REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skutki ubezwłasnowolnienia całkowitego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wyrok/ Fot. Fotolia
Wyrok/ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Warunkiem ubezwłasnowolnienia całkowitego jest, jak wskazano powyżej, ukończenie trzynastego roku życia. Skutkiem zaś - pozbawienie danej osoby zdolności do czynności prawnych.

W naszej poniższej publikacji postaramy się wyjaśnić na czym polega ubezwłasnowolnienie całkowite i jakie są jego skutki. 

REKLAMA

Zdolność do czynności prawnych

Człowiek każdego dnia dokonuje różnorodnych czynności prawnych (np. zawiera umowy), których ważne dokonanie zależy od posiadania zdolności do czynności prawnych.

Tę zdolność w ograniczonym zakresie człowiek nabywa po ukończeniu trzynastego roku życia. Zaś w pełnym, po ukończeniu osiemnastego roku życia. W określonych sytuacjach, wskazanych poniżej, uzasadnione jest ubezwłasnowolnienie całkowite osoby posiadającej chociażby ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Oznacza ono odebranie takiej osobie zdolności do czynności prawnych.

Zobacz również: Co to jest zdolność do czynności prawnych?

Ubezwłasnowolnienie całkowite

Zgodnie z art. 13 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), osoba, która ukończyła trzynaście lat, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz również: Przymusowe leczenie alkoholika

Warunki dopuszczalności ubezwłasnowolnienia całkowitego

Warunkiem ubezwłasnowolnienia całkowitego jest, jak wskazano powyżej, ukończenie trzynastego roku życia. Wynika to z faktu, że po ukończeniu trzynastego roku życia, dana osoba ma już ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Nie ma natomiast potrzeby orzekania ubezwłasnowolnienia całkowitego w stosunku do osób, które trzynastu lat nie ukończyły, ponieważ nie mają one zdolności do czynności prawnych (zarówno pełnej, jak i ograniczonej). Możliwość ubezwłasnowolnienia całkowitego jest również uzależniona od wystąpienia choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii. Inne ułomności, niezależnie od tego, co jest ich przyczyną, nie dają podstaw do ubezwłasnowolnienia całkowitego. Należy przy tym zaznaczyć także, że nie każde zaburzenie psychiczne wskazane powyżej może prowadzić do ubezwłasnowolnienia całkowitego, a tylko takie, które uniemożliwia danej osobie kierowanie swoim postępowaniem. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w jednym ze swoich orzeczeń (sygn. akt I CR 297/71), nie każda choroba psychiczna pociąga za sobą taki skutek. Zależy to od rodzaju i stopnia nasilenia choroby oraz od indywidualnych objawów występujących u danej osoby. Dodatkowo, należy zwrócić uwagę na fakt, że kwestią dyskusyjną jest ubezwłasnowolnienie całkowite osób starszych i niedołężnych, które w praktyce wywołuje istotne problemy. W przypadku takich osób, jeżeli nie występują ww. zaburzenia psychiczne, które uniemożliwiają kierowanie postępowaniem, należy zastanawiać się raczej nad potrzebą ustanowienia kuratora dla osoby niepełnosprawnej, niż nad potrzebą ubezwłasnowolnienia całkowitego lub nawet częściowego.

Postępowanie o ubezwłasnowolnienie całkowite

Postępowanie w sprawach o ubezwłasnowolnienie jest uregulowane w ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.). Jest to postępowanie nieprocesowe, które toczy się przed sądem okręgowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, a w razie braku miejsca zamieszkania – przed sądem miejsca pobytu takiej osoby. Wniosek w tej sprawie może zostać zgłoszony przez małżonka danej osoby, jej krewnego w linii prostej (np. rodzica), rodzeństwo lub przedstawiciela ustawowego. Zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.), od wniosku uiszcza się opłatę w wysokości 40 zł. Do kosztów postępowania należy doliczyć również koszt zaliczki na opinie biegłych psychologa i psychiatry w kwocie ok. 500 zł oraz wydatki związane z czynnościami kuratora w sprawie w kwocie ok. 120 zł. Warto przy tym podkreślić, że osoba, która złożyła wniosek o ubezwłasnowolnienie w złej wierze lub lekkomyślnie, podlega karze grzywny do 5 000 zł. Jeżeli wniosek o ubezwłasnowolnienie całkowite jest zasadny, sąd wydaje postanowienie o ubezwłasnowolnieniu całkowitym, w którym wskazuje powód ubezwłasnowolnienia. Odpis prawomocnego postanowienia jest przesyłany sądowi opiekuńczemu w celu ustanowienia opiekuna, co ma na celu przede wszystkim zapewnienie opieki nad osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie. Opiekuna nie ustanawia się, jeżeli ubezwłasnowolniony całkowicie pozostaje jeszcze pod władzą rodzicielską.

Zobacz również serwis: Władza rodzicielska

Skutki ubezwłasnowolnienia całkowitego

Jaki jest skutek orzeczenia ubezwłasnowolnienia całkowitego? Jest to pozbawienie danej osoby zdolności do czynności prawnych. Oznacza to, że osoba ubezwłasnowolniona całkowicie nie może dokonywać czynności prawnych (np. zawierać umów), a gdyby ich dokonała, byłyby one nieważne. Wyjątkiem są umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego (np. drobne zakupy). Takie umowy stają się ważne z chwilą ich wykonania, o ile nie powodują one rażącego pokrzywdzenia osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie.

Podsumowanie

Podsumowując, ubezwłasnowolnienie całkowite jest instytucją prawną, która znajduje zastosowanie jedynie wobec osób, które ukończyły trzynasty rok życia i które z powodu różnego rodzaju zaburzeń psychicznych (np. choroby psychicznej) nie są w stanie kierować swoim postępowaniem. Orzeczenie ubezwłasnowolnienia całkowitego powoduje pozbawienie danej osoby zdolności do czynności prawnych oraz ustanowienie dla niej opiekuna, chyba że ubezwłasnowolniony pozostaje jeszcze pod władzą rodzicielską (wówczas opiekun nie jest ustanawiany).

Zobacz również: Ubezwłasnowolnienie całkowite a częściowe

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Afera z dofinansowaniami z KPO – o co chodzi? PARP zapowiada kontrole, premier: nie zaakceptuję marnowania środków, opozycja mówi o gigantycznym skandalu i podaje kolejne przykłady

Wiele kontrowersji wzbudziła interaktywna mapa projektów, które uzyskały dofinansowanie z Krajowego Planu Odbudowy, którą opublikowano na kpo.gov.pl. Co ciekawe od rana 8 sierpnia 2025 r. cała strona kpo.gov.pl nie jest dostępna (występują problemy techniczne z jej wyświetleniem). Szeroko krytykuje się zasadność wydatkowania tych środków zwłaszcza w branży HoReCa. PARP zapowiedział kontrolę w tym sektorze. Premier Tusk powiedział, że nie zaakceptuje żadnego marnotrawienia środków z KPO. Prezes PiS Jarosław Kaczyński nazwał całą sprawę gigantycznym skandalem

Seniorzy nie muszą płacić za wywóz śmieci. Wystarczy, że spełnią ten jeden warunek. Jaki?

W ostatnim czasie w wielu miastach podniesiono opłaty za odbiór śmieci, co szczególnie dotyka polskich emerytów. Częściowe lub całkowite zwolnienie z tych opłat to duża ulga dla ich domowych budżetów. Kto może skorzystać z takiej pomocy? Oto szczegóły.

Darowizna spółdzielczego prawa z majątku wspólnego bez podatku? Oto bezpieczna ścieżka przekazania nieruchomości w rodzinie

Planujesz przekazać mieszkanie bliskim i boisz się podatku? Najnowsza interpretacja skarbówki pokazuje, jak zrobić to legalnie, bez żadnej daniny. Sprawdź, jak darowizna z majątku wspólnego w rodzinie może być całkowicie zwolniona z podatku.

TSUE zmienia zasady gry dla frankowiczów. Koniec z teorią dwóch kondykcji?

Wyrok TSUE z 19 czerwca 2025 r. może zrewolucjonizować sposób rozliczania nieważnych umów „frankowych”. Sąd unijny opowiedział się za prostszą i tańszą dla konsumentów teorią salda, podważając dominującą dotąd teorię dwóch kondykcji. Dlaczego część prawników bije na alarm i czy naprawdę chodzi o interes kredytobiorców? Oddzielamy fakty od mitów.

REKLAMA

Nie zaparkujesz już pod swoim blokiem – koniec z wymogiem 1,5 miejsca postojowego na każde mieszkanie, „na rzecz zwiększania ruchu pieszego i rowerowego”. Prezydent podpisał ustawę popierającą „patodeweloperkę”

W dniu 21 sierpnia 2025 r. wchodzi w życie ustawa, która znosi obowiązujący dotychczas – na szczeblu krajowym – wymóg co najmniej 1,5 miejsca postojowego (a w przypadku zabudowy śródmiejskiej – co najmniej 1 miejsca postojowego) na każde mieszkanie w ramach realizowanej inwestycji mieszkaniowej. Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, którą zmiana ta została wprowadzona – „jest ona spójna z wprowadzanymi przez gminy rozwiązaniami na rzecz zwiększania ruchu pieszego i rowerowego, w tym w obszarach śródmiejskich”, a także ma na celu umożliwienie uwzględniania przy realizacji inwestycji mieszkaniowej m.in. – „lokalizacji terenu inwestycji, stopnia rozwoju transportu publicznego, czy sieci dróg rowerowych”.

ZUS przeliczy świadczenia (osobom pobierającym emerytury i renty rodzinne po emerytach czerwcowych) z urzędu – bez wniosków. Wypłaty w nowej wysokości od 2026 roku. Senat za

Od 2026 roku ZUS przeliczy świadczenia osobom pobierającym emerytury i renty rodzinne po emerytach, którzy przeszli na emeryturę w czerwcu w latach 2009–2019. Chodzi o wyrównanie strat wynikających z dawnych przepisów, które nie uwzględniały waloryzacji kwartalnych. Ustawa została przyjęta przez Senat bez poprawek i czeka teraz na podpis prezydenta.

Projekt ustawy dla frankowiczów 2025. Jakie zmiany w sporach z bankami?

Projekt ustawy z 30 czerwca 2025 r. dotyczący spraw frankowych to dokument, który może radykalnie zmienić krajobraz procesów dotyczących kredytów denominowanych lub indeksowanych do franka szwajcarskiego. Regulacja przedstawia rozwiązania procesowe i materialne, które mają wspierać konsumentów, ale także – co mniej zauważalne –usystematyzować obecność spraw frankowych w przestrzeni prawnej.

Emerytura bez lat pracy. Czy można otrzymać emeryturę bez lat pracy? Czy jest to możliwe?

Czy można otrzymać emeryturę bez lat pracy? Zazwyczaj prawo do emerytury nabywa się po osiągnięciu wymaganego wieku i udokumentowaniu odpowiedniego stażu pracy, jednak istnieją pewne wyjątki od tej reguły. W wyjątkowych sytuacjach przepisy dopuszczają możliwość uzyskania takiej emerytury. Kto może liczyć na emeryturę bez lat pracy i jakie kryteria musi spełnić? Oto szczegóły.

REKLAMA

Nowy prezydent, stare napięcia: Polityczny start Karola Nawrockiego i reakcja rządu [Gość Infor.pl]

„Nie będę podejmował decyzji w zgodzie z podziałami politycznymi, będę podejmował decyzje wbrew podziałom politycznym, a w zgodzie z interesem państwa polskiego” – zadeklarował Karol Nawrocki tuż po zaprzysiężeniu. Brzmi dobrze, ale co to oznacza w praktyce?

To wywróci pracę na etacie milionom Polaków. Nadchodzi rewolucyjna zmiana w prawie. Kto na tym straci, kto zyska

W określonych przypadkach będzie można pracować, wyjść z domu, żeby zrobić zakupy, a nawet wyjechać za granicę. Tak ma wyglądać chorowanie po nowemu na L4. Resort rodziny, pracy i polityki społecznej szykuje prawdziwy przewrót w zwolnieniach lekarskich. Skąd te rewolucyjne zmiany? W opinii ministerstwa niektóre przepisy regulujące kwestię L4 są niedostosowane do obecnych potrzeb

REKLAMA