Zwolnienie pracownika – 3 ważne prawa po utracie pracy

1. Odprawa dla zwalnianego pracownika

Odprawa często kojarzy się pracownikom ze zwolnieniami grupowymi. Istnieją jednak sytuacje, gdy prawo do odprawy przysługuje w przypadku zwolnienia nawet jednego pracownika. Kwestie te reguluje ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, potocznie nazywana ustawą o zwolnieniach grupowych.

Polecamy: Nowa matryca stawek VAT

Przepisy tej ustawy stosuje się w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej:

1) 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,

2) 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,

3) 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników

Liczby te obejmują pracowników, z którymi w ramach grupowego zwolnienia następuje rozwiązanie stosunków pracy z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia stron, jeżeli dotyczy to co najmniej 5 pracowników.

W przypadku zwolnień grupowych pracodawca powinien spełnić określone warunki m.in. skonsultować taki zamiar z działającymi u niego zakładowymi organizacjami związkowymi.

Ważnym uprawnieniem pracownika zwalnianego w ramach opisanych powyżej zwolnień grupowych jest odprawa pieniężna. Należy pamiętać, iż przysługuje ona również w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy (lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron), a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników. W praktyce może to zatem dotyczyć nawet jednego zwalnianego pracownika. Pamiętajmy też, by przyczyny niedotyczące pracownika stanowiły wyłączny powód zwolnienia.

Odprawa pieniężna przysługuje w wysokości:

1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;

2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;

3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Niższy wymiar odpraw dla zwalnianych pracowników przewidują przepisy tzw. Tarczy Antykryzysowej 4.0. Nad ustawą pracuje obecnie Senat. Zobacz więcej: Tarcza 4.0 - limit dla świadczeń na zakończenie zatrudnienia z problemami interpretacyjnymi