Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy

Zgodnie z kodeksową definicji stosunku pracy – pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a ten z kolei do wypłaty pracownikowi adekwatnej wypłaty. Wykonywanie pracy na rzecz pracodawcy jest wobec tego obowiązkiem pracownika, ale i jego uprawnieniem.

Rozwiązanie umowy za stosownym wypowiedzeniem przez jedną ze stron stosunku pracy, stanowi jeden z enumeratywnie wymienionych sposobów rozwiązania umowy o pracę. Pracownikowi przysługują w tym okresie wszystkie wcześniejsze uprawnienia łącznie z prawem do wynagrodzenia w określonej wysokości oraz uprawnieniem do świadczenia pracy, dlatego też pracodawca nie może go jednostronnie osunąć od wykonywania pracy w okresie wypowiedzenia.

Praktyka pracodawców pokazuje, że bardzo często zwalniają oni z obowiązku świadczenia pracy pracowników wyższego szczebla, posiadających dostęp do ważnych informacji. Tego typu rozwiązanie bywa bardzo korzystne dla obu stron, ponieważ pracownik ma czas na spokojne poszukiwanie pracy zachowując prawo do wynagrodzenia do końca trwania okresu wypowiedzenia, a pracodawca ma pewność, że pracownik nie będzie działał na szkodę firmy.

Zobacz: Umowa o pracę na czas określony

Niezadowolony pracownik z udzielonego mu do końca trwania zatrudnienia wolnego, może żądać dopuszczenia go do wykonywania pracy. Jednakże w pewnych sytuacjach, jak uzasadniony i istotny interes pracodawcy istnieje możliwość odsunięcia pracownika od świadczenia pracy, pod warunkiem, że celem zwolnienia nie jest szykanowania pracownika (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24.09.2003, I PK 324/02).

Pracodawca z pracownikiem bez przeszkód mogą zawrzeć porozumienie, (najlepiej na piśmie), w którym uzgodnią, iż pracownik w okresie wypowiedzenia nie będzie świadczył pracy, zachowując prawo do wynagrodzenia. Jedynym ograniczeniem jest konieczność wykorzystania przez pracownika w okresie wypowiedzenia przysługującego mu urlopu, o ile pracodawca takiego mu udzieli (art. 167 [1] Kodeksu pracy). Decyzja o udzieleniu urlopu należy do pracodawcy, z tym, że jeśli go nie udzieli będzie musiał wypłacić odchodzącemu pracownikowi ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.

Dobrym rozwiązaniem jest zawarcie na samym początku zatrudnienia, jeszcze w umowie o pracę zapisu mówiącego o porozumieniu zwalniającym pracownika z obowiązku świadczenia pracy stanowiącym ewentualne zabezpieczenie się pracodawcy. Fakt istnienia zgodnej woli pracodawcy i pracownika w tym zakresie nie powinien budzić wówczas żadnych wątpliwości.

Zobacz serwis: Rozwiązanie umowy