Konkubinat
Zobacz serwis: Konkubinat
Konkubinat to wspólne pożycie, podobne do małżeństwa, jednak pozbawione legalnego węzła. Oznacza on istnienie duchowej, fizycznej i ekonomicznej więzi między partnerami, którzy z jakichś powodów nie decydują się na sformalizowanie związku.
Konkubinat zaczyna być przedmiotem zainteresowania prawa dopiero w wypadku sporów (zazwyczaj o charakterze majątkowym) między partnerami lub w wypadku śmierci jednego z nich.
Ograniczenia
Polskie prawo nie uznaje formalnie konkubinatu. W wielu wypadkach konkubenci, mimo więzi faktycznie ich łączącej, nie mają praw, jakie z reguły przysługują osobom z rodziny. Na przykład, w razie otrzymania darowizny lub spadku konkubenci zobowiązani są do zapłaty podatku na zasadach obowiązujących osoby obce, czyli według najwyższej stawki. Konkubenci nie mogą też adoptować wspólnie dziecka, gdyż takie prawo przysługuje tylko małżonkom. Mogą co najwyżej starać się o adopcję samodzielnie. Jedynie w rozumieniu prawa karnego konkubenci są dla siebie osobami najbliższymi, co rodzi odpowiednie skutki, np. prawo do odmowy składania zeznań.
Sposób na zabezpieczenie praw
Jako, że polskie prawo nie reguluje konkubinatu, prawa konkubentów nie są zabezpieczone z mocy prawa. Aby zapewnić sobie prawa np. do spadku, opieki lub alimentów, partnerzy w konkubinacie mogą zawrzeć między sobą stosowną umowę. Np. współwłasność majątkowa konkubentów może powstać na ogólnych zasadach prawa cywilnego.
Alternatywne rozwiązania
W kilku krajach Europy Zachodniej istnieje możliwość rejestracji konkubinatu (np. we Francji, Szwecji, Holandii). Rejestracja taka odbywa się w formie pisemnego oświadczenia. Oświadczenie to jest zwykle umową cywilnoprawną, która zawiera szczegółowe ustalenia dotyczące zakresu wzajemnej odpowiedzialności prawnej i majątkowej. Z kolei w USA, Australii czy Wielkiej Brytanii istnieje możliwość dochodzenia praw spadkowych po konkubencie, ale konieczne w tym celu jest przedstawienie dowodów i solidne udokumentowanie.
Zobacz serwis: Małżeństwo