsumentów

    Badanie przeprowadzone przez Intrum wśród 20 000 konsumentów w 20 europejskich krajach pokazuje, że wysoki poziom inflacji oraz stopy procentowe są wyzwaniem dla terminowego wywiązywania się z zobowiązań finansowych. Wraz z rosnącą inflacją i malejącą siłą nabywczą, konsumenci zwracają się ku firmom, które rozumieją ich trudną sytuację. 

    Wybory 2023. Najważniejsze terminy dla wyborców

    15 października 2023 r. odbędą się wybory parlamentarne. Polacy wybiorą 460 posłów i 100 senatorów na czteroletnią kadencję. Lokale wyborcze będą otwarte od godz. 7 do godz. 21. O jakich przedwyborczych terminach warto pamiętać?

    Wybory 2023. Ostatnia szansa, aby zgłosić chęć głosowania korespondencyjnego!

    Termin zgłoszenia chęci głosowania korespondencyjnego upływa do 13. dnia przed dniem wyborów. 2 października to więc ostatni moment! Można to zrobić przez internet albo w urzędzie. 

    Czy przekazane gospodarstwo rolne wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków? Uchwała SN

    „Gospodarstwo rolne przekazane na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin następcy pozostającemu w ustroju ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków” – uznał Sąd Najwyższy w uchwale z 21 czerwca 2023 r.

    REKLAMA

    Adwokat i radca prawny w 2024 r. zarobi dwa razy więcej? Na ten cel ma być przeznaczona dodatkowa kwota 120 milionów złotych, co da łącznie 240 milionów zł.

    Podwojenie stawek dla adwokatów i radców prawnych z urzędu w 2024 r. Ministerstwo Sprawiedliwości zwiększyło przyszłoroczny budżet na ich wynagrodzenia.

    Chcesz zmienić miejsce głosowania? Możesz to zrobić online!

    Przygotuj się do głosowania w wyborach 2023 r. Formalności możesz załatwić online. Sprawdź co!

    Dodatkowe ponad 125 zł obniżki na rachunkach dla wszystkich rodzin w Polsce już obowiązuje. Trzeba spełnić jeden z niewymagających warunków

    Dodatkowe ponad 125 zł obniżki na rachunkach dla wszystkich rodzin w Polsce już obowiązuje. Trzeba spełnić  jeden z niewymagających warunków. Sprawdź co zrobić!

    Zmiany w szkoleniach nauczycieli. Rozporządzenie weszło w życie 29 września 2023 r.

    Zmiany w szkoleniach nauczycieli. Rozporządzenie w sprawie dofinansowania doskonalenia zawodowego nauczycieli, szczegółowych celów szkolenia branżowego oraz trybu i warunków kierowania nauczycieli na szkolenia branżowe weszło w życie 29 września 2023 r.

    REKLAMA

    Książeczka żeglarska 2023 - nowy wzór i nowe rozporządzenie od 14 października. Co się zmieniło?

    W dniu 14 października 2023 r. wejdzie w życie nowe rozporządzenie ministra infrastruktury z 27 września 2023 r. w sprawie książeczki żeglarskiej. Zostało ono właśnie opublikowane w Dzienniku Ustaw. Rozporządzenie to wprowadza nowy wzór książeczki żeglarskiej, a także zmienia tryb wydawania tych dokumentów przez dyrektorów urzędów morskich.

    Niższe ceny prądu od 1 października 2023 r. Zamiast 785 zł za MWh będzie to 693 zł za MWh

    Od 1 października 2023 r. obowiązuje nowe ceny prądu. Wybrane grupy zapłacą mniej. Sprawdź dla kogo nowe taryfy są korzystne!

    REKLAMA