Tematy - Prawo - Proces karny, Konkubinat - INFOR.PL

Jakie prawa przysługują konkubentom, a jakie jedynie małżonkom? Co z dziećmi, wspólnym majątkiem czy dziedziczeniem? Odpowiedź w poniższym poradniku.

Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego pracuje nad zmianami w procedurze karnej. Zmiany mają dotknąć przepisów o skazaniu bez rozprawy, dobrowolnego poddania się karze oraz wprowadzić nową podstawę umorzenia postępowania.

Sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie dokładnie określi kto, w jakiej części i zakresie ponosi koszty procesu. W toku postępowania wszystkie wydatki tymczasowo wyłoży państwo

Odpowiedzialność karna za składanie fałszywych zeznań grozi nie tylko przy procesie karnym, lecz także w postępowaniu cywilnym. Poza nielicznymi wyjątkami świadek ma obowiązek złożenia zeznań.

Prokuraturę tworzą: Prokurator Generalny oraz podlegli mu prokuratorzy, w tym prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (por. art. 1 § 1 u.p.). Zadaniem prokuratury jest strzeżenie praworządności oraz czuwanie nad ściganiem przestępstw (por. art. 2 u.p.).

Konkubinat jest to nieformalny związek dwóch osób. Nieformalny charakter związku jest kryterium rozróżniającym konkubinat od małżeństwa. Pod względem prawnym nie stosuje się do konkubinatu żadnych rozwiązań dotyczących małżeństwa.

W sprawach o przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego, pokrzywdzony może działać jako strona w charakterze oskarżyciela posiłkowego obok oskarżyciela publicznego, albo zamiast niego. Prokurator powinien poinformować pokrzywdzonego o takiej możliwości. Ponieważ pokrzywdzony najlepiej zna swoją sprawę i jest w nią bardzo zaangażowany, prawo dopuszcza go do „pomocy” prokuratorowi. Może on zwłaszcza zbierać materiał dowodowy i występować przed sądem.

Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia obszernie reguluje zagadnienia procesowe związane z uczestnictwem poszczególnych podmiotów w toku postępowania. W ramach wskazanych przepisów ustawodawca uregulował również zagadnienie wpływu śmierci uczestników procesowych na przebieg postępowania.

Osoby, które chcą skorzystać z rozliczenia w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, muszą spełniać określone w przepisach warunki. Najważniejsze jest, aby wychowywały dziecko bez udziału innej osoby. Oznacza to, że konkubenci nie będą mogli rozliczać się preferencyjnie.

Przepisy Kodeksu cywilnego jasno stanowią, że w razie śmierci najemcy lokalu w stosunek najmu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą. W tym ostatnim przypadku chodzi przede wszystkim o związki konkubenckie. Oznacza to, że wnuki, wstępni ani rodzeństwo najemcy nie mają prawa zamieszkiwać w mieszkaniu swojego krewnego po jego śmierci.

Instytucja zaręczyn nie jest uregulowana przez polskie prawo. Skutki prawne wywołuje jedynie zawarcie małżeństwa.

Prawo polskie wprost nie odnosi się do pojęcia konkubinatu, ale często posługuje się określeniem „osoby bliskie”. Można stwierdzić, że konkubinat oznacza wspólne pożycie dwojga osób odmiennej płci, które nie zawarły związku małżeńskiego.

Projekt nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii zakłada, że handlarze narkotyków trafią do więzienia nawet na 10 lat. Nowe przepisy mają przede wszystkim oddzielić osoby uzależnione od narkotyków od tych, które je sprzedają. Oprócz tego na prokuratora i sąd nałożono obowiązek zbierania informacji na temat używania przez podejrzanego środków odurzających.

Złożenie przez pokrzywdzonego zawiadomienia o przestępstwie wiąże się z obowiązkiem jego uczestniczenia w czynnościach procesowych zmierzających do wyjaśnienia sprawy. W przypadku nieusprawiedliwionego niestawiennictwa na wezwanie organu grozi mu pieniężna kara porządkowa.

Najprościej rzecz ujmując pokrzywdzonym jest osoba, której dobro zostało bezpośrednio zagrożone lub naruszone przez przestępstwo. Tym dobrem może być dobro materialne, majątkowe i osobiste. W sprawach z oskarżenia publicznego pokrzywdzony może działać jako strona w charakterze oskarżyciela posiłkowego.

Osoba, która została pokrzywdzona w wyniku popełnienia przestępstwa może domagać się odszkodowania. W tym celu powinna wytoczyć powództwo cywilne w postępowaniu karnym, zrealizować swoje roszczenia w procesie cywilnym bądź też wystąpić z wnioskiem o naprawienie szkody.

Postępowanie przygotowawcze może być prowadzone w formie śledztwa lub dochodzenia. Stroną tego postępowania jest pokrzywdzony i w związku z tym przysługują mu określone prawa. Może on żądać dopuszczenia do każdej czynności dowodowej, składać wnioski o dokonanie czynności śledztwa, a także przeglądać akta dotyczące sprawy.

Niejasne przepisy ustawy o PIT zostaną doprecyzowane o określenie, kto rzeczywiście jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Ubiegając się o dodatek mieszkaniowy, do osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego wliczamy również partnera.

Wiele osób pozostaje w nieformalnych związkach. Jeżeli śmierć partnera nastąpiła wskutek wypadku czy pobicia, konkubent może dochodzić stosownej renty, odszkodowania lub zadośćuczynienia. Jak tego dokonać?

Najprościej rzecz ujmując pokrzywdzonym jest osoba, której dobro zostało bezpośrednio zagrożone lub naruszone przez przestępstwo. Tym dobrem może być dobro materialne, majątkowe i osobiste. W sprawach z oskarżenia publicznego pokrzywdzony może działać jako strona w charakterze oskarżyciela posiłkowego.

Prywatna opinia biegłego złożona przed sądem lub prokuratorem nie ma charakteru dowodu w sprawie, zaś jej autor nie jest traktowany jako biegły w sprawie. Złożenie takiej opinii może mieć charakter jedynie informacji dla organu, który po zapoznaniu się z jej treścią może zdecydować o formalnym powołaniu biegłego.

W procesie karnym dowód z opinii biegłego przeprowadza się wówczas gdy istnieją okoliczności, których stwierdzenie (zbadanie) wymaga wiadomości specjalnych. Jest to dowód bardzo istotny, ale należy wskazać, iż wbrew powszechnemu (mylnemu) poglądowi z mocy prawa nie jest on ważniejszy od innych dowodów, ani nie ma również nadanego waloru pełnej przekonywalności. Oznacza to, iż sąd nie ma obowiązku automatycznie dawać temu dowodowi pełnej wiarygodności.

Oskarżony (oraz podejrzany) w procesie karnym w przeciwieństwie do świadków nie składają zeznań, a składają wyjaśnienia. Najpoważniejszą konsekwencją tego stanu prawnego jest to, iż wyjaśnienia te nie są objęte rygorem odpowiedzialności karnej przewidzianej w art. 233 Kodeksu karnego (czyli odpowiedzialności za fałszywe zeznania). Wskazana okoliczność z mocy prawa nie czyni wyjaśnień oskarżonego (podejrzanego) dowodem gorszym od innych dowodów w procesie karnym, aczkolwiek jest to dowód którego wiarygodność sądy oceniają ze szczególną ostrożnością. W procesie karnym nie funkcjonuje również zasada w myśl której samo przyznanie się oskarżonego jest naczelnym dowodem w sprawie.

Zasada swobodnej oceny dowodów polega na tym, iż sąd każdorazowo i samodzielnie w realiach konkretnej sprawy podejmuje decyzję o tym, które dowody uznać za wiarygodne, a którym dowodom w całości lub części odmówić wiarygodności. Nie istnieją żadne zewnętrzne wiążące instrukcje jak oceniać dane dowody ani nie istnieje ich katalog względem znaczenia dla procesu.

Zasada in dubio pro reo wyrażona jest w art. 5 § 2 Kodeksu postępowania karnego i jest ona ściśle powiązana z zasadą domniemania niewinności. Istotą tej zasady jest to, iż wątpliwości nie dające się usunąć w drodze czynności dowodowych sąd musi rozstrzygać na korzyść oskarżonego.

Dla dokonania wiążących ustaleń w procesie karnym w przeważającej mierze konieczne jest zaistnienie stanu udowodnienia, czyli sytuacji w której fakt przeciwny dowodzonemu jest niemożliwy lub w najwyższym stopniu nieprawdopodobny. Chodzi o dokonanie ustaleń pewnych, niepodważalnych. W wyjątkowych przypadkach procedura karna zawiera odstępstwo od konieczności udowodniania pewnych faktów. Są to tzw. surogaty udowodnienia i do tej grupy zalicza się: notoryjność, oczywistość oraz domniemania. W tych przypadkach nie przeprowadza się dowodu na stwierdzenie danej okoliczności (co nie wyklucza przeprowadzenia dowodu w celu wykazania nieprawdziwości danej rzekomo oczywistej tezy).

Przy dziedziczeniu ustawowym istotne są więzy krwi. Zatem dziecko ze związku konkubenckiego, zwanego inaczej nieformalnym, będzie z ustawy dziedziczyło zarówno po swojej matce jak i po swoim ojcu, oraz po ich krewnych, tak samo jak dziecko ze związku małżeńskiego.

Trybunał w Strasburgu wydał w wyrok w sprawie Piotra Kozaka przeciwko Polsce. Kozak domagał się prawa do dziedziczenia mieszkania komunalnego po swoim zmarłym partnerze homoseksualnym.

W przypadku śmierci pokrzywdzonego istnieje możliwość wstąpienia przez osoby bliskie w prawa pokrzywdzonego. Może tego dokonać również partner zmarłego.

O tym, że konkubinat istotnie różni się od małżeństwa pisaliśmy już wielokrotnie. Partnerzy raz są traktowani niemalże jak małżeństwo, raz wręcz przeciwnie- jak dwoje obcych sobie ludzi. A czy dziecko również w świetle prawa jest „obce” dla ojca – partnera?

Obecnie jestem w trakcie rozstawania się z moim partnerem, który postanowił wrócić do swojej żony, z którą nigdy się nie rozwiódł. W związku z tym, że przed kilka lat żyliśmy wspólnie, wiele rzeczy, często bardzo kosztownych kupowaliśmy razem. Teraz partner twierdzi, że nie mam prawa do tych rzeczy, czy ma rację?

Prokurator jest organem państwa, który wnosi i popiera oskarżenie o czyn ścigany z urzędu. Jest on stroną postępowania, która reprezentuje w nim interes publiczny. Przepisy postępowania karnego umożliwiają także tzw. oskarżycielowi prywatnemu skierować do sądu swój własny akt oskarżenia.

Każdemu z nas może zdarzyć się, że stanie się ofiarą przestępstwa. Dzieje się to wtedy gdy np. zostaniemy pobici, oszukani czy okradną nam mieszkanie. Zgłaszamy ten fakt w prokuraturze lub na policji, ale nie wierzymy, że sprawca zostanie wykryty lub, że spotka go zasłużona kara. Często mamy wrażenie, że nasz los nikogo tak naprawdę nie obchodzi, a oskarżony dzięki sprytnym adwokatom uniknie odpowiedzialności karnej. Jakie są zatem prawa pokrzywdzonego w postępowaniu karnym?

Prokurator jest organem państwa, który wnosi i popiera oskarżenie o czyn ścigany z urzędu. Jest on stroną postępowania, która reprezentuje w nim interes publiczny. Przepisy postępowania karnego umożliwiają także tzw. oskarżycielowi prywatnemu skierować do sądu swój własny akt oskarżenia.

Konkubinat w wielu kwestiach znacząco różni się od małżeństwa. Są jednak sytuacje, kiedy wzajemne relacje partnerów są na tyle ważne, że pomimo istotnych różnic partnerzy są traktowani podobnie jak małżonkowie.

Obecnie żyję w konkubinacie i oboje z partnerem postanowiliśmy na razie nie wstępować w związek małżeński. Mam jednak wątpliwość, czy partner (poza pewnym zobowiązaniem moralnym) ma prawny obowiązek opiekowania się mną w trudnych sytuacjach życiowych, takich jak choroba czy utrata pracy?

Konkubinat ma zarówno zwolenników jak i przeciwników. Nawet jeżeli sami żyjemy w przykładnych małżeństwach, często zastanawiamy się, czy konkubinat daje takie same prawa partnerom jak małżeństwo.

Śmierć pokrzywdzonego nie wyklucza ochrony jego interesów w procesie karnym ani też możliwości aktywnej działalności procesowej innych podmiotów w związku z naruszeniem lub zagrożeniem przez przestępstwo dobra prawnego osoby zmarłej.

Sprawa Wampira z Zagłębia jest jedną z najbardziej ponurych zbrodni w powojennej historii Polski. Co najważniejsze sprawa osądzona prawomocnie nadal budzi wątpliwości.

Z punktu widzenia prawa – ślub jest tylko umową cywilnoprawną, mającą jednak dalekosiężne skutki w sferze majątkowej, prawnej i administracyjnej. Trochę inaczej postrzegany jest jednak w sferze społecznej i religijnej.

Nie zawsze jesteśmy w domu w czasie, kiedy odwiedza nas listonosz. Jeśli zostawi awizo – przesyłkę możemy odebrać na poczcie – co jeśli nie możemy tam pójść sami? Teoretycznie nasz partner może zrobić to za nas.

Przepisy prawa bankowe, ani ustawy o kredycie konsumenckim nie przewidują ograniczeń co do wspólnego kredytu. Jedyny problem dotyczy kredytów hipotecznych z dopłatą.

Powodem cywilnym w procesie karnym jest pokrzywdzony, który do rozpoczęcia przewodu sądowego wytacza przeciw oskarżonemu powództwo cywilne, dochodząc swoich roszczeń majątkowych wynikających bezpośrednio z popełnienia przestępstwa.

Kupując nieruchomość wraz z partnerem życiowym, należy zwrócić uwagę na treść aktu notarialnego i księgi wieczystej. W przypadku tak dużej inwestycji należy zadbać o właściwe odwzorowanie stosunku udziałów we własności.

Jeśli chcesz żeby twój partner po tobie dziedziczył sporządź testament- inaczej spadkiem podzielą się twoi spadkobiercy ustawowi.

Często pary żyją wspólnie przez wiele lat, nie decydują się na zawarcie małżeństwa. Nie mając dzieci, chcieliby je adoptować – niezależnie jednak od wiarygodności i trwałości takiego związku, nie mogą tego zrobić wspólnie.

Osoba żyjąca w związku nieformalnym, traktowana jest w procesie karnym na podobnych zasadach jak małżonek, prawo uznaje je za osobę najbliższą.

Proces karny, Konkubinat

Konkubinat i prawo - poradnik

Jakie zmiany w procedurze karnej?

Jakie koszty procesu ponosi skazany?

Skutki składania fałszywych zeznań

Co to jest prokuratura?

Konkubinat

Dlaczego warto być oskarżycielem posiłkowym w sprawie karnej

Wpływ śmierci uczestników procesu na jego przebieg

Konkubentom nie przysługuje ulga z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Kto ma prawo wstąpić w stosunek najmu po zmarłym najemcy?

Gdy narzeczony zrywa zaręczyny

Czy konkubenci dziedziczą po sobie

Handlarze narkotyków trafią do więzienia nawet na 10 lat

Czy pokrzywdzony może zostać ukarany za niestawiennictwo?

Czy pokrzywdzony jest stroną w sądzie?

Czy można domagać się naprawienia szkody?

Czy można uczestniczyć w czynnościach śledztwa?

Ulga z tytułu samotnego wychowywania dziecka nie dla konkubenta

Zamieszkiwanie z partnerem a dodatek mieszkaniowy

Odszkodowanie po zmarłym konkubencie

Czy pokrzywdzony jest stroną w sądzie?

Znaczenie prywatnej opinii w procesie karnym

Znaczenie dowodu z opinii biegłego

Znaczenie dowodowe wyjaśnień oskarżonego

Zasada swobodnej oceny dowodów

Znaczenie zasady in dubio pro reo

Ułatwienia dowodowe w procesie karnym?

Jak dziedziczy dziecko konkubentów

Polska przegrywa w Strasburgu

Informacja w szpitalu o stanie zdrowia partnera

Śmierć partnera podczas postępowania karnego

Alimenty na dziecko pochodzące z konkubinatu

Nierozwiedziony partner

Oskarżyciel prywatny

Jakie prawa przysługują pokrzywdzonemu?

Oskarżyciel prywatny

Czy partner może odmówić składania zeznań

Obowiązek opiekowania się w czasie choroby

Zachowek w konkubinacie

Śmierć strony w postępowaniu karnym

Wampir z Zagłębia

Czy ślub jest potrzebny

Czy partner może odebrać korespondencję

Czy konkubenci mogą wziąć wspólny kredyt

Powód cywilny w postępowaniu karnym

Powód cywilny w postępowaniu karnym

Zakup wspólnego mieszkania

Sporządź testament dla partnera

Czy partnerzy mogą adoptować dziecko

Partner w procesie karnym