REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Spłata długów po spadkodawcy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Apl. adw. Natalia Grzelak

REKLAMA

REKLAMA

Z chwilą śmierci prawa i obowiązki zmarłego, które wynikają ze stosunków cywilnoprawnych, przechodzą na jego spadkobierców. Innymi słowy, spadkobierca wstępuje w sytuację prawną osoby zmarłej, za wyjątkiem jednak niektórych kategorii praw, jak na przykład o charakterze niemajątkowym (np. dobra osobiste), czy związanych ściśle z osobą zmarłego (np. roszczenia alimentacyjne).

Przejęcie praw i obowiązków przez spadkobiercę

Tak więc spadkobierca, lub spadkobiercy dziedziczą np. prawa i obowiązki wynikające z czynności warunkowych i terminowych, prawa rzeczowe takie jak zastaw i hipoteka, ale tylko razem z wierzytelnością, którą zabezpieczają; spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego.

REKLAMA

REKLAMA

Dziedziczne jest posiadanie, obowiązki wynikające z umowy dożywocia, roszczenie o wydanie korzyści uzyskanej bez podstawy prawnej czy też roszczenie o naprawienie wyrządzonej szkody oraz szereg innych praw i obowiązków, które należały do zmarłego, w tym również wynikających z przepisów prawa pracy, autorskiego, czy z weksli.

Śmierć strony stosunku zobowiązaniowego również co do zasady nie powoduje zerwania tego stosunku, stąd też na spadkobierców przechodzą zarówno wierzytelności, jak i długi.

Wygasają jedynie te umowy, w których spełnienie lub przyjęcie świadczenia uzależnione jest od osobistych przymiotów dłużnika lub wierzyciela.

REKLAMA

Odpowiedzialność za długi spadkowe

Co do zasady, odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe ma charakter odpowiedzialności osobistej, zaś zakres jej może różnić się od odpowiedzialności obciążającej spadkodawcę. Jest to uzależnione przede wszystkim od treści złożonego oświadczenia o przyjęciu spadku, lub też od złożenia oświadczenia o jego odrzuceniu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nie bez znaczenia jest również to, czy w razie dziedziczenia przez kilku spadkobierców doszło już do działu spadku.

Przyjęcie lub odrzucenie spadku

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia, tj. śmierci spadkodawcy, ale zgodnie z art. 1015 kodeksu cywilnego, ma on możliwość złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w ciągu sześciu miesięcy od dnia dowiedzenia się o swoim powołaniu do spadku.

Oświadczenie o przyjęciu spadku może mieć formę przyjęcia wprost, albo też z dobrodziejstwem inwentarza.

Trzeba mieć na względzie, że oświadczenie to podlega wszelkim ogólnym regułom odnoszącym się do oświadczeń woli, jest więc możliwe np. uchylenie się od jego skutków, gdy zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby.

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub przed notariuszem.

Można je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym, zaś pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku powinno być pisemne z podpisem urzędowo poświadczonym.(art. 1018 kodeksu cywilnego).

Do chwili złożenia oświadczenia, lub też jego nie złożenia wskutek upływu sześciomiesięcznego terminu, majątek spadkowy jest traktowany oddzielnie od majątku spadkobiercy. Innymi słowy, wszelkie długi spadkowe mogą być zaspokajane jedynie z majątku spadkowego, nie zaś z majątku spadkobiercy.

Wierzyciele chcą egzekwować długi mojego zmarłego ojca. Od chwili śmierci nie upłynęło jeszcze pół roku. Czy mogę skutecznie obronić się przed odpowiedzialnością?

Do chwili upływu terminu na przyjęcie lub odrzucenie spadku, sąd rozpatrujący powództwo wierzycieli, na wniosek spadkobiercy zawiesi toczące się postępowanie.

Podobnie jest w sytuacji, kiedy wierzyciel dysponuje już tytułem egzekucyjnym przeciwko spadkodawcy. W razie wszczęcia postępowania o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko spadkobiercy, może on skutecznie żądać zawieszenia postępowania do chwili złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

Z chwilą złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku, lub też z chwilą upływu sześciomiesięcznego terminu na jego złożenie, odpowiedzialność za długi spadkowe dotyczy również spadkobiercy. Wierzyciele mogą więc domagać się zaspokojenia roszczeń z przedmiotów należących do spadkobiercy.

Istotna jest przy tym treść oświadczenia o przyjęciu spadku, bowiem w razie przyjęcia spadku wprost, odpowiedzialność spadkobiercy jest nieograniczona. Co do zasady ponosi on więc odpowiedzialność z majątku spadkowego oraz z majątku osobistego.

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Sytuacja ulega zmianie w razie złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Odpowiedzialność spadkobiercy dotyczy wtedy długów spadkowych tylko do wysokości stanu czynnego spadku, ustalonego w spisie inwentarza.

W razie złożenia takiego oświadczenia, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku nakazuje komornikowi sporządzenie spisu inwentarza, którym to spisem w dalszej kolejności może posługiwać się spadkodawca. Wynikać z niego będzie stan czynny spadku, a więc granica, do której wierzyciele mogą egzekwować swoje należności.

Jeżeli spłacił wierzycieli do wysokości tej sumy, nie ponosi on już odpowiedzialności za dalsze długi.

Istotne jest przy tym należyte spłacanie wszystkich długów, jeżeli bowiem spadkobierca ureguluje jedynie część długów i ma wiedzę o istnieniu innych należności, będzie on ponosił odpowiedzialność za te niespłacone długi. 

W sytuacji gdyby wierzyciele wytoczyli powództwo, spadkobierca może powoływać się na swoją ograniczoną odpowiedzialność.

Jeżeli jednak spadkobierca nie poda do inwentarza znanych mu przedmiotów, albo poda nieistniejące długi, jego odpowiedzialność będzie nieograniczona.

Odpowiedzialność kilku spadkobierców

W razie dziedziczenia spadku przez więcej niż jedną osobę, do chwili działu spadku, spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność solidarną za długi spadkowe. Innymi słowy, wierzyciel może żądać zaspokojenia swoich należności od któregokolwiek ze spadkobierców.

Wraz z dwójką rodzeństwa odziedziczyłem spadek po ojcu. Wierzyciel zgłosił się do mnie, abym zaspokoił jego zaległe długi. Czy muszę spłacić je sam?

Skoro spadkobiercy odpowiadają solidarnie, to każdy z nich, a zwłaszcza ten, kto ma największy majątek, musi być przygotowany na zgłoszenie się wierzyciela osoby zmarłej.

W razie spełnienia świadczenia przez jednego ze spadkobierców, może on domagać się zwrotu odpowiedniego świadczenia od pozostałych spadkobierców, stosownie do wielkości udziałów, w jakich spadkobiercy ci dziedziczą.

Analogiczna sytuacja ma miejsce w razie spłacenia długu przez część spadkobierców. Odnosząc się do powyższego przykładu, spadkobierca, który uregulował dług może domagać się zwrotu pieniędzy od rodzeństwa, przy czym każde z nich powinno oddać jedną trzecią spełnionego świadczenia (roszczenie regresowe).

Warto mieć na uwadze, że do prowadzenia egzekucji z przedmiotów spadkowych przed działem spadku konieczne jest uzyskanie tytułu egzekucyjnego przeciwko wszystkim spadkobiercom. Jeżeli więc wierzyciel spadkowy dochodzi roszczenia tylko od jednego ze współspadkobierców i posiada tytuł egzekucyjny tylko przeciwko niemu, egzekucja może być prowadzona jedynie w stosunku do osobistego majątku tego spadkobiercy.

Gdy każdy ze spadkobierców odpowiada inaczej

Do kilku spadkobierców mają zastosowanie również przepisy dotyczące przyjęcia lub odrzucenia spadku. Można więc wyobrazić sobie sytuację, kiedy część spadkobierców przyjmie spadek z dobrodziejstwem inwentarza, a część wprost.

Jeżeli długi spadkowe przekraczają stan czynny spadku, to spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza nie jest zobowiązany do zaspokojenia długu przekraczającego wartość stanu czynnego przypadającego mu udziału. Pozostałą część zaspokoić muszą ci spadkobiercy, którzy przyjęli spadek wprost.

Odpowiedzialność za długi spadkowe po dziale spadku

Z chwilą dokonania działu spadku, czy to wskutek umowy, czy postanowienia sądu, odpowiedzialność solidarna spadkobierców ustaje.

Oczywiście dział spadku nie obejmuje również długów spadkowych, tj. sąd dokonujący działu nie wskaże, który spadkobierca ma zaspokoić dane długi. Każdy z nich odpowiada natomiast za swoją część długu proporcjonalnie do wielkości swojego udziału.

Trzeba też podkreślić, że do chwili działu spadku nie jest dopuszczalne prowadzenie egzekucji z ułamkowej części nieruchomości wchodzącej w skład spadku.

O Autorze

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy NBP oprócz rezerw złota utworzy rezerwę bitcoina?

Narodowy Bank Polski zgromadził już blisko 520 ton złota, co plasuje nasz kraj w czołówce największych posiadaczy kruszcu na świecie. W obliczu globalnych zmian pojawia się jednak pytanie: czy złoto wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo finansowe kraju i kiedy Polska zdecyduje się sięgnąć także po bitcoina? Eksperci podpowiadają kiedy i jak tego dokonać!

Nowe uprawnienia PIP od 1 stycznia 2026 r. - decyzje zamiast sądu, wyższe kary i kontrole zdalne

Od początku 2026 roku wejdą w życie przepisy znacząco rozszerzające kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy (PIP). Zmiany te w istotny sposób wpłyną na relacje między pracodawcami, zleceniobiorcami i osobami współpracującymi w modelu B2B. Nowe regulacje mają zwiększyć skuteczność kontroli i ograniczyć nadużycia w zatrudnieniu, ale mogą też oznaczać poważne wyzwania dla firm. W artykule omawiamy najważniejsze założenia nowelizacji oraz jej praktyczne konsekwencje dla przedsiębiorców.

Chcesz mieć byle jaką emeryturę? Wypłacaj pieniądze z PPK na bieżące wydatki

Polska się starzeje, a pracowników ubywa. Co to oznacza dla przyszłych emerytów? Raport GUS nie pozostawia złudzeń - obciążenie systemu emerytalnego będzie coraz większe. W obliczu tych wyzwań Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) stają się kluczem do finansowej stabilności na jesień życia. Tomasz Orlik, Członek Zarządu ds. Operacyjnych, PFR TFI wyjaśnia dlaczego PPK to nie tylko oszczędności, ale i inwestycja w Twoją przyszłość, którą warto potraktować długoterminowo.

PZON: Nie ma okulisty (komisja orzeka o niepełnosprawności oka). Nie ma też ortopedy (komisja orzeka o nogach). Pedagog pyta: Czy możesz sam się ubrać i najeść? Czy masz kolegów?

Kolejny list do Infor.pl o tym samym schemacie przebiegu komisji ustalania stopnia i zakresu niepełnosprawności wobec dziecka. Komisje w sprawie niepełnosprawności oceniają niepełnosprawność przy pomocy trzech pytań. W przypadku dzieci autystycznych i mających zespół Aspergera są to pytania o 1) imię i nazwisko 2) wiek i 3) ulubione zajęcia. Jeszcze inne pytania są w odniesieniu do dzieci okaleczonych na poziomie wzroku, sprawności nóg albo rąk. W tym wypadku mama takiego dziecka relacjonuje nam, że w badaniu dziecka z niepełnosprawnością na poziomie wzroku i ortopedii kluczowe staje się pytanie pedagoga: 1) czy chłopiec może sam się ubrać, 2) sam się najeść, czy 3) ma kolegów. Matka wyciąga z tego wniosek, że zamiast badania medycznego pod kątem stopnia niepełnosprawności jej rodzina przeszła jakiś rodzaj testu na samodzielność jej dziecka (jeżeli dziecko się samo ubierze, to nie jest niepełnosprawne).

REKLAMA

Nieobowiązkowe prace domowe - krzywda liczona w miliardach złotych. Kto poniesie odpowiedzialność za decyzje w edukacji?

Jeśli każde dziecko w Polsce straciło jeden rok edukacji przez wadliwe decyzje resortu, to nie mówimy o reformie, lecz o krzywdzie narodowej – wartej ponad 15 miliardów złotych. Waldemar Żurek zapowiada pozwy wobec sędziów, którzy – jego zdaniem – „nie są sędziami” i powinni odpowiadać własnym majątkiem. Wreszcie ktoś głośno mówi o osobistej odpowiedzialności za decyzje publiczne. Problem w tym, że pan Żurek patrzy jedynie tam, gdzie politycznie wygodnie. Jeśli naprawdę chcemy rozmawiać o odpowiedzialności za wyrządzanie krzywdy, to nie w sądach, lecz w Ministerstwie Edukacji trzeba jej szukać - pisze adwokat Grzegorz Prigan.

Jest limit kontroli – mogą trwać tyle i ani dnia dłużej. NSA potwierdza – wtedy można kazać kontrolerom pocałować klamkę

Przedsiębiorcy, także działający w formie jednoosobowych działalności gospodarczych, mogą być kontrolowani przez szereg państwowych instytucji. Czas trwania kontroli to nie tylko stres co do tego, czy kontroler nie będzie dokonywał innej, mniej korzystnej interpretacji przepisów, niż przedsiębiorca stosował, ale też uciążliwość. W toku kontroli urzędnicy żądają masy dokumentów, a także wyjaśnień, odpowiedzi na pytania. Jednak czas kontroli jest limitowany.

Wniosek o zasiłek pogrzebowy – duże zmiany od 2026 roku

Od 1 stycznia 2026 r. zmienią się zasady składania wniosku o zasiłek pogrzebowy. Wynika to zarówno z nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak i zmienionych przepisów rozporządzenia w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno–rentowe. Gotowy jest już projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w tej sprawie. Przypomnijmy, że od przyszłego roku wzrośnie też kwota zasiłku pogrzebowego z 4000 zł do 7000 zł.

Odpowiedzialność solidarna przy delegowaniu pracowników do Niemiec. Obowiązki pracodawcy i pracodawcy użytkownika

W przypadku delegowania pracowników do Niemiec - zarówno w modelu pracy tymczasowej, jak i świadczenia usług - szczególnego znaczenia nabiera zagadnienie odpowiedzialności solidarnej. Choć temat ten nie zawsze znajduje się w centrum uwagi przedsiębiorców, jego praktyczne skutki mogą być bardzo poważne. W razie stwierdzenia nieprawidłowości przez instytucje kontrolne, zarówno agencja delegująca pracowników do Niemiec, jak i klient końcowy mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności - również finansowej.Podstawą prawną dla agencji pracy jest Arbeitnehmerüberlassungsgesetz (AÜG) – niemiecka ustawa o zatrudnieniu tymczasowym, natomiast w przypadku firm podwykonawczych zastosowanie ma § 631 niemieckiego Kodeksu cywilnego (BGB). W artykule eksperckim przygotowanym przez Euro-lohn odpowiadamy na pytania: Kto odpowiada za wynagrodzenie, składki i podatki - pracodawca czy użytkownik? Jaka jest rola dokumentów: PIT-4, PIT-28, Lohnsteuerbeschanigung, o czym należy wiedzieć podczas rozliczeń podatkowych i jakie są obowiązki księgowe przy delegowaniu pracowników do Niemiec.

REKLAMA

Długi weekend i wysyp wolnego na szybko. Co zrobi pracownik, gdy coś nie pójdzie zgodnie z planem? Pracodawcy się tego obawiają

Dzień Wszystkich Świętych zajmuje szczególne miejsce w sercach Polaków. Wielu z nich w czasie zbliżającego się weekendu wyjedzie w rodzinne strony. Nie tylko odwiedzą cmentarze, ale i spotkają się z rodziną. Pracodawcy mogą się wiec spodziewać, że 3 listopada nie każdy stawi się do pracy zgodnie z planem.

Listopad to ostatni miesiąc na skorzystanie z tego uprawnienia. Aby zaoszczędzić w grudniu, trzeba szybko złożyć wniosek

Aby skorzystać z wakacji składkowych w grudniu 2025 roku, trzeba złożyć wniosek w listopadzie. Oznacza to, że czas na porządki na koncie ubezpieczonego i zawnioskowanie o ulgę, dobiega końca. Zainteresowani przedsiębiorcy powinni więc przystąpić do działania.

REKLAMA