REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Spłata długów po spadkodawcy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Apl. adw. Natalia Grzelak

REKLAMA

REKLAMA

Z chwilą śmierci prawa i obowiązki zmarłego, które wynikają ze stosunków cywilnoprawnych, przechodzą na jego spadkobierców. Innymi słowy, spadkobierca wstępuje w sytuację prawną osoby zmarłej, za wyjątkiem jednak niektórych kategorii praw, jak na przykład o charakterze niemajątkowym (np. dobra osobiste), czy związanych ściśle z osobą zmarłego (np. roszczenia alimentacyjne).

Przejęcie praw i obowiązków przez spadkobiercę

Tak więc spadkobierca, lub spadkobiercy dziedziczą np. prawa i obowiązki wynikające z czynności warunkowych i terminowych, prawa rzeczowe takie jak zastaw i hipoteka, ale tylko razem z wierzytelnością, którą zabezpieczają; spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego.

REKLAMA

Dziedziczne jest posiadanie, obowiązki wynikające z umowy dożywocia, roszczenie o wydanie korzyści uzyskanej bez podstawy prawnej czy też roszczenie o naprawienie wyrządzonej szkody oraz szereg innych praw i obowiązków, które należały do zmarłego, w tym również wynikających z przepisów prawa pracy, autorskiego, czy z weksli.

Śmierć strony stosunku zobowiązaniowego również co do zasady nie powoduje zerwania tego stosunku, stąd też na spadkobierców przechodzą zarówno wierzytelności, jak i długi.

Wygasają jedynie te umowy, w których spełnienie lub przyjęcie świadczenia uzależnione jest od osobistych przymiotów dłużnika lub wierzyciela.

Odpowiedzialność za długi spadkowe

Co do zasady, odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe ma charakter odpowiedzialności osobistej, zaś zakres jej może różnić się od odpowiedzialności obciążającej spadkodawcę. Jest to uzależnione przede wszystkim od treści złożonego oświadczenia o przyjęciu spadku, lub też od złożenia oświadczenia o jego odrzuceniu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nie bez znaczenia jest również to, czy w razie dziedziczenia przez kilku spadkobierców doszło już do działu spadku.

Przyjęcie lub odrzucenie spadku

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia, tj. śmierci spadkodawcy, ale zgodnie z art. 1015 kodeksu cywilnego, ma on możliwość złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w ciągu sześciu miesięcy od dnia dowiedzenia się o swoim powołaniu do spadku.

Oświadczenie o przyjęciu spadku może mieć formę przyjęcia wprost, albo też z dobrodziejstwem inwentarza.

Trzeba mieć na względzie, że oświadczenie to podlega wszelkim ogólnym regułom odnoszącym się do oświadczeń woli, jest więc możliwe np. uchylenie się od jego skutków, gdy zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby.

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub przed notariuszem.

REKLAMA

Można je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym, zaś pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku powinno być pisemne z podpisem urzędowo poświadczonym.(art. 1018 kodeksu cywilnego).

Do chwili złożenia oświadczenia, lub też jego nie złożenia wskutek upływu sześciomiesięcznego terminu, majątek spadkowy jest traktowany oddzielnie od majątku spadkobiercy. Innymi słowy, wszelkie długi spadkowe mogą być zaspokajane jedynie z majątku spadkowego, nie zaś z majątku spadkobiercy.

Wierzyciele chcą egzekwować długi mojego zmarłego ojca. Od chwili śmierci nie upłynęło jeszcze pół roku. Czy mogę skutecznie obronić się przed odpowiedzialnością?

Do chwili upływu terminu na przyjęcie lub odrzucenie spadku, sąd rozpatrujący powództwo wierzycieli, na wniosek spadkobiercy zawiesi toczące się postępowanie.

Podobnie jest w sytuacji, kiedy wierzyciel dysponuje już tytułem egzekucyjnym przeciwko spadkodawcy. W razie wszczęcia postępowania o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko spadkobiercy, może on skutecznie żądać zawieszenia postępowania do chwili złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

REKLAMA

Z chwilą złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku, lub też z chwilą upływu sześciomiesięcznego terminu na jego złożenie, odpowiedzialność za długi spadkowe dotyczy również spadkobiercy. Wierzyciele mogą więc domagać się zaspokojenia roszczeń z przedmiotów należących do spadkobiercy.

Istotna jest przy tym treść oświadczenia o przyjęciu spadku, bowiem w razie przyjęcia spadku wprost, odpowiedzialność spadkobiercy jest nieograniczona. Co do zasady ponosi on więc odpowiedzialność z majątku spadkowego oraz z majątku osobistego.

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Sytuacja ulega zmianie w razie złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Odpowiedzialność spadkobiercy dotyczy wtedy długów spadkowych tylko do wysokości stanu czynnego spadku, ustalonego w spisie inwentarza.

W razie złożenia takiego oświadczenia, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku nakazuje komornikowi sporządzenie spisu inwentarza, którym to spisem w dalszej kolejności może posługiwać się spadkodawca. Wynikać z niego będzie stan czynny spadku, a więc granica, do której wierzyciele mogą egzekwować swoje należności.

Jeżeli spłacił wierzycieli do wysokości tej sumy, nie ponosi on już odpowiedzialności za dalsze długi.

Istotne jest przy tym należyte spłacanie wszystkich długów, jeżeli bowiem spadkobierca ureguluje jedynie część długów i ma wiedzę o istnieniu innych należności, będzie on ponosił odpowiedzialność za te niespłacone długi. 

W sytuacji gdyby wierzyciele wytoczyli powództwo, spadkobierca może powoływać się na swoją ograniczoną odpowiedzialność.

Jeżeli jednak spadkobierca nie poda do inwentarza znanych mu przedmiotów, albo poda nieistniejące długi, jego odpowiedzialność będzie nieograniczona.

Odpowiedzialność kilku spadkobierców

W razie dziedziczenia spadku przez więcej niż jedną osobę, do chwili działu spadku, spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność solidarną za długi spadkowe. Innymi słowy, wierzyciel może żądać zaspokojenia swoich należności od któregokolwiek ze spadkobierców.

Wraz z dwójką rodzeństwa odziedziczyłem spadek po ojcu. Wierzyciel zgłosił się do mnie, abym zaspokoił jego zaległe długi. Czy muszę spłacić je sam?

Skoro spadkobiercy odpowiadają solidarnie, to każdy z nich, a zwłaszcza ten, kto ma największy majątek, musi być przygotowany na zgłoszenie się wierzyciela osoby zmarłej.

W razie spełnienia świadczenia przez jednego ze spadkobierców, może on domagać się zwrotu odpowiedniego świadczenia od pozostałych spadkobierców, stosownie do wielkości udziałów, w jakich spadkobiercy ci dziedziczą.

Analogiczna sytuacja ma miejsce w razie spłacenia długu przez część spadkobierców. Odnosząc się do powyższego przykładu, spadkobierca, który uregulował dług może domagać się zwrotu pieniędzy od rodzeństwa, przy czym każde z nich powinno oddać jedną trzecią spełnionego świadczenia (roszczenie regresowe).

Warto mieć na uwadze, że do prowadzenia egzekucji z przedmiotów spadkowych przed działem spadku konieczne jest uzyskanie tytułu egzekucyjnego przeciwko wszystkim spadkobiercom. Jeżeli więc wierzyciel spadkowy dochodzi roszczenia tylko od jednego ze współspadkobierców i posiada tytuł egzekucyjny tylko przeciwko niemu, egzekucja może być prowadzona jedynie w stosunku do osobistego majątku tego spadkobiercy.

Gdy każdy ze spadkobierców odpowiada inaczej

Do kilku spadkobierców mają zastosowanie również przepisy dotyczące przyjęcia lub odrzucenia spadku. Można więc wyobrazić sobie sytuację, kiedy część spadkobierców przyjmie spadek z dobrodziejstwem inwentarza, a część wprost.

Jeżeli długi spadkowe przekraczają stan czynny spadku, to spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza nie jest zobowiązany do zaspokojenia długu przekraczającego wartość stanu czynnego przypadającego mu udziału. Pozostałą część zaspokoić muszą ci spadkobiercy, którzy przyjęli spadek wprost.

Odpowiedzialność za długi spadkowe po dziale spadku

Z chwilą dokonania działu spadku, czy to wskutek umowy, czy postanowienia sądu, odpowiedzialność solidarna spadkobierców ustaje.

Oczywiście dział spadku nie obejmuje również długów spadkowych, tj. sąd dokonujący działu nie wskaże, który spadkobierca ma zaspokoić dane długi. Każdy z nich odpowiada natomiast za swoją część długu proporcjonalnie do wielkości swojego udziału.

Trzeba też podkreślić, że do chwili działu spadku nie jest dopuszczalne prowadzenie egzekucji z ułamkowej części nieruchomości wchodzącej w skład spadku.

O Autorze

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Renta wdowia – od kiedy? ZUS podał harmonogram wypłat

Już od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłaty rent wdowich – nowego świadczenia, na które czekało setki tysięcy uprawnionych. ZUS podał oficjalny harmonogram, z którego wynika, że świadczenia będą wypłacane w dotychczasowych terminach wypłat emerytur i rent: 1., 6., 10., 15., 20. oraz 25. dnia każdego miesiąca.

W Sejmie: Wypłaty ZUS do 21. dnia miesiąca to opóźnienie? Wcześniej między 5. a 10. dniem? [Zasiłki i świadczenia]

W Sejmie poseł Michał Moskal zwrócił się do rządu (MRPiPS) z prośbą o potwierdzenie albo zaprzeczenie informacji, jakie otrzymał w swoim biurze poselskim. Wyborcy interweniowali u posła domagając się załatwienia przez niego, aby ZUS wypłacał świadczenia między 5. a 10. dniem każdego miesiąca (tak kiedyś), a nie bliżej 21-ego (tak dziś). Dotyczyć ta sytuacja ma dużej liczby świadczeń - zasiłków chorobowych, macierzyńskich, opiekuńczych, a także świadczenia pielęgnacyjnego.

Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej?

Z danych ZUS wynika, że do 11 czerwca 2025 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło 898,7 tys. wniosków. Większość wniosków o rentę wdowią złożyły kobiety. Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej? Gdzie złożono najwięcej wniosków?

Bez edukacji nie ma kaucji – klucz do sukcesu systemu kaucyjnego leży w świadomości społecznej

Choć Polacy popierają wprowadzenie systemu kaucyjnego, brak wiedzy o jego działaniu może zagrozić skuteczności reformy. Edukacja i przemyślana komunikacja to fundamenty, bez których nawet najlepsza technologia nie spełni swojej roli.

REKLAMA

Wrzutka na ostatniej prostej prezydentury. Deregulacja dla przedsiębiorców, pracowników, konsumentów, bo 29 w 1: dotkliwe zmiany w aż 29. ustawach na skutek podpisu Prezydenta z 5 czerwca 2025 r.

Na ostatniej prostej swojej prezydentury - Prezydent Andrzej Duda podpisał istotną ustawę, w szczególności dla przedsiębiorców, ale nowe regulacje odczują też pracownicy czy konsumenci. Można powiedzieć, że jest to 29 w 1: bo dotkliwe zmiany są w aż 29. ustawach na skutek tej jednej ustawy i podpisu Prezydenta w dniu 5 czerwca 2025 r.

WZON. Tylko 78 punkty. Czy tata doczeka? Tyle za brak nerki, przebyty zawał, rak, zawał mózgu, RZS

Kolejny list czytelnika Infor.pl o nieprawidłowościach (jego zdaniem) w procesie przyznawania punktów przez WZON, od których zależy wysokość świadczenia wspierającego albo w ogóle jego przyznanie. Publikowaliśmy wcześniej listy np.: 1) osoby niewidomej, która otrzymała 61 punktów oraz osoby sparaliżowanej od pasa w dół z ... 43 punktami. Obie osoby to niepełnosprawność w stopniu znacznym, orzeczenia o niepełnosprawności stałe.

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW o wyborze na urząd prezydenta

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW w sprawie stwierdzenia wyniku wyboru prezydenta RP, którą podczas uroczystości na Zamku Królewskim wręczył mu szef PKW Sylwester Marciniak.

Co dalej z paktem migracyjnym? UE wciąż czeka na ruch dwóch krajów, w tym Polski

Już 25 krajów UE przekazało swoje plany wdrażania paktu migracyjnego, nie zrobiły tego Węgry i Polska - wynika z opublikowanego w środę 11 czerwca raportu Komisji Europejskiej. KE wezwała w nim spóźnione państwa do przyspieszenia działań w tej sprawie.

REKLAMA

Nawet 30 tys. zł kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach

Zostaną wprowadzone wyższe kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach. Tak zakłada projekt autorstwa Ministerstwa Sprawiedliwości. Zgodnie z propozycją górna granica grzywny za sprowadzenie zagrożenia pożarowego wzrośnie z 5 do 30 tys. zł; mandaty za wykroczenia wzrosną z 500 zł do 5 tys. zł.

Trzynastki za 2025 r. pewne już jesienią? Pracownicy kultury mogą składać propozycje zmian do tego projektu do 15 czerwca 2025 r.

W maju 2025 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego poinformowało o rozpoczęciu prac nad nowelizacją ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Pracownicy kultury mogą składać propozycje zmian do tego projektu 15 czerwca 2025 r.

REKLAMA