Szybka eksmisja lokatora. Czy hotel robotniczy to pomieszczenie tymczasowe?

Szybka eksmisja nadal trudna

Niedawne zniesienie pandemicznego zakazu eksmisji nie rozwiązało wielu problemów. Można zatem spodziewać się, że szybka eksmisja nadal będzie w Polsce rzadkością. Przyczyną opóźnień mogą być kolejki w sądach, a także problemy z szybkim znalezieniem przez gminę mieszkań socjalnych i pomieszczeń tymczasowych. Wydaje się prawdopodobne, że w takiej sytuacji właściciele mieszkań nadal będą sięgać po kontrowersyjne rozwiązania. Jednym z nich jest przekwaterowanie eksmitowanej osoby do hotelu robotniczego na krótki czas. Wyjaśniamy, dlaczego takie rozwiązanie wzbudza prawne wątpliwości.

Wierzyciel może proponować eksmisję do innego pomieszczenia

Na samym wstępie warto przypomnieć, że zgodnie z obecnym brzmieniem artykułu 1046 kodeksu postępowania cywilnego, komornik musi się wstrzymać z eksmisją do czasu wskazania przez gminę pomieszczenia tymczasowego. Taka konieczność bezterminowego wstrzymania eksmisji występuje w przypadku osób nieposiadających innego lokum oraz prawa do lokalu socjalnego. „Przed 21 kwietnia 2019 roku, po półrocznym i bezskutecznym oczekiwaniu na pomieszczenie tymczasowe, komornik mógł eksmitować kłopotliwego lokatora do noclegowni lub schroniska dla bezdomnych. Teraz nie ma już takiej możliwości”  - podkreśla Leszek Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl.

Trzeba podkreślić, że ustawodawca przewidział jednak sposób, dzięki któremu szybka eksmisja może mieć miejsce pomimo braku gminnych pomieszczeń tymczasowych. „Artykuł 1046 paragraf 5 kodeksu postępowania cywilnego wskazuje, że komornik nie może wstrzymywać eksmisji, o ile wierzyciel (wynajmujący), dłużnik (najemca/lokator) lub osoba trzecia wskaże pomieszczenie odpowiadające warunkom, jakie musi spełnić tymczasowe pomieszczenie od gminy” - tłumaczy Leszek Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl.

Pokój w hotelu robotniczym to nie tymczasowe pomieszczenie?

Szybka eksmisja jest bardzo ważną sprawą dla właściciela „M”, więc nie można się dziwić, że wielu wynajmujących powołuje się na wspomniany art. 1046 par. 5 KPC i próbuje przyspieszyć procedury zapewniając kłopotliwemu lokatorowi miejsce w hotelu robotniczym. Rodzą się jednak wątpliwości, czy takie rozwiązanie na pewno jest zgodne z przepisami. Ustawa o ochronie praw lokatorów mówi, że tymczasowe pomieszczenie powinno spełniać następujące warunki:

• możliwość zamieszkania i dostęp do źródła zaopatrzenia w wodę oraz do ustępu (w obydwu przypadkach, dostęp jest dopuszczalny poza budynkiem)
• oświetlenie naturalne i elektryczne, a także ogrzewanie oraz niezawilgocone przegrody budowlane
• możliwość zainstalowania urządzenia do gotowania posiłków
• co najmniej 5 mkw. powierzchni mieszkalnej na jedną osobę
• w miarę możliwości lokalizacja na terenie tej samej lub pobliskiej miejscowości, w której wcześniej mieszkał eksmitowany

W jednym z najbardziej popularnych komentarzy do kodeksu postępowania cywilnego dodatkowo czytamy, że zapewnienie przez wierzyciela odpowiedniego pomieszczenia oznacza „nie tylko spełnienie warunków technicznych takiego pomieszczenia, lecz także warunków korzystania z niego przez dłużnika, czyli oddania mu go w najem do 6 miesięcy za czynsz równy czynszowi w pomieszczeniu tymczasowym, gdyby zostało ono wynajęte dłużnikowi przez właściwą gminę” (zobacz: A. Adamczuk [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II. Art. 478-1217, wyd. IV, red. M. Manowska, Warszawa 2021).

To właśnie kwestie finansowe związane z kosztami wynajmu miejsca w hotelu robotniczym mogą wzbudzić największe wątpliwości komornika prowadzącego eksmisję. „Warto pamiętać, że pomieszczenie tymczasowe jest wynajmowane eksmitowanemu przez gminę na okres wynoszący co najmniej jeden miesiąc” - dodaje Leszek Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl.

Najlepiej już na wstępie wybrać bardziej liberalny wariant najmu

W ramach podsumowania warto przypomnieć, że rozwiązanie dotyczące miejsca w hotelu robotniczym stosują właściciele mieszkań wynajętych na zasadach ogólnych. Jeżeli najemca podpisał umowę najmu okazjonalnego lub najmu instytucjonalnego, to szybka eksmisja będzie o wiele łatwiejsza. Nie powinna ona wymagać stosowania wariantu z przekwaterowaniem do hotelu robotniczego, gdyż najemcy nie przysługuje prawo do pomieszczenia tymczasowego. „Mówią o tym przepisy ustawy o ochronie praw lokatorów regulujące zasady najmu okazjonalnego oraz instytucjonalnego. Są one regulacjami o szczególnym charakterze względem art. 1046 KPC” - podsumowuje Leszek Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl.

Leszek Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl