Jak podzielić odziedziczone gospodarstwo rolne?

Umowny dział spadku

Umowny dział spadku jest możliwy, gdy spadkobiercy są w stanie dojść do porozumienia w kwestii sposobu podziału. Jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, umowa powinna zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Spadkobiercy mogą umownie podzielić cały spadek lub tylko jego część.

Umowa powinna mieć formę aktu notarialnego, jeżeli jej przedmiotem jest nieruchomość.

Dział spadku w sądzie

Wniosek o dział spadku należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy. Na żądanie uczestnika działu, zgłoszone nie później niż na pierwszej rozprawie, sąd spadku może przekazać sprawę sądowi rejonowemu, w którego okręgu znajduje się spadek lub jego znaczna część albo sądowi rejonowemu, w którego okręgu mieszkają wszyscy współspadkobiercy.

Zobacz również: Kto dziedziczy gospodarstwo rolne?

We wniosku należy podać:

• postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia oraz spis inwentarza,
• testamenty, jakie sporządził spadkodawca, gdzie zostały złożone i gdzie się znajdują. Jeżeli spis inwentarza nie został sporządzony, należy we wniosku wskazać majątek, który ma być przedmiotem działu.
• w wypadku gdy w skład spadku wchodzi nieruchomość, należy przedstawić dowody stwierdzające, że nieruchomość stanowiła własność spadkodawcy.

Jeżeli prawa do spadku jeszcze nie zostały stwierdzone (nie zostało wydane postanowienie sądu stwierdzające nabycie spadku lub nie został sporządzony notarialny akt poświadczenia dziedziczenia), sąd wyda postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku w trakcie postępowania działowego.

Zobacz również: Jak napisać wniosek o dział spadku?

W postępowaniu działowym sąd pyta współspadkobierców o ich wiek, zawód, stan rodzinny, zarobki, majątek, a także o sposób w jaki korzystali ze spadku dotychczas.

W postępowaniu sąd ustala skład i wartość spadku. W przypadku podziału gospodarstwa rolnego sąd bada czy podział nie będzie sprzeczny z zasadami prawidłowej gospodarki rolnej.

Jeżeli sąd uzna, że podział gospodarstwa rolnego pomiędzy współspadkobierców byłby sprzeczny z zasadami prawidłowej gospodarki rolnej, przyzna to gospodarstwo temu współwłaścicielowi, na którego wyrażą zgodę wszyscy współwłaściciele.

W przypadku braku takiego wskazania sąd przyzna gospodarstwo rolne temu ze spadkobierców, który je prowadzi lub stale w nim pracuje, chyba że interes społeczno-gospodarczy przemawia za wyborem innego współwłaściciela.

Jeżeli powyższe warunki spełnia kilku współwłaścicieli albo jeżeli nie spełnia ich żaden ze współwłaścicieli, sąd przyzna gospodarstwo rolne temu z nich, który daje najlepszą gwarancję jego należytego prowadzenia.

W razie niewyrażenia zgody przez żadnego ze współwłaścicieli na przyznanie mu gospodarstwa rolnego, sąd zasądzi jego sprzedaż. Sąd zarządzi sprzedaż gospodarstwa rolnego także wówczas, gdy z takim wnioskiem wystąpią wszyscy współwłaściciele.

Współwłaściciele, którzy nie otrzymali gospodarstwa rolnego lub jego części, lecz do chwili zniesienia współwłasności w tym gospodarstwie mieszkali, zachowują uprawnienia do dalszego zamieszkiwania, jednakże nie dłużej niż przez pięć lat, a gdy w chwili znoszenia współwłasności są małoletni - nie dłużej niż pięć lat od osiągnięcia pełnoletności. Ograniczenie powyższym terminem nie dotyczy współwłaścicieli trwale niezdolnych do pracy

Zobacz również serwis: Spadki