REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Data minimalnej trwałości na środkach spożywczych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Szymecka-Wesołowska Agnieszka
Data minimalnej trwałości na środkach spożywczych/ fot. Fotolia
Data minimalnej trwałości na środkach spożywczych/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Data minimalnej trwałości a także termin przydatności na środkach spożywczych to informacje, które musi zawierać każdy opakowany środek spożywczy. Obowiązek umieszczania daty oraz terminu wynika z przepisów regulujących znakowanie żywności.

Termin przydatności do spożycia

Termin przydatności do spożycia oznaczany jest sformułowaniem: „Należy spożyć do….” i co do zasady noszą go produkty nietrwałe mikrobiologicznie, łatwo psujące się (np. jogurty, śmietany). Ma on ostrzegać konsumenta o tym, że produkt powinien być wykorzystany (spożyty) do daty wskazanej na etykiecie, bo po jej upływie może potencjalnie niekorzystnie odbić się na zdrowiu.

REKLAMA

REKLAMA

Zadaj pytanie na Forum

Data minimalnej trwałości

Data minimalnej trwałości natomiast poprzedzana jest wyrażeniem: „Najlepiej spożyć do….”. Już samo to wyrażenie w założeniu informuje konsumenta, że „najlepiej” jest spożyć oznaczony nią produkt do daty wskazanej na opakowaniu, ponieważ do tego czasu produkt zachowuje swoje pierwotne – zakładane przez producenta – walory smakowe i jakościowe.

Nie oznacza to jednak, że po upływie daty minimalnej trwałości produkt automatycznie staje się szkodliwy dla zdrowia.

REKLAMA

Co więcej, w przypadku wielu produktów długoterminowych, upływ wskazanego terminu przydatności wcale nie oznacza jakiejkolwiek utraty początkowych właściwości. Nie wszyscy konsumenci jednak o tym wiedzą i jak wynika z szacunków Komisji Europejskiej, w całej Unii rocznie aż 15 mln ton dobrego jedzenia trafia do kosza tylko, dlatego, że Europejczycy sugerują się terminami ważności zawartymi na opakowaniach.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Brak daty minimalnej trwałości

W ramach walki z marnotrawstwem żywności na poziomie unijnym została podjęta dyskusja w zakresie rezygnacji z zamieszczania na etykietach niektórych środków spożywczych (np. ryżu, kawy, makaronów) informacji o dacie minimalnej trwałości. Komisja Europejska prowadzi prace nad przygotowaniem odpowiedniego dokumentu do dalszych konsultacji, który być może ukaże się jeszcze w pierwszej połowie 2014 r. Oczywiście nie może być wątpliwości co do słuszności podjętej w tym zakresie inicjatywy i warto wykorzystać ją do przyjrzenia się bliżej polskim przepisom obowiązującym obecnie w tym zakresie, które idą raczej w przeciwną stronę, niż wskazane kierunki unijnej polityki żywnościowej. 

Termin przydatności do spożycia a data minimalnej trwałości

Zgodnie z art. 52 ustawy z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia: „Środki spożywcze oznaczane datą minimalnej trwałości lub terminem przydatności do spożycia mogą znajdować się w obrocie do tej daty lub terminu”. Naruszenie tego przepisu – zgodnie z art. 100 ust. 1 pkt 1 tej samej ustawy – jest wykroczeniem, za które grozi kara grzywny. Paradoksalnie więc nie tylko konsument, ale także polski ustawodawca zdaje się nie zauważać różnicy pomiędzy terminem przydatności do spożycia i datą minimalnej trwałości. Ustawa przewiduje bowiem odpowiedzialność wykroczeniową za pozostawianie w obrocie produktu po upływie daty minimalnej trwałości, który przecież – jak wspomniałam wyżej – może być całkowicie zdatny do spożycia.

Zobacz również: Reklamacja produktów spożywczych

A dodajmy, że unijne prawo żywnościowe zakazuje jedynie wprowadzania do obrotu żywności niebezpiecznej.  Mamy tu więc do czynienia z daleko posuniętą prewencyjną ochroną konsumenta, na zasadzie „lepiej zapobiegać, niż leczyć”, która sama w sobie jest oczywiście słuszna, ale jednak w tym przypadku może budzić wątpliwości co jej proporcjonalności do potencjalnego zagrożenia i odpowiedniego wyważenia wchodzących w grę interesów konsumentów i producentów, a także zgodności z prawem unijnym. 

Zobacz również: Sprzedaż towarów

Data minimalnej trwałości w kontekście swobody przepływu towarów

Warto w tym kontekście przywołać jedno z orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który oceniał fakt wprowadzenia do obrotu piwa w jednym z austriackich sklepów po upływie zamieszczonej na nim daty minimalnej trwałości (orzeczenie C-229/01 z 13 marca 2003 r.). Austriacki organ urzędowej kontroli żywności nałożył z tego tytułu karę administracyjną na sprzedającego, jednakże nie dlatego, że produkt ten był wprowadzany do obrotu, ale dlatego, że - zgodnie z prawem austriackim – „jeśli data minimalnej trwałości została przekroczona, taka okoliczność powinna zostać wskazana w sposób jasny i ogólnie zrozumiały”. Tymczasem produkt ten nie zawierał żadnych dodatkowych informacji w tym zakresie. Trybunał nie pochylał się więc w ogóle nad tym, czy samo pozostawanie tego produktu w obrocie było legalne, ale czy zgodna z prawem unijnym była austriacka regulacja, wymagająca - w przypadku wprowadzania do obrotu żywności po upływie daty minimalnej trwałości - podkreślania tej okoliczności w sposób jasny i zrozumiały dla wszystkich. Innymi słowy, Trybunał rozważał, czy sama tylko zamieszczona na etykiecie data minimalnej trwałości nie była wystarczająca dla odpowiedniego poinformowania konsumenta o jej upłynięciu. Ukarany sprzedający podnosił, że wymóg oznaczania tego rodzaju produktu w sposób szczególny (za pomocą osobnych ostrzeżeń) jest niezgodny z zasadą swobodnego przepływu towarów, ponieważ podnosi koszty jego dystrybucji, a zamieszczana w oznakowaniu data minimalnej trwałości na podstawie ogólnych przepisów o oznakowaniu żywności musi być zamieszczona w sposób jasny i zrozumiały dla konsumenta.

Trybunał uznał, że regulacja austriacka jest zgodna z prawem unijnym, przy czym podkreślił, że „obowiązek wskazania w sposób jasny i ogólnie zrozumiały, że upłynął okres minimalnej trwałości produktu, ogranicza obrót towarami dużo mniej dotkliwiej niż bezpośredni zakaz wprowadzania na rynek”. Z tego punktu widzenia, polska regulacja mogłaby nie zdać „egzaminu proporcjonalności”.

Zobacz również: W jaki sposób reklamować artykuły spożywcze?

Znakowanie żywności – nowe przepisy w UE i RP

W tym kontekście, a także w kontekście przedstawionych wyżej planów unijnego prawodawcy w zakresie przeciwdziałania marnotrawieniu żywności, pożądana wydaje się być zmiana przepisów krajowych. Będzie ku temu niebawem doskonała okazja, ponieważ od 13 grudnia 2014 r. zacznie być bezpośrednio stosowane Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, które wymagać będzie odpowiednich zmian dostosowawczych w prawie polskim. Przy tej okazji warto by więc pomyśleć także o uchyleniu odpowiedzialności za wprowadzanie do obrotu środków spożywczych po upływie daty minimalnej trwałości i ewentualnym wprowadzeniu bardziej spójnych z prawem i polityką unijną rozwiązań. 

Polecamy serwis: Prawa konsumenta

Podstawa prawna:

Orzeczenie TS UE z 13 marca 2003 r., C-229/01.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności.

Ustawa z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Inne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy można zignorować system kaucyjny i dalej wyrzucać puszki, plastikowe i szklane butelki do odpadów segregowanych tak jak dotychczas? Czy grożą za to kary?

O systemie kaucyjnym, polegającym na selektywnym recyklingu butelek szklanych, plastikowych oraz puszek aluminiowych o określonej pojemności w ostatnim czasie było głośno i napisano już prawie wszystko. Co jednak w przypadku, gdy ktoś nie chce lub nie ma możliwości i warunków, aby kolekcjonować niezgniecione butelki i puszki oraz oddawać je w punktach zbiorczych (np. automatach lub zobowiązanych do tego sklepach)? Czy zgodne z przepisami będzie wyrzucanie takich opakowań jak dotąd do odpadów segregowanych, to jest butelki szklane do zielonych, a butelki plastikowe oraz puszki aluminiowe do żółtych pojemników?

Prawa samotnego rodzica. Zasiłki, ulgi, alimenty i uprawnienia pracownicze. Oto, co Ci się należy!

Samotne rodzicielstwo stawia przed rodzicami wiele wyzwań, zarówno emocjonalnych, jak i finansowych. W Polsce system prawny oferuje szereg narzędzi i wsparcia, które mają ułatwić funkcjonowanie samotnego rodzica. Wiedza na temat przysługujących uprawnień jest kluczowa, aby w pełni korzystać z ochrony, jaką zapewniają przepisy. Dotyczy to zarówno aspektów socjalnych, jak i kwestii zatrudnienia.

Wyłączenie od dziedziczenia a wydziedziczenie. Co z zachowkiem?

Chociaż nazwy te brzmią podobnie, to w praktyce wyłączenie od dziedziczenia i wydziedziczenie są różnymi instytucjami prawa spadkowego. Na czym polega wyłączenie od dziedziczenia? Czy testament negatywny pozbawi niedoszłego spadkobiercę zachowku? Kiedy wydziedziczenie jest skuteczne?

Opłata Śmieciowa 2026. Nowe zasady i podwyżki w segregacji bioodpadów

Właściciele domów i mieszkań muszą przygotować się na kolejne obciążenie budżetu. W 2026 roku opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w wielu miastach i gminach wzrosną, a jednocześnie wejdą w życie nowe, bardziej restrykcyjne zasady segregacji, zwłaszcza w zakresie bioodpadów i systemu kaucyjnego.

REKLAMA

Budżet państwa zapłaci składki za nianię (np. za babcię). Dla emerytki to szansa na wyższą emeryturę. Trzeba tylko podpisać tę umowę

Znalezienie odpowiedzialnej osoby, która z troską zajmie się dzieckiem, to dla wielu rodziców ogromne wyzwanie. Nianią może być zarówno młoda osoba wchodząca na rynek pracy, jak i babcia, która chce dorobić do emerytury. ZUS informuje, że zatrudnienie opiekunki (także np. babci) na podstawie umowy uaktywniającej to rozwiązanie proste, bezpieczne i korzystne finansowo dla obu stron.

Tyle dla emerytów, tyle dla rodziców. Sejm bierze się za budżet na 2026 rok

Sejm rozpoczął prace nad budżetem państwa na 2026 rok, który przewiduje zarówno rekordowe wydatki na obronę i ochronę zdrowia, jak i konkretne wsparcie dla emerytów, rencistów oraz rodziców. Projekt ustawy kładzie nacisk na stabilność finansów państwa, rozwój infrastruktury, inwestycje strategiczne i politykę prorodzinną, a jednocześnie przewiduje kontynuację popularnych programów społecznych, takich jak 13. i 14. emerytura czy „Rodzina 800+”.

Polski sąd pyta TSUE o WIBOR w umowach kredytu sprzed 2018 roku. Czy to będzie „orzecznicza bomba”?

Zapamiętajmy datę 25 września 2025 roku, gdyż może ona być jedynym z kamieni milowych spraw dotyczących kredytów ze zmienną stopą procentową opartą na WIBOR. Tego dnia Sąd Okręgowy w Warszawie, rozpoznający sprawę o sygn. akt XXVIII C 22943/22, postanowił zadać Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytania prejudycjalne, które mogą okazać się przełomowe dla kredytobiorców, którzy zawarli umowy przed 1 stycznia 2018 roku.

Czy to koniec z promocjami skłaniającymi klientów do kupowania dużej ilości piwa, np. 5 puszek + 5 gratis? Trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Wszystko zaczęło się od alkotubek, a teraz całkiem możliwe, że już w 2026 r. będzie koniec z promocjami skłaniającymi klientów do kupowania dużej ilości piwa, np. 5 puszek + 5 gratis. Nie wiadomo natomiast co ze sprzedażą alkoholu na stacjach benzynowych. Wciąż trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi - propozycji jest dużo, stanowiska są zróżnicowane a resort zdrowia próbuje wypracować najbardziej optymalne rozwiązanie dla konsumentów ale i przedsiębiorców.

REKLAMA

Wiek emerytalny kobiety w górę? To tylko pierwszy krok do koniecznych zmian!

Wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn jest raczej nieuniknione, a w przyszłości może czekać nas jego dalsze podnoszenie. To jest efekt zmian demograficznych oraz wyzwań ekonomicznych, z którymi musi zmierzyć się system emerytalny w Polsce. Co nas czeka?

Ustawa o asystencji osobistej wchodzi w życie. Co czeka osoby z niepełnosprawnościami i ich opiekunów?

Projekt ustawy o asystencji osobistej to ogromny krok w kierunku niezależnego życia osób z niepełnosprawnościami. Ma zastąpić niestabilne programy (jak AOON) systemową regulacją. Nowa ustawa, przyjęta przez Stały Komitet Rady Ministrów we wrześniu 2025 r., wprowadza pełną indywidualizację wsparcia, którego wymiar może sięgnąć nawet 240 godzin miesięcznie. Sprawdź, co ta rewolucja oznacza dla Ciebie i Twoich bliskich.

REKLAMA