REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Utrudniony dostęp do akt sprawy - czy jest na to sposób?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Utrudniony dostęp do akt sprawy - czy jest na to sposób?/Fot. Fotolia
Utrudniony dostęp do akt sprawy - czy jest na to sposób?/Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Akta sprawy sądowej udostępnia się stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym. W jednej ze spraw prokurator utrudniał podejrzanemu dostęp do akt sprawy. Jego obrońca znalazł jednak na to sposób. Jaki?

REKLAMA

Zgodnie z art. 156 § 1 Kodeksu postępowania karnego, stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym udostępnia się akta sprawy sądowej oraz daje możliwość sporządzenia z nich odpisów lub kopii. Obrońca podejrzanego o wyłudzanie VAT w obrocie paliwami wystąpił do prokuratury o takie udostępnienie i możliwość sporządzenia fotokopii. Prokuratura udostępniła mu tylko część akt. Następnie prokurator odmówił przyjęcia wniesionego na takie działanie zażalenia, wykorzystując brzmienie przepisów, które mu na to pozwala, i dzięki temu pozbawiając podejrzanego możliwości zaznajomienia się z aktami sprawy. Obrońca podejrzanego wpadł jednak na precedensowy pomysł jak wybrnąć z tej trudnej dla swojego klienta sytuacji, a sąd nie miał innego wyjścia, jak tylko się z nim zgodzić.

REKLAMA

Nie na darmo występujące w postępowaniu karnym podmioty nazywa się stronami. Podejrzany o popełnienie przestępstwa lub mający już status oskarżonego jest stroną, w której interesie leży, najczęściej, wykazanie swojej niewinności i uniknięcie odpowiedzialności karnej za zarzucane czyny. Po drugiej stronie barykady stoi oskarżyciel, którym jest najczęściej prokurator, a który dąży do osiągnięcia przeciwnego celu. Stąd też nie jest tajemnicą, że w trakcie toczącego się postępowania karnego podejrzany i prokurator to strony o przeciwnych interesach, dążące do pokonania swego przeciwnika. Podejrzany/oskarżony walczy o uniknięcie kary, prokurator jest rozliczany przez swoich zwierzchników za rezultaty prowadzonych postępowań. Jak pokazuje praktyka, nie tylko podejrzani odwołują się do wszelkich możliwych sposobów, by w tej walce szalę zwycięstwa przechylić na swoją stronę.

Polecamy: Nowy JPK_VAT + Nowe oznaczenia (szczegółowa tabela) + 150 odpowiedzi na pytania o kody w JPK_VAT - Komplet

Naruszenie prawa do obrony podejrzanego

Fundamentalną zasadą demokratycznego państwa prawnego jest prawo oskarżonego do obrony. Zasada ta została wyrażona wprost nie tylko w samym Kodeksie postępowania karnego (art. 6), ale i w Konstytucji RP. Stanowi ona w art. 42 ust. 1, że każdy, przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania. Obrony tej nie będzie mógł w pełni podjąć, jeśli postępowanie przeciw niemu toczyć się będzie z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 K.p.k., zgodnie z którym, stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym udostępnia się akta sprawy sądowej oraz daje możność sporządzenia z nich odpisów lub kopii.

Furtka pozwalająca osłabić prawa podejrzanego

Jednakże prokuratorzy, celem ominięcia wskazanego w tym przepisie nakazu zapewnienia stronie dostępu do akt, korzystają z furtki, jaką daje im § 5 tego artykułu, który stwierdza, że jeśli nie zachodzi potrzeba zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania lub ochrony ważnego interesu państwa, w toku postępowania przygotowawczego stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym udostępnia się akta, umożliwia sporządzanie odpisów lub kopii oraz wydaje odpłatnie uwierzytelnione odpisy lub kopie. Powołując się zatem na „wystąpienie potrzeby zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania lub ochrony ważnego interesu państwa”, w łatwy sposób prokuratorzy mogą osłabić przysługujące podejrzanemu/oskarżonemu prawo do obrony, poprzez odmowę dostępu do zgromadzonej w sprawie dokumentacji. Oczywiście podejrzany może wnieść zażalenie na te działania prokuratora, ale i z tym prokuratorzy sobie radzą, odmawiając jego przyjęcia i uwzględnienia z uwagi na niedopuszczalność takiego zażalenia z mocy ustawy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Odmowa wykonania części kopii akt sprawy

W toku śledztwa przeciwko właścicielowi firmy paliwowej, podejrzanego o wyłudzanie VAT, obrońca podejrzanego – mec. Robert Nogacki z Kancelarii Prawnej Skarbiec – wniósł o umożliwienie mu wykonania fotokopii z akt sprawy. Prokuratura regionalna w styczniu 2020 r. wyraziła zgodę na udostępnienie tych akt oraz wykonanie fotokopii tylko ich części – postanowienia o przedstawieniu zarzutów oraz protokołu przesłuchania w charakterze podejrzanego. Tym samym odmówiła wykonania fotokopii pozostałego zgromadzonego materiału.
Na ww. odmowę obrońca podejrzanego złożył zażalenie, zarzucając naruszenie przepisu art. 156 § 5 K.p.k. i domagając się zgody na wykonanie fotokopii całości akt. Prokurator regionalny w maju 2020 r. odmówił uwzględnienia zażalenia tłumacząc, że jest ono niedopuszczalne z mocy prawa. Obrońca zaskarżył to zarządzenie.

Właściwy ruch obrońcy

Sąd okręgowy przychylił się do wniesionej przez obrońcę podejrzanego skargi i uchylił zaskarżone przez niego zarządzenie prokuratora. Sąd wskazał, że art. 156 § 1 K.p.k. przewiduje dostęp obrońcy do akt sprawy w dwóch postaciach: fizyczne udostępnienie akt do wglądu, oraz sporządzenie kopii i odpisów z tych akt. Zgodził się z prokuratorem, że art. 159 K.p.k. nie przewiduje możliwości wniesienia zażalenia na zarządzenie prokuratora o odmowie sporządzenia kopii akt. Przepis ten stanowi bowiem, iż w postępowaniu przygotowawczym stronie przysługuje zażalenie jedynie na odmowę udostępnienia akt. Jednakże sąd zauważył, że obrońca podejrzanego wniósł o „umożliwienie mu wykonania fotokopii kart z akt sprawy”. A „umożliwienie” sporządzenia kopii, o których mowa w art. 156 § 5 K.p.k., jest czynnością faktyczną, stąd też uniemożliwienie tego obrońcy podlega zaskarżeniu na mocy art. 302 § 2 K.p.k. Zgodnie z tym przepisem, stronom oraz osobom niebędącym stronami służy zażalenie na czynności inne niż postanowienia i zarządzenia naruszające ich prawa.

Oskarżony ma pełne prawo do obrony

Precedensowe podejście obrońcy podejrzanego do prokuratorskiej praktyki odmowy rozpoznawania zażaleń w przedmiocie zamykania stronie dostępu do akt, zamknęło samej prokuraturze furtkę do użycia takiej praktyki w tej sprawie. Pełna treść art. 6 K.p.k. brzmi: „Oskarżonemu przysługuje prawo do obrony, w tym prawo do korzystania z pomocy obrońcy, o czym należy go pouczyć” (Dz.U. 1997, nr 89, poz. 555, ze zm.). Przykład niniejszej sprawy pokazuje, że nie na darmo reguła ta została w tym przepisie tak sformułowana. Zagwarantowanie oskarżonemu pełnej realizacji jego prawa do obrony może bowiem niejednokrotnie wymagać pomocy ze strony profesjonalnego obrońcy, który wyrówna szanse strony w nierównym starciu z prokuratorem na znajomość przepisów prawa.

Autor: Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi.

Polecamy serwis: Prawo karne

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Etykieta komunikacji mailowej w biznesie

W dobie cyfrowego obiegu informacji, wiadomość e-mail stała się jednym z najważniejszych narzędzi komunikacji w biznesie. To, jak piszemy i wysyłamy wiadomości, świadczy nie tylko o naszym profesjonalizmie, ale też o szacunku do odbiorcy. Niniejszy tekst przybliża zasady etykiety mailowej, które pomagają budować wiarygodność i pozytywny wizerunek w relacjach zawodowych.

Pożyczkę zaciągnął oszust, na Twoje skradzione dane? To nic – sąd wyda nakaz zapłaty, a komornik ją od Ciebie wyegzekwuje (łącznie z odsetkami i kosztami sądowymi). Tak orzekają polskie sądy [prawomocny wyrok]

Oszust zaciągnął pożyczkę na wyłudzone od kobiety dane osobowe, w następstwie czego – sąd wydał nakaz zapłaty, w którym zobowiązał ją do jej zwrotu (wraz z odsetkami i kosztami sądowymi), a komornik nakaz ten „wykonał” doprowadzając do wyegzekwowania należności od ofiary przestępstwa. Wyrok jest prawomocny (i wszystkie postanowienia sądu, które odrzucają „próby” obrony kobiety przed jego wykonaniem również), nie zgodził się z nim jedynie Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO).

Pilotaż skróconego czasu pracy. Już wkrótce poznamy szczegóły

W Polsce rusza pierwszy w Europie Środkowo-Wschodniej ogólnokrajowy pilotaż skróconego czasu pracy. Już wkrótce poznamy szczegóły programu, który ma na celu poprawę dobrostanu pracowników przy jednoczesnym utrzymaniu efektywności pracy i poziomu wynagrodzeń. Inicjatywa budzi duże zainteresowanie zarówno wśród pracodawców, jak i ekspertów rynku pracy.

Komunikat PKW: Nieprawidłowości w maksymalnie 10 komisjach; będzie sprawozdanie z wyborów prezydenckich

Państwowa Komisja Wyborcza przygotowuje obecnie sprawozdanie analizując m.in. informacje przekazywane przez okręgowe komisje wyborcze - podała 10 czerwca PKW w komunikacie. Szef PKW Sylwester Marciniak powiedział mediom, że sygnały o możliwych nieprawidłowościach dotyczą nie więcej niż 10 komisji, co na tym etapie nie powinno mieć wpływu na wynik wyborów.

REKLAMA

Sondaż zaufania: Jest zupełnie nowy lider, już nie Rafał Trzaskowski

W najnowszym sondażu zaufania Rafał Trzaskowski traci pozycję lidera. Zastępuje go były prezydent Aleksander Kwaśniewski, który debiutuje w zestawieniu. Wzrosty notują Sławomir Mentzen i Karol Nawrocki, a Donald Tusk i Jarosław Kaczyński tracą poparcie społeczne.

Nie dla teściów 7000 zł zasiłku pogrzebowego. Prezydent RP podpisał ustawę

Wreszcie! Wreszcie, po tylu latach jest ustawa podwyższająca kwotę zasiłku pogrzebowego z 4 000 zł do 7 000 zł, takie kwoty nie są jednak przewidziane dla każdego. Ustawa z dnia 9 maja 2025 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, podpisana przez Prezydenta w dniu 30 maja 2025 r - przewiduje szereg wyjątków i zastrzeżeń!

Już postanowione. Od lipca praca tylko przez cztery dni w tygodniu. Będzie 35-godzinny tydzień pracy

Przemęczeni zestresowani... Polacy dołączyli do czołówki najbardziej zapracowanych narodów w Europie. To zdanie potwierdzają dane Eurostatu. Tak jak my harują też Grecy i Rumuni. Czy będziemy pracować mniej? Na razie resort rodziny, pracy i polityki społecznej deklaruje, że do końca tej kadencji rządu czyli do 2027, zostaną w naszym kraju wdrożone przepisy skracające czas pracy. Są jednak tacy, którzy na ustawowe rozwiązania nie czekają i rewolucyjne zmiany wprowadzają sami.

Specustawa niekorzystna dla wcześniejszych emerytów - pozorne wykonanie wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Adwokat: zadowolone będą tylko osoby nieobjęte tymi przepisami

Po opublikowaniu w dniu 3 marca 2025 r. założeń projektu ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury wcześniejsze na stronach Rządowego Centrum Legislacji ukazał się długo oczekiwany projekt tej ustawy datowany na 4 czerwca 2025 r.

REKLAMA

Pozew o zachowek. Co powinien zawierać i gdzie złożyć dokumenty?

Jak napisać pozew o zachowek, by uniknąć błędów, które mogą spowolnić lub utrudnić dochodzenie należności? To ważne informacje dla osób, które zostały pominięte w testamencie lub otrzymały mniej niż im się należało.

Prezydent Andrzej Duda podpisał ważną ustawę. Prosiła go o to ministra z rządu Tuska

Prezydent Andrej Duda podpisał ustawę o jawności cen mieszkań, po wcześniejszym spotkaniu z minister Katarzyną Pełczyńską–Nałęcz. Nowe regulacje nakładają na deweloperów obowiązek prowadzenia stron internetowych, na których podawane mają być ceny mieszkań od początku sprzedaży do jej zakończenia.

REKLAMA