Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czym jest służebność osobista?

HILLS Legal & Tax Solutions S.A

REKLAMA

REKLAMA

Służebność osobista należy do zamkniętego katalogu ograniczonych praw rzeczowych. Służebność osobista różni się od służebności gruntowych przede wszystkim tym, że uprawnionym z tytułu służebności osobistej nie jest każdorazowy właściciel nieruchomości władnącej, lecz imiennie oznaczona osoba fizyczna − zadaniem i celem służebności osobistej jest zaspokojenie osobistych potrzeb uprawnionego.

Służebność osobista odpowiada treści służebności gruntowej, gdyż może polegać np. na prawie korzystania z cudzej nieruchomości w oznaczonym zakresie − prawie przechodu, przejazdu, czerpania wody, etc. Jak wspomniałem wyżej, celem tej służebności jest zabezpieczenie osobistych potrzeb uprawnionego, nadto w przypadku służebności mieszkania także pośrednio jego domowników.

REKLAMA

REKLAMA

Podmiotem służebności osobistej może być tylko oznaczona osoba fizyczna, nie można ustanowić służebności osobistej na rzecz osoby prawnej. Podmiotem zobowiązanym z tytułu służebności jest natomiast każdorazowy właściciel nieruchomości obciążonej służebnością osobistą.

Najczęstszym sposobem ustanowienia służebności osobistej jest umowa stron. Umowa ta może być autonomiczna albo wynikać z innego stosunku prawnego np. umowy darowizny czy dożywocia, etc. Warto zaznaczyć, że dla skuteczności umowy, oświadczenie właściciela nieruchomości musi mieć formę aktu notarialnego. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego (z dnia 14 września 1956 r., III CR 236/56) umowa powołująca do życia służebność, w przypadku gdy jest mało precyzyjna i nie wynika z niej, czy strony ukształtowały dany stosunek prawny jako służebność osobistą, czy jako służebność gruntową, niedopuszczalne jest przyjmowanie domniemania, że jest to służebność gruntowa. Rzeczywisty charakter ustanowionej służebności (gruntowa, osobista) powinien być określony na podstawie całokształtu okoliczności, zamierzonego celu ustanowienia służebności, zgodnie z regułami obowiązującymi przy wykładni oświadczeń woli.

Możliwe jest również ustanowienie służebności osobistej mocą orzeczenia sądu w poniższych przypadkach:

  1. ustanowienie służebności drogi koniecznej,
  2. zniesienie współwłasności,
  3. dział spadku,
  4. podział majątku wspólnego,
  5. żądanie uprawnionego z tytułu umowy przyrzeczonej.

Służebność osobistą można ustanowić także na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, a mianowicie na rzecz właścicieli nieruchomości sąsiednich, jeżeli wskutek wywłaszczenia mogą wystąpić dla nich szkody lub niedogodności. Ustanowienie służebności następuje wówczas mocą decyzji administracyjnej. „Jednak ustanawianie służebności w postępowaniu wywłaszczeniowym ma służyć zabezpieczaniu interesów właścicieli lub użytkowników wieczystych nieruchomości sąsiednich wskutek wywłaszczenia lub innego niż dotychczas zagospodarowania wywłaszczonej nieruchomości, zatem mają zapobiec zmniejszeniu użyteczności tych nieruchomości a nie zaspokajaniu potrzeb osobistych oznaczonych osób fizycznych" (tak B. Burian (w:) E. Gniewek (red.), Komentarz, 2008, s. 467).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wartym podkreślenia jest fakt, iż służebności osobistej (w tym służebności mieszkania) nie można nabyć w drodze zasiedzenia.

Służebność osobista w polskim porządku prawnym najczęściej ma postać służebności mieszkania, która uregulowana jest w art. 301 − 302 Kodeksu Cywilnego. Jest to najczęściej spotykana służebność osobista towarzysząca przede wszystkim umowie darowizny nieruchomości lub umowie przenoszącej własność gospodarstwa rolnego na następcę. Jej istota zależy od treści konkretnej umowy o ustanowienie służebności mieszkania, zazwyczaj jednak ukształtowana zostaje jako prawo do zamieszkiwania, a więc zajmowania oznaczonych pomieszczeń mieszkalnych do wypoczynku, snu, przyrządzania posiłków, zaspokajania innych potrzeb życiowych, etc. Ważne jest aby w umowie zakres służebności był określony precyzyjnie gdyż praktyka pokazuje, że brak takiego uregulowania często powoduje konflikty i to w najbliższej rodzinie.

Zobacz serwis: Nieruchomości

REKLAMA

Zgodnie z przepisem art. 302 Kodeksu Cywilnego, mający służebność mieszkania może korzystać z pomieszczeń i urządzeń przeznaczonych do wspólnego użytku mieszkańców budynku, a odnosi się to do takich pomieszczeń jak: strych, pralnia, piwnica, komórka czy klatka schodowa, jeżeli tylko nie zostały one jednoznacznie przypisane do poszczególnych mieszkań w danym domu.

Należy wskazać, że jeżeli uprawniony z tytułu służebności osobistej (w tym służebności mieszkania) dopuszcza się rażących uchybień przy wykonywaniu swego prawa, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zamiany służebności na rentę. Przepis używa pojęcia uchybień w liczbie mnogiej, z czego można wnioskować, że pojedyncze uchybienie nie może stanowić podstawy zamiany służebności na rentę nawet wówczas, gdy jest poważne, a nawet rażące.

Na sam koniec rozważań należy jednoznacznie wskazać, iż instytucja służebności mieszkania jest zupełnie odrębną instytucją od „dożywocia” (umowy dożywocia) i nie należy utożsamiać tych instytucji ze sobą.

Autor: Marcin Zadrożny                

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Locha+: wypłacono miliardy złotych pomocy dla rolników

    Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało, że w ramach programu Locha+ do rolników trafiło 124 mln zł. Na co pomoc dla rolnika?

    Najważniejsze zmiany w przepisach w obszarze szkolnictwa wyższego w roku akademickim 2023/2024. Wykaz zmian wraz z podstawą prawną

    Najważniejsze zmiany w przepisach w obszarze szkolnictwa wyższego w roku akademickim 2023/2024. Zmiany w zakresie ustroju uczelni, kształcenia, spraw studenckich, stypendiów ministra, spraw pracowników szkolnictwa wyższego. Publikujemy wykaz zmian wraz z podstawą prawną. 

    Studenci: Świadczenia w roku akademickim 2023/2024. Stypendia socjalne, dla osób niepełnosprawnych, rektora oraz zapomoga

    Stypendia są przyznawane na wniosek studenta na semestr lub rok akademicki i wypłacane co miesiąc przez okres do 10 miesięcy, a gdy kształcenie trwa jeden semestr – przez okres do 5 miesięcy. Zapomoga jest świadczeniem jednorazowym, które może być przyznawane nie częściej niż 2 razy w roku akademickim. Sprawdź co przysługuje studentowi w roku akademickim 2023/2024. 

    Dobre zmiany dla pracowników w sądach pracy od września 2023 r. Dodatkowa ochrona przed zwolnieniem z pracy. Bez opłaty sądowej także od pozwów ponad 50 tys. zł

    W dniu 22 września 2023 r. weszły w życie przepisy wzmacniające pozycję zwolnionych pracowników, którzy wystąpią do sądu pracy z odwołaniem od wypowiedzenia umowy o pracę. Nowelizacja przepisów Kodeksu postępowania cywilnego gwarantuje szybszy powrót do pracy pracownikowi, którego Sąd I instancji przywrócił do pracy lub uznał wypowiedzenie mu umowy o pracę za bezskuteczne. W przypadku pracowników szczególnie chronionych powrót do pracy może nastąpić jeszcze nawet przed rozpoczęciem faktycznych czynności procesowych, jeśli pracownik wystąpi z wnioskiem o zabezpieczenie swojego roszczenia do sądu. Zmiana ta jest konsekwencją porozumienia zawartego pomiędzy rządem a NSZZ „Solidarność” w czerwcu tego roku.

    REKLAMA

    Urlopy pracownicze. Co warto wiedzieć

    Prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi, czyli osobie świadczącej pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę.

    Uchwała SN: Osoba prawna (np. spółka) może domagać się zadośćuczynienia za negatywną opinię w internecie

    Osoba prawna może domagać się finansowego zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych od osoby prywatnej, która zamieściła opinię w internecie – wynika uchwały Sądu Najwyższego podjętej 3 października 2023 r.

    Jakie szczepienia są obowiązkowe. Nowe rozporządzenie w tej sprawie weszło w życie

    Obowiązkowe szczepienia zostały uregulowane w nowym rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Określa ono wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem szczepień ochronnych. Kogo dotyczy obowiązek poddawania się szczepieniom? Jakie choroby będą objęte obowiązkiem szczepień? Wyjaśniamy.

    Ubezpieczenie zdrowotne. Wszystko, o czym powinien wiedzieć student

    Zaczynasz studia? Wracasz na kolejny rok nauki po zakończeniu wakacyjnej pracy? Upewnij się, że masz ubezpieczenie zdrowotne i prawo do bezpłatnego leczenia.

    REKLAMA

    Jak zatrudnić pracownika w ramach umowy o pracę? Jakie obowiązki ciążą na pracodawcy w tym zakresie?

    Jak zatrudnić pracownika w ramach umowy o pracę? Jakie obowiązki ciążą na pracodawcy w tym zakresie? Pracodawco sprawdź o czym musisz pamiętać. 

    Telus: od środy Litwa ma kontrolować tranzytowane zboże z Ukrainy

    Minister rolnictwa i rozwoju wsi Robert Telus poinformował: Dogadaliśmy ważną sprawę; od środy kontrole ukraińskiego zboża, które jedzie w tranzycie przez Litwę, zostają przeniesione z granicy ukraińsko-polskiej na teren Litwy, do portu litewskiego.

    REKLAMA