REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co warto wiedzieć o umowie pożyczki?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Pożyczka./ Fot. Fotolia
Pożyczka./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Pożyczka polega na zobowiązaniu się dającego pożyczkę do przeniesienia na własność biorącego określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorącego do zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Na piśmie?

Umowa pożyczki może być zawarta w dowolnej formie, chyba że jej wartość przewyższa 500 zł. W takim przypadku powinna być stwierdzona pismem. Gdy ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną to, zgodnie z ogólną zasadą, czynność dokonana bez zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje rygor nieważności.

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy dotyczące udzielania pożyczek nie przewidują nieważności w przypadku niezawarcia umowy pożyczki w formie pisemnej. W związku z tym forma przewidziana w art. 720 § 2 Kodeksu cywilnego to forma pisemna ad probationem. W razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności.

Przeprowadzenie tych dowodów jest natomiast dopuszczalne, jeżeli:

  1. obie strony wyrażą na to zgodę,
  2. żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą,
  3. fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma.

Przepisów o formie pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych (ad probationem) nie stosuje się jednak do czynności prawnych w stosunkach między przedsiębiorcami.

REKLAMA

Pożyczka polega na zobowiązaniu się dającego pożyczkę do przeniesienia na własność biorącego określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorącego do zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy serwis: Prawa konsumenta

Kto komu może pożyczyć?

Brak jest w Kodeksie cywilnym ograniczeń podmiotowych, dlatego stronami umowy pożyczki mogą być wszystkie podmioty prawa cywilnego. Ewentualne ograniczenia mogą wprowadzać przepisy szczególne.

Umowa pożyczki jest umową konsensualną, dwustronnie zobowiązującą. Do jej zawarcia dochodzi przez samo porozumienie się stron. Wydanie przedmiotu pożyczki nie jest konieczne do zawarcia umowy.

Umowa pożyczki nie jest umową wzajemną. Zwrot rzeczy tego samego rodzaju czy pieniędzy tej samej wielkości nie odpowiada świadczeniu pożyczkodawcy.

O odpłatności i nieodpłatności pożyczki decyduje wola stron.

W braku ustalenia wielkości wynagrodzenia pożyczkodawcy, uważa się, że umowa jest nieodpłatna. Strony ustalają wynagrodzenie w sposób swobodny, mając na uwadze przepisy o odsetkach maksymalnych.

Zobacz również: Jaki jest sposób naliczania odsetek?

Tylko pieniądze?

Przedmiotem pożyczki mogą być pieniądze lub rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Za pieniądze uznaje się banknoty i monety. Zgodnie z zasadą walutowości przedmiotem umowy pożyczki może być, oprócz polskiego, także każdy inny pieniądz. Jeśli strony wybiorą walutę obcą, a z umowy nie wynika inaczej, biorący pożyczkę jest uprawniony do jej zwrotu w walucie polskiej.

Na kim ciążą obowiązki?

Za terminowe wykonanie umowy odpowiedzialny jest dający pożyczkę i w razie zwłoki odpowiada na ogólnych zasadach dotyczących niewykonania zobowiązania. Wydanie przedmiotu pożyczki wiąże się z przeniesieniem własności przedmiotu pożyczki (w odróżnieniu od użyczenia). Dzięki temu pożyczkobiorca może nim swobodnie dysponować z zamiarem osiągnięcia określonych korzyści.

Biorącemu pożyczkę przysługuje roszczenie o wydanie przedmiotu pożyczki, które przedawnia się z upływem 6 miesięcy od chwili, gdy przedmiot miał być wydany. Nie jest obowiązany do odbioru przedmiotu pożyczki, gdyż to w jego interesie leży udzielenie pożyczki.

Przedmiot pożyczki jest własnością pożyczkobiorcy tylko na czas określony, a pożyczkodawcy należy się zwykle procent (odsetki) od udzielonej pożyczki. W takim przypadku odsetki stanowią wynagrodzenie pożyczkodawcy, a więc jest to umowa odpłatna.

Dający pożyczkę może uzależnić udzielenie pożyczki od zabezpieczenia jej zwrotu, np. przez poręczenie, wystawienie weksla gwarancyjnego, czy ustanowienie zastawu.

Zobacz również: Weksel jako zabezpieczenie umowy

Pożyczkobiorca obowiązany jest do zwrotu przedmiotu pożyczki w określonym terminie. Jeśli pożyczka jest odpłatna, dotyczy to również wynagrodzenia. Nie jest konieczne, aby pożyczkobiorca zwracał te same rzeczy. Mogą to być rzeczy takie same, o ile będą odpowiadały tej samej ilości i jakości.

Podobnie jak w przypadku zwłoki wydania przedmiotu pożyczki przez dającego pożyczkę w razie opóźnienia lub zwłoki przy zwrocie przez biorącego pożyczkę powstają skutki na zasadach ogólnych dotyczących niewykonania zobowiązania (odsetki za opóźnienie, odszkodowanie za zwłokę świadczenia pieniężnego, zastrzeżone w umowie kary umowne, odszkodowanie za zwłokę świadczenia niepieniężnego). Gdy odsetki stanowią wynagrodzenie pożyczkodawcy, można dochodzić od nich odsetek za opóźnienie.

W sytuacji, gdy pożyczkobiorca znajduje się w złym stanie majątkowym, dający pożyczkę może odstąpić od umowy i odmówić wydania przedmiotu pożyczki, jeżeli zwrot pożyczki jest z tego powodu wątpliwy. Od umowy można odstąpić przed wydaniem przedmiotu pożyczki.

Uprawnienie to zostaje wyłączone w dwóch przypadkach:

  1. w chwili zawarcia umowy wiedział o złym stanie majątkowym pożyczkobiorcy,
  2. w chwili zawarcia umowy z łatwością mógł się dowiedzieć o złym stanie majątkowym pożyczkobiorcy.

Odstąpienie od umowy pożyczki nie uzasadnia zwrotu prawidłowo naliczonej i uiszczonej opłaty skarbowej (Wyrok NSA z dnia 21 listopada 1994 r., sygn. III SA 248/94).

Kiedy zwrócić pożyczkę?

Termin zwrotu pożyczki może być oznaczony w umowie. Brak w umowie pożyczki określenia terminu zwrotu, oprocentowania ani zabezpieczenia, nie czyni jej umową nieważną, ani też nie kwalifikuje jej do innego rodzaju czynności cywilnoprawnych (Wyrok NSA z dnia 14 października 1998 r., sygn. I SA/Ka 96/97). Jeśli strony nie zawarły w niej oznaczenia terminu zwrotu, dłużnik obowiązany jest zwrócić pożyczkę w ciągu 6 tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę.

Może się zdarzyć, że rzeczy otrzymane przez biorącego pożyczkę mają wady. Dający pożyczkę obowiązany jest wtedy do naprawienia szkody, którą wyrządził biorącemu przez to, że wiedząc o wadach, nie zawiadomił go o nich. Zasady tej nie stosuje się, gdy biorący pożyczkę mógł z łatwością wadę zauważyć.

Należy podkreślić, że powyższe zasady udzielania pożyczek dotyczą podmiotów, które nie zajmują się zawodowo udzielaniem pożyczek zwanych także kredytami. Umową podobną do pożyczki jest umowa o kredyt bankowy, która została szczegółowo uregulowana w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (ostatnia zmiana: Dz.U. z 2011 r., Nr 232, poz. 1378).

Polecamy serwis: Umowy

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (ostatnia zmiana: Dz.U. z 2011 r., Nr 85, poz. 458)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zdolność kredytowa w październiku 2025 r. Kolejny rekord pobity: prawie milion złotych dla rodziny ze średnimi zarobkami

W ciągu roku zdolność kredytowa trzyosobowej rodziny dysponującej dwiema średnimi krajowymi wzrosła o 1/4. Najmocniej sytuacja poprawiła się w ciągu ostatnich 6 miesięcy, w trakcie których mediana zdolności kredytowej konsekwentnie wyznaczała kolejne historyczne rekordy. Dziś kwota, którą banki skłonne są pożyczyć na zakup mieszkania rodzinie z dwiema średnimi krajowymi, to 940 tysięcy złotych. Choć nominalnie jest to najwyższy zanotowany wynik, to po korekcie o inflację do rekordu wciąż brakuje kilkunastu procent.

Ile weźmiesz trzynastki w 2026 - nowa wysokość świadczenia

Nie jest wprawdzie jeszcze oficjalnie wiadome, ile dokładnie wyniesie trzynastka w 2026 roku, ale na podstawie dostępnych danych gospodarczych z GUS oraz przepisów, można już oszacować z dużą dokładnością tę kwotę świadczenia. Dowiedz się już teraz, ile wyniesie nowa trzynastka. W artykule znajdziesz szczegółowe obliczenia oparte o dotychczas dostępne dane makroekonomiczne.

Uwaga na nowy sposób oszustów! Bazuje na zmianie przepisów. Każdy powinien wiedzieć i ostrzec seniorów

Koniec roku to moment, w którym oszuści intensyfikują swoje działania. W tym okresie często bazują na informacji o tym, że od nowego roku ma nastąpić zmiana przepisów, w związku z którą na obywateli zostaną nałożone nowe obowiązki. Warto więc wiedzieć, jaka jest prawda i odpowiednio wcześnie ostrzec seniorów.

31 października – ważna data dla studentów z rentą rodzinną. ZUS: Z tym obowiązkiem nie można się spóźnić

Jak co roku, do końca października część studentów pobierających rentę rodzinną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek dostarczenia do ZUS-u zaświadczenia z uczelni potwierdzającego kontynuowanie nauki. Brak takiego dokumentu spowoduje wstrzymanie wypłaty renty rodzinnej.

REKLAMA

Ograniczenia w używaniu fajerwerków. Toczą się prace na nowymi przepisami. Chodzi o dobrostan zwierząt. Już nie będzie można postrzelać w Sylwestra?

Rząd popiera zmiany zmierzające do ograniczenia możliwości używania fajerwerków i petard. Toczą się prace nad nowymi przepisami. Chodzi o materiały pirotechniczne klas F1, F2 i F3. Już nie będzie można strzelać w Sylwestra? Od kiedy?

Nowe uprawnienia dla młodzieży. Prezydent podpisał ustawę 15 października 2025 r.

W dniu 15 października 2025 r. Prezydent RP Karol Nawrocki podpisał szereg ustaw. Jedną z nich jest ustawa z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o funduszu sołeckim (dalej jako: ustawa). Co zmienia i jakie są jej konsekwencje? Warto wiedzieć - bo ustawa zacznie obowiązywać już od 1 stycznia 2026 roku. i daje nowe prawa młodzieży!

Sejm przegłosował zakaz hodowli na futro. Polacy czekali co najmniej 10 lat

17 października Sejm ponadpartyjną większością poparł wprowadzenie zakazu hodowli zwierząt na futro w Polsce. Na piątkowym głosowaniu 339 posłów zagłosowało za zakazem, 78 przeciw, a 19 wstrzymało się od głosu. Jeśli zmiany zostaną zaakceptowane przez Senat i prezydenta, ustawa wejdzie w życie jeszcze w tym roku, a fermy futrzarskie w Polsce będą musiały zamknąć działalność do końca 2033 roku.

Nowe obowiązki dla spółek. KRS ujawni, kto naprawdę prowadzi rejestry akcjonariuszy

Przedsiębiorcy będą musieli zgłaszać do KRS informacje o podmiotach prowadzących rejestry akcjonariuszy. Reforma KSH kończy erę nieprzejrzystości i wprowadza większe bezpieczeństwo obrotu. Zmiany oznaczają też nowe koszty administracyjne i technologiczne, ale przyniosą firmom jasność prawną i ochronę przed ryzykiem błędnych wpisów.

REKLAMA

Mieszkasz w mieszkaniu partnera, koleżanki lub krewnego? Zapłacisz podatek. W przepisach nie ma pojęcia uprzejmości. Za to wskazują, jak wycenić nieodpłatne świadczenie

Mieszkanie kątem u dalszej rodziny to obecnie raczej rzadkość. Nadal jednak często spotykane są przejściowe uprzejmości wobec bliskich i przyjaciół, czy wspólne życie w mieszkaniu partnera na początkowym etapie związku. Od takiej uprzejmości trzeba jednak zapłacić podatek.

Kiedy zmienić opony na zimowe w 2025 – czy w tym roku to już obowiązek? Warto uważać na symbole 3PMSF oraz M+S

Jak co roku, kierowców w Polsce dręczy pytanie, czy to już pora zmiany opon letnich na zimowe. Jesienią aura za oknem bywa niejednoznaczna, w nocy zaskakując nas pierwszymi przymrozkami, zaś w słoneczne dni nadal oferując nawet kilkanaście stopni Celsjusza na plusie.

REKLAMA